

Kulturë
16 autore të nominuara për çmimin e grave për ‘non-fiction’ 2025
Published
5 months agoon
By
EAd SulÇmimi i grave për ‘Non-Fiction’ ka shpallur listën e gjatë të fituesve për vitin 2025, duke përfshirë emra të njohur dhe të rëndësishëm në fushën e shkrimeve jo-fikcionalë. Midis 16 autoreve të nominuara, gjenden figura të njohura si këngëtarja suedeze Neneh Cherry, anëtarja e parlamentit britanik-kinez Yuan Yang dhe fituesja e Çmimit Pulitzer, Anne Applebaum.
Duke përfshirë 11 autore britanike nga 16 gjithsej, ky çmim synon të nxjerrë në pah një koleksion librash që ofrojnë “njohuri për përvoja dhe perspektiva të reja”, duke rikthyer dhe shpërndarë histori të shikuara më pak. Kavita Puri, kryetare e këtij viti të jurisë, shprehu se librat që janë përzgjedhur janë “lexime që na orientojnë me mjeshtëri përmes çështjeve më të ngutshme të kohës tonë.”
Në mesin e autorëve të nominuar, Cherry është shpallur për kujtimet e saj të thella “A Thousand Threads”, një vepër që ndjek karrierën e saj muzikore dhe jetën e saj përmes lartësive dhe uljeve emocionale që e kanë formësuar atë. Për Yang, u përzgjodh portreti intim i katër grave kineze në librin “Private Revolutions”, ndërsa Anne Applebaum u nominuua për librin e saj “Autocracy, Inc.: The Dictators Who Want to Run the World”, që trajton kërcënimet demokratike të autoritarizmit kleptokratik.
Nominee të tjerë përfshijnë Rachel Clarke për “The Story of A Heart”, Jenni Fagan për “Ootlin”, dhe Sue Prideaux për “Wild Thing: A Life of Paul Gauguin”, ndërsa Chloe Dalton është përzgjedhur për librin e saj “Raising Hare”.
Puri shtoi se disa nga këto libra “shpërfaqin forcën dhe qëndrueshmërinë e shpirtit njerëzor, ndërkohë që të tjerë ndriçojnë rreziqet e pushtetit të pakontrolluar, pasojat e shtypjes dhe nevojën për veprim dhe kundërshtim.”
Ky çmim është hapur globalisht për çdo libër të shkruar nga autorë të grave të publikuar në Mbretërinë e Bashkuar midis 1 prillit 2024 dhe 31 marsit 2025. Paneli i jurisë i këtij viti përbëhet nga shkrimtarët Dr. Leah Broad, Elizabeth Buchan, Dr. Elizabeth-Jane Burnett dhe Emma Gannon, të cilët do të ngushtojnë listën e gjatë në një përzgjedhje prej gjashtë finalistësh, që do të shpallen më 26 mars. Ceremonia finale e çmimeve do të mbahet më 12 qershor në Londër, në të njëjtën ditë si Çmimi i Grave për Fiksion 2025.
Naomi Klein, autorja kanadeze dhe aktiviste, fitoi çmimin inaugural vitin e kaluar për librin e saj “Doppelganger: A Trip into the Mirror World”, një hulumtim i thellë dhe kritik mbi pasojat e keqinformimit në internet.
Ky çmim u formua pas një studimi që tregoi se vetëm 35.5% e librave të çmuar me çmime të non-fiction në dekadën e fundit ishin shkruar nga gra, ndërsa në vitin 2022, vetëm 26.5% e librave të non-fiction të autorëve të grave ishin rishikuar në gazetat kombëtare.
Lista e gjatë për Çmimin e Grave për Non-Fiction 2025:
- Anne Applebaum, Autocracy, Inc.: The Dictators Who Want to Run the World
- Eleanor Barraclough, Embers of the Hands: Hidden Histories of the Viking Age
- Helen Castor, The Eagle and the Hart: The Tragedy of Richard II and Henry IV
- Neneh Cherry, A Thousand Threads
- Rachel Clarke, The Story of A Heart
- Chloe Dalton, Raising Hare
- Jenni Fagan, Ootlin
- Lulu Miller, Why Fish Don’t Exist: A Story of Loss, Love and the Hidden Order of Life
- Clare Mulley, Agent Zo: The Untold Stories of Fearless WW2 Resistance Fighter Elżbieta Zawacka
- Rebecca Nagle, By the Fire We Carry: The Generations-Long Fight for Justice on Native Land
- Sue Prideaux, Wild Thing: A Life of Paul Gauguin
- Helen Scales, What the Wild Sea Can Be: The Future of the World’s Ocean
- Kate Summerscale, The Peepshow: The Murders at 10 Rillington Place
- Harriet Wistrich, Sister in Law: Fighting for Justice in a System Designed by Men
- Alexis Wright, Tracker
- Yuan Yang, Private Revolutions: Coming of Age in a New China
You may like
Magazinë
Kapelja që “vodhi shfaqjen”, DiCaprio komentohet pas paraqitjes në dasmën e Jeff Be-së
Published
2 hours agoon
July 1, 2025By
UBT News
Leonardo DiCaprio ka qenë sërish në qendër të vëmendjes, këtë herë jo për një rol të ri kinematografik, por për stilin e tij të pazakontë në dasmën luksoze të Jeff Bezosit dhe Lauren Sánchezit, të zhvilluar në Venecia.
Aktori hollivudian, i njohur për paraqitjet e tij të rafinuara në tapetin e kuq, u shfaq me një kombinim që u komentua gjerësisht në rrjetet sociale: një smoking klasik i zi i kombinuar me një kapele sportive që i mbulonte pothuajse tërë fytyrën.
Kjo pamje e pazakontë e DiCaprio-s, ndërsa ecte drejt vendit të ceremonisë në ishullin San Giorgio Maggiore, nuk i shpëtoi syrit të pjesëmarrësve dhe aq më pak atij të internetit. Ndërkohë që përpiqej të qëndronte nën radar, koka me mbishkrimin “Los Angeles Dodgers” e bëri të pamundur këtë përpjekje – përkundrazi, e bëri një nga figurat më të përfolura të mbrëmjes.
Reagimet në rrjet nuk munguan. Disa e morën me humor, duke komentuar se aktori “po përpiqej të ishte i padukshëm, por përfundoi në qendër të gjithë vëmendjes”. Të tjerë e ironizuan me batuta si: “Leo, ky nuk është një mision sekret”, apo “Hiqe kapelen, nuk je në stadium”.
Magazinë
Beyoncé kritikohet për shkak të mbishkrimit në bluzën e saj
Published
3 hours agoon
July 1, 2025By
UBT News
Beyoncé është përballur me një valë kritikash pas performancës së saj në Paris në kuadër të turit Cowboy Carter, ku u shfaq me një bluzë që shumë e konsideruan fyese ndaj popujve indigjenë.
Bluza e veshur nga këngëtarja gjatë një koncerti për nder të Juneteenth (dita që shënon fundin e skllavërisë në SHBA) paraqiste figurat e Buffalo Soldiers, njësi të ushtrisë amerikane të përbëra nga ushtarë afrikano-amerikanë që vepruan nga fundi i shekullit XIX deri në fillim të shekullit XX.
Por, problemi lindi nga mbishkrimi në pjesën e pasme të bluzës, ku thuhej:
“Armiqtë e tyre ishin armiqtë e paqes, rendit dhe vendbanimeve: indigjenët luftarakë, banditët, hajdutët e bagëtive, vrasësit, kontrabandistët, shkelësit e ligjit dhe revolucionarët meksikanë.”
Foto dhe video të performancës me këtë bluzë janë të publikuara edhe në faqen zyrtare të Beyoncé.
Shumë ndjekës, aktivistë indigjenë dhe personalitete të rrjeteve sociale kanë reaguar ashpër ndaj përshkrimit që i bëhet në bluzë amerikanëve indigjenë dhe revolucionarëve meksikanë, duke e cilësuar atë si anti-indigjene dhe përkrahëse të imperializmit amerikan.
Kritikat u shtuan edhe më shumë nga aktivistë, studiues dhe artistë indigjenë, por edhe nga fansa të vetë këngëtares, të cilët kërkojnë një falje nga ajo.
Kush ishin Buffalo Soldiers?
Ishin pjesë e 6 njësive të ushtrisë amerikane të krijuara pas Luftës Civile të SHBA-së më 1866. Përbëheshin nga ish-skllavë të liruar, njerëz të lirë me ngjyrë e veteranë të Luftës Civile. Ata morën pjesë në qindra konflikte, nga lufta me Spanjën, deri te Lufta e Parë dhe e Dytë Botërore, derisa u shpërbënë më 1951.
Ndërsa roli i tyre në historinë amerikane është i rëndësishëm, diskutimi aktual rreth bluzës së Beyoncé ka hapur një debat të thellë mbi mënyrën se si paraqiten kapituj të ndërlikuar të historisë, dhe se kush mbetet viktimë e kësaj narrative.
Kulturë
Një vit prej ndarjes nga jeta të kolosit të letrave shqipe, Ismail Kadare
Published
4 hours agoon
July 1, 2025By
UBTnews
Një vit më parë u nda nga jeta, në moshën 88-vjeçare, gjeniu i letrave shqipe, Ismail Kadare.
Ai ishte shkrimtari shqiptar më i shquar brenda e jashtë kufijve të vendit, i cili ngriti lart prestigjin e letrave shqipe anembanë globit.
Ismail Kadare lindi më 28 janar 1936 në lagjen Palorto të Gjirokastrës. Në vendlindje qëndroi deri në përfundimin e arsimit të mesëm, kur përgatiti për botim ciklin e tij të parë me poezi “Frymëzimet djaloshare” (1954). Më pas kreu në Tiranë studimet e larta në degën e Gjuhë-Letërsisë dhe u diplomua për “Mësuesi”.
Në harkun e viteve 1958-1960, Kadare thelloi studimet në Institutin “Maksim Gorki” në Moskë. Në vitin 1960, i detyruar t’i braktiste studimet për shkak të ndërprerjes së marrëdhënieve mes Shqipërisë dhe ish-Bashkimit Sovjetik, u kthye në atdhe dhe nisi angazhimin në gazetari.
Në vitin 1963 botoi romanin e tij “Gjenerali i ushtrisë së vdekur”, i cili pati jehonë edhe përtej vendit. Karriera e Kadaresë shënoi kulme të tjera me tema sa lokale aq edhe universale. Tematika e natyrës liridashëse të shqiptarëve ishte kryefjalë edhe në romanin “Kështjella”, botuar në vitin 1970. I njëjti frymëzim vihet re edhe tek “Krushqit janë të ngrirë”, i cili flet mbi demonstratat e vitit 1981 të shqiptarëve të Kosovës.
Një tjetër roman i vlerësuar ishte “Kronikë në gur” (1970). Në vargun e publikimeve të pandërprera, romani alegorik “Nëpunësi i Pallatit të ëndrrave” (1981), veçohet si më i lakuari në tërësinë e veprës së Kadaresë. Në vjeshtën e vitit 1990, Kadare u largua drejt Francës dhe u rikthye në atdhe pas zhvillimeve të para demokratike.
Kadare është dekoruar nga Presidenti i Republikës së Shqipërisë me Urdhrin “Nderi i Kombit”. Prej vitit 1996, shkrimtari shqiptar u bë anëtar i asociuar (përjetësisht) i Akademisë së Shkencave Morale dhe Politike të Francës. Në tetor 2023 presidenti francez Emmanuel Macron, në Tiranë, e ngriti në gradën e Oficerit të Lartë, në Urdhrin e Legjionit të Nderit.
Ai u vlerësua me një sërë çmimesh ndërkombëtare (“Man Booker Prize”, “Princi i Asturias” etj.), si i përzgjedhur në radhët e shkrimtarëve botërisht të njohur, sikurse Gabriel Garcia Marquez, Günter Grass dhe Milan Kundera.
Deri tani, veprat e tij janë përkthyer në rreth 45 gjuhë të botës./atsh
Magazinë
Shumë fansa mendojnë se sezoni i tretë i “Squid Game” është më i mirë se ai paraprak
Published
5 hours agoon
July 1, 2025By
UBT News
Netflix publikoi të premten sezonin e tretë të serialit të njohur korean “Squid Game”.
Është një nga serialet më të suksesshme të Netflix, duke shkaktuar bujë globale. Sezoni i parë u publikua më 2021, ndërsa sezoni i dytë në fund të vitit 2024.
Krijuesi i Hwang Dong-hyuk punoi në sezonin e parë për vite me radhë, ndërsa sezonet e dyta e të treta erdhën si rezultat i suksesit të sezonit të parë.
Përdorues të Reddit besojnë se sezoni i tretë është më i mirë se i dyti për shkak të skenarit më dinamik dhe më të errët, situatave më emocionale dhe skenës së fundit. Megjithatë, kur bëhet fjalë për fundin, fansat janë të ndarë.
Sezoni 3 i kthen shikuesit në korridorin e arenës pas të shtënave, ku rojet vrasin protestuesit e mbetur dhe e kthejnë Gi-hun në dhomë me konkurrentët tjerë. Në një moment, tensioni rritet midis tij e Dae-ho, vendos të qëndrojë në dhomë të mos përfshihet në sherr pasi supozohej të siguronte më shumë municion.
Çdo ndeshje që pasoi në sezonin e tretë solli tension në rritje, pasi lojtarët u përballën me njëri-tjetrin në një “fushatë të përgjakshme” për fitore.
Intrigë shtesë krijohet nga ndërrimi i roleve, ku lojtarët e mirë në luftën për jetën bëhen edhe të këqij, dhe ka nga ata, ndërgjegjja e të cilëve ishte më e fortë se instinkti për të mbijetuar, gjë që çon në skena emocionale dhe të prekshme.
Ngjarja e serialit pasurohet nga shfaqja e personazheve VIP, të cilët shijojnë atë që kanë përpara, por një i porsalindur që bëhet lojtar.
Nuk duhet të harrojmë veprimin që zhvillohet jashtë ishullit, i cili përshkruan edhe marrëdhënien midis luftës për jetë dhe vendimeve të drejta.
Kritiku i filmit Shannon Miller i thotë IGN se seriali gjen rrugën e tij drejt një fundi të paharrueshëm. Edhe pse ai nuk e konsideron sezonin e tretë pa të meta, ai thekson se ai ende ofron tension që do t’ju mbajë “zgjuar”.
“Lojërat e reja dhe ciklet e traumave nxjerrin në pah mizorinë e universit në mënyra të reja, dhe Lee Jung-jae e përfundon portretizimin e tij ikonik të Gi-hun në një mënyrë mahnitëse. Disa nga kthesat në sezonin e tretë arrijnë të ilustrojnë me mjeshtëri efektet afatgjata të ferrit kapitalist të valëzuar, ndërsa të tjera, si rolet e zgjeruara të VIP-ave të pasur që shikojnë dhe vënë baste në lojëra, shtojnë zhurmë të panevojshme. Ky kapitull i fundit nuk është pa të meta, por ai prapë sjell pezullimin dhe shkëlqimin kinematografik që e bëri Squid Game një hit”, deklaroi ajo.
Beteja përfundimtare çon në një rezultat mahnitës që është zemërthyes e duket si vendimi i vetëm i duhur në atë kohë. Vendimi i Hwang për të mos zgjedhur rrugën e lehtë është i admirueshëm. Megjithatë, skena e fundit tregon se pavarësisht fundit, ideja e “Squid Game” nuk mund të ndalet ashtu siç duhet, dhe shfaqja e një aktoreje hollivudiane hap hapësirë për një spin-off amerikan.

Qeveria e Kosovës nis ndërtimin e dy urave të reja mbi Ibër për lidhjen e Mitrovicës

Deputetja e LVV-së i akuzon për “qasje bllokuese” partitë që ishin në opozitë

PDK me aksion simbolik, deputetët qëndrojnë në sallë pas dështimit të seancës

Si ndikojnë patatet në tensionin e lartë të gjakut dhe shëndetin e zemrës?

Kapelja që “vodhi shfaqjen”, DiCaprio komentohet pas paraqitjes në dasmën e Jeff Be-së

Polonia shqyrton rivendosjen e kontrolleve kufitare me Gjermaninë dhe Lituaninë për shkak të migracionit

Çitaku akuzon VV-në për shkelje të Kushtetutës: PDK vazhdimisht e gatshme për zgjidhje

USAID: Rënia e ndihmës së SHBA-së mund të çojë në 14 milionë vdekje deri në vitin 2030

Krasniqi: Nesër do të jem në takim te presidentja
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet3 months ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Lajmet nga UBT4 weeks ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT3 weeks ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane