Lajmet

​Si të dallojmë e trajtojmë dhimbjet e kokës?

Dhimbjet e kokës mund të shkaktohen nga një sërë faktorësh, si qafa, syri, truri, kockat e nofullës dhe problemet me dhëmbët.

Published

on

Dhimbjet e kokës mund të ndryshojnë ndjeshëm, në varësi të intensitetit, vendndodhjes së dhimbshme, shpeshtësisë dhe shkakut. Diagnoza e duhur lejon që ky problem të zgjidhet në mënyrë më efikase dhe të shpejtë.

Dhimbjet e kokës, të cilat ne i quajmë primare, janë gjendje në të cilat dhimbja e kokës është vetë problemi kryesor dhe nuk është simptomë e ndonjë sëmundjeje.

Ndërsa dhimbja e dhimbjes së kokës primare mund të jetë me të vërtetë intensive, kjo lloj dhimbje koke nuk është e rrezikshme.

Dhimbja e lidhur me një dhimbje koke parësore vjen nga inflamacioni i pjesëve të ndjeshme të trupit rreth qafës dhe kokës, duke përfshirë enët e gjakut dhe muskujt.

Ka disa kategori të dhimbjeve primare të kokës. Disa nga llojet më të zakonshme të dhimbjeve primare të kokës janë migrena, dhimbja e kokës nga tensioni, dhimbja e kokës grupore – e cila prek një pjesë të kokës dhe dhimbja hipnike.

Dhimbjet dytësore të kokës shkaktohen nga disa gjendje të tjera që shkaktojnë zona të ndjeshme ndaj dhimbjes në qafën dhe kokën e një personi. Dhimbjet e kokës dytësore janë të rralla, por mund të jenë shumë më serioze se dhimbjet primare të kokës dhe mund të jenë një shenjë paralajmëruese e një gjendjeje më serioze themelore, duke përfshirë tumoret e trurit, meningjitin, lëndimet dhe aneurizmat.

Dhimbjet e kokës dytësore zakonisht fillojnë papritur dhe janë shumë të rënda, dhe duke qenë se mund të tregojnë një gjendje vërtet të rrezikshme. Nëse ju ose dikush që njihni përjeton një dhimbje koke të papritur dhe të rëndë, është e rëndësishme të kërkoni menjëherë kujdes mjekësor, shkruan stanfordhealthcare.org.

Pse dhemb koka?

Dhimbjet e kokës mund të shkaktohen nga një sërë faktorësh, si qafa, syri, truri, kockat e nofullës dhe problemet me dhëmbët.

Disa faktorë që mund të kontribuojnë në shfaqjen e dhimbjeve primare të kokës përfshijnë përdorimin e disa ilaçeve, dehidratimin, ndryshimet në nivelet e hormoneve ose problemet me një dietë të parregullt dhe të varfër.

Faktorë të tjerë, të njohur edhe si nxitës, janë drita pulsuese ose e ndritshme, ushqime të caktuara, si kafeina, vera e kuqe, çokollata, djathë i vjetruar, por edhe stresi dhe shumë pak ose shumë gjumë.

Trajtimi dhe lehtësimi i dhimbjeve të kokës

Kur shfaqet një dhimbje koke parësore, shpëtimi për shumë është kryesisht në marrjen e një pilule. Për të shmangur dhimbjet e kokës, veproni në mënyrë parandaluese në drejtim të një stili jetese më të shëndetshëm.

Dhimbja kronike e dhimbjes së kokës mund të jetë zhgënjyese dhe dobësuese. Identifikimi i llojit tuaj të dhimbjes së kokës është hapi i parë në menaxhimin e dhimbjes tuaj dhe gjetjen e opsioneve të suksesshme të trajtimit, dhe kjo kërkon ndihmë profesionale.

Megjithatë, trajtimi i dhimbjeve të kokës është po aq art sa edhe shkencë. Dy pacientë që e përshkruajnë dhimbjen e kokës në të njëjtën mënyrë, nuk do të gjejnë domosdo lehtësim nga i njëjti trajtim. Shpesh kërkohet një proces provë dhe gabimi për të gjetur opsione efektive të trajtimit.

Dhimbjet e kokës nga migrena

Dhimbja e dhimbjeve të kokës nga migrena është një dhimbje e fortë, pulsuese që mund të zgjasë për disa ditë.

Shumë të sëmurë nga migrena kanë një histori familjare të dhimbjeve të kokës nga migrena.

Trajtimi efektiv për dhimbjet e kokës nga migrena përfshin pushimin në një dhomë të qetë dhe të errët, kompresa të nxehta ose të ftohta dhe masazh.

Ndonjëherë mjekët do të përshkruajnë ilaçe si terapi si dhe stimulim magnetik transkranial – një terapi që përdor rrymat elektrike për të stimuluar qelizat nervore në tru.

Dhimbje koke nga tensioni

Kjo lloj dhimbje koke karakterizohet nga dhimbje rreth pjesës së pasme të kokës, tempujve dhe ballit.

Dhimbjet e kokës nga tensioni mund të zgjasin nga disa orë deri në disa ditë.

Disa opsione trajtimi që janë efektive për dhimbjet e kokës nga tensioni përfshijnë terapi fizike, relaksues të muskujve dhe medikamente të tilla si ibuprofeni dhe aspirina.

Dhimbje koke grupore

Është një lloj dhimbje koke që është relativisht jetëshkurtër, zakonisht zgjat nga 20 minuta deri në dy orë.

Simptomat përfshijnë kongjestion nazal dhe lotim të syve. Opsionet efektive të trajtimit për dhimbjet e kokës grupore përfshijnë terapinë me oksigjen, spërkatjet që mund të merren me recetë, por edhe barnat që jepen në formën e injeksioneve.

Dhimbje koke hipnike

Këto dhimbje koke prekin më së shumti gratë në postmenopauzë dhe ndodhin gjatë gjumit të natës.

Opsionet efektive të trajtimit për dhimbjet e kokës hipnike përfshijnë medikamente, që zakonisht merren para gjumit, që përmbajnë bllokues të kanalit të kalciumit (rrisin rrjedhjen e gjakut dhe oksigjenit në zemër), kafeinë dhe litium.

Rajoni

Profesori bullgar Dimitar Keranov ligjëroi në UBT mbi të ardhmen evropiane të Kosovës dhe përvojën e Bullgarisë

Published

on

Në kuadër të aktiviteteve akademike dhe ligjëratave tematike me ekspertë ndërkombëtarë, UBT ka mirëpritur Dr. Dimitar Keranov, politolog dhe ekspert i sigurisë ndërkombëtare, i cili mbajti ligjëratën me temën “Kosova’s European Future: What Bulgaria’s Experience Can Offer”, para studentëve të programit të Studimeve të Sigurisë.

Ligjërata u fokusua në rrugëtimin evropian të Kosovës, sfidat e integrimit, si dhe mësimet që mund të nxirren nga përvoja e Bullgarisë në proceset e anëtarësimit në Bashkimin Evropian, duke vënë theks të veçantë në çështjet e sigurisë, qëndrueshmërisë demokratike dhe përballjes me kërcënimet hibride.

Në këtë aktivitet akademik ishin të pranishëm edhe dekania e Fakultetit, Hajdi Xhixha, si dhe prodekani Arian Kadriu, të cilët vlerësuan rëndësinë e përfshirjes së ekspertëve ndërkombëtarë në procesin mësimor dhe në zgjerimin e perspektivës akademike të studentëve të UBT-së.

Dr. Dimitar Keranov është anëtar i Bordit Drejtues të Bulgarian Institute for International Politics (BIIP) dhe njihet si një nga zërat e rëndësishëm në fushën e politikës së jashtme, sigurisë dhe demokracisë në Evropën Juglindore. Fushat e tij të specializimit përfshijnë kërcënimet hibride, reziliencën demokratike dhe sigurinë ndërkombëtare, me fokus të veçantë në vendet që përballen me presione gjeopolitike.

Ai ka një përvojë të pasur profesionale në institucione prestigjioze ndërkombëtare, përfshirë German Marshall Fund of the United States dhe Institut für Europäische Politik në Berlin, ku ka kontribuar në analiza politike dhe kërkime shkencore mbi zgjedhjet, ndikimin e huaj dhe qeverisjen demokratike.

Publikimet dhe analizat e Dr. Keranov janë cituar nga media ndërkombëtare me ndikim të madh, si The New York Times dhe Euronews, duke e bërë atë një referencë të rëndësishme në debatet bashkëkohore mbi sigurinë dhe demokracinë. Ai është gjithashtu anëtar i American Political Science Association dhe flet rrjedhshëm më shumë se dhjetë gjuhë, çka i mundëson një qasje krahasuese dhe ndërkombëtare ndaj sfidave globale të sigurisë.

Ligjërata u prit me interes të veçantë nga studentët, të cilët patën mundësi të diskutojnë drejtpërdrejt me ligjëruesin për rolin e Kosovës në arkitekturën evropiane të sigurisë, sfidat aktuale rajonale dhe rëndësinë e përgatitjes akademike për profesionistët e ardhshëm të kësaj fushe.

Përmes aktiviteteve të tilla, UBT vazhdon të forcojë profilin e tij ndërkombëtar dhe të ofrojë një arsim cilësor, të lidhur ngushtë me zhvillimet aktuale globale dhe me praktikat më të mira akademike dhe profesionale.

Continue Reading

Vendi

Zgjerimi urban i Prishtinës analizohet shkencërisht në një temë masteri nga studentja e UBT-së, Eglantina Buja

Published

on

Prishtina ka qenë në fokus të një analize të thelluar shkencore mbi zhvillimin dhe zgjerimin e saj urban, përmes temës së masterit të kandidates nga UBT, MSc. Eglantina Buja, e cila u mbrojt me sukses në kuadër të studimeve pasuniversitare.

Tema me titull “Analizë sasiore e shtrirjes dhe zgjerimit urban në Prishtinë për periudhën 1990–2024” u prezantua para komisionit profesional, i përbërë nga Prof. Dr. Egzon Bajraktari (kryetar), Prof. Dr. Edon Maliqi (mentor) dhe Dr. sc. Elvida Pallaska (anëtare).

Studimi trajton transformimet urbane të kryeqytetit gjatë një periudhe 34-vjeçare, duke përfshirë kohën e okupimit, periudhën e pasluftës dhe zhvillimet pas shpalljes së pavarësisë së Kosovës. Përmes përdorimit të të dhënave të hapura dhe metodave bashkëkohore shkencore, tema ofron një pasqyrë të qartë dhe të matshme të zgjerimit urban të Prishtinës.

Analiza është realizuar mbi bazën e imazheve satelitore Landsat 5 TM dhe Landsat 8 OLI, të përpunuara përmes klasifikimit të mbikëqyrur (Supervised Classification) në platformën Google Earth Engine, si dhe përmes analizave hapësinore me sisteme GIS. Si rezultat, janë gjeneruar harta tematike dhe produkte vizuale që dokumentojnë ndryshimet urbane ndër vite.

Të dhënat tregojnë një rritje të ndjeshme të sipërfaqes së ndërtuar në Prishtinë – nga 437.5 hektarë në vitin 1990 në mbi 1,410 hektarë në vitin 2024, që përfaqëson një zgjerim urban mbi 220%, një ritëm që tejkalon dukshëm rritjen e popullsisë. Ky zhvillim ka ndikuar në kalimin nga një strukturë urbane kompakte drejt një forme më të shpërndarë dhe të fragmentuar, duke sjellë sfida serioze për planifikimin hapësinor, infrastrukturën dhe përdorimin efikas të tokës.

Studimi identifikon gjithashtu zonat kryesore të zgjerimit urban dhe vë në pah ndikimin e ndërtimeve informale dhe mungesës së planifikimit të qëndrueshëm urban. Në përfundim, tema ofron rekomandime konkrete për vendimmarrësit, duke theksuar nevojën për zhvillim kompakt, forcim institucional dhe përdorim sistematik të teknologjive gjeohapësinore në monitorimin urban.

Me rastin e diplomimit, kandidatja u vlerësua për qasjen serioze akademike, rigorozitetin metodologjik dhe kontributin e vlefshëm në studimet e zhvillimit urban të Prishtinës.

UBT vazhdon të dëshmojë përkushtimin e tij ndaj kërkimit shkencor dhe formimit të kuadrove profesionale që kontribuojnë drejtpërdrejt në analizën dhe zgjidhjen e sfidave zhvillimore të vendit.

Continue Reading

Vendi

Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi, bëhet zyrtarisht anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave

Published

on

Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi bëhet anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave, në bazë të kontributit të tij të jashtëzakonshën në shkencë dhe teknologji, si dhe duke u bërë i vetmi dhe i pari shkencëtar nga Kosova që i bashkohet këtij institucioni prestigjioz. Diploma e anëtarësimit iu dorëzua gjatë një ceremonie solemne nga Kryetari dhe Nënkryetari i Akademisë, në Qendrën Evropiane për Shkencë (CERN) në Gjenevë, Zvicër.

Ky anëtarësim përfaqëson një njohje ndërkombëtare për kontributin e Rektorit Hajrizi në avancimin e arsimit të lartë, kërkimit shkencor dhe inovacionit në Kosovë, si dhe forcon lidhjet e vendit me komunitetin akademik evropian dhe botëror.

“Ky është një moment jashtëzakonisht i rëndësishëm, jo vetëm për mua personalisht, por edhe për Kosovën dhe komunitetin tonë shkencor. Anëtarësimi im në Akademinë Evropiane të Shkencës hap dyert e kësaj akademie prestigjioze për vendin tonë dhe për gjeneratat e reja të shkencëtarëve kosovarë,” ka thënë Rektori Hajrizi.

Rektori Hajrizi theksoi rëndësinë dhe domethënien e këtij anëtarësimi, duke shprehur falënderimet e tij dhe duke ndarë vizionin për të ardhmen.

“Ky anëtarësim përfaqëson vlerësimin e punës sime mbi 30-vjeçare në fushën e shkencës dhe teknologjisë, dhe më jep një motiv shtesë për të vazhduar angazhimin në forcimin e arsimit cilësor, avancimin e kërkimit shkencor dhe lidhjen e institucioneve akademike të Kosovës me rrjetet evropiane të dijes dhe inovacionit. Dëshiroj të shpreh mirënjohjen time të thellë për të gjithë ata që kontribuan në nominimin dhe vlerësimin tim. Një falënderim i veçantë shkon për familjen time dhe për kolegët e mi, për mbështetjen e vazhdueshme dhe bashkëpunimin profesional gjatë gjithë këtyre viteve”, u shpreh Rektori Hajrizi.

Akademia Evropiane e Shkencave është e njohur për promovimin e ekselencës shkencore, kërkimit ndërdisiplinar dhe inovacionit, duke përfshirë në radhët e saj studiues me reputacion të lartë ndërkombëtar, përfshirë edhe laureatë të Çmimit Nobel.

Nën udhëheqjen e Prof. Dr. Edmond Hajrizi, UBT është pozicionuar si një institucion lider në arsimin e lartë, kërkimin shkencor, inovacionin dhe sipërmarrjen në rajonin e Evropës Juglindore, duke krijuar mundësi të reja për studentët, akademikët dhe institucionet partnere.

Continue Reading

Lajmet

Ambasada amerikane e quan sukses të madh ushtrimin e përbashkët me Policinë

Published

on

By

Ambasada e SHBA-së në Prishtinë e ka cilësuar si një sukses të madh ushtrimin e javës së kaluar për reagim ndaj krizave të realizuar në koordinim mes Ambasadës së SHBA-së dhe Policisë së Kosovës.

Në këtë ushtrim kanë qenë të përfshirë rreth 800 oficerë të Policisë së Kosovës bashkë me njësite të tjera speciale, përfshirë forenzikën dhe KFOR-in.

Për këtë ushtrim të përbashkët janë përdorur edhe qentë, dronët e automjete tjera taktike.

Ushtrimi i përbashkët i reagimit ndaj krizave i javës së kaluar ishte një sukses i madh — duke reflektuar koordinimin e shkëlqyer midis Ambasadës së SHBA-së dhe Policisë së Kosovës. Gati 800 oficerë të PK-së — së bashku me zjarrfikësit dhe emergjencat dhe njësitë e specializuara duke përfshirë njësitë SIU, SOU, EOD, UAS/Kundër-UAS, Forenzikë dhe Çështje Publike — morën pjesë, me mbështetje të vlefshme nga RSO, MSG, PD, INL, ICITAP, MED, KFOR, LGF dhe PSU. Nga qentë dhe dronët te automjetet taktike dhe ekipet e emergjencës, ky ushtrim nxori në pah bashkëpunimin tonë ndëragjencor, gatishmërinë operacionale dhe angazhimin e përbashkët ndaj sigurisë”, shkruan Ambasda në njoftim.

Continue Reading

Të kërkuara