Lajmet

​32 vjet nga hyrja në fuqi e Traktatit të BE-së

Published

on

Në vitin 1992 u nënshkrua Traktati Maastricht, i cili hapi rrugën për krijimin e BE-së. Me hyrjen e tij në fuqi më 1 nëntor 1993, u krijua BE me 12 vende anëtare: Belgjika, Danimarka, Franca, Greqia, Gjermania, Holanda, Irlanda, Italia, Luksemburgu, Britania e Madhe, Portugalia dhe Spanja.

Traktati i Maastrichtit njihet më shumë si Traktati i Bashkimit Evropian, pasi me të, nisi rruga që do të çonte në vitin 2002 në hyrjen në qarkullim të monedhës së përbashkët evropiane, euro.

Negociatat për traktatin e Maastrichtit lindën me vullnetin për të realizuar mes shteteve anëtare të Komunitetit, një integrim në sektorin e politikës ekonomike, përmes një përputhjeje të fortë ekonomike të vendeve anëtare, përmes hedhjes në qarkullim të një monedhe të vetme evropiane.

Në qershor 1992, përmes referendumit, Danimarka i tha “JO” ratifikimit të Traktatit të Maastrichtit. Ndërkohë që në Francë, Traktati i Maastrichtit, i shtruar për referendum merr vetëm 50,4 për qind të votave: një gjysmë fitore dhe një goditje ndaluese për Evropën. Por me gjithë këto vështirësi, Traktati i Maastrichtit eci përpara, u kërkuan zgjidhje politike duke u bazuar në rezultatet e referendumit danez dhe pak nga pak u kapërcye edhe “jo”-ja e francezëve.

Traktati i Maastrichtit u firmos zyrtarisht nga ministrat e Punëve të Jashtme të vendeve anëtare, në 7 shkurt 1992, në një qytet të vogël të Holandës, prej nga mori dhe emrin, pranë kufirit me Gjermaninë dhe Belgjikën. Por, Traktati i Maastrichtit, menjëherë pas nënshkrimit të tij, nuk pati jetë të lehtë. Pikërisht sepse shënonte një hap të rëndësishëm përpara në procesin e integrimit evropian, disa vende nuk e pritën mirë, veçanërisht vendet “evropiane”.

Për nga rëndësia që pati dhe bazat që hodhi, mund të thuhet se ai shkoi shumë më larg se objektivi ekonomik, të cilin kishte përcaktuar në fillim Komuniteti. Ai shënoi një etapë të re të procesit “të një bashkimi të vazhdueshëm më të ngushtë midis popujve të Evropës”, duke e veshur në këtë mënyrë objektivin ekonomik me një frymë politik.

Me hyrjen e tij në fuqi më 1 nëntor 1993, u krijua Bashkimi Evropian me 12 vende anëtare të Komunitetit, të cilat ishin: Belgjika, Danimarka, Franca, Greqia, Gjermania, Holanda, Irlanda, Italia, Luksemburgu, Mbretëria e Bashkuar, Portugalia dhe Spanja. Numri i anëtarëve do të shkonte në 15 në vitin 1995.

Ndryshe, rrënjët e BE-së datojnë në fund të Luftës së Dytë Botërore. Qëllimi i Etërve Themelues është të siguronin që masakrat dhe shkatërrimi nga Lufta e Dytë Botërore të mos përsëriteshin më kurrë.

Më 9 maj 1950, ministri i Jashtëm francez Robert Schuman paraqiti një plan për bashkëpunim të zgjeruar, me të cilin filloi procesi i integrimit të kontinentit të vjetër.

Në bazë të programit të prezantuar nga Schuman, gjashtë vende (Belgjika, Franca, Gjermania, Italia, Luksemburgu dhe Holanda) nënshkruan një marrëveshje në vitin 1951 për të menaxhuar bashkërisht industritë përkatëse të qymyrit dhe çelikut.

Duke pasur parasysh suksesin e kësaj iniciative, të gjashtë vendet vendosin të zgjerojnë bashkëpunimin në sektorë të tjerë. Kështu, Traktati i Romës që themeloi Komunitetin Ekonomik Evropian (KEE) u nënshkrua në vitin 1957, me qëllim të lëvizjes së lirë të personave, mallrave dhe shërbimeve.

Në vitin 1973 KEE u zgjerua në tre vende të tjera: Danimarka, Irlanda dhe Mbretëria e Bashkuar. Gjashtë vjet më vonë, për herë të parë qytetarët e këtyre vendeve zgjodhën drejtpërsëdrejti anëtarët e Parlamentit Evropian të cilët më parë ishin caktuar nga parlamentet kombëtare.

Në shkurt 1992 u nënshkrua Traktati për Bashkimin Evropian në Maastricht, i cili përcakton rregulla të sakta në lidhje me monedhat e vetme, politikën e jashtme dhe bashkëpunimin në fushën e drejtësisë dhe punëve të brendshme. Sipas Traktatit të Maastrichtit, emri i BE-së zëvendëson atë të Bashkësisë Evropiane.

Në 1995 Austria, Finlanda dhe Suedia u bashkuan me BE. Kështu, shtetet anëtare bëhen 15 dhe përfshijnë pothuajse të gjithë Evropën Perëndimore. Në mars të të njëjtit vit Marrëveshja Schengen hyn në fuqi në shtatë vende. Që atëherë, udhëtarët e çdo nacionaliteti mund të lëvizin në shtetet që bashkohen me ta, pa treguar pasaportën e tyre në kufij.

Në vitin 2002, në 12 mbërriti kartëmonedha euro. Dy vjet më vonë, tetë vende të Evropës Qendrore dhe Lindore (Estonia, Letonia, Lituania, Polonia, Republika Çeke, Sllovakia, Sllovenia dhe Hungaria) hyjnë në BE, duke i dhënë fund ndarjes së kontinentit të vendosur nga fuqitë e mëdha gjashtëdhjetë vjet më parë. Qiproja dhe Malta gjithashtu i bashkohen Bashkimit dhe, në vitin 2007, shtohen Bullgaria dhe Rumania.

Në vitin 2009, Traktati i Lisbonës hyri zyrtarisht në fuqi me qëllim që BE të jetë në gjendje të merret me sfidat globale dhe t’i japë kompetenca më të mëdha Parlamentit Evropian.

Më 1 korrik 2013, Kroacia bëhet shteti i 28-të anëtar i Bashkimit Evropian. Pas Sllovenisë, është e dyta nga gjashtë ish-republikat jugosllave që të bashkohen me Bashkimin Evropian. Britania e Madhe ndërkaq u tërhoq nga BE-ja përmes procesit BREXIT, duke bërë kështu që BE sot të numërojë 27 vende anëtare./UBTnews/

 

Continue Reading

Lajmet

Izraeli e bombardon jugun e Bejrutit

Published

on

By

Ushtria izraelite i ka bombarduar periferitë jugore të Bejrutit me një sërë sulmesh ajrore mëngjesin e së premtes, pasi fillimisht i urdhëroi banorët të largoheshin, raporton agjencia e lajmeve Reuters.

Disa ndërtesa u shkatërruan në disa lagje të Dayihehut në jug të Bejrutit, sipas agjencisë shtetërore të lajmeve në Liban.

Nuk dihet nëse ka viktima nga këto bombardime.

Ushtria izraelite tha se në shënjestër të sulmeve ishin objektet dhe asetet e Hezbollahut. Izraeli vazhdimisht e ka përsëritur këtë qëndrim gjatë kryerjes së sulmeve në gati dy muajt e fundit në Liban.

Hezbollahu, i cili e kontrollon Libanin jugor, është shpallur organizatë terroriste nga Shtetet e Bashkuara, ndërsa Bashkimi Evropian e ka vendosur në listën e zezë krahun e tij të armatosur, por jo edhe partinë e tij politike.

Bombardimet vijnë pas përpjekjeve të reja po të pafrytshme të Shteteve të Bashkuara dhe vendeve të tjera për arritjen e një armëpushimi në Rripin e Gazës dhe në Liban, për t’i dhënë fund një viti luftimesh mes Izraelit dhe grupeve të mbështetura nga Irani, Hezbollah dhe Hamas.

Hamasi është i shpallur organizatë terroriste nga SHBA dhe BE.

Sekretari amerikan i Shtetit, Antony Blinken, tha të enjten se Izraeli dhe Libani janë duke punuar për ta kuptuar se çfarë nevojitet për ta zbatuar një rezolutë të shkelur të OKB-së, 1701, e cila do të ishte themeli për t’i dhënë fund konfliktit.

Por, koha po soset për të gjetur një zgjidhje para zgjedhjeve të 5 nëntorit në SHBA. Zyrtarët e Libanit dhe analistët u treguan pesimistë pas lajmeve se i dërguari amerikan, Amos Hochstein, nuk do të shkojë në Bejrut nga Izraeli, ku ndodhej të enjten.

Konflikti përgjatë kufirit mes Hezbollahut dhe Izraeli u përshkallëzua në luftë të përgjithshme muajin e kaluar, kur Izraeli nisi një valë bombardimesh në të gjithë Libanin dhe vrau udhëheqësin kryesor të Hezbollahut, Hassan Nasrallah, dhe shumicën e zëvendësve të tij.

Forcat tokësore izraelite depërtuan në Liban në fillim të tetorit.

Udhëheqësi i sapoemëruar i Hezbollahut, Naim Qassem, tha se grupi militant do ta vazhdojë luftën me Izraelin derisa t’i plotësohen kushtet për një armëpushim që ai i vlerëson të pranueshëm.

Rreth 1.2 milion njerëz janë zhvendosur si pasojë e konfliktit në Liban, sipas vlerësimeve të qeverisë. Ministria e Shëndetësisë e Libanit tha se më shumë se 2.800 njerëz janë vrarë dhe 12.900 janë plagosur që nga 8 tetori 2023, kur Hezbollahu filloi të hidhte raketa në Izrael, duke nxitur hakmarrje./REL/

Continue Reading

Bota

Imazhet satelitore, Valencia e mbuluar nga uji pas përmbytjeve katastrofike

Published

on

Pamjet satelitore të regjistruara nga Maxar Technologies tregojnë shkallën e madhe të shkatërrimit në Valencia, një qytet spanjoll që është zhytur nën ujë dhe baltë si pasojë e përmbytjeve katastrofike. Këto imazhe, të marra para dhe pas ngjarjeve të fundit, përshkruajnë një situatë alarmante dhe të tronditshme për banorët e rajonit.

Vendi është goditur nga stuhi të forta, të cilat janë karakterizuar nga forma V, e cila tregon ashpërsinë e fenomeneve atmosferike dhe aktivitetin e lartë të rrufesë. Këto stuhira kanë sjellë reshje të konsiderueshme shiu, me intensitet që ka arritur më shumë se 50 milimetra për orë, duke shkaktuar përmbytje të rrezikshme në zonat urbane dhe rurale.

Temperaturat në majat e reve të stuhisë që goditën Valencia kanë qenë tejet ekstreme, duke rënë nën -60 gradë Celsius. Lartësitë e këtyre reve të dendur kanë arritur në mbi 13 kilometra, duke dëshmuar për fuqinë e jashtëzakonshme të stuhive.

Njëkohësisht, aktiviteti elektrik ka qenë alarmant; të martën, janë regjistruar mbi 96,000 shkarkime elektrike, duke theksuar intensitetin e fenomenit atmosferik që ka prekur këtë pjesë të Spanjës. Këto kushte ekstremisht të motit kanë shkaktuar jo vetëm dëme materiale, por edhe shqetësime të mëdha për sigurinë e banorëve.

Autoritetet lokale janë në gatishmëri të plotë për të adresuar situatën emergjente dhe për të ndihmuar ata që janë prekur nga përmbytjet. Ndërkohë, përpjekjet për të ndihmuar ata që kanë humbur shtëpitë dhe pasuritë e tyre janë në fokusin e organizatave humanitare dhe institucioneve qeveritare.

Kjo situatë tragjike është një përkujtesë e qartë për rëndësinë e përgatitjes ndaj katastrofave natyrore dhe nevojës për strategji të qëndrueshme për menaxhimin e emergjencave në një botë që po përballet me ndryshime klimatike gjithnjë e më të shpejta./UBTNews/

 

 

 

Continue Reading

Lajmet

Projekti i studentëve të UBT-së fiton vendin e parë në asamblenë  rinore S!NERGY

Published

on

Asambleja Rinore S!NERGY, një ngjarje e rëndësishme e organizuar nga IAYSP EUME, u mbajt nga 24 deri më 27 tetor në Budapest, Hungari. Ky event ofroi një platformë për të rinjtë nga e gjithë Europa dhe Lindja e Mesme për të prezantuar iniciativat e tyre dhe për të ndarë përvoja të çmuara.

Në fjalën e saj përshëndetëse, Prof. Dr. Denis Çelçima, dekania e Fakultetit të Psikologjisë në UBT, theksoi mbështetje të fortë për nismat që fokusohen tek të rinjtë dhe përpjekjet për ndërkombëtarizim. Dekania përcolli urimet e Rektorit Prof. Dr. Edmond Hajrizi, duke theksuar rëndësinë e angazhimit të UBT-së në zhvillimin e projekteve rinore dhe në ndihmën e tyre për të arritur qëllime ambicioze.

Ejona Icka, drejtoresha ekzekutive e YSP Balkan, foli për bashkëpunimin frutdhënës me UBT, duke e cilësuar këtë partneritet si një ndikim pozitiv në zhvillimin e projekteve rinore. Ajo theksoi se ky bashkëpunim ka krijuar mundësi për rinjtë të angazhohen në iniciativa që adresojnë çështje të rëndësishme sociale dhe zhvillimore.

Në këtë asamble, studentët e UBT-së paraqitën tre projekte të shkëlqyera, duke e bërë kështu të qartë përfaqësimin dinjitoz të Kosovës në arenën ndërkombëtare. Njëri nga këta projekte, i realizuar nga studentët Blend Reselica, Klea Vezaj, Gjergj Rexhaj dhe Vlera Krelani, u shpall fitues i vendit të parë. Ky projekt u vlerësua si më inspiruesi, duke adresuar në mënyrë efektive disa nga Objektivat e Zhvillimit të Qëndrueshëm (SDGs).

Bogdan Pammer, presidenti i IAYSP EUME, theksoi se kontributet e YSP Balkan dhe UBT kanë ndihmuar në krijimin e një platforme ndërkombëtare, ku të rinjtë e talentuar mund të angazhohen në proceset formuese dhe ndërtuese të vendeve të tyre, duke adresuar me efikasitet sfidat që i përballin.

Ky sukses u shoqërua me urime të shumta për studentët e UBT-së për arritjet e tyre të jashtëzakonshme, dhe një falënderim të veçantë për YSP Balkan për mbështetje të vazhdueshme dhe për punën e palodhur të realizuar deri tani.

Ballkani Perëndimor ishte i përfaqësuar me dinjitet, me 14 pjesëmarrës nga Shqipëria, Kosova, Maqedonia e Veriut dhe Serbia, duke demonstruar unitet dhe forcë rajonale. YSP Balkan shprehu mirënjohje për institucionet mbështetëse si UBT, Shkolla e Mesme UBT dhe Universiteti i Tetovës, të cilat luajnë një rol të rëndësishëm në avancimin e iniciativave rinore.

Me fillimin e nëntorit, YSP Balkan është e ngazëllyer për të nisur vitin e tretë të projekteve, trajnimeve dhe aktiviteteve në Ballkan. Këtë vit, organizata mirëpret partnerë dhe institucione të reja, të cilët janë të gatshëm të mbështesin iniciativat dhe programet me fokus te rinia. Kjo është një periudhë premtuese për të rinjtë, që do të kontribuojnë në zhvillimin e qëndrueshëm të rajonit./UBTNews/

Continue Reading

Lajmet

​Pas katër ditësh bllokimi, ekipi i Kosovës largohet nga Valencia

Published

on

By

Ekipi kosovarë Autosporteve të Kosovës tashmë është larguar nga qyteti i Valencia në Spanjë, aty ku kishin mbetur të bllokuar për katër ditë me radhë për shkak se ky qytet ishte përmbytur nga të reshurat e mëdha të shiut.

Nga këto përmbytjet në Spanjë kanë mbetur dhjetëra persona të vdekur, por fatmirësisht ekipi kosovar i përbërë nga 29 persona nuk janë rrezikuar dhe tashmë ata janë nisur drejt qytetit të Barcelonës, dhe nga atje pastaj pritet që të udhëtojnë për në Kosovë.

Kryetari i Federatës së Autosporteve të Kosovës, Ismet Rexhepi ka konfirmuar se tashmë ekipi është nisur drejt Barcelonës, duke shtuar se reshjet e mëdha të shiut janë duke vazhduar edhe në këto momente dhe se shpreson që kjo të mos shkaktojë ndonjë problem tjetër.

Continue Reading

Të kërkuara