Shëndet

​Ushqimet që ulin nivelin e hormonit të stresit – kortizolit

Kortizoli rregullon pothuajse çdo sistem në trupin tonë.

Published

on

Nuk ka asnjë ushqim magjik që do të ulë menjëherë nivelet e kortizolit, por disa ushqime mund të zvogëlojnë inflamacionin në trup dhe të ndihmojnë në rregullimin e çlirimit të hormoneve të stresit.

Nëse jeni ndjerë ndonjëherë të stresuar, e dini se kjo kërkon një taksë, si mendërisht ashtu edhe fizikisht. Stresi nxit prodhimin e hormonit kortizol, i cili mund të na lërë në një gjendje të vazhdueshme gatishmërie.

Në sasi të përshtatshme, kortizoli rregullon pothuajse çdo sistem në trupin tonë nëse nivelet mbeten të ngritura për një periudhë të gjatë kohore.

Një nga efektet anësore të niveleve të larta të kortizolit afatgjatë është shtimi i peshës, veçanërisht yndyra e brendshme. Është yndyra që rrethon organet, zorrët dhe mëlçinë. Ajo çon në rezistencë ndaj insulinës, presion të lartë të gjakut, sëmundje koronare të zemrës dhe diabetin e tipit 2.

Përveç kësaj, kortizoli mund të dobësojë aktivitetin e qelizave të lidhura me imunitetin. Kjo redukton prodhimin e antitrupave dhe me kalimin e kohës mund të dobësojë reagimin imunitar të trupit.

Nuk ka asnjë ushqim magjik që do të ulë menjëherë nivelet e kortizolit, por disa ushqime mund të zvogëlojnë inflamacionin në trup dhe të ndihmojnë në rregullimin e çlirimit të hormoneve të stresit.

Çaji jeshil

Një studim shkencor zbuloi se një përbërës në çajin jeshil mund të pengojë enzimat që prodhojnë kortizol, të cilat mund të ulin nivelet e hormoneve të stresit.

Specat e kuq, kivi, agrumet dhe dredhëzat

Të gjitha këto ushqime janë të pasura me vitaminë C, e cila luan një rol të madh në stabilizimin e niveleve të kortizolit.

Hulumtimet kanë zbuluar se gjëndrat mbiveshkore kanë një përqendrim të lartë të vitaminës C dhe nëse hani këtë ushqim, mund të ketë një efekt të dobishëm në gjëndrat mbiveshkore dhe të mbajë nivelet e kortizolit në ekuilibër.

Banane, portokall, pjepër, spinaq, brokoli, patate të ëmbla dhe kumbulla të thata

Kortizoli i tepërt mund të shkaktojë që veshkat të nxjerrin shumë kalium, kështu që këto burime ushqimore të pasura me kalium mund të rivendosin ato nivele dhe të zvogëlojnë efektet anësore që vijnë nga stresi.

Lakër turshi

Lactobacillus reuteri është një mikrob probiotik që gjendet natyrshëm në traktin gastrointestinal të njerëzve, por shumë e humbasin me kalimin e kohës për shkak të mjekimit ose ekspozimit ndaj faktorëve të caktuar mjedisorë.

Një nga efektet e shumta të Lactobacillus reuteri është që truri të çlirojë oksitocinën. Ndihmon në reduktimin e stresit të perceptuar dhe redukton kortizolin.

Lactobacillus reuteri mund të gjendet në ushqime të fermentuara si lakër turshi.

Dieta luan një rol të rëndësishëm në menaxhimin e simptomave të stresit, por është vetëm një pjesë e enigmës. Detyra kryesore në reduktimin e stresit është të punojmë mbi zakonet e përditshme për të ndryshuar reagimin e trupit ndaj stresorëve që na rrethojnë.

Merrni një moment për të rishqyrtuar mendimet dhe emocionet tuaja për ngjarjen stresuese, në vend që të reagoni menjëherë. Kjo do të përfshijë një përgjigje parasimpatike ose qetësuese të trurit, në vend që të fillojë një përgjigje impulsive.

Të shkosh në shtrat dhe të zgjohesh pothuajse në të njëjtën orë çdo ditë, përveç tetë orësh gjumë, është çelësi për reduktimin e stresit. Kjo do të rregullojë ciklin e melatoninës dhe kortizolit, të cilat janë shumë të rëndësishme për shëndetin.

Shëndet

Kombinim i ri ilaçesh ngadalëson përparimin e kancerit të avancuar të prostatës

Published

on

Një studim i ri ndërkombëtar ka treguar se një kombinim ilaçesh mund të ngadalësojë ndjeshëm përparimin e kancerit të avancuar të prostatës te burrat me mutacione të caktuara gjenetike.

Kërkimi, i udhëhequr nga University College London dhe i botuar në Nature Medicine, analizoi efektin e shtimit të ilaçit niraparib, një inhibitor i PARP – në trajtimin standard me abiraterone acetate dhe prednisone.

Në studimin “Phase III AMPLITUDE”, morën pjesë 696 burra nga 32 vende, me moshë mesatare 68 vjeç, të gjithë me kancer të përhapur dhe me mutacione në gjenet përgjegjëse për riparimin e ADN-së (HRR). Më shumë se gjysma kishin mutacione në BRCA1 ose BRCA2.

Sipas prof. Gerhardt Attard nga UCL Cancer Institute, shtimi i niraparibit vonon rikthimin e kancerit e zgjatë jetëgjatësinë e pacientëve me këto mutacione.

Ai theksoi se rezultatet mbështesin testimin gjenetik që në momentin e diagnostikimit, për të identifikuar pacientët që përfitojnë më shumë nga trajtimet e synuara. Trajtimi u tolerua mirë, por u vërejtën më shumë raste të anemisë dhe tensionit të lartë të gjakut te pacientët që morën niraparib.

Autorët theksojnë se rezultatet janë premtuese, por kërkohet më shumë studim për të vlerësuar përfitimet afatgjata dhe ndikimin e metodave të reja të diagnostikimit. Çdo vit, në mbarë botën, rreth 1.5 milionë burra diagnostikohen me kancer të prostatës. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Harroni emra, fikjen e shporetit apo takimet? Mjekët shpjegojnë shkaqet që e ngadalësojnë kujtesën

Published

on

Jo çdo harresë është shenjë plakjeje, mjekët shpjegojnë si ndikon stili i jetesës, ushqimi, gjumi dhe barnat në kujtesë.

Me kalimin e viteve, truri pëson ndryshime të natyrshme humbet gradualisht masë, sidomos në korteksin prefrontal, zonën përgjegjëse për vendimmarrje, dhe në hipokampus, që luan rol kyç në ruajtjen e kujtimeve.

Shpesh ndodh të mos kujtohemi menjëherë për ndonjë emër “që e kemi në majë të gjuhës”, apo të dyshojmë nëse kemi fikur shporetin ose kyçur derën.

Ritmi i shpejtë i jetës, stresi dhe mbingarkesa me detyra ditore ndikojnë në trup dhe në funksionet njohëse të trurit. Harresa është diçka normale e nuk përbën arsye për shqetësim. Por, kur vërejmë se dobësimi i kujtesës po ndikon në jetën e përditshme, është e rëndësishme të kërkojmë arsyet.

Mjekët theksojnë se mosha nuk është gjithmonë faktori kryesor.

A është vërtet mosha arsyeja pse harrojmë?

Sipas neuropsikologes dr. Eliz Kakapolo nga Qendra Mjekësore e Universitetit “Columbia”, numri i neuroneve zvogëlohet që nga lindja, është e kuptueshme që me kalimin e moshës mund të na duhet më shumë kohë për të kujtuar emra apo fjalë të caktuara.

Prof. dr. P. Murali Doraiswamy, psikiatër në Fakultetin e Mjekësisë “Duke”, shton se plakja shpesh shoqërohet me dobësim të kujtesës afatshkurtër, pra, vështirësi në mbajtjen mend të sasive të vogla të informacionit për periudha të shkurtra kohe.

Truri plakur humbet masë në korteksin prefrontal dhe hipokampus, përçimi i informacionit midis neuroneve ngadalësohet, dhe rritet rreziku për sëmundje neurodegjenerative. Plakja nuk sjell vetëm humbje.

Inteligjenca emocionale forcohet e përvoja jetësore ndihmon në marrjen e vendimeve më të mençura dhe në përdorimin e strategjive më efikase për kujtesë.

Mjekët theksojnë se faktorë si lodhja e tepërt, infeksionet, stresi kronik, si dhe mungesa e gjumit apo ushqyerja e pabalancuar, mund të ndikojnë dukshëm në funksionet njohëse edhe tek personat e rinj në moshë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Ekspertët shpjegojnë si të reduktohet dhimbja e mesit

Published

on

Dhimbja e mesit është një problem që çdo i rritur do të përjetojë një herë në jetë, dhe për miliona njerëz në mbarë botën ajo mund të bëhet e vazhdueshme dhe kufizuese.

Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë, mbi 600 milionë të rritur vuajnë nga ndonjë formë dhimbjeje në shpinë, duke e bërë atë shkakun kryesor të paaftësisë në nivel global. Të dhënat e fundit dhe disa ushtrime të thjeshta, të mbështetura shkencërisht, ofrojnë mundësi për menaxhimin dhe parandalimin e dhimbjes, duke përmirësuar lëvizshmërinë dhe forcën e shtyllës kurrizore.

Një kirurg ortoped tregon tre kategori kryesore ushtrimesh që ndihmojnë në reduktimin e dhimbjes së mesit: shtrirjet, forcimi i trungut e aktiviteti aerobik.

Shumica e dhimbjeve të mesit, përveç rasteve të hernieve diskale, shkaktohen nga tensioni në indet e buta. Rreth 8 nga 10 raste lidhen me muskujt e vegjël të shpinës të tendosur ose të irrituar. Në këto situata, pushimi i tepërt nuk ndihmon; lëvizjet e buta janë çelësi i rikuperimit.

Shtrirjet e frymëzuara nga joga, si “maca-lopa” (cat-cow), pozicioni i fëmijës (child’s pose), ulin ngurtësinë e rrisin lëvizshmërinë e shtyllës kurrizore.

Ushtrimet për forcimin e trungut stabilizojnë shtyllën kurrizore dhe zvogëlojnë ngarkesën mbi mesit. Ushtrime si “ura” (bridge) dhe “plank” forcojnë muskujt mbështetës dhe përmirësojnë qëndrimin. Këto ushtrime duhet kryer gradualisht, duke rritur kohëzgjatjen dhe intensitetin në mënyrë të kontrolluar.

Aktivitetet aerobike përmirësojnë qarkullimin e gjakut, forcojnë muskujt mbështetës dhe parandalojnë ngurtësimin. Ecja, noti ose makineritë eliptike janë shembuj të aktivitetit që mbajnë trupin aktiv pa e mbingarkuar.

Studimet tregojnë se aktiviteti aerobik i rregullt ul ndjeshëm rrezikun e dhimbjes kronike të mesit.

Nëse dhimbja vazhdon gjatë, shoqërohet me temperaturë, humbje peshe, fryrje të pazakontë ose përkeqësohet natën, duhet të kërkohet ndihmë mjekësore.

Në raste të rralla, dhimbja e mesit mund të jetë shenjë e sëmundjeve serioze, përfshirë tumoret ose llojet e rralla të kancerit, ndaj vëmendja është thelbësore. /A.Z/UBT News/

 

 

 

Continue Reading

Shëndet

Studimi: Njerëzit inteligjentë vuajnë më shumë nga dhimbjet e kokës!

Published

on

Sipas studimeve shkencore të kryera nëpërmjet një teknike inovative me rezonancë magnetike të trurit, dhimbja e kokës ndikon vetëm në trurin që është më aktiv, thonë studiuesit e Qendrës së dhimbjes së kokës në Shtetet e Bashkuara.

Migrena e konsideruar si një sëmundje e vërtetë prek vetëm mendjet më aktive dhe më efikase. Në fakt thuhet se shkaktohet nga disa disfunksione të trurit.

Çfarë i shkakton sulmet e tmerrshme që prekin 15% të popullsisë (sidomos gratë në moshën 35-45 vjeç)? A mund të jetë ushqim i rëndë?

Lodhja, uria? A keni parë televizor ose keni lexuar një libër deri vonë?

Hulumtimi më i fundit thotë dhe pohon se dhimbja e kokës ndikon tek njerëzit e kulturuar dhe inteligjentë.

Persona që vuajnë zakonisht janë kreativ, jetësor dhe të zgjuar. Një neurolog në Universitetin e Utah shpjegon se migrena zhvillohet vetëm në trurin e trajnuar plotësisht dhe tepër funksional. Gjithashtu duket se ka një predispozitë gjenetike.

Inteligjentë apo jo, sot ka shumë njerëz që vuajnë prej saj dhe që janë të mbushur me analgjezik për të lehtësuar dhimbjen.

Por, si mund të kurohet një dhimbje koke?

Sipas specialistëve të dhimbjeve të kokës, dhimbja nuk është një ngjarje, por një proces progresiv që zhvillohet gjatë orëve.

Në shumicën e rasteve, rreth një orë pas fillimit të dhimbjes së kokës, pacienti ndjen siklet si dhimbje e vërtetë nëse prek ballin ose kokën.

Në atë pikë, marrja e ilaçeve është e pavlefshme, sipas mjekëve analgjeziku duhet të merret brenda një ore që nga fillimi i dhimbjes.

Është e domosdoshme të shmangni verën, çokollatën, djathin, bananet, arrat dhe domatet. Të jetosh me migrenë nuk është e këndshme, por nga sot jeni të vetëdijshëm se jeni një person jashtëzakonisht inteligjent. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara