Lajmet

20 vjet pas pushtimit të SHBA-së, çfarë ndryshoi në Irak?

Nepotizmi dhe korrupsioni mbeten të përhapura në Irak.

Published

on

Iraku shënoi të hënën 20 vjetorin nga fillimi i pushtimit të udhëhequr nga SHBA-ja që rrëzoi diktatorin Sadam Husein.

Vendi i pasur me naftë mbetet i traumatizuar nga vitet e luftës, okupimit dhe trazirave të përgjakshme sektare që pasuan operacionin e nisur më 20 mars 2003.

Një pamje normale është kthyer, por Iraku ende lufton një sërë sfidash të rrënjosura, nga paqëndrueshmëria politike te varfëria dhe korrupsioni i shfrenuar.

Irani, fuqia kryesore shiite dhe armiku kryesor i Shteteve të Bashkuara, tani ka shumë ndikim në Irak, shumica shiite e të cilit u çlirua nga shtypja e sundimtarit të fortë sunit Sadamit.

Kryeministri Mohamed Shia al-Sudani, i cili mbështetet nga një koalicion pro-iranian, nuk ka folur për pushtimin amerikan, por vetëm për “rënien e regjimit diktatorial” të Sadamit, i cili më vonë u kap, u gjykua dhe u ekzekutua.

Në një konferencë në Bagdad në prag të përvjetorit, Sudani tha: “Ne kujtojmë dhimbjen dhe vuajtjet e popullit tonë në ato vite që u dominuan nga luftëra të pakuptimta dhe sabotazhe sistematike”.

Marshimi i SHBA-së drejt luftës filloi nën presidentin e atëhershëm George W. Bush dhe fitoi ritmin pas sulmeve të 11 shtatorit 2001 në Shtetet e Bashkuara nga grupi militant i Osama bin Ladenit, Al-Kaeda.

Bush, i mbështetur nga kryeministri britanik Tony Blair, argumentoi se Sadami paraqiste një kërcënim të madh dhe po zhvillonte armë të shkatërrimit në masë, megjithëse asnjëra nuk u gjet.

“Tronditje dhe frikë”
Operacioni Iraqi Freedom filloi me një pushtim tokësor të udhëhequr nga 150,000 forca amerikane dhe 40,000 britanike, dhe me bombardimet që përhapën “tronditje dhe frikë” — të vendeve strategjike.

Brenda tre javësh, regjimi i Sadamit kishte rënë dhe forcat pushtuese morën kontrollin e kryeqytetit Bagdad më 9 prill.

Pamjet televizive të transmetuara anembanë botës së shpejti treguan marinsat amerikanë duke rrëzuar një statujë gjigante të Sadamit dhe më vonë Bush duke deklaruar se “misioni përfundoi” në bordin e një luftanijeje amerikane.

Por pushtimi kishte shkaktuar trazira dhe plaçkitje të gjerë, kaosi u thellua nga vendimi i SHBA-së për të shpërbërë shtetin irakian, partinë në pushtet dhe aparatin ushtarak.

Përpjekja e deklaruar e SHBA-së për të sjellë demokracinë liberale në Irak u prish shpejt nga dhuna dhe konflikti sektar, ndërsa militantët shiitë luftuan me grupet sunite.

Deri në kohën kur trupat amerikane u larguan në vitin 2011, lufta kishte marrë jetën e më shumë se 100,000 civilëve irakianë, sipas grupit Irak Body Count, ndërsa humbjet e SHBA-së arritën në rreth 4,500.

Gjakderdhja do të nxiste ekstremistët sunitë të grupit të Shtetit Islamik, “kalifati” xhihadist i të cilëve solli tmerre të reja në Irak dhe Siri përpara humbjes së tij përfundimtare, pasi një koalicion i udhëhequr nga SHBA u kthye për të ndihmuar në luftimin e tyre.

Iraku i sotëm
Në Irakun e sotëm mbahen zgjedhje, inkurajohet pluraliteti politik dhe garantohet shprehja e lirë. Por në praktikë, politika irakiane mbetet kaotike dhe e dëmtuar nga konfliktet sektare dhe etnike.

Protestat e mëdha antiqeveritare shpërthyen në fund të vitit 2019, duke çuar në gjakderdhje të tjera në rrugë.

Pjesëmarrja ishte e ulët për zgjedhjet legjislative në tetor 2021, gjë që shkaktoi përleshje dhe dhunë të mëtejshme përpara se një qeveri të formohej përfundimisht një vit më vonë.

Një e treta e popullsisë së Irakut jeton në varfëri, shërbimet publike mungojnë kryesisht dhe vendi i pasur me energji vuan ndërprerje të shpeshta, veçanërisht në vapën ekstreme të verës.

Nepotizmi dhe korrupsioni mbeten të përhapura në Irak, ku postet e lakmuara në një sektor shtetëror shpesh fitohen përmes lidhjeve personale, ndërkohë që papunësia e të rinjve është e shfrenuar.

Qeveritë e njëpasnjëshme “kanë dështuar në luftimin e korrupsionit”, ankohet Abbas Mohamed, një inxhinier i Bagdadit në të 30-at e tij. “Po shkojmë nga e keqja në më keq. Asnjë qeveri nuk i ka dhënë asgjë popullit”.

Të dielën, Sudani përsëri u zotua të “luftojë pandeminë e korrupsionit”.

Por një punëtor i Bagdadit, Mohamed al-Askari, si shumë irakianë, po përpiqet të mbajë gjallë çdo shpresë të vërtetë.

“Ne u gëzuam kur regjimi ra, sepse menduam se Iraku do të përmirësohej”, tha ai, “por deri më tani vetëm kemi vuajtur”./UBTNews/

Aktualitet

UBT përgatit liderët e së ardhmes në energji: Edhe pak vende të lira për regjistrim

Published

on

UBT njofton se kanë mbetur edhe pak vende të lira për regjistrim në programin Inxhinieri e Energjisë, një ndër drejtimet më inovative dhe më me perspektivë për të ardhmen.

Ky program synon të përgatisë profesionistë të aftë të kombinojnë energjitë tradicionale dhe burimet e rinovueshme, të përdorin teknologjitë më të fundit dhe të menaxhojnë në mënyrë efikase resurset energjetike, duke kontribuar në ndërtimin e një të ardhmeje të gjelbër dhe të qëndrueshme.

Të gjithë të interesuarit që regjistrohen përfitojnë nga bursa 20%, një lehtësim i rëndësishëm për të rinjtë që duan të jenë pjesë e gjeneratës së re që transformon industrinë energjetike.

Falë qasjes moderne të mësimdhënies, laboratorëve të pajisur me teknologjitë më të reja dhe stafit akademik me përvojë, studentët e UBT-së jo vetëm që fitojnë njohuri teorike, por edhe aftësi praktike që i bëjnë të kërkuar në tregun vendor dhe ndërkombëtar të punës.

Regjistrimi bëhet thjeshtë dhe shpejt përmes linkut: APLIKO TANI ONLINE!

Continue Reading

Aktualitet

​Nora Gjakova nis rrugëtimin si trajnere e xhudos

Published

on

Federata e Xhudos së Kosovës ka nisur një kapitull të ri me përfshirjen e kampiones olimpike, Nora Gjakova, në rolin e trajnere asistente të ekipit të meshkujve. Ajo tashmë i është bashkuar stafit teknik dhe po punon me plot energji e përkushtim në stërvitjet që po mbahen në Bordeaux të Francës.

Në këtë grumbullim, ekipi i meshkujve po përgatitet intensivisht për garat e rëndësishme që i presin në muajt e ardhshëm. Nën drejtimin e trajnerëve dhe me mbështetjen e Norës, xhudistët Akil Gjakova, Shpati Zekaj, Dardan Cena dhe Anes Veseli po zhvillojnë seanca të forta stërvitore, duke dhënë maksimumin në çdo hap të përgatitjeve.

Përfshirja e Nora Gjakovës në stafin e trajnerëve shihet si një vlerë e madhe për ekipin, duke sjellë përvojën e saj të pasur ndërkombëtare dhe frymën e suksesit që ka shoqëruar karrierën e saj si sportiste.

Kosova shpreson se ky kombinim i përvojës dhe energjisë së re do të sjellë rezultate të reja pozitive për xhudon kosovare në arenën ndërkombëtare.

Continue Reading

Bota

Presidenti serb Vuçiq do të jetë pjesëmarrës në paradën ushtarake në Kinë

Published

on

Presidenti i Serbisë Aleksandar Vuçiq do të jetë pjesë e paradës ushtarake në Kinë, duke dëshmuar kështu lidhjet e ngushta të Beogradit zyrtar me regjimin komunist në Pekin.

Me ftesë të presidentit kinez Xi Jinping, 26 liderë të huaj do të marrin pjesë në përkujtimet e Ditës së Fitores në Pekin, njoftoi të enjten ndihmës ministri i Jashtëm Hong Lei.

Kina do të organizojë një paradë masive ushtarake më 3 shtator për të përkujtuar 80-vjetorin e fitores ndaj Japonisë dhe përfundimin zyrtar të Luftës së Dytë Botërore.

Në mesin e shumë liderëve që do të marrin pjesë janë edhe lideri rus Vladimir Putin, me të cilin regjimi në Beograd mban lidhje të ngushta, lideri veri-korean Kim Jong-Un dhe përfaqësues nga Vietnami, Laosi Mongolia, Nepali, Kazakistani, Uzbekistani, Irani, Kongo, Zimbabveja, Sllovakia, Kuba etj.

Continue Reading

Aktualitet

Gjykata Supreme refuzon ankesën e Korab Mushkolajt për certifikim në zgjedhjet lokale

Published

on

Gjykata Supreme e ka hedhur poshtë ankesën e kandidatit të Partisë Demokratike të Kosovës për kryetar të Deçanit, Korab Mushkolaj, paraqitur kundër vendimit të PZAP-së pasi iu refuzua certifikimi për zgjedhjet e 12 tetorit.

“Ankesa është e pa themeltë”, ka vendosur Supremja.

Zyra për Regjistrim, Certifikim dhe Kontrollin Financiar të Subjekteve Politike pas vërtetimit se Mushkolaj është i angazhuar me aktemërim të përhershëm të Ministrisë së Jashtme si zyrtar i lartë, i pati kërkuar PDK-së që ta zëvendësojë atë, por partia pati refuzuar ta bëjë këtë gjë. Zyra më pas ka rekomanduar certifikimin e të gjithë kandidatëve të tjerë të PDK-së, përveç Mushkolajt. PZAP po ashtu ia ka refuzuar ankesën Mushkolajt, siç parashihet me Ligjin për Shërbimin e Jashtëm, i cili nuk lejon kandidimin e një anëtari të shërbimit të jashtëm.

Gjykata Supreme e ka pranuar konstatimin e PZAP-së, teksa ka theksuar se moscertifikimi i Mushkolajt nuk është i kundërligjshëm.

“Prandaj, nga këtu, kjo Gjykatë, konsideron se në rastin konkret juridik, është marrë vendim i drejtë, me të cilin nuk është bërë diskriminim dhe lidhur me rastin konkret nuk është cenuar e drejta zgjedhore dhe ndonjë e drejtë themelore e paraparë me Ligj dhe me Kushtetutën e Republikës së Kosovës, nuk janë shkelur parimet themelore të procesit zgjedhor të parapara shprehimisht me dispozitat e nenit 4 të Ligjit Për Zgjedhjet e Përgjithshme në Republikën e Kosovës dhe me dispozitat përkatëse të Konventës Evropiane të Drejtave të Njeriut”, thuhet në vendim.

Continue Reading

Të kërkuara