Lajmet

​Spahiu: Marrëveshja finale mes Kosovës dhe Serbisë të bëhet këtë vit

Sipas tij, lufta në Ukrainë dhe pozicionimi i Serbisë ndaj kësaj lufte ka bërë që Perëndimi ta ndihmojë fuqishëm Kosovën.

Published

on

Profesori i shkencave politike, Nexhmedin Spahiu thotë se tani është momenti vendimtar kur Kosova duhet të negociojë me Serbinë çështjen e njohjes, në të kundërtën çmimi për njohje në të ardhmen do të jetë shumë më i lartë sesa tani.

Sipas tij, lufta në Ukrainë dhe pozicionimi i Serbisë ndaj kësaj lufte ka bërë që Perëndimi ta ndihmojë fuqishëm Kosovën pikërisht tani, prandaj siç thotë ai “pazaret e mëdha” duhet bërë pikërisht tani.

Në një intervistë, Spahiu thotë se 31 korriku ka rrezikuar të shkaktojë luftë dhe dështim total nga ana e Qeverisë së Kosovës, si dhe kthim prapa për disa vite, sikur të mos ishte vendimi i mençur i ambasadës amerikane për tërheqje.

“Është çasti vendimtar kur Kosova duhet të negociojë me Serbinë për punën e njohjes dhe pazaret përfundimtare duhet bërë tani sepse është lufta në Ukrainë, se përndryshe ikën ky moment shumë i rëndësishëm të cilin Perëndimi dhe aleatët e Kosovës e kanë fiksuar që ta ndihmojnë Kosovën në këtë moment më të përshtatshëm, ku aleatët më të vakët të perëndimit siç janë Greqia, Spanja, Sllovakia etj, nga lufta në Ukrainë, tani mund të jenë më të prirur drejt njohjes së Kosovës… Po patjetër luftë. Më 31 korrik u pa që presidenti Vuçiq ka dyfishuar numrin e banditëve në veri të Kosovës, i ka forcuar strukturat paralele atje, dhe sikur të mos ishte vendimi i mençur i ambasadës amerikane që të sugjerohet tërheqja, sigurisht që do të ishte një dështim komplet i Qeverisë së Kosovës dhe policisë së Kosovës në këtë rast, dhe do të ktheheshim prapa ku me ditë për sa vite”, thotë Spahiu.

Profesori pretendon se Qeveria e Kosovës duhet t’i josh serbët për regjistrimin e automjeteve të tyre me targa RKS, duke iu krijuar lehtësira, sidomos atyre të cilët i regjistrojnë në afat kohor sa më të shpejtë.

“Qeveria e Kosovës duhet të procedojë me lëshimin e targave, duhet t’i joshë serbët, duhet të krijojë një atmosferë që t’ju dëshmojë se më mirë ju bie atyre që i regjistrojnë automjetet e tyre më herët sesa më vonë… Ta zëmë p.sh. dy javët e para me pas falas, dy javët e dyta një pagesë, pastaj ai që e regjistron pas afatit prej dy muajsh, të paguajë pagesën e plotë sikurse çdo qytetar i Kosovës që dëshiron ta regjistrojë automjetin e tij. Ky program do të duhej të ishte më nxitës, duke pasur parasysh që tani popullata serbe në veri të Kosovës kur e ka pa që presidenti Vuçiq ka lëshuar pe për punën e letërnjoftimeve, e dinë se ai një ditë do të lëshojë pe edhe për automjetet”, thotë ai.

Duke thënë se Kosova duhet t’i jap diçka Serbisë në këmbim të njohjes, Spahiu thekson se aleatët strategjikë të Kosovës presin që tani të bëhet pazari përfundimtar me Serbinë.

Sipas tij, ikja e këtij momenti do të thotë dështim shumë i madh për Kosovën derisa thekson se më vonë çmimi për njohje do të jetë shumë më i lartë sesa tani. Ai tërheq vëmendjen duke thënë se asociacioni duhet të jetë monedhë për marrjen e njohjes dhe kjo nuk guxon të miratohet para njohjes.

“Aleatët strategjikë të Kosovës, e që janë ShBA-ja, BE-ja, Britania e Madhe dhe Turqia, e shohin të arsyeshme që tani të bëhet pazari përfundimtar me Serbinë dhe ikja e këtij momenti do të thotë një dështim shumë i madh për Kosovën. Qysh moti presidenti Trump, Biden, Merkel, Macron, tani kancelari Shcholz etj, kanë thënë që Kosova duhet t’i jap diçka Serbisë, në këmbim për marrjen e njohjes. Kjo nënkupton një autonomi më të madhe për serbët në Kosovë, nga ajo që kanë marrë me Ahtisarin… gjë që për Kosovën natyrisht është një kosto shumë më e madhe dhe nuk është një interes kombëtar. Por interes kombëtar është natyrisht marrja e njohjes nga Serbia… Gjithsesi asociacioni nuk bënë të miratohet pa e marrë njëkohësisht njohjen. Asociacioni duhet të jetë monedhë për marrjen e njohjes… Unë shpresoj se zgjidhja finale të bëhet këtë vit, brenda këtij viti kalendarik. Nëse s’bëhet tani sa është lufta në Ukrainë, çmimi për njohje në të ardhmen do të jetë shumë më i lartë sesa tani”, thotë ai tutje.

Kosova dhe Serbia të shtunën kanë arritur marrëveshje për dokumentet identifikuese. Përfaqësuesi i Lartë i BE-së për Politikë të Jashtme, Josep Borrell ka bërë të ditur se “sipas dialogut të lehtësuar nga BE-ja, Serbia ra dakord të shfuqizojë dokumentet e hyrjes/daljes për mbajtësit e letërnjoftimeve të Kosovës dhe Kosova u pajtua që të mos i prezantojë ato për mbajtësit e letërnjoftimeve serbe”.

Rajoni

Ujërat e Kosovës: Sfida dhe zgjidhjet e qëndrueshme sipas Profesor Hazir Çadrakut

Published

on

Profesor i UBT-së, Hazir Çadraku, ishte mysafirë i radhës në podcastin tonë, ku foli për gjendjen aktuale të ujërave në Kosovë, duke theksuar rëndësinë e menaxhimit të qëndrueshëm dhe parandalimit të krizave të mundshme ujore në të ardhmen.

Sipas Profesor Çadrakut, sfidat që përballet Kosova janë të dyfishta: ndikimet klimatike dhe aktiviteti i pakontrolluar i njeriut.

Institucionet arsimore dhe kërkimi shkencor, sipas Profesor Çadrakut, luajnë një rol kyç në parandalimin e krizave ujore. Ai nënvizoi rëndësinë e punës intensive kërkimore në terren dhe publikimeve ndërkombëtare për të siguruar vendimmarrje të bazuar në të dhëna dhe fakte shkencore.

Për më shumë ndiqni podcastin: PODCAST

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Profesori bullgar Dimitar Keranov ligjëroi në UBT mbi të ardhmen evropiane të Kosovës dhe përvojën e Bullgarisë

Published

on

Në kuadër të aktiviteteve akademike dhe ligjëratave tematike me ekspertë ndërkombëtarë, UBT ka mirëpritur Dr. Dimitar Keranov, politolog dhe ekspert i sigurisë ndërkombëtare, i cili mbajti ligjëratën me temën “Kosova’s European Future: What Bulgaria’s Experience Can Offer”, para studentëve të programit të Studimeve të Sigurisë.

Ligjërata u fokusua në rrugëtimin evropian të Kosovës, sfidat e integrimit, si dhe mësimet që mund të nxirren nga përvoja e Bullgarisë në proceset e anëtarësimit në Bashkimin Evropian, duke vënë theks të veçantë në çështjet e sigurisë, qëndrueshmërisë demokratike dhe përballjes me kërcënimet hibride.

Në këtë aktivitet akademik ishin të pranishëm edhe dekania e Fakultetit, Hajdi Xhixha, si dhe prodekani Arian Kadriu, të cilët vlerësuan rëndësinë e përfshirjes së ekspertëve ndërkombëtarë në procesin mësimor dhe në zgjerimin e perspektivës akademike të studentëve të UBT-së.

Dr. Dimitar Keranov është anëtar i Bordit Drejtues të Bulgarian Institute for International Politics (BIIP) dhe njihet si një nga zërat e rëndësishëm në fushën e politikës së jashtme, sigurisë dhe demokracisë në Evropën Juglindore. Fushat e tij të specializimit përfshijnë kërcënimet hibride, reziliencën demokratike dhe sigurinë ndërkombëtare, me fokus të veçantë në vendet që përballen me presione gjeopolitike.

Ai ka një përvojë të pasur profesionale në institucione prestigjioze ndërkombëtare, përfshirë German Marshall Fund of the United States dhe Institut für Europäische Politik në Berlin, ku ka kontribuar në analiza politike dhe kërkime shkencore mbi zgjedhjet, ndikimin e huaj dhe qeverisjen demokratike.

Publikimet dhe analizat e Dr. Keranov janë cituar nga media ndërkombëtare me ndikim të madh, si The New York Times dhe Euronews, duke e bërë atë një referencë të rëndësishme në debatet bashkëkohore mbi sigurinë dhe demokracinë. Ai është gjithashtu anëtar i American Political Science Association dhe flet rrjedhshëm më shumë se dhjetë gjuhë, çka i mundëson një qasje krahasuese dhe ndërkombëtare ndaj sfidave globale të sigurisë.

Ligjërata u prit me interes të veçantë nga studentët, të cilët patën mundësi të diskutojnë drejtpërdrejt me ligjëruesin për rolin e Kosovës në arkitekturën evropiane të sigurisë, sfidat aktuale rajonale dhe rëndësinë e përgatitjes akademike për profesionistët e ardhshëm të kësaj fushe.

Përmes aktiviteteve të tilla, UBT vazhdon të forcojë profilin e tij ndërkombëtar dhe të ofrojë një arsim cilësor, të lidhur ngushtë me zhvillimet aktuale globale dhe me praktikat më të mira akademike dhe profesionale.

Continue Reading

Vendi

Zgjerimi urban i Prishtinës analizohet shkencërisht në një temë masteri nga studentja e UBT-së, Eglantina Buja

Published

on

Prishtina ka qenë në fokus të një analize të thelluar shkencore mbi zhvillimin dhe zgjerimin e saj urban, përmes temës së masterit të kandidates nga UBT, MSc. Eglantina Buja, e cila u mbrojt me sukses në kuadër të studimeve pasuniversitare.

Tema me titull “Analizë sasiore e shtrirjes dhe zgjerimit urban në Prishtinë për periudhën 1990–2024” u prezantua para komisionit profesional, i përbërë nga Prof. Dr. Egzon Bajraktari (kryetar), Prof. Dr. Edon Maliqi (mentor) dhe Dr. sc. Elvida Pallaska (anëtare).

Studimi trajton transformimet urbane të kryeqytetit gjatë një periudhe 34-vjeçare, duke përfshirë kohën e okupimit, periudhën e pasluftës dhe zhvillimet pas shpalljes së pavarësisë së Kosovës. Përmes përdorimit të të dhënave të hapura dhe metodave bashkëkohore shkencore, tema ofron një pasqyrë të qartë dhe të matshme të zgjerimit urban të Prishtinës.

Analiza është realizuar mbi bazën e imazheve satelitore Landsat 5 TM dhe Landsat 8 OLI, të përpunuara përmes klasifikimit të mbikëqyrur (Supervised Classification) në platformën Google Earth Engine, si dhe përmes analizave hapësinore me sisteme GIS. Si rezultat, janë gjeneruar harta tematike dhe produkte vizuale që dokumentojnë ndryshimet urbane ndër vite.

Të dhënat tregojnë një rritje të ndjeshme të sipërfaqes së ndërtuar në Prishtinë – nga 437.5 hektarë në vitin 1990 në mbi 1,410 hektarë në vitin 2024, që përfaqëson një zgjerim urban mbi 220%, një ritëm që tejkalon dukshëm rritjen e popullsisë. Ky zhvillim ka ndikuar në kalimin nga një strukturë urbane kompakte drejt një forme më të shpërndarë dhe të fragmentuar, duke sjellë sfida serioze për planifikimin hapësinor, infrastrukturën dhe përdorimin efikas të tokës.

Studimi identifikon gjithashtu zonat kryesore të zgjerimit urban dhe vë në pah ndikimin e ndërtimeve informale dhe mungesës së planifikimit të qëndrueshëm urban. Në përfundim, tema ofron rekomandime konkrete për vendimmarrësit, duke theksuar nevojën për zhvillim kompakt, forcim institucional dhe përdorim sistematik të teknologjive gjeohapësinore në monitorimin urban.

Me rastin e diplomimit, kandidatja u vlerësua për qasjen serioze akademike, rigorozitetin metodologjik dhe kontributin e vlefshëm në studimet e zhvillimit urban të Prishtinës.

UBT vazhdon të dëshmojë përkushtimin e tij ndaj kërkimit shkencor dhe formimit të kuadrove profesionale që kontribuojnë drejtpërdrejt në analizën dhe zgjidhjen e sfidave zhvillimore të vendit.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi, bëhet zyrtarisht anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave

Published

on

Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi bëhet anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave, në bazë të kontributit të tij të jashtëzakonshën në shkencë dhe teknologji, si dhe duke u bërë i vetmi dhe i pari shkencëtar nga Kosova që i bashkohet këtij institucioni prestigjioz. Diploma e anëtarësimit iu dorëzua gjatë një ceremonie solemne nga Kryetari dhe Nënkryetari i Akademisë, në Qendrën Evropiane për Shkencë (CERN) në Gjenevë, Zvicër.

Ky anëtarësim përfaqëson një njohje ndërkombëtare për kontributin e Rektorit Hajrizi në avancimin e arsimit të lartë, kërkimit shkencor dhe inovacionit në Kosovë, si dhe forcon lidhjet e vendit me komunitetin akademik evropian dhe botëror.

“Ky është një moment jashtëzakonisht i rëndësishëm, jo vetëm për mua personalisht, por edhe për Kosovën dhe komunitetin tonë shkencor. Anëtarësimi im në Akademinë Evropiane të Shkencës hap dyert e kësaj akademie prestigjioze për vendin tonë dhe për gjeneratat e reja të shkencëtarëve kosovarë,” ka thënë Rektori Hajrizi.

Rektori Hajrizi theksoi rëndësinë dhe domethënien e këtij anëtarësimi, duke shprehur falënderimet e tij dhe duke ndarë vizionin për të ardhmen.

“Ky anëtarësim përfaqëson vlerësimin e punës sime mbi 30-vjeçare në fushën e shkencës dhe teknologjisë, dhe më jep një motiv shtesë për të vazhduar angazhimin në forcimin e arsimit cilësor, avancimin e kërkimit shkencor dhe lidhjen e institucioneve akademike të Kosovës me rrjetet evropiane të dijes dhe inovacionit. Dëshiroj të shpreh mirënjohjen time të thellë për të gjithë ata që kontribuan në nominimin dhe vlerësimin tim. Një falënderim i veçantë shkon për familjen time dhe për kolegët e mi, për mbështetjen e vazhdueshme dhe bashkëpunimin profesional gjatë gjithë këtyre viteve”, u shpreh Rektori Hajrizi.

Akademia Evropiane e Shkencave është e njohur për promovimin e ekselencës shkencore, kërkimit ndërdisiplinar dhe inovacionit, duke përfshirë në radhët e saj studiues me reputacion të lartë ndërkombëtar, përfshirë edhe laureatë të Çmimit Nobel.

Nën udhëheqjen e Prof. Dr. Edmond Hajrizi, UBT është pozicionuar si një institucion lider në arsimin e lartë, kërkimin shkencor, inovacionin dhe sipërmarrjen në rajonin e Evropës Juglindore, duke krijuar mundësi të reja për studentët, akademikët dhe institucionet partnere.

Continue Reading

Të kërkuara