Lajmet

​23 vende do të arrijnë kërkesat e NATO-s

Published

8 months ago

on

Gjermania raportoi shpenzime të mbrojtjes prej 90.6 miliardë euro për NATO-n për vitin aktual 2024, duke arritur kështu qartë objektivin e Organizatës së Traktatit të Atlantikut të Veriut prej dy për qind.

Sipas të dhënave të NATO-s, kjo shumë rekord përfaqëson një pjesë prej 2,12 për qind të prodhimit të brendshëm bruto të parashikuar të Gjermanisë (PBB). Kjo normë tani është më e lartë se sa pritej në fillim të vitit.

Qeveria federale, në funksion të sulmit rus ndaj Ukrainës, ka vendosur të përmbushë objektivin e NATO-s për shpenzimet e mbrojtjes për vitin 2014 për herë të parë këtë vit. Ky synim parashikon që shtetet anëtare të ndajnë çdo vit të paktën dy për qind të PBB-së së tyre për mbrojtjen. Sipas shifrave të reja, 23 shtete anëtare ka të ngjarë të përmbushin apo edhe ta tejkalojnë këtë objektiv këtë vit. Në vitin 2014 vetëm SHBA, Britania e Madhe dhe Greqia e arritën objektivin. Sipas të dhënave të NATO-s, vitin e kaluar 11 anëtarë ndanë dy për qind ose më shumë të PBB-së së tyre për mbrojtjen.

Polonia në krye – Spanja, Sllovenia dhe Luksemburgu në fund

Lider aktual në ndarjen e fondeve për mbrojtjen është Polonia me shpenzime prej 4,12 për qind të PBB-së për mbrojtjen, si dhe Estonia me 3,43 për qind. Të dyja vendet janë përpara SHBA-së, e cila në vitin 2024, sipas vlerësimeve të fundit, duhet të arrijë një vlerë përqindje prej 3,38 për qind. Në fund të listës janë vende si Spanja, Sllovenia dhe Luksemburgu, të cilat aktualisht janë nën 1,3 për qind. Gjithashtu, Belgjika (1,30 për qind), Kanadaja (1,37 për qind), Italia (1,49 për qind) dhe Portugalia (1,55 për qind) do të bien ndjeshëm pas objektivit të NATO-s. Në total, vlerësimet aktuale parashikojnë se 32 vendet anëtare të NATO-s do të shpenzojnë rreth 1.,5 trilion dollarë amerikanë (rreth 1.4 trilion euro) për mbrojtjen këtë vit. Kur merren parasysh luhatjet e inflacionit dhe të kursit të këmbimit, kjo paraqet një rritje prej 10,9 për qind krahasuar me një vit më parë. Në të njëjtën kohë, vetëm aleatët evropianë dhe Kanadaja shënuan një rritje prej 17,9 për qind.

Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg, i cili aktualisht ndodhet në Uashington për t’u përgatitur për samitin e NATO-s, e vlerësoi këtë zhvillim në një takim me presidentin amerikan Joe Biden si “rritja më e madhe në dekadat e fundit”. Shifrat tregojnë se tani si aleatët evropianë ashtu edhe Kanadaja po marrin pjesën e tyre të përgjegjësisë për mbrojtjen e të gjithë anëtarëve të aleancës së NATO-s. Biden foli për “numra rekord” nga aleatët, të cilët tani po arrijnë objektivat e tyre të shpenzimeve të mbrojtjes. Sfidanti i tij i mundshëm në zgjedhjet e ardhshme presidenciale, ish-presidenti amerikan Donald Trump, ka insistuar vazhdimisht për buxhete më të larta të mbrojtjes për aleatët gjatë mandatit të tij.

Aleatët po rrisin ndjeshëm shpenzimet e mbrojtjes në përgjigje të pushtimit rus të Ukrainës. Qëllimi është të forcohet ndjeshëm parandalimi dhe mbrojtja për t’i treguar qartë kreut të Kremlinit, Vladimir Putin, se një sulm ndaj çdo vendi evropian brenda NATO-s nuk ka asnjë shans për sukses. Në samitin në Uashington nga 9 deri më 11 korrik, aleatët do të angazhohen për të rritur më tej mbështetjen financiare për Ukrainën, tha Stoltenberg.

Stoltenberg mbron Trump

Në shkurt, Trump tha në një tubim të fushatës se ai nuk do t’i ndihmonte partnerët e NATO-s në rast të një sulmi rus nëse ata nuk shpenzonin mjaftueshëm për mbrojtjen e tyre. Në vend të kësaj, ai do të inkurajonte Rusinë të “bëjë çfarë të dojë” me ta. Në një intervistë për “Welt” dhe mediat amerikane, Stoltenberg mbrojti Trump kundër akuzave për vënien në dyshim të aleancës ushtarake. “Donald Trump nuk e kritikoi kryesisht NATO-n. Kritikat e tij u drejtuan anëtarëve të aleancës ushtarake perëndimore, të cilat nuk investojnë mjaftueshëm në NATO”, tha Stoltenberg./DW

Related Topics:
Continue Reading

Lajmet

Konsumatorët në të gjithë Ballkanin bojkotojnë supermarketet në shenjë proteste kundër rritjes së çmimeve

Published

2 days ago

on

January 31, 2025

By

Konsumatorët në Ballkan po bojkotojnë supermarketet për të protestuar kundër rritjes së çmimeve ushqimore dhe përkeqësimit të krizës së kostos së jetesës. Bojkoti ka filluar në Kroaci, ku grupi i të drejtave të konsumatorëve “Halo, inspektore” ka udhëhequr një protestë të premten e kaluar. Ky bojkot, që përfshin zinxhirët e supermarketeve Eurospin, Lidl dhe DM, është shtrirë më pas edhe në vende të tjera të Ballkanit Perëndimor, si Bosnja dhe Hercegovina, Mali i Zi dhe Serbia.

Në Kroaci, grupi ka shpërndarë fotografi të supermarketeve bosh dhe ka bërë thirrje për një bojkot njëjavor të blerjeve, duke kërkuar që kroatët të shmangin shpenzimet, përfshirë ato që nuk kanë lidhje me ushqimin. Lëvizja ka pasur një ndikim të dukshëm, pasi transaksionet në zinxhirët e supermarketeve ranë me 44% të premten e kaluar, me një rënie totale prej 53% në shitje.

Kryeministri i Malit të Zi, Milojko Spajiq, ka mbështetur lëvizjen, duke thënë se si qytetar, ai e mbështet protestën. Për këtë lëvizje, qeveria kroate ka reaguar duke shtuar 40 produkte të tjera në listën e artikujve me çmime të kufizuara, duke përfshirë djathra, kafe dhe produkte të tjera të domosdoshme. Inflacioni në Kroaci ka arritur 4.5% në dhjetor, që është niveli më i lartë në eurozonë.

Në përgjigje të bojkotit, disa supermarkete kanë vendosur të ulën çmimet. Kaufland ka njoftuar se do të ulë çmimet për mbi 1,000 produkte nga 5 shkurti, ndërsa Konzum ka deklaruar se do të injektojë 1 milion euro për uljen dhe ngrirjen e çmimeve për 250 produkte vendase që nuk janë të kufizuara nga qeveria.

Kjo lëvizje ka ndezur një diskutim të gjerë në Ballkanin Perëndimor mbi mënyrat më të mira për të mbrojtur konsumatorët dhe për të luftuar kundër rritjes së çmimeve, duke nxitur kërkesa për veprime të mëtejshme nga qeveritë dhe institucionet për të adresuar krizën e kostos së jetesës./UBTNews/

Continue Reading

Bota

Bethoven, Da Vinçi dhe Kyri’ në kartëmonedhat e reja euro

Published

2 days ago

on

January 31, 2025

By

Banka Qendrore Evropiane (BQE) ka zbuluar një përzgjedhje paraprake të dizajneve për kartëmonedhat e reja të euros që pritet të lëshohen në të ardhmen, duke përfshirë figura të njohura të historisë dhe kulturës evropiane, si Ludvig van Beethoven, Mari Kyri dhe Leonardo da Vinci.

Sipas presidentes së BQE-së, Christine Lagarde, këto kartëmonedha do të reflektojnë identitetin e përbashkët evropian dhe diversitetin që e bën Evropën të fortë. “Kultura evropiane feston hapësirat e përbashkëta kulturore që kanë formësuar identitetin evropian gjatë shekujve dhe ‘personalitetet ikonike evropiane'”, tha Lagarde gjatë një njoftimi nga selia e BQE-së në Frankfurt.

Dizajni i kartëmonedhave përfshin figura të njohura si laureatja e çmimit Nobel, Mari Kyri, kompozitori gjerman Ludvig van Beethoven dhe artisti italian Leonardo da Vinci, duke nderuar kështu trashëgiminë kulturore të kontinentit. Në anën e pasme të kartëmonedhave, mund të shfaqen elemente që lidhen me kulturën dhe arsimin, si një bibliotekë ose universitet.

Një tjetër grup dizajnesh do të përqendrohet te “Lumenjtë dhe zogjtë”, duke simbolizuar qëndrueshmërinë dhe diversitetin e ekosistemeve natyrore të Evropës. Ky dizajn mund të përfshijë imazhe të institucioneve evropiane, si Parlamenti Evropian ose Komisioni Evropian, si një mënyrë për të theksuar angazhimin e Evropës për ruajtjen e mjedisit dhe pasurimin e trashëgimisë kulturore.

“Ne jemi të emocionuar të prezantojmë këto motive që pasqyrojnë angazhimin tonë ndaj Evropës dhe festojnë trashëgiminë e saj kulturore dhe natyrore”, tha Lagarde, duke theksuar rëndësinë e këtyre kartëmonedhave si një simbol të unitetit dhe identitetit evropian./UBTNews/

Continue Reading

Bota

Inflacioni francez mbetet i qëndrueshëm, BQE ul normat e interesit

Published

2 days ago

on

January 31, 2025

By

Inflacioni në Francë është rritur me një ritëm të qëndrueshëm në fillim të vitit, duke qëndruar në 1.8% në janar, i njëjti nivel si në dhjetor. Kjo shifër mbetet nën objektivin 2% të Bankës Qendrore Evropiane (BQE), duke ofruar mundësinë që BQE të ulë normat e interesit në muajt në vijim për të stimuluar më tej rritjen ekonomike.

Këto të dhëna janë publikuar vetëm një ditë pas vendimit të BQE-së për të ulur normën bazë të interesit me 25 pikë bazë, një masë që synon lehtësimin e kushteve të financimit dhe nxitjen e aktivitetit ekonomik në eurozonë.

Presidentja e BQE-së, Christine Lagarde, komentoi këtë ulje të normës, duke theksuar se inflacioni po ngadalësohet në përputhje me pritshmëritë, por paralajmëroi se ekonomia evropiane ende përballet me disa sfida, përfshirë besimin e dobët të konsumatorëve dhe pasigurinë që shkaktojnë tarifat e mundshme nga administrata amerikane. Ajo shtoi se, megjithë ngadalësimin e inflacionit, rritja ekonomike mbetet e ngadaltë.

Indeksi i çmimeve të konsumit (CPI) i Francës u rrit me 1.4% në janar krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar, pas një rritjeje prej 1.3% në dhjetor. Në baza mujore, CPI ra me 0.1%, kryesisht për shkak të uljes së çmimeve të veshjeve dimërore, këpucëve dhe transportit. Nga ana tjetër, çmimet e energjisë, ushqimeve, duhanit dhe produkteve të sigurimit kanë pasur rritje.

Edhe pse të dhënat e inflacionit janë relativisht të qëndrueshme, qeveria franceze po përballet me një krizë buxhetore. Për të adresuar deficitin e lartë, kryeministri François Bayrou ka propozuar një projekt-ligj të ri për financat publike. Megjithatë, ai përballet me sfida politike, pasi Asambleja Kombëtare do të zhvillojë një votë mosbesimi ndaj tij javën e ardhshme.

Tregjet dhe analistët do të kenë sytë te Gjermania, e cila pritet të publikojë të dhënat e saj të inflacionit më vonë këtë javë, që mund të ofrojnë një pamje më të gjerë të situatës ekonomike në eurozonë./UBTNews/

 

Continue Reading

Lajmet

Pas SHBA-së edhe Zvicra ndërpret ndihmën ekonomike për Shqipërinë

Published

2 days ago

on

January 31, 2025

By

Qeveria zvicerane ka vendosur të përfundojë programet e saj të ndihmës zhvillimore për Shqipërinë, Bangladeshin dhe Zambian deri në fund të vitit 2028, pas shkurtimit të fondeve nga Parlamenti zviceran.

Ky vendim është pjesë e një uljeje të përgjithshme të buxhetit të bashkëpunimit ndërkombëtar, e cila prek edhe vendet e tjera përfituese të ndihmës zvicerane.

Sipas një deklarate zyrtare, Parlamenti zviceran ka shkurtuar 110 milionë franga zvicerane (121 milionë dollarë) nga buxheti i bashkëpunimit ndërkombëtar për vitin 2025 dhe 321 milionë franga për periudhën 2026-2028. Si pasojë, Agjencia Zvicerane për Zhvillim dhe Bashkëpunim (SDC) do të ndërpresë programet dypalëshe të zhvillimit në këto vende.

Megjithatë, pavarësisht këtyre masave, ndihma humanitare dhe mbështetja për Ukrainën nuk do të preken, duke reflektuar prioritetet strategjike të politikës së jashtme zvicerane.

Vendimi i Zvicrës vjen vetëm një ditë pas njoftimit të Ambasadës Amerikane në Tiranë, e cila informoi institucionet shqiptare për pezullimin e fondeve të mbështetjes nga SHBA.

Ky veprim është rezultat i urdhrit ekzekutiv të Presidentit Donald Trump, i cili urdhëroi rishikimin e të gjitha programeve të ndihmës së huaj dhe pezullimin e tyre deri në përshtatjen me prioritetet e reja të politikës së jashtme të administratës së tij.

Sekretari i Shtetit Marco Rubio konfirmoi zbatimin e këtij urdhri ekzekutiv, duke theksuar se “asnjë ndihmë ndërkombëtare e SHBA-së nuk do të shpërndahet nëse nuk është plotësisht në përputhje me politikën e jashtme të Presidentit të Shteteve të Bashkuara”.

Continue Reading

Të kërkuara