Shëndet

​Shkencëtarët zbuluan ilaçin që shtyp kancerin

Shkencëtarët nga Kolegji Mbretëror në Londër kryen teste te minjtë me glioblastomë (GBM).

Published

on

Shkencëtarët britanikë kanë gjetur një ilaç që mund ta ndalë kancerin dhe në këtë mënyrë ta detyrojë atë të tërhiqet. Ky sukses mund të jetë përparimi i parë në trajtimin e tumoreve të trurit në dy dekadat e fundit.

Shkencëtarët nga Kolegji Mbretëror në Londër kryen teste te minjtë me glioblastomë (GBM) – një nga format më agresive të kancerit të trurit. Brejtësve iu dha një ilaç eksperimental që i privoi ata nga aminoacidi argininë – një lëndë ushqyese jetike që tumoret përdorin për t’u rritur.

Në një studim të ri të botuar në Journal of Clinical Investigation, minjtë e trajtuar jetuan rreth 47 ditë, pothuajse dy herë më shumë se ata të pa trajtuar, të cilët mbijetuan 27 ditë. Për krahasim, disa minj iu nënshtruan radioterapisë ose rrezatimit. Ata jetuan mesatarisht 37 ditë.

Por kur ilaçi i ri u kombinua me radioterapi, të gjithë minjtë kaluan në remision dhe jetuan pa kancer për rreth një vit përpara se të vriteshin.

GBM është lloji më i zakonshëm i tumorit primar të trurit të shkallës së lartë tek të rriturit, dhe është gjithashtu më agresiv dhe vdekjeprurës. Më pak se një për qind e pacientëve me GBM jetojnë më shumë se dhjetë vjet, dhe për shumë prognoza është vetëm 12 muaj.

Arginina është një aminoacid që përdoret në krijimin e molekulave komplekse të quajtura proteina, të cilat kanë një gamë të gjerë funksionesh në qeliza.

Është e nevojshme për një shumëllojshmëri të qelizave kancerogjene, veçanërisht ato me rritje të shpejtë, kështu që shkencëtarët vendosën të hetojnë nëse mohimi i qelizave tumorale mund të përdoret si një strategji e mundshme në trajtimin e llojeve të ndryshme të tumoreve, duke përfshirë GBM.

Rreth 70 për qind e tumoreve GBM mund të prodhojnë argininë, dhe rreth 30 për qind jo.

Në një studim të ri, ekipi hulumtues u fokusua në tumoret që mund të prodhojnë argininë, duke i ekspozuar ato ndaj një ilaçi të quajtur ADI-PEG20. Ky medikament zbërthen argininën dhe qëllimi ishte t’u mohonte tumoreve qasjen në argininë.

Ekipi po heton gjithashtu mundësinë e përdorimit të ADI-PEG20 në 30 për qind të tumoreve që nuk janë në gjendje të prodhojnë argininë.

Nëse trajtimi rezulton i suksesshëm edhe në këto tumore, do të thotë që të gjithë pacientët me GBM mund të trajtohen duke ulur nivelet e argininës.

Lajmet

UBT përfaqësohet me sukses në Konferencën Ndërkombëtare të Pedodontisë në Turqi

Published

on

Prof. Dr. Aida Rexhepi dhe Ligj. Aferdita Gashi nga Katedra e Pedodoncisë dhe Stomatologjisë Preventive të Fakultetit të Stomatologjisë përfaqësuan UBT-në në Konferencën Ndërkombëtare të Pedodontisë në Antalia të Turqisë.

Me një prezantim të studimit të tyre shkencor mbi prevalencën e hipomineralizimit të molarit dhe incizivit te fëmijët e moshës 8-11 vjeç, përfaqësueset e UBT-së treguan ekspertizën e institucionit në hulumtime të avancuara në shëndetin oral dhe stomatologjinë pediatrike.

Konferenca u zhvillua në Antalia të Turqisë, më 4-7 tetor 2025, nën ombrellën e Shoqatës së Pedodonteve të Turqisë. Ky aktivitet ofroi një platformë ndërkombëtare për shkëmbimin e njohurive, diskutimin e metodave më të fundit në stomatologji pediatrike dhe prezantimin e rezultateve të studimeve shkencore nga specialistë të fushës.

Continue Reading

Shëndet

Vjeshta në tavolinën tuaj, ushqime për zemër të fortë

Published

on

Frutat dhe perimet e stinës së vjeshtës janë të pasura me shije dhe lëndë ushqyese, duke u bërë një aleat i çmuar për shëndetin e zemrës.

Ato ofrojnë fibra, vitamina, minerale dhe antioksidantë që ndihmojnë në funksionimin e zemrës, ulin kolesterolin dhe parandalojnë formimin e pllakës në arterie.

Ekspertët rekomandojnë të konsumohen të paktën 2,5 filxhanë perime dhe 2 filxhanë fruta çdo ditë, si pjesë e një diete të balancuar.

Disa prodhime të vjeshtës dallohen veçanërisht për efektin mbrojtës ndaj zemrës:

Kungulli: i pasur me beta-karoten që shndërrohet në vitaminë A dhe antioksidantë; farat ndihmojnë në uljen e tensionit dhe kolesterolit.

Mollët: përmbajnë fibra dhe polifenole që reduktojnë rrezikun e sëmundjeve kardiake.

Shega: e pasur me polifenole që mbështesin qarkullimin dhe mund të ndihmojnë në uljen e tensionit.

Bamjet: përmbajnë fibra, vitaminë K, C dhe folate.

Boronicat e kuqe: ndihmojnë në uljen e tensionit dhe përmirësojnë funksionin vaskular.

Patatet e ëmbla: kombinim i fibrave, beta-karotenit dhe kaliumit për presion më të qëndrueshëm të gjakut.

Edhe ndryshime të vogla, si një mollë në ditë ose shtimi i lahanidës në sallatë, bëjnë diferencë të madhe për zemrën dhe cilësinë e jetës. Duke konsumuar rregullisht prodhime sezonale, jo vetëm që mbështesim shëndetin, por fermerët vendas dhe mjedisin. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Pija që ju mban të shëndetshëm gjatë stinës së ftohtë

Published

on

Me afrimin e stinës së ftohtë, mënyrat natyrale për të forcuar imunitetin bëhen më të rëndësishme se kurrë.

Një pije e thjeshtë nga përbërës me vitamina, antioksidantë e veti natyrale antibakteriale që ndihmojë trupin të qëndrojë i fortë dhe energjik.

Konsumi i rregullt përmirëson rezistencën e trupit, rrit energjinë dhe vitalitetin, dhe ndihmon në parandalimin e sëmundjeve sezonale. Njerëzit që e përdorin raportojnë ndjenjë më të madhe force, përqendrimi e sistem imunitar më të qëndrueshëm.

Pse kjo pije forcon imunitetin?

Limoni është burim natyral i vitaminës C, i cili mbështet funksionin e qelizave të bardha. Mjalti ka veti antibakteriale e qetëson fytin.

Xhenxhefili dhe shafrani i Indisë janë anti-inflamatorë dhe përmirësojnë qarkullimin e gjakut. Kombinimi i përbërësve krijon stimulues natyral të fuqishëm për sistemin imunitar.

Eksperienca tregon se konsumimi i rregullt i kësaj pijeje ndihmon trupin të luftojë viruset dhe infeksionet më shpejt, duke sjellë energji më të mirë dhe më pak ndjeshmëri ndaj të ftohtit.

Si ta përgatisni në shtëpi:

Lëngu i një limoni

1 lugë gjelle mjaltë

1 cm xhenxhefil të freskët

Një majë shafrani i Indisë

Përzieni në një gotë me ujë të ngrohtë dhe pijeni një herë në ditë, më mirë në mëngjes me stomak bosh. Ky ritual i thjeshtë është i shpejtë, efektiv dhe sjell ndryshime të dukshme në forcën dhe rezistencën e trupit. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

A mund të përdoret vaj ulliri për skuqje?

Published

on

Vaji i ullirit është një nga produktet më të njohura të kuzhinës mesdhetare, i vlerësuar për shijen, aromën dhe përfitimet shëndetësore. Një pyetje e zakonshme është nëse mund të përdoret për skuqje.

Pikat e forta

Vaji ekstra i virgjër është i pasur me antioksidantë acide yndyrore të shëndetshme, veçanërisht acidi oleik, i cili ndihmon në uljen e kolesterolit të keq e mbrojtjen e zemrës. Për gatime të lehta, si kaurdisje, pjekje në temperaturë të ulët, ky vaj është zgjedhja më e mirë.

Pika e tymit

Një element i rëndësishëm për gatimin me vaj është pika e tymit, temperatura në të cilën vaji digjet e lëshon substanca të dëmshme. Vaji i ullirit ekstra i virgjër ka një pikë tymi 190–210°C, që e bën të përshtatshëm për shumë skuqje në shtëpi, si perime, vezë apo mish i lehtë.

Megjithatë, për skuqje të thella dhe në temperatura shumë të larta, ai nuk është më i rekomanduar, sepse digjet më shpejt se vajrat e tjerë, si vaji i lulediellit ose vaji i kikirikut.

Rekomandimet e ekspertëve:

Përdoreni pa problem për gatime të lehta dhe mesatare.

Për skuqje të thella, zgjidhni vajra me pikë tymi më të lartë.

Shmangni gjithmonë ngrohjen e tepërt të vajit, pasi humb vlerat ushqyese dhe mund të bëhet i dëmshëm. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara