Shëndeti

Shenjat e autizmit te të rriturit

Ata mund të kenë vështirësi në marrëdhënie, si dhe në të kuptuarit e emocioneve të njerëzve të tjerë.

Published

on

Çrregullimi i spektrit të autizmit është një nga çrregullimet më të zakonshme neurozhvillimore.

Në shumicën e rasteve, një person diagnostikohet me autizëm në fëmijëri, zakonisht pas moshës katër vjeç.

Megjithatë, disa të rritur jetojnë me autizëm të padiagnostikuar, madje edhe ata me simptoma më të rënda. Ka disa ngjashmëri midis autizmit dhe disa çrregullimeve të tjera, duke përfshirë çrregullimin e hiperaktivitetit të deficitit të vëmendjes (ADHD).

Diagnostifikimi edhe më vonë në jetë mund të jetë i dobishëm për një sërë arsyesh, por veçanërisht sepse mund t’u sigurojë njerëzve qasje më të mirë në shërbime dhe mbështetje.

Simptomat

Ata mund të kenë vështirësi në marrëdhënie, si dhe në të kuptuarit e emocioneve të njerëzve të tjerë. Po ashtu mund të kenë modele dhe sjellje jo fleksibile të mendimit, kështu që shpesh kryejnë veprime të përsëritura. Të rriturit me simptoma të lehta të autizmit shpesh nuk diagnostikohen kurrë, shkruan Medical News Today.

Shenjat dhe simptomat e zakonshme të autizmit te të rriturit mund të përfshijnë

ngathtësi

vështirësi në zhvillimin e bisedave

vështirësi në krijimin ose mbajtjen e miqësive të ngushta

siklet gjatë kontaktit me sy

vështirësi në kontrollin e emocioneve

interes i madh për një temë të veçantë

monologë të shpeshtë për të njëjtën temë ose tema

mbindjeshmëria ndaj tingujve ose erërave që duket se nuk shqetësojnë të tjerët

tinguj të pavullnetshëm, të tillë si pastrimi i përsëritur i fytit

më e vështirë për të kuptuar sarkazmën

të interesuar për vetëm disa aktivitete

prirje për veprimtari të vetmuar

probleme me njohjen e emocioneve të të tjerëve

probleme me të kuptuarit e shprehjeve të fytyrës dhe gjuhës së trupit

mbështetja në rutinat e përditshme dhe vështirësitë nëse kjo rutinë ndërpritet

sjelljet e përsëritura

aftësi superiore në matematikë dhe disiplina të ngjashme (në disa raste)

nevoja që objektet të vendosen në një rend të caktuar.

Gratë me autizëm mund të përballen më mirë në situata sociale sesa burrat me autizëm. Si rezultat, diagnostikimi i autizmit te gratë mund të jetë më sfidues. Sipas disa studimeve, njerëzit me autizëm kanë më shumë gjasa të vuajnë nga kushte të tjera si ankthi ose depresioni sesa popullata e përgjithshme.

Shëndeti

Këto gjëra nuk duhet t’ia fshihni kurrë mjekut tuaj

Published

on

A i tregoni gjithmonë të vërtetën mjekut tuaj?

Universiteti i Miçiganit kreu një studim me mijëra pacientë, nga të cilët 2,500 ishin të moshuar. Rezultatet treguan se 60% deri në 80% e njerëzve pranuan se nuk i tregonin gjithmonë të vërtetën mjekut të tyre.

Mjekët janë të habitur pse pacientët do të gënjenin për diçka për të cilën mund të merrnin ndihmë. “Kur të anketuarit shpjeguan pse nuk ishin të hapur, shumica thanë se donin të shmangnin gjykimin dhe nuk donin të dëgjonin leksione për sjellje të dëmshme,” raportoi ekipi kërkimor. “Më shumë se gjysma thjesht ndiheshin shumë të turpëruar për të treguar të vërtetën. Ata shqetësoheshin se do të etiketoheshin si njerëz që nuk marrin vendime të mira”.

Edhe pse shumica duam të shihemi si “nxënës të mirë” në sytë e mjekut, duke mos treguar të vërtetën për ato që përjetojmë, rrezikojmë më shumë shëndetin sesa e kuptojmë. Këtu janë shtatë gjëra që, ndonëse mund të jenë të vështira për t’u pranuar, duhen treguar me sinqeritet gjatë kontrollit tuaj mjekësor:

Sasinë e ushtrimeve që bëni

Tundimi për të ekzagjeruar me aktivitetin fizik kur mjeku ju pyet mund të jetë i madh. E kuptojmë — askush nuk do të duket si dembel. Duke qenë të sinqertë për rutinën tuaj të aktivitetit fizik, apo mungesën e tij, mjeku mund t’ju sugjerojë aktivitete që mund t’i shijoni dhe që i bëjnë mirë trupit tuaj.

Të gjitha ilaçet që merrni, përfshirë suplementet

Është e rëndësishme që mjeku të dijë të gjitha ilaçet që merrni, që të shmangen efektet anësore të mundshme. Disa nga simptomat që ndjeni janë pasojë e ilaçeve që merrni. Nëse po harroni të merrni ilaçet, apo nuk po i merrni për shkak të kostos, mjeku duhet ta dijë.

Simptomat që ju shqetësojnë

Ndoshta keni vënë re një skuqje, një gungë, apo një dhimbje që nuk largohet, por për ndonjë arsye keni hezituar ta përmendni në vizitë. Është e natyrshme të shpresoni se do të largohet vetvetiu. Por, mbani mend: mjeku ka studiuar për vite të tëra për të kuptuar çështje të tilla dhe di më shumë se interneti! Edhe nëse ndiheni të turpëruar apo në siklet, është shumë e rëndësishme të jeni të sinqertë. Besoni që mjeku juaj ndoshta i ka parë dhe dëgjuar të gjitha më parë!

Përdorimi i alkoolit

Ndërkohë që njerëzit priren të ekzagjerojnë për sasinë e ushtrimeve që bëjnë, ata minimizojnë sasinë e alkoolit që konsumojnë. Disa mjekë këshillojnë: “Pyet sa pi pacienti, pastaj dyfishoje.” Fatkeqësisht, për shkak të kësaj, shumë raste të konsumit të dëmshëm të alkoolit nuk identifikohen deri sa ndodh një dëmtim serioz. Është e rëndësishme të jeni të hapur për konsumimin e alkoolit, sidomos kur mjeku po mendon çfarë ilaçesh të përshkruajë.

Ndjenjat e depresionit dhe ankthit

Në ditët e sotme, mjekët shpesh ju pyesin nëse ndiheni të trishtuar apo të shqetësuar. Jini të sinqertë kur ju bëjnë këtë pyetje. Depresioni dhe ankthi janë të zakonshme tek të rriturit e moshuar dhe të dyja janë të trajtueshme. Shumë njerëz nuk kuptojnë që shqetësimet emocionale mund të jenë po aq dobësuese sa sëmundjet fizike — dhe nuk ka asgjë për t’u turpëruar kur kërkon ndihmë në këtë drejtim.

Nëse jeni rrëzuar

Një nga shkaqet të aftësisë së kufizuar e madje edhe vdekjes tek të moshuarit është rënia. Është e kuptueshme pse të moshuarit nuk duan të pranojnë se kanë rënë, kanë frikë se do t’u thuhet të “qetësohen”. Nëse i tregoni mjekut që keni rënë ose po rrëzoheni shpesh, mund të vlerësojë arsyet e të rekomandojë ushtrime për balancë, ekzaminime për dëgjimin dhe shikimin, rishikim të ilaçeve, apo hapa të tjerë për të ulur rrezikun nga rëniet.

Ndryshimet në kujtesë

Fushë që shpesh mohohet, ndonëse është e lehtë të mendosh se harresa është pjesë e plakjes, ndryshimet në kujtesë janë pasojë e ilaçeve apo edhe e një sëmundjeje të trajtueshme. Është më mirë që mjeku ta dijë dhe të ndihmojë me planin e duhur. Edhe nëse diagnostikoheni me Alzheimer apo çrregullim të ngjashëm, sa më herët të zbulohet, aq më mirë.

Continue Reading

Shëndeti

Më të mira kundër fryrjes së stomakut, ja ushqimet për të lehtësuar problemin

Published

on

Dhimbjet e barkut, gazrat dhe fryrja e stomakut janë simptoma të një tretjeje problematike por edhe pasoja të ushqyerjes së keqe. Ka ushqime të caktuara që shkaktojnë një fryrje artificiale të stomakut por edhe gazra të vazhdueshme dhe një ndjesi parehatie të madhe.

Në shumë raste, fryrja e stomakut mund të eliminohet falë konsumit të ushqimeve dhe pijeve të caktuara të shëndetshme për tretjen.

Cilat janë ushqimet që eliminojnë fyrjen e stomakut?

Kivi – Një frut i pasur me fibër. Ekspertët thonë se ngrënia e dy frutave në ditë për katër javë eliminon konstipacionin dhe fryrjet e stomakut.

Çaji i Nenexhikut – Ky çaj është përdorur prej shekujsh për të përmirësuar tretjen. Studimet thonë se ky çaj ose suplementët e nenexhikut mund të konsumohen rregullisht për katër javë. Në këtë mënyrë do të përgjysmojnë simptomat e problemeve me tretjen dhe do të shfryjnë stomakun.

Bananja – Ky frut është burim i pasur i fibrës e cila ushqen bakteret e mira në stomak dhe përmirëson tretjen. Gratë që hanë dy banana në ditë për 2 muaj me rradhë kanë një bark më të sheshtë.

Kefiri – Përmban enzimë të rëndësishme që shpërbën laktozën, një sheqernë te qumështi që shkakton probleme me stomakun. Pirja e kefirit zgjidh problemet me tretjen dhe eliminon fryrjen dhe gazrat me të paktën 70%.

Xhenxhefili – E përdorur prej mijëra vitesh për të qetësuar stomakun dhe përmirësuar tretjen, qetëson muskujt e lejon trupin të nxjerrë gazrat më me lehtësi. Xhinxheri, një prej përbërësve kryesorë të këtij zhardhoku, ofron përfitime të shkëlqyera për stomakun dhe tretjen.

Pjepri – Ka aftësi çliruese e ndihmon në eliminimin e ujrave të tepërt nga organizmi. Ai shfryn stomakun por edhe shërben si një zëvendësues natyral i elektroliteve sepse është shumë i pasur me kalium.

Continue Reading

Shëndeti

E keni ditur gabim! Ja sa ujë duhet të pimë në ditë

Published

on

Uji është një përbërës thelbësor për jetën dhe shëndetin tonë. Ai luan një rol kyç në funksionimin e çdo qelize, indi dhe organi në trupin tonë.

Shpesh lind pyetja: Sa ujë duhet të pimë çdo ditë për të qëndruar të hidratuar dhe të shëndetshëm?

Një rregull i njohur është “8 gota në ditë”, ose rreth 2 litra ujë në ditë. Megjithatë, kjo është mesatare e nevojat për ujë ndryshojnë nga personi në person, në varësi të faktorëve të ndryshëm si: Mosha dhe gjinia, pesha trupore, aktiviteti fizik, temperatura e ambientit, gjendja shëndetësore dhe ushqimet që hamë.

Sipas Institutit të Mjekësisë në SHBA, rekomandimet ditore janë:

Rreth 3.7 litra në ditë për meshkujt

Rreth 2.7 litra në ditë për femrat

Këtu përfshihet jo vetëm uji i pijshëm, por edhe lëngjet e tjera dhe uji që përftohet nga ushqimi.

Shenjat e dehidratimit:

Është e rëndësishme të dëgjojmë trupin. Shenjat më të zakonshme që tregojnë se mund të jeni të dehidratuar janë:

Ethe apo ndjesi lodhjeje

Goja e thatë

Urina me ngjyrë të errët

Dhimbje koke

Marramendje ose ndjesi e të fikëtit

Si të sigurohemi që po pimë mjaftueshëm ujë?

Mbaj gjithmonë me vete një shishe uji

Pi ujë para, gjatë dhe pas aktivitetit fizik

Konsumo më shumë fruta dhe perime me përmbajtje të lartë uji (si shalqi, kastravec, domate). /UBT News/

Continue Reading

Shëndeti

Si ndikon në shëndet konsumi i rregullt i pjeshkave?

Published

on

Pjeshkat janë një nga frutat e preferuara të verës për shumë njerëz janë të lëngshme, të ëmbla e freskuese. Përveç se janë të shijshme, pjeshkat kanë përfitime shëndetësore. Nutricionistja Jamie Lee McIntyre thekson se pjeshkat ofrojnë një numër përfitimesh shëndetësore që shkojnë përtej shijes.

“Ato përmbajnë lëndë ushqyese të dobishme që mbështesin shëndetin e zemrës, zvogëlojnë inflamacionin e ndihmojnë në rregullimin e sheqerit në gjak”, thekson ajo për portalin Eating Well.

Përmirësojnë tretjen

Janë burim i mirë i fibrave dietike, një pjeshkë përmban rreth dy gramë fibra, si të tretshme dhe të patretshme. “Fibrat e tretshme ushqejnë bakteret e dobishme të zorrëve, ndërsa fibrat e patretshme ndihmojnë në nxitjen e tretjes”, shpjegon McIntyre. Konsumi i rregullt i tyre kontribuon në tretje të mirë.

Zvogëlojnë inflamacionin

I lidhur me shumë sëmundje, pjeshkat përmbajnë lëndë ushqyese si beta-karoten, antocianina dhe luteinë, dhe vitaminë C. “Këto komponime mbrojnë qelizat nga stresi oksidativ, i cili mund të kontribuojë në zhvillimin e sëmundjeve të ndryshme”, shton McIntyre.

Ndihmon në uljen e presionit të gjakut

Janë të pasura me kalium, mineral që ndihmon në neutralizimin e efekteve negative të natriumit e relakson enët e gjakut. “Përveç kaliumit, ato përmbajnë vitaminë C, fibra dhe beta-karoten, një kombinim që mbështet shëndetin e zemrës, ulë presionin e gjakut, përmirëson nivelet e kolesterolit”, tha McIntyre.

Rregullon sheqerin në gjak

Pavarësisht shijes së ëmbël, pjeshka përmban 15 gramë karbohidrate, dukshëm më pak se molla, e cila ka 25 gramë. Për njerëzit me diabet, pjeshkët mund të jenë zgjedhje e shkëlqyer, kur kombinohen me burime proteinash dhe yndyrnash të shëndetshme, të cilat ngadalësojnë më tej rritjen e sheqerit në gjak.

Mbron shikimin

Ngjyra e pjeshkave vjen nga karotenoidet si beta-karoteni, luteina dhe zeaksantina, të cilat janë gjithashtu antioksidantë të fuqishëm. Marrja e lartë e luteinës dhe zeaksantinës është lidhur me rrezik më të ulët të kataraktit e degjenerimit makular, shkaqet kryesore të humbjes së shikimit tek të rriturit.

Continue Reading

Të kërkuara