Lajmet

20 vjet pas pushtimit të SHBA-së, çfarë ndryshoi në Irak?

Nepotizmi dhe korrupsioni mbeten të përhapura në Irak.

Published

on

Iraku shënoi të hënën 20 vjetorin nga fillimi i pushtimit të udhëhequr nga SHBA-ja që rrëzoi diktatorin Sadam Husein.

Vendi i pasur me naftë mbetet i traumatizuar nga vitet e luftës, okupimit dhe trazirave të përgjakshme sektare që pasuan operacionin e nisur më 20 mars 2003.

Një pamje normale është kthyer, por Iraku ende lufton një sërë sfidash të rrënjosura, nga paqëndrueshmëria politike te varfëria dhe korrupsioni i shfrenuar.

Irani, fuqia kryesore shiite dhe armiku kryesor i Shteteve të Bashkuara, tani ka shumë ndikim në Irak, shumica shiite e të cilit u çlirua nga shtypja e sundimtarit të fortë sunit Sadamit.

Kryeministri Mohamed Shia al-Sudani, i cili mbështetet nga një koalicion pro-iranian, nuk ka folur për pushtimin amerikan, por vetëm për “rënien e regjimit diktatorial” të Sadamit, i cili më vonë u kap, u gjykua dhe u ekzekutua.

Në një konferencë në Bagdad në prag të përvjetorit, Sudani tha: “Ne kujtojmë dhimbjen dhe vuajtjet e popullit tonë në ato vite që u dominuan nga luftëra të pakuptimta dhe sabotazhe sistematike”.

Marshimi i SHBA-së drejt luftës filloi nën presidentin e atëhershëm George W. Bush dhe fitoi ritmin pas sulmeve të 11 shtatorit 2001 në Shtetet e Bashkuara nga grupi militant i Osama bin Ladenit, Al-Kaeda.

Bush, i mbështetur nga kryeministri britanik Tony Blair, argumentoi se Sadami paraqiste një kërcënim të madh dhe po zhvillonte armë të shkatërrimit në masë, megjithëse asnjëra nuk u gjet.

“Tronditje dhe frikë”
Operacioni Iraqi Freedom filloi me një pushtim tokësor të udhëhequr nga 150,000 forca amerikane dhe 40,000 britanike, dhe me bombardimet që përhapën “tronditje dhe frikë” — të vendeve strategjike.

Brenda tre javësh, regjimi i Sadamit kishte rënë dhe forcat pushtuese morën kontrollin e kryeqytetit Bagdad më 9 prill.

Pamjet televizive të transmetuara anembanë botës së shpejti treguan marinsat amerikanë duke rrëzuar një statujë gjigante të Sadamit dhe më vonë Bush duke deklaruar se “misioni përfundoi” në bordin e një luftanijeje amerikane.

Por pushtimi kishte shkaktuar trazira dhe plaçkitje të gjerë, kaosi u thellua nga vendimi i SHBA-së për të shpërbërë shtetin irakian, partinë në pushtet dhe aparatin ushtarak.

Përpjekja e deklaruar e SHBA-së për të sjellë demokracinë liberale në Irak u prish shpejt nga dhuna dhe konflikti sektar, ndërsa militantët shiitë luftuan me grupet sunite.

Deri në kohën kur trupat amerikane u larguan në vitin 2011, lufta kishte marrë jetën e më shumë se 100,000 civilëve irakianë, sipas grupit Irak Body Count, ndërsa humbjet e SHBA-së arritën në rreth 4,500.

Gjakderdhja do të nxiste ekstremistët sunitë të grupit të Shtetit Islamik, “kalifati” xhihadist i të cilëve solli tmerre të reja në Irak dhe Siri përpara humbjes së tij përfundimtare, pasi një koalicion i udhëhequr nga SHBA u kthye për të ndihmuar në luftimin e tyre.

Iraku i sotëm
Në Irakun e sotëm mbahen zgjedhje, inkurajohet pluraliteti politik dhe garantohet shprehja e lirë. Por në praktikë, politika irakiane mbetet kaotike dhe e dëmtuar nga konfliktet sektare dhe etnike.

Protestat e mëdha antiqeveritare shpërthyen në fund të vitit 2019, duke çuar në gjakderdhje të tjera në rrugë.

Pjesëmarrja ishte e ulët për zgjedhjet legjislative në tetor 2021, gjë që shkaktoi përleshje dhe dhunë të mëtejshme përpara se një qeveri të formohej përfundimisht një vit më vonë.

Një e treta e popullsisë së Irakut jeton në varfëri, shërbimet publike mungojnë kryesisht dhe vendi i pasur me energji vuan ndërprerje të shpeshta, veçanërisht në vapën ekstreme të verës.

Nepotizmi dhe korrupsioni mbeten të përhapura në Irak, ku postet e lakmuara në një sektor shtetëror shpesh fitohen përmes lidhjeve personale, ndërkohë që papunësia e të rinjve është e shfrenuar.

Qeveritë e njëpasnjëshme “kanë dështuar në luftimin e korrupsionit”, ankohet Abbas Mohamed, një inxhinier i Bagdadit në të 30-at e tij. “Po shkojmë nga e keqja në më keq. Asnjë qeveri nuk i ka dhënë asgjë popullit”.

Të dielën, Sudani përsëri u zotua të “luftojë pandeminë e korrupsionit”.

Por një punëtor i Bagdadit, Mohamed al-Askari, si shumë irakianë, po përpiqet të mbajë gjallë çdo shpresë të vërtetë.

“Ne u gëzuam kur regjimi ra, sepse menduam se Iraku do të përmirësohej”, tha ai, “por deri më tani vetëm kemi vuajtur”./UBTNews/

Lajmet

​Stadiumi ikonik botëror del në shitje për shkak të krizës financiare

Published

on

Një nga stadiumet më të famshme në botë, Maracana në Rio de Janeiro, është vënë në shitje nga autoritetet braziliane për shkak të problemeve financiare të shtetit.

Sipas raportimeve nga “Marca”, qeveria e Rio de Janeiros e ka përfshirë stadiumin ndër 62 asetet shtetërore që pritet të shiten, për të mbledhur fonde dhe për të shlyer një borxh prej rreth 1.7 miliardë paund ndaj administratës qendrore të Brazilit.

Maracana, që ka pritur dy finale të Kupës së Botës: një në vitin 1950 dhe në vitin 2014 i kushton shtetit afro 140 mijë paund për ndeshje në mirëmbajtje.

Presidenti i komisionit që mbikëqyr propozimin, Rodrigo Amorim, tha se shitja mund të sjellë mbi 279 milionë paund të ardhura dhe se mirëmbajtja e stadiumit është bërë e papërballueshme për buxhetin publik.

Stadiumi me kapacitet 78,838 vende, që përdoret nga klubet Flamengo dhe Fluminense, është pjesë e identitetit sportiv të Rios dhe ka pritur gjithashtu ceremonitë olimpike dhe koncerte të mëdha.

Megjithatë, vendimi për ta privatizuar ka shkaktuar zemërim të madh publik, pasi shumë e shohin Maracana-n si një simbol kombëtar të futbollit brazilian.

Propozimi për shitjen e tij pritet të votohet nga Asambleja Legjislative e Rios në javët e ardhshme./S.K/KP/

Continue Reading

Lajmet

Ky pritet të jetë trajneri i ri i Zhegrovës te Juventusi

Published

on

Juventusi është pranë emërimit të Luciano Spallettit si trajneri i ri, pas shkarkimit të Igor Tudor, me një strukturë kontrate që tashmë po merr formë.

Sipas informacionit të raportuar nga “La Gazzetta dello Sport” marrëveshja pritet të jetë afatshkurtër, por me bonuse stimuluese.

Spalletti thuhet se është pranë arritjes së një akordi që do ta lidhte me klubin deri në qershor në fund të sezonit aktual.

Elementi kyç i marrëveshjes do të ishte një klauzolë e qartë: rinovim automatik i kontratës nëse Spalletti arrin ta kualifikojë Juventusin në Ligën e Kampionëve (duke përfunduar sezonin në katër vendet e para). Kjo strukturë pasqyron prioritetin e menjëhershëm të klubit-shpëtimin e sezonit dhe sigurimin e futbollit evropian fitimprurës, ndërsa njëkohësisht ruan fleksibilitetin për planifikimet afatgjata.

Një takim midis Damien Comolli dhe trajnerit pritet të zhvillohet sot, dhe nëse gjithçka shkon mirë, italiani do të jetë shumë afër emërimit zyrtar./S.K/EO/

Continue Reading

Lajmet

Xhaka vrapon më së shumti në Premier League, Reinildo e quan ëndërr paraqitjen përkrah tij

Published

on

Futbollisti i Sunderlandit nga Mozambiku, Reinildo ka thënë se është ëndërr e realizuar paraqitja e tij përkrah mesfushorit Granit Xhaka.

Të hënën mbrëma Sunderlandi ka prezantuar të dhënën se Xhaka është lojtari që ka vrapuar më së shumti këtë edicion në Premier League.

Mesfushori shqiptar tashmë ka arritur shifrën e 100.83 kilometrave të kaluara. Ai po ashtu nuk ka munguar në asnjërën nga nëntë ndeshjet e deritashme.

Bashkëlojtari i Xhakës, Noah Sadiki, është i dyti në listë me 100.14 kilometra. Të tjerët kanë më pak se 100 kilometra.

Për të veçantat e Xhakës, ku nuk përfshihet vetëm vrapimi, ka folur 31-vjeçari Reinildo, që ka bërë karrierë edhe tek Atletico Madridi e Lille.

“Graniti është lojtar shumë i madh dhe të flas për të është e veçantë. Ai ka mendësi aq të mirë. Është ndryshe, në nivel shumë të lartë. Ai ka aq shumë kualitete, jo vetëm në fushë por edhe jashtë saj. Ai na shtyn para në stërvitje. E ndan me ne përvojën, është e veçantë. Jam shumë krenar që luaj me të, është ëndërr”, ka thënë Reinildo./S.K/EO/

Continue Reading

Lajmet

Rusia bën ofertë për ta organizuar EURO 2032, pas shqetësimeve rreth stadiumeve në Itali

Published

on

Në shtatë vjet, Kampionati Evropian i Futbollit për meshkuj 2032 do të mbahet në Itali dhe Turqi, dhe së fundmi raportohet se Rusia ka bërë një ofertë surprizë për të organizuar EURO 2032.

Megjithatë, së fundmi janë shfaqur dyshime për stadiumet italiane, për frikën se stadiumet italiane nuk do të jenë gati për shkak të infrastrukturës së vjetër.

Për shkak të këtyre shqetësimeve, është bërë e ditur se Rusia po e vendos veten si kandidat për të marrë rolin e një prej vendeve pritëse.

Sipas “Gazzetta dello Sport”, presidenti i Federatës së Futbollit të Moskës, Alexander Dyukov, i tha faqes ruse “Sport.ru”:

“Italia ka një problem me stadiumet. Nëse humbin organizimin e stadiumeve, ne jemi këtu. Rusia është e gatshme të organizojë Euro 2032 në vend të Italisë”, ka thënë ai.

Është sugjeruar se vetëm një nga 10 stadiumet e propozuara në Itali është miratuar nga UEFA.

Megjithatë, pas pushtimit rus të Ukrainës në shkurt 2022, UEFA dhe FIFA pezulluan të gjitha ekipet kombëtare dhe klubet ruse nga të gjitha garat.

Rusia bëri gjashtë ankesa ndaj vendimit, por të gjitha u hodhën poshtë nga Gjykata e Arbitrazhit Sportiv (CAS).

Në gusht, presidenti i organit qeverisës të ligës italiane, Ezio Simonelli, shprehu shqetësimet e tij se vendi mund të humbasë të drejtën e organizimit.

“Jam shumë i shqetësuar për Euro 2032. A rrezikohet kandidatura? Shpresoj të jetë vetëm shqetësimi im, por kur presidenti i UEFA-s thotë se stadiumet tona janë në gjendje koma dhe EURO është pas gjashtë vitesh, rrezikojmë të mos bëjmë një përshtypje të mirë ndërkombëtare. Është turp, megjithatë, që përveç Udine, Bergamo dhe Torinos, pjesa tjetër e stadiumeve tona janë në gjendje koma. Ceferin i kritikoi fuqishëm stadiumet italiane dhe unë pajtohem me të”, tha ai.

Muajin e kaluar, presidenti i UEFA-s, Aleksander Ceferin, foli po ashtu për ndalimin aktual.

“Ndalimi për ekipet ruse, mendimi im është tre e gjysmë vjet. A ka përfunduar lufta? Jo. Pra për tani, nuk e di. Duhet të them se me situatën në Rusi dhe Ukrainë, ka pasur një presion politik shumë të fortë. Tani është më shumë presion nga shoqëria civile sesa nga politikanët, sepse politikanët, kur bëhet fjalë për luftëra dhe viktima, janë shumë pragmatikë. Nuk mund të them se çfarë do të ndodhë. Ka bisedime për gjithçka, por personalisht, jam kundër përjashtimit të sportistëve”, tha ai/S.K/EO/

Continue Reading

Të kërkuara