Shëndet

3 sëmundjet që shmangni duke ngrënë vakte të rregullta

Published

5 years ago

April 28, 2021

Betim Gashi

Mënyra e të ngrënit, planifikimi, koha dhe frekuenca e vakteve janë elementë të pandashëm të një stili jetese të shëndetshme. Një stil i tillë në vetvete e bën njeriun më pak të rrezikuar nga sëmundjet e zemrës, diabeti apo ishemia. Këtë e thotë një dokument shkencor i publikuar në revistën Circulation, një publikim i Shoqatës Amerikane Të Zemrës.

Sipas kësaj analize, koha dhe mënyra e të ngrënit ndikon në faktorët e rrezikut për sëmundjet e zemrës dhe ishemisë. Si pasojë e stilit kaotik të jetesës, njerëzit nuk i përbahen rregullit të tre vakteve në ditë. Ata përshtaten me aq vakte sa mund të përballojnë gjatë ditës. Kjo do të thotë, se në vend të të ngrënit një drekë të shëndetshme, shumë njerëz mjaftohen me diçka të shpejtë. Një ushqim i shpejtë nuk është domosdoshmërisht i shëndetshëm.

Marie Pierre St-Onge, eksperte e Mjekësisë Ushqimore në Universitetin e Kolumbias në Nju Jork, shpjegon se oraret e ngrënies kanë efekt tek shëndeti. Sipas saj ato ndikojnë tek ora e brendshme e trupit. Për shembull, nëse njeriu ushqehet gjatë një faze jo aktive siç është gjumi, ora e brendshme ndërrohet duke ndryshuar metabolizmin e ushqyesve. Në këtë mënyrë, njeriu mund të shtojë më shumë në peshë dhe të jetë i prekur nga inflamacioni.

Ngrënia e Mëngjesit Mund Të Parandalojë Sëmundjet Kronike
Mëngjesi është padyshim vakti më i rëndësishëm i ditës, por njerëzit sot nuk kanë shumë kohë për tu ulur në tavolinë e për të ngrënë siç duhet. Studimet, kanë konfirmuar se heqja dorë nga mëngjesi rrit rrezikun e sëmundjeve kardiovaskulare e shumë të tjerave. Përveç kësaj, këto sëmundje janë më të pranishme tek njerëzit që nuk janë të vëmendshëm ndaj orareve të të ngrënit. Nëse njeriu i përmbahet orareve të ngrënies së mëngjesit, drekës dhe darkës, mundet të parandalojë mbipeshën, sëmundjet e zemrës dhe diabetin.

Më Shumë Vëmendje Ndaj Ushqyerjes
Studimet, thonë se njeriu duhet të jetë i vëmendshëm ndaj planifikimit të vakteve dhe përzgjedhjes ushqimore.Në këtë mënyrë, njeriu mund të shmangë ushqyerjen e nxitur nga emocionet.Këto të fundit nxisin shumë episode të pakëndshme të ngrënies së tepërt, pavarësisht mungesës së urisë.Një gjë e tillë rrit numrin e kalorive të marra. Nga ana tjetër ul sasinë e ushqyesve të domosdoshëm për mbarëvajtjen e organizmit./AgroWeb

Kuriozitete

Zbulim i ri: Truri arrin kulmin në 32 vjeç

Published

4 minutes ago

November 26, 2025

UBT News

Shkencëtarët kanë zbuluar se truri kalon në pesë faza kryesore gjatë jetës, me pika të rëndësishme kthese në moshat 9, 32, 66 dhe 83 vjeç, raporton BBC.

Studimi përfshiu rreth 4,000 persona deri në moshën 90 vjeç dhe analizoi mënyrën se si ndryshojnë lidhjet midis qelizave të trurit.

Sipas hulumtimit të Universitetit të Kembrixhit, truri vazhdon të zhvillohet deri në fillim të të tridhjetave — periudha që konsiderohet si kulmi neurologjik. Ky ritëm ndryshimi shpjegon edhe pse rreziku për çrregullime të shëndetit mendor apo demencë ndryshon me moshën.

Pesë fazat e trurit janë:

• Fëmijëria (0–9 vjeç): rritje e shpejtë e trurit dhe formim i shumtë i sinapseve, por me efikasitet të ulët.
• Adoleshenca (9–32 vjeç): faza më e madhe e riorganizimit; truri bëhet më efikas dhe arrin kulmin në të 30-at. Kjo periudhë shoqërohet me rrezik më të lartë për çrregullime mendore.
• Mosha e rritur (32–66 vjeç): stabilitet i funksioneve dhe personalitetit, me ndryshime të ngadalta.
• Plakja e hershme (66–83 vjeç): truri ndahet në zona që punojnë më fort veçmas; fillojnë të shfaqen rreziqe si demenca apo hipertensioni.
• Plakja e vonë (83+): ndryshime të mëtejshme në lidhjet e trurit, të ngjashme me fazën e mëparshme, por më të theksuara.

Studiuesja Alexa Mousley thotë se fazat përputhen dukshëm me momente kyçe të jetës — nga puberteti te ndryshimet sociale në të 30-at dhe sfidat shëndetësore në moshë të thyer. /A.Z/UBT News/

ChatGPT can make mistakes. Check important info.

Shëndet

Pse dhimbja e shpinës po bëhet sëmundja moderne e epokës së telefonit?

Published

19 hours ago

November 25, 2025

UBT News

Kushdo që përjeton dhimbje në shpinë duhet të ulë përdorimin e tepërt të telefonit.

Qëndrimi për dy deri në katër orë në ditë të përkulur mbi celular i ngarkon vertebrat e para të shtyllës kurrizore me presion deri në 27 kilogramë – thuajse sa pesha e një fëmije 7–8 vjeç.

Dhimbjet e shpinës, të cilat prekin një pjesë të madhe të popullsisë moderne, mund të lidhen me një evolucion jo plotësisht të përsosur.

Me kalimin nga ecja me katër gjymtyrë në ecjen drejt, shtylla kurrizore ka pësuar ndryshime që nuk janë bërë në mënyrë ideale; madje disa tipare të vertebrave të “kushërinjve” tanë primatë mund të jenë trashëguar deri te ne.

Sipas ekspertëve, personat që vuajnë nga probleme të shpinës mund të kenë një strukturë të shtyllës kurrizore më të ngjashme me atë të shimpanzeve, e cila është më pak e përshtatshme për të përballuar ngarkesën që krijon ecja në këmbë. /A.Z/UBT News/

Shëndet

Pa karbohidrate, pa stres! Ushqimet që ju ndihmojnë të bini në peshë

Published

1 day ago

November 25, 2025

UBT News

Eliminimi i karbohidrateve nga dieta është një strategji efektive për të humbur peshë. Më poshtë gjeni disa ushqime që përmbajnë pak ose aspak karbohidrate:

Kërpudhat – Të varfra në karbohidrate, të pasura me lëndë ushqyese hekur, kalcium, dhe magnez. Ofrojnë sasi të mirë antioksidantësh.

Midhet – Të gjitha llojet janë të pasura me proteina, vitamina të grupit B, minerale si fosfori dhe hekuri, dhe nuk përmbajnë karbohidrate.

Vezët – Një zgjedhje e zakonshme në dietat pa karbohidrate falë vlerave të larta ushqyese.

Karkalecat dhe gaforret – Janë burim i shkëlqyer proteinash dhe nuk përmbajnë karbohidrate.

Mishi i kuq – Nuk ka karbohidrate, ndaj mund të konsumohet lirshëm, por gjithmonë me masë për një dietë të balancuar.

Farat e kungullit – Të përsosura për ata që janë në dietë, ofrojnë shije të këndshme pa karbohidrate të larta. Përmirësojnë shëndetin e zemrës, ulin stresin dhe forcojnë sistemin imunitar.

Mishi i bardhë – Konsiderohet më i shëndetshëm se mishi i kuq. Mund të konsumohet nga pula, lepuri apo peshku.

Djathi – Sidomos Grana Padano, djathë tradicional italian i pasur me minerale dhe pa karbohidrate.

Gjalpi – Përdoret në gatime dhe nuk përmban karbohidrate, por duhet konsumuar në sasi të moderuara. /A.Z/UBT News/

Shëndet

Gripi nuk ka shanse! Këshilla praktike për të qëndruar të shëndetshëm

Published

2 days ago

November 24, 2025

UBT News

Stina e vjeshtës dhe dimrit shpesh shoqërohet me rritje të rasteve të gripit dhe infeksioneve të frymëmarrjes, për shkak të motit të ftohtë dhe ndryshimeve të papritura të temperaturës.

Megjithëse ilaçet mund të jenë opsion, ekzistojnë disa mënyra natyrale për të lehtësuar simptomat/parandaluar përkeqësimin e sëmundjes.

Uji dhe lëngjet: Konsumimi i lëngjeve ndihmon në parandalimin e dehidratimit dhe lehtëson rrjedhjen e hundëve. Pini ujë, lëngje frutash, supë me lëng pule ose ujë të ngrohtë me mjaltë dhe limon. Shmangni pijet me kafeinë, që mund të shkaktojnë etje.

Ujë me kripë: Gargara me ujë të ngrohtë dhe kripë ndihmon për të qetësuar fytin e irrituar dhe për të lehtësuar simptomat e ftohjes.

Supë me lëng pule: Studimet kanë treguar se supa e pulës ka efekt antiinflamator dhe ndihmon në rrjedhjen e hundëve, duke kufizuar aktivitetin e viruseve në pjesën e brendshme të hundës.

Antihistamina: Përdorimi i saj mund të lehtësojë rrjedhjen e hundëve, teshtimat, lotimin e syve dhe kollitjen.

Lagështira: Ajri i thatë favorizon përhapjen e viruseve. Përdorni aparate për lagështi, por kujdesuni t’i pastroni rregullisht sipas udhëzimeve të prodhuesit, për të shmangur mykun dhe bakteret.

Këto masa të thjeshta e ndihmojnë trupin të përballojë gripin më lehtë dhe të ruani shëndetin gjatë muajve më të ftohtë. /A.Z/UBT News/