Lajmet

​32 vjet nga hyrja në fuqi e Traktatit të BE-së

Published

on

Në vitin 1992 u nënshkrua Traktati Maastricht, i cili hapi rrugën për krijimin e BE-së. Me hyrjen e tij në fuqi më 1 nëntor 1993, u krijua BE me 12 vende anëtare: Belgjika, Danimarka, Franca, Greqia, Gjermania, Holanda, Irlanda, Italia, Luksemburgu, Britania e Madhe, Portugalia dhe Spanja.

Traktati i Maastrichtit njihet më shumë si Traktati i Bashkimit Evropian, pasi me të, nisi rruga që do të çonte në vitin 2002 në hyrjen në qarkullim të monedhës së përbashkët evropiane, euro.

Negociatat për traktatin e Maastrichtit lindën me vullnetin për të realizuar mes shteteve anëtare të Komunitetit, një integrim në sektorin e politikës ekonomike, përmes një përputhjeje të fortë ekonomike të vendeve anëtare, përmes hedhjes në qarkullim të një monedhe të vetme evropiane.

Në qershor 1992, përmes referendumit, Danimarka i tha “JO” ratifikimit të Traktatit të Maastrichtit. Ndërkohë që në Francë, Traktati i Maastrichtit, i shtruar për referendum merr vetëm 50,4 për qind të votave: një gjysmë fitore dhe një goditje ndaluese për Evropën. Por me gjithë këto vështirësi, Traktati i Maastrichtit eci përpara, u kërkuan zgjidhje politike duke u bazuar në rezultatet e referendumit danez dhe pak nga pak u kapërcye edhe “jo”-ja e francezëve.

Traktati i Maastrichtit u firmos zyrtarisht nga ministrat e Punëve të Jashtme të vendeve anëtare, në 7 shkurt 1992, në një qytet të vogël të Holandës, prej nga mori dhe emrin, pranë kufirit me Gjermaninë dhe Belgjikën. Por, Traktati i Maastrichtit, menjëherë pas nënshkrimit të tij, nuk pati jetë të lehtë. Pikërisht sepse shënonte një hap të rëndësishëm përpara në procesin e integrimit evropian, disa vende nuk e pritën mirë, veçanërisht vendet “evropiane”.

Për nga rëndësia që pati dhe bazat që hodhi, mund të thuhet se ai shkoi shumë më larg se objektivi ekonomik, të cilin kishte përcaktuar në fillim Komuniteti. Ai shënoi një etapë të re të procesit “të një bashkimi të vazhdueshëm më të ngushtë midis popujve të Evropës”, duke e veshur në këtë mënyrë objektivin ekonomik me një frymë politik.

Me hyrjen e tij në fuqi më 1 nëntor 1993, u krijua Bashkimi Evropian me 12 vende anëtare të Komunitetit, të cilat ishin: Belgjika, Danimarka, Franca, Greqia, Gjermania, Holanda, Irlanda, Italia, Luksemburgu, Mbretëria e Bashkuar, Portugalia dhe Spanja. Numri i anëtarëve do të shkonte në 15 në vitin 1995.

Ndryshe, rrënjët e BE-së datojnë në fund të Luftës së Dytë Botërore. Qëllimi i Etërve Themelues është të siguronin që masakrat dhe shkatërrimi nga Lufta e Dytë Botërore të mos përsëriteshin më kurrë.

Më 9 maj 1950, ministri i Jashtëm francez Robert Schuman paraqiti një plan për bashkëpunim të zgjeruar, me të cilin filloi procesi i integrimit të kontinentit të vjetër.

Në bazë të programit të prezantuar nga Schuman, gjashtë vende (Belgjika, Franca, Gjermania, Italia, Luksemburgu dhe Holanda) nënshkruan një marrëveshje në vitin 1951 për të menaxhuar bashkërisht industritë përkatëse të qymyrit dhe çelikut.

Duke pasur parasysh suksesin e kësaj iniciative, të gjashtë vendet vendosin të zgjerojnë bashkëpunimin në sektorë të tjerë. Kështu, Traktati i Romës që themeloi Komunitetin Ekonomik Evropian (KEE) u nënshkrua në vitin 1957, me qëllim të lëvizjes së lirë të personave, mallrave dhe shërbimeve.

Në vitin 1973 KEE u zgjerua në tre vende të tjera: Danimarka, Irlanda dhe Mbretëria e Bashkuar. Gjashtë vjet më vonë, për herë të parë qytetarët e këtyre vendeve zgjodhën drejtpërsëdrejti anëtarët e Parlamentit Evropian të cilët më parë ishin caktuar nga parlamentet kombëtare.

Në shkurt 1992 u nënshkrua Traktati për Bashkimin Evropian në Maastricht, i cili përcakton rregulla të sakta në lidhje me monedhat e vetme, politikën e jashtme dhe bashkëpunimin në fushën e drejtësisë dhe punëve të brendshme. Sipas Traktatit të Maastrichtit, emri i BE-së zëvendëson atë të Bashkësisë Evropiane.

Në 1995 Austria, Finlanda dhe Suedia u bashkuan me BE. Kështu, shtetet anëtare bëhen 15 dhe përfshijnë pothuajse të gjithë Evropën Perëndimore. Në mars të të njëjtit vit Marrëveshja Schengen hyn në fuqi në shtatë vende. Që atëherë, udhëtarët e çdo nacionaliteti mund të lëvizin në shtetet që bashkohen me ta, pa treguar pasaportën e tyre në kufij.

Në vitin 2002, në 12 mbërriti kartëmonedha euro. Dy vjet më vonë, tetë vende të Evropës Qendrore dhe Lindore (Estonia, Letonia, Lituania, Polonia, Republika Çeke, Sllovakia, Sllovenia dhe Hungaria) hyjnë në BE, duke i dhënë fund ndarjes së kontinentit të vendosur nga fuqitë e mëdha gjashtëdhjetë vjet më parë. Qiproja dhe Malta gjithashtu i bashkohen Bashkimit dhe, në vitin 2007, shtohen Bullgaria dhe Rumania.

Në vitin 2009, Traktati i Lisbonës hyri zyrtarisht në fuqi me qëllim që BE të jetë në gjendje të merret me sfidat globale dhe t’i japë kompetenca më të mëdha Parlamentit Evropian.

Më 1 korrik 2013, Kroacia bëhet shteti i 28-të anëtar i Bashkimit Evropian. Pas Sllovenisë, është e dyta nga gjashtë ish-republikat jugosllave që të bashkohen me Bashkimin Evropian. Britania e Madhe ndërkaq u tërhoq nga BE-ja përmes procesit BREXIT, duke bërë kështu që BE sot të numërojë 27 vende anëtare./UBTnews/

 

Continue Reading

Lajmet

Osmani pranoi letrat kredenciale nga ambasadori i ri i Hungarisë në Kosovë

Published

on

By

Presidentja Vjosa Osmani ka pranuar sot letrat kredenciale nga ambasadori i ri i Hungarisë në Prishtinë Laszlo Istvan Dux.

Gjatë ceremonisë, presidentja Osmani i uroi mirëseardhje ambasadorit Dux, duke theksuar faktin se Hungaria ka qenë ndër vendet e para që e ka njohur pavarësinë e Kosovës.

Osmani vlerësoi marrëdhëniet ndërmjet dy shteteve dhe shprehu përkushtimin për zgjerimin e mëtejshëm të bashkëpunimit në fusha me interes të përbashkët, veçanërisht në arsim dhe ekonomi, raporton KosovaPress.

Continue Reading

Lajmet

Punëtorët e “Pastrimit” në ditën e nëntë të grevës

Published

on

By

Punëtorët e ndërmarrjes “Pastrimi” kanë hyrë në ditën e nëntë të grevës para Komunës së Prishtinës, duke kërkuar pagesën e borxhit prej 2.7 milionë euro që komuna i detyrohet ndërmarrjes.

Pavarësisht ndryshimeve klimatike, ata qëndrojnë në tenda ditë e natë dhe paralajmërojnë se nuk do të tërhiqen pa u realizuar kërkesat.

Nënkryetari i Sindikatës, Shpend Qosa, në një intervistë për Ekonomia Online tha se janë në pritje të një takimi vendimtar me zyrtarët komunalë, ndërsa theksoi se kërkesat kryesore janë sigurimi i naftës, pagave dhe stabilizimi i kompanisë.

Sot kemi hyrë në ditë e nëntë të grevës, ne e kemi pasur një takim me zyrtarët komunal jemi në shqyrtim të kërkesave tona edhe sot jemi në pritje të një takimi. Deri sa të gjejmë një zgjidhje për kërkesat tona. Diçka konkrete nuk kemi që do të arrijmë një zgjedhje ne vazhdojmë punën dhe dalim në punë. Ato kërkesa tona që i kemi në takim kemi folur, edhe komuna ka dhënë disa zgjidhje të saj të cilat i kemi shqyrtuar. Sot i presim në takim për të arrijmë një marrëveshje, realisht kërkesat tona janë me pasur naftë paga dhe me stabilizuar gjendja e kompanisë. Punëtorët pagat i kanë marr”, ka thënë Qosa.

Punëtori Blerim Hajdini, i cili punon prej 16 vitesh në këtë ndërmarrje, tha se greva nuk do të ndalet pa u plotësuar kërkesat.

Ai shprehu shqetësimin për pagat e ulëta dhe borxhet personale, duke theksuar se paga mujore prej 425 euro është e pamjaftueshme për të përballuar jetesën.

Jemi në grevë deri të na plotësohet kërkesat tona dhe kushtet tona nuk e kemi ndërmend ta ndalim grevën. Unë punoj që 16 vite këtu të gjithë kanë kredi të majme, unë i kam 15 euro kredi nuk mund t’ia dal assesi për arsye se paga është shumë vogël, e kemi 425 euro në kontratë. Kërkesa jonë është të na kthej borxhin 100 për qind dhe ta ndërpresin privatin menjëherë”, shtoi ai.

Continue Reading

Lajmet

Ministria e Shëndetësisë paralajmëron 100 inspektorë të rinj për luftën kundër duhanit

Published

on

By

Ministria e Shëndetësisë po planifikon t’i punësojë edhe 100 inspektorë me qëllim të rritjes së kontrollit të përdorimit të duhanit në Kosovë, kështu tha ministri në detyrë i Shëndetësisë, Arben Vitia gjatë një konference për media në prag të Ditës Botërore Kundër Duhanit.

Ministri i Shëndetësisë, Arben Vitia tha se është lajm i mirë që në Kosovë ka rënie të përdorimit të duhanit për shkak të politikave të ndërmarra, por shtoi se ende duhet punë.

Vitia theksoi se miratimi dhe zbatimi i udhëzimit administrativ për vërejtjet e kombinuara shëndetësore në pakot e duhanit ka dhënë rezultatet e tij.

Në Kosovë sipas STEPS përdorimi i duhanit është në rënie krahasuar me vitin 2011 apo hulumtimin paraprak, që natyrisht kjo është një lajm i mirë, ky është trend inkurajues që dëshmon efektivitetin e politikave të deritanishme, por një trend i pamjaftueshëm për qëllimet që ia kemi bërë vetes,” tha ai.

Ministri në detyrë i Shëndetësisë, Arben Vitia tha se me Ministrinë e Financave po shohin mundësinë t’i shtojnë kapacitetet inspektuese edhe për 100 inspektorë me qëllim të rritjes më të madhe të kontrollit të duhanit.

Rritja e akcizës në 65 euro për kilogram sipas vendimit të qeverisë së Kosovës është tjetër sinjal që politikat fiskale po japin efekt… Kemi fuqizuar edhe kapacitetin inspektues përmes rekrutimit të rreth 30 inspektorëve të rinj që kanë ndihmuar në zbatim të ligjit, por natyrisht kjo akoma nuk është e mjaftueshme dhe vazhdon të mbetet sfidë serioze, prandaj kohëve të fundit në bashkëpunim me ministrinë e Financave po përgatisim një plan për angazhimin e rreth 100 vetave shtesë që ky ligj të zbatohet në përpikëri në të gjitha vendet ku nuk duhet të pihet duhani,” theksoi Vitia.

 

Continue Reading

Lajmet

PDK-ja dorëzoi zyrtarisht në ZRRE kundërshtimin për daljen e bizneseve në tregun e lirë

Published

on

By

Partia Demokratike e Kosovës (PDK) ka dorëzuar sot në mënyrë zyrtare kundërshtimin e saj ndaj vendimit të Zyrës së Rregullatorit për Energji (ZRRE) për daljen e bizneseve në tregun e lirë, duke e cilësuar këtë vendim si të paligjshëm dhe të papërballueshëm për qytetarët.

Në një konferencë për media, deputeti i PDK-së, Abelard Tahiri, bëri të ditur se partia ka ndërmarrë hapa ligjorë për ta sfiduar këtë vendim brenda afateve të përcaktuara.

Ngritja e çmimit e ka bërë të pamundur përballimin e kësaj kostoje të lartë nga rritja e çmimeve që do të pasojë nga vendimet e paligjshme të ZRRE-së. Ne sot, duke ndjekur hapat ligjorë, e kemi dorëzuar kundërshtimin tonë administratës në ZRRE. Jemi të bindur që qëndrimet e tyre do të jenë të njëjta. Ne do të presim 15 ditë për ta anuluar këtë. Nëse brenda 15 ditëve ata nuk e anulojnë, ne do ta procedojmë në departament,” tha Tahiri.

Continue Reading

Të kërkuara