Lajmet

​25 vjet nga publikimi i raportit ‘Java e terrorit në Drenicë’

Në këtë raport, i cili u publikua më 8 shkurt 1999, përshkruhet se si forcat speciale serbe kah fundi i shtatorit 1998 masakruan 21 civilë në Abri e Epërme.

Published

on

Organizata amerikane për të Drejtat e Njeriut “Human Rights Watch “, 25 vjet më parë publikoi raportin me titull “Java e terrorit në Drenicë.”

Në këtë raport, i cili u publikua më 8 shkurt 1999, përshkruhet se si forcat speciale serbe kah fundi i shtatorit 1998 masakruan 21 civilë në Abri e Epërme, dhe vranë 13 burra në fshatin e afërt Golluboc.

Ekstrakt nga Raporti i Vëzhguesve për të Drejtat e Njeriut – Java e terrorit në Drenicë: Shkeljet e ligjeve humanitare në Kosovë

Luftimet në Abri të Epërme. Kah mesi i korrikut, 1998, armata jugosllave dhe policia serbe filluan një ofensivë të përgjithshme kundër UÇK-së. Ajo pothuaj kishte humbur kontrollin, sipas një vlerësimi, në mbi një të tretën e territorit të Kosovës. Ofensiva që shoqërohej nga artileria e rëndë, tanket, forcat ajrore, pati efekt të lartë në detyrimin e forcave të UÇK-së për t’u tërhequr nga shumica e pozicioneve të tyre drejt maleve mes drunjsh.

Dhe në fund të kësaj ofensive, vetëm pak luftëtarë të UÇK-së u vranë apo u zunë rob. Vuajtjet më të mëdha i përjetoi popullata civile shqiptare, që jetonte në zonat e luftimeve. Më shumë se dyqind fshatra janë shkatërruar dhe së pakut 300 mijë njerëz kanë mbetur pa strehë. Shumica e më se 2.000 të vrarëve gjatë shtatorit janë civilë. Rreziku që u kanosej civilëve në Kosovë ishte artikuluar në një qëndrim publik të Komitetit Ndërkombëtar të Kryqit të Kuq lëshuar në shtator: “Në momentin e tanishëm mbretëron gjendje e rënd dhe e pandryshueshme për disa javë me radhë. Dhjetëra e mijëra civilë janë në rreth të hekurt të sulmeve dhe të zhvendosur nga trojet e veta. Ata i janë ekspozuar dhunës, madje u kërcënohet edhe jeta, shkatërrimi i shtëpive, ndarja nga familjet dhe abduksioni.

Mijëra sish nuk kanë vend ku të strehohen as të kërkojnë vetëmbrojtje…”Nga mesi i shtatorit, presioni ndërkombëtar ndaj Millosheviqit për të ndërprerë këtë ofensivë ishte rritur. Por, tashmë qeveria kishte arritur të shkatërrojë qendrat dhe vendqëndrimet e UÇK-së, duke i shtyrë ata drejt maleve. Veprimet shkatërruese kishin ngelur pambaruar edhe në një zonë të rëndësishme; Drenicën, pjesën qendrore të Kosovës, ku kishin zënë vend luftimet më të shumta mes UÇK-së dhe forcave të qeverisë. Dyshohej se ditët finale të ofensivës ishin kalkuluar me kujdes.

Millosheviq dhe krerët e tij ushtarak e dinin se kishin pak kohë për ta kompletuar objektivin e tyre në Kosovë e pastaj për të manipuluar me një kërkesë për tërheqje rapide të forcave nga Kosova, siç kërkon perëndimi. Fshati Abri e Epërme gjendet në territorin e komunës së Gllogovcit të Drenicës. Fshat i vjetër 500-vjeçar, që kishte rreth 300 shtëpi të ndara në disa komponime (lagje) të mëdha familjare, me fusha dhe drunj në mes tyre, llogaritur edhe lagjen Deliu dhe atë Hysenaj, të cilat zënë vend të posaçëm në këtë raport. Tri kilometra në veri, në maje të bregut gjendet Likoci, që ishte në shërbim të UÇK-së, por që nga 13 shtatori (1998 – Sh.B) ri-okupohet nga forcat jugosllave. Gjatë muajit shtator, forcat e qeverisë morën një ofensivë në regjionin e Drenicës që kishte për qëllim të dislokojë UÇK-në nga kjo trevë e fuqishme. Policia dhe ushtria sulmuan nga drejtimi i Klinës, në jugperëndim të Gllogovcit, pastaj edhe nga Qyçavica, malet në lindje dhe me efikasitet do t’i rrethojnë forcat e UÇK-së në bregun e Abrisë.

Duke iu referuar Naim Malokut, një komandues i UÇK-së dhe ish-oficer i armatës jugosllave i intervistuar nga “Nju Jork Times”, forcat jugosllave hasën në rezistencë të UÇK-së mes Abrisë dhe Likocit… Pas pushtimit të Likocit, forcat e serbe ishin nisur drejt Abrisë. Sipas Zejnije Deliut, që ishte me familjen e saj në Abri, në fillim të ofensivës, forcat e qeverisë filluan të bombardojnë lagjen Deliu nga Likoci që në mëngjes, rreth orës tetë, të premten, më 26 shtator, nga llojet më të ndryshme të artilerisë dhe mortajave. Shumica e banorëve të lagjes ishin strehuar në pyll, për t’u ikur granatimeve.

I vetmi civil që kishte ngelur në Lagje gjatë granatimeve ishte Bashkim Deliu, 21- vjeçar, që duhej të kujdesej për babanë e tij Fazliun, 94-vjeçar dhe invalid. Bashkimi sqaron se sulmet vazhduan sërish të shtunën në mëngjes, pasi në mbrëmjen e së premtes policët sërish ishin kthyer në Likoc. Gjysma e konvojit të tankeve në Likoc, që ishin rreth 68 gjithsej, kishin lëvizur në drejtim të lagjes Deliu.

Ata hidhnin pandërprerë gjyle nga topat e tankeve mbi lagjen tonë. Këmbësorët vinin pas tankeve dhe shumica e tyre kishin mjekra. Unë vazhdoja të qëndroja me babanë tim, që kishte nevojë për ndihmën time, për ujë dhe ushqim. Ishim duke tymosur nga një cigare, kur granata ra në kulm të shtëpisë. Kërceva jashtë nga kati i dytë i shtëpisë dhe vrapova nëpër oborr. Shikova nga një vrimë e derës së oborrit dhe pashë se në shtëpinë e fqinjit ishin futur ushtarë e paramilitarë. I pashë ushtarët tek vinin drejt shtëpisë sime jo më larg se tridhjetë metra. Kishin uniforma ushtarake ngjyrë kafeje dhe shumë prej tyre kishin thika të mëdha ose sëpata të vogla, përveç armëve të zjarrta. Vazhdova të vrapoj me sa forcë që kisha drejt Badërlakëve (Lagjes fqinje)… Për disa ditë me radhë pastaj forcat jugosllave do të mbajnë nën kontroll Abrinë, duke kryer keqbërjet e cekura në këtë raport.

Aktualitet

Lidership, strategji dhe politika publike në një program të vetëm në Master në UBT

Published

on

Aftësimin analitik në bërjen e politikave publike dhe përgatitjen tuaj në rolet e lidershipit në rrafshin kombëtar dhe ndërkombëtar për një karrierë të bujshme, ua bën të mundur UBT përmes programit të nivelit master, Politika Publike dhe Menaxhim.

Ky program studimi iu ofron të gjitha mundësitë për të përmbushur synimet tuaja në vlerësimin e opsioneve dhe politikave për shërbimet publike, duke ndërthurur analizën e politikave publike, menaxhimin e financave publike, teknologjinë e informacionit, zhvillimin e lidershipit, menaxhimin e burimeve njerëzore dhe analizimin e të dhënave.

Studentët e nivelit master të programit Politika Publike dhe Menaxhim në UBT, do të kenë mundësi të përfitojnë praktikat më të njohura ndërkombëtare nga ekspertët dhe profesionistët më të mirë që ka vendi nga kjo fushë, e që gjenden në UBT.

APLIKO TANI ONLINE!

Continue Reading

Bota

​Rutte në Kiev: NATO mbështet Ukrainën

Published

on

Sekretari i përgjithshëm i NATO-s Mark Rutte ka siguruar presidentin Volodomyr Zelensky se Aleanca Veri-Atlantike do të vazhdojë të mbështesë Kievin zyrtar në përballje me agresionin ushtarak rus.

Ai në një konferencë për media në Kiev me presidentin e Ukrainës theksoi se ndihma e NATO-së do të vazhdojë të rritet.

“Tri vjet e gjysmë pas pushtimit në shkallë të plotë të Rusisë, Ukraina vazhdon të qëndrojë e fortë. Dhe miqtë dhe partnerët tuaj në NATO vazhdojnë të qëndrojnë me ju. Mbështetja jonë është e palëkundur dhe vazhdon të rritet. Përfshirë, siç thatë edhe ju, përmes Listës së re të Kërkesave me Prioritet për Ukrainën- PURL- që mbështet një rrjedhë të rëndësishme të armëve vdekjeprurëse amerikane në Ukrainë përmes financimit të ofruar nga Aleatët e NATO-s. Në më pak se një muaj, kjo tashmë ka nënkuptuar 1.5 miliardë dollarë shtesë në pajisje thelbësore, mbrojtje ajrore. Municione. Dhe më shumë. Paketa të mëtejshme do të pasojnë”, tha Rutte.

Ai shtoi se po punojnë së bashku në NSATU, komandën e NATO-s në Gjermani – për të siguruar që forcat ukrainase të kenë atë që u nevojitet.

Rutte ka folur edhe mbi takimin e së hënës në Uashington, së bashku me presidentin e SHBA-së dhe shumë udhëheqës evropianë, për të shfrytëzuar mundësinë për t’i dhënë fund kësaj lufte të tmerrshme dhe për të sjellë paqe dhe siguri pas kaq shumë vuajtjesh.

“Presidenti Trump e ka bërë këtë një përparësi – jo vetëm duke thyer bllokimin me Putin, por duke e bërë të qartë se Shtetet e Bashkuara do të përfshihen në ofrimin e garancive të sigurisë për Ukrainën. Garancitë e forta të sigurisë do të jenë thelbësore – dhe kjo është ajo që po punojmë tani për ta përcaktuar. Në mënyrë që kur të vijë koha që ju të hyni në atë takim dypalësh – të keni forcën e padyshimtë të miqve të Ukrainës pas jush. Duke siguruar që Rusia do të mbështesë çdo marrëveshje. Dhe kurrë, kurrë më nuk do të përpiqet të marrë një kilometër katror të Ukrainës”, tha Rutte.

Continue Reading

Bota

Pekini kundërshton tarifat e SHBA-së për tarifat 50% ndaj Indisë

Published

on

Ambasadori kinez në Indi, Xu Feihong, tha se Pekini kundërshton fuqimisht tarifat e larta të Uashingtonit ndaj Delhit dhe bëri thirrje për bashkëpunim më të madh midis Indisë dhe Kinës.

Xu e krahasoi SHBA-në me një ngacmues, duke thënë se ajo kishte përfituar prej kohësh nga tregtia e lirë, por tani po përdor tarifat si një “kartolinë negociuese” për të kërkuar çmime të tepruara nga vendet e tjera.

“SHBA-të kanë vendosur tarifa deri në 50% ndaj Indisë dhe madje kanë kërcënuar për më shumë. Kina e kundërshton fuqimisht këtë. Heshtja vetëm sa e trimëron ngacmuesin”, tha Xu të enjten, shkruan BBC.

Më parë këtë muaj, Trump vendosi një gjobë prej 25% ndaj Indisë, përveç tarifave prej 25% për blerjen e naftës dhe armëve nga Rusia. Shkalla e re do të hyjë në fuqi më 27 gusht.

Importet e shtuara të naftës së papërpunuar ruse të lirë nga Delhi që nga lufta në Ukrainë kanë shkaktuar një tendosje në lidhjet e saj me SHBA-në dhe kanë ndikuar në negociatat për një marrëveshje tregtare.

India ka mbrojtur blerjet e saj të naftës ruse, duke argumentuar se si një importuese e madhe e energjisë, duhet të blejë naftën më të lirë të disponueshme për të mbrojtur miliona indianë të varfër nga rritja e kostove. Ajo gjithashtu ka theksuar se administrata Biden i kishte thënë Indisë të blinte naftë ruse për të krijuar tregje botërore të energjisë.

Continue Reading

Aktualitet

​73 raste të dhunës në familje për një javë

Published

on

Zyra për Mbrojtje dhe Ndihmë të Viktimave, që funksionon në kuadër të Zyrës së Kryeprokurorit të Shtetit, ka trajtuar gjithsej 78 raste të reja gjatë periudhës 15 – 22 gusht 2025, në të gjitha regjionet e Republikës së Kosovës.

Sipas të dhënave zyrtare, pjesa më e madhe e rasteve, konkretisht 73 kanë të bëjnë me dhunën në familje, duke reflektuar edhe njëherë përmasat shqetësuese të këtij fenomeni në shoqëri.

“Përveç rasteve të dhunës në familje, janë trajtuar edhe dy raste të dhunimit, një rast i ngacmimit seksual, një rast i sulmit seksual, një rast i lëndimit të lehtë trupor”, thuhet në njoftim.

Continue Reading

Të kërkuara