Shëndeti

Shenjat e autizmit te të rriturit

Ata mund të kenë vështirësi në marrëdhënie, si dhe në të kuptuarit e emocioneve të njerëzve të tjerë.

Published

on

Çrregullimi i spektrit të autizmit është një nga çrregullimet më të zakonshme neurozhvillimore.

Në shumicën e rasteve, një person diagnostikohet me autizëm në fëmijëri, zakonisht pas moshës katër vjeç.

Megjithatë, disa të rritur jetojnë me autizëm të padiagnostikuar, madje edhe ata me simptoma më të rënda. Ka disa ngjashmëri midis autizmit dhe disa çrregullimeve të tjera, duke përfshirë çrregullimin e hiperaktivitetit të deficitit të vëmendjes (ADHD).

Diagnostifikimi edhe më vonë në jetë mund të jetë i dobishëm për një sërë arsyesh, por veçanërisht sepse mund t’u sigurojë njerëzve qasje më të mirë në shërbime dhe mbështetje.

Simptomat

Ata mund të kenë vështirësi në marrëdhënie, si dhe në të kuptuarit e emocioneve të njerëzve të tjerë. Po ashtu mund të kenë modele dhe sjellje jo fleksibile të mendimit, kështu që shpesh kryejnë veprime të përsëritura. Të rriturit me simptoma të lehta të autizmit shpesh nuk diagnostikohen kurrë, shkruan Medical News Today.

Shenjat dhe simptomat e zakonshme të autizmit te të rriturit mund të përfshijnë

ngathtësi

vështirësi në zhvillimin e bisedave

vështirësi në krijimin ose mbajtjen e miqësive të ngushta

siklet gjatë kontaktit me sy

vështirësi në kontrollin e emocioneve

interes i madh për një temë të veçantë

monologë të shpeshtë për të njëjtën temë ose tema

mbindjeshmëria ndaj tingujve ose erërave që duket se nuk shqetësojnë të tjerët

tinguj të pavullnetshëm, të tillë si pastrimi i përsëritur i fytit

më e vështirë për të kuptuar sarkazmën

të interesuar për vetëm disa aktivitete

prirje për veprimtari të vetmuar

probleme me njohjen e emocioneve të të tjerëve

probleme me të kuptuarit e shprehjeve të fytyrës dhe gjuhës së trupit

mbështetja në rutinat e përditshme dhe vështirësitë nëse kjo rutinë ndërpritet

sjelljet e përsëritura

aftësi superiore në matematikë dhe disiplina të ngjashme (në disa raste)

nevoja që objektet të vendosen në një rend të caktuar.

Gratë me autizëm mund të përballen më mirë në situata sociale sesa burrat me autizëm. Si rezultat, diagnostikimi i autizmit te gratë mund të jetë më sfidues. Sipas disa studimeve, njerëzit me autizëm kanë më shumë gjasa të vuajnë nga kushte të tjera si ankthi ose depresioni sesa popullata e përgjithshme.

Shëndeti

Probleme me ngërçin? Faktorët e rrezikut, arsyet dhe zgjidhjet

Published

on

Ngërçi i muskujve është një tkurrje e papritur dhe e pavullnetshme e muskujve në trup Nëse jeni zgjuar ndonjëherë gjatë natës ose gjatë ecjes nga ngërçi, ju e dini mirë që shtrëngimet shkaktojnë dhimbje të forta.

Por, edhe disa ilaçe dhe probleme shëndetësore mund të shkaktojnë ngërç të muskujve.

Shumica e rasteve të ngërçit ndodhin në muskujt e këmbëve, veçanërisht në zonën e kofshës. Përveç dhimbjes së papritur, ndjeni ose shihni edhe një gungë të fortë të indeve të muskujve nën lëkurën tuaj.

Shkaqet – Përdorimi i tepruar i muskujve, etja, tendosja e muskujve ose mbajtja e një pozicioni për periudhë të zgjatur shkakton ngërç muskulor. Megjithatë, në shumë raste, shkaku nuk dihet.

Dhimbjet e muskujve mund të jenë të lidhura me probleme mjekësore themelore, të tilla si:

Furnizimi i pamjaftueshëm me gjak. Shtrëngimi i arterieve që çojnë gjak në këmbët tuaja mund të prodhojë raste të ngërçit.

Shtypja e fijeve nervore. Shtypja e nervave në shtyllën kurrizore (stenoza e mesit) prodhon dhimbje të ngërçit në këmbë.

Pamjaftueshmëria e mineraleve në organizëm. Mungesa e: Kaliumit, kalciumit ose magnez në ushqim ndihmojnë shfaqjen e ngërçit.

Faktorët e rrezikut që rrisin rrezikun e ngërçeve të muskujve përfshijnë:

Mosha – Njerëzit e moshuar humbasin masën e muskujve, kështu që muskujt e mbetur mund të kontraktohen më lehtë.

Dehidratimi – Personat që lodhen dhe humbasin ujë, shpesh hasin dhimbje të muskujve.

Shtatzënia – Dhimbjet e muskujve gjithashtu janë të zakonshme gjatë shtatzënisë.

Mund të jeni në rrezik më të lartë të ngërçeve të muskujve nëse keni probleme me diabetin, nervat, mëlçinë ose çrregullimet tiroide.

Këto hapa ndihmojnë në parandalimin e ngërçeve:

Shmangni dehidratimin – Pini shumë lëngje çdo ditë. Sasia e ujit varet nga ajo që hani, gjinia, niveli i aktivitetit tuaj, moti, mosha dhe mjekimet që merrni.

Shtrini muskujt – Bëni ngrohjen fizike para dhe pas përdorimit të ndonjë muskuli për një periudhë të zgjatur.

Nëse keni tendencë të keni dhimbje në këmbë gjatë natës, ushtroni pak muskujt e gjymtyrëve para gjumit. Ushtrimi i lehtë, siç është hipur në biçikletë stacionare për disa minuta para gjumit, gjithashtu mund të ndihmojë në parandalimin e dhimbjeve gjatë gjumit.

Kur duhet patjetër të vizitoheni tek mjeku:

Ngërçet e muskujve zhduken vetvetiu por ndonjëherë janë serioze sa duhet për të kërkuar kujdes mjekësor. Kur ngërçet shkaktojnë problemet e mëposhtme duhet të paraqiteni tek mjeku.

Shkaktojnë dhimbje të rënda;

Janë të lidhura me ënjtje të këmbëve, skuqje ose ndryshime të lëkurës;

Janë të lidhura me dobësi të muskujve;

Ndodhin shumë shpesh;

Ngërçi që shkaktohet nga disa ilaçe dhe medikamente.

Ngërçet njihen si efekte anësore kur përdoren disa ilaçe të caktuara për probleme tjera të shëndetit. Ato shfaqen me nifedipine (Procardia dhe të tjerë), të përdorura për shtrëngime kraharori, tension të lartë të gjakut dhe kushte të tjera).

Ngërçet shfaqen edhe prej disa ilaçeve të azmës si terbutalina (Brethine) dhe albuterol (Proventil, Ventolin). Disa ilaçe që përdoren për të ulur kolesterolin, siç është lovastatina (Mevacor) çon në ngërçe.

Kinina është substancë që ul ngërçin, në sasi minimale gjendet te uji tonik. Mjaft persona vënë re lehtësim nga ngërçet si rezultat i përdorimit të ujit. Kinina si preparat është i dëmshëm për shtatëzënat dhe për personat me probleme të tensionit.

Këshilla praktike për ngërçin

Sapo e ndjeni dhimbjen, zhvishni këmbën e prekur e shtypni shputën e zbathur të këmbës në dysheme. I ftohti dhe sipërfaqja e sheshtë do t’ju sillen në normalitet për pak sekonda. Nëse ju kap natën, tërhiqni drejt vetes gishtat e këmbës së prekur dhe dhimbja do të kalojë shpejt. /UBT News/

Continue Reading

Shëndeti

Djathi, çelësi për jetë të shëndetshme

Published

on

Djathi mund të jetë çelësi i një jete të shëndetshme. Në një studim që është mirëpritur botërisht, studiesit nga Universiteti i Kompenhagenit zbuluan se djathi na bën mirë për zemrën.

Ata i kërkuan 139 të rriturve të merrnin pjesë në studimin 12 javor të të ngrenurit djath – një e treta e grupit të hante 80 g djath të zakonshëm çdo ditë, dhe një e tretë tjetër 80g djath me nivel të ulët yndyrne.

Grupi tjetër nuk duhet të hante djath fare, por 90 g bukë me reçel.

Shkencëtarët zbuluan se grupi i cili konsumoi djath me yndyrnë të lartë nuk kishte ndryshime në nivelin e kolesterolit, masën e belit apo presionin e gjakut. Në fakt, shëndeti i tyre u përmirësua.

Studimi, i publikuar në American Journal of Clinical Nutrition, raportoi se ngrënia e djathit përmes një diete të shëndetshme mund të na mbrojë ndaj sëmundjeve kardiovaskulare dhe atyre të metabolizmit, falë rritjes së kolesterolit “të mirë”.

Por ka edhe një arsye më shumë për të ngrënë djath – sipas një studimi të fundit japonez konsumimi i tij parandalon akumilimin e djamith mëlçi, ndërkohë që të tjerë kanë sugjeruar se na ndihmon të flemë gjumë më mirë, na bën më të lumtur dhe madje të humbasim në peshë.

Continue Reading

Shëndeti

Sa mjaltë në ditë mjafton për imunitet të mirë?

Published

on

Se një lugë mjaltë në ditë, me ujë, çaj apo me uthull molle, forcon rezistencën e organizmit, kaherë dihet. Mirëpo, nuk e kanë të gjithë të qartë që mu ajo lugë është masa e duhur.

Pikërisht është ajo sasia e produktit të bletëve e cila ngre nivelin e antioksidanteve, të rëndësishme në luftë kundër shumë sëmundjeve.

Mjalti përmban sasi të ndryshme polifenoli, antioksidante për të cilat konsiderohet që mbrojnë nga sëmundjet e zemrës, por dhe nga sëmundjet tjera, theksojnë ekspertë.

Ajo sasi është e mjaftueshme të plotësojnë nevojën për ëmbëlsirë, gjë që është shumë me rëndësi për të gjithë ata të cilët hanë ëmbëlsira.

Gjithashtu, kjo është sasia e cila nuk do të ndikojë në linjën e trupit.

Është llogaritur që adhuruesit e ëmbëlsirave brenda vitit mesatarisht hanë rreth 75 kilogramë ëmbëlsira, për shëndetin e tyre do të ishte mirë që së paku një pjesë të tyre të zëvendësojnë me mjaltë, rekomandojnë ekspertët.

Continue Reading

Shëndeti

Si të kuptoni që keni migrenë?

Published

on

Migrena është një nga shqetësimet më të përhapura, që shkakton paaftësi. Shumë njerëz vuajnë për vite të tëra nga dhimbje koke të shpeshta, pa e kuptuar se vuajnë nga migrena.

Por, çfarë është ajo? Migrena është dhimbje koke e njëanshme, që zgjat nga 4 deri në 72 orë. Nis ngadalë e bëhet e fortë me kalimin e orëve.

Origjina e dhimbjes së kokës lidhet me praninë e dritës, zhurmave, apo dhe të dyja bashkë. Kjo është arsyeja pse ata që vuajnë preferojnë të qëndrojnë në dhomë të errët, pa zhurmë. Dhimbja e kokës shoqërohet me ndjesi të përzierash, që çon në të vjella.

Ja shenjat paralajmëruese se migrena sapo ju ka kapluar:

Nëse dikush ka këto shenja në rastet e kokëdhembjes vuajnë nga migrena, që shkakton dhimbje të konsiderueshme që zgjat nga disa orë në ditë të tëra. Ndikon në cilësinë e jetesës, duke bërë që njerëzit të humbasin ngjarje të rëndësishme, për shkak të dhimbjeve të forta.

Migrena ka efekte negative. Por, ajo çka është më e rëndësishme është njohja e dhimbjes e trajtimi në kohë për të marrë sëmundjen nën kontroll. Ndonëse sëmundja nuk mund të shmanget plotësisht, të prekurit duhet të kujdesen për të reduktuar në maksimum faktorët përkeqësues si drita dhe zhurmat. Ushtrimet e rregullat dhe menaxhimi i stresit janë të dobishme për këtë sëmundje.

Katër fazat e migrenës:

Prodome – Simptomat përfshijnë lodhje të vazhdueshme e ndjenja nervozizmi, që nisin 12 orë para se të fillojë dhimbja e kokës. Ato janë shenja paralajmëruese të shqetësimeve nga migrena.

Aura – Dhimbja e kokës nis gradualisht e zgjat nga 5-60 minuta. Shqetësimet nga kjo fazë përfshijnë shfaqje të linjave horizontale, ndryshim në vizion, mpirje, apo ndjesi shpimi gjilpërash në gishta e duar. Rrallë mund të shkaktojnë probleme në të folur apo dobësi.

Pain (dhimbja e kokës) – Menjëherë pas fazës së aurës nis gradualisht dhimbja e kokës, fillimisht e lehtë dhe më pas duke u përkeqësuar në orët në vijim. Kjo fazë mund të zgjasë nga 4-72 orë. Ajo shoqërohet me ndjeshmëri të lartë ndaj zhurmave dhe dritave.

Postdrome – Kjo është faza e fundit e migrenës. Ndonëse dhimbja është zhdukur, personit që vuan do t’i duhen të paktën 24 orë që t’i kthehet normalitetit. Zakonisht ata ankohen për ndjesi lodhjeje dhe rraskapitjeje, pasi vuajtja nga migrena zgjat. /UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara