Shëndet
Shënohet Dita Ndërkombëtare e Sklerozës Multiple
Published
4 years agoon
By
Betim GashiNë prani të profesionistëve shëndetësorë dhe pacientëve sot është shënuar Dita Ndërkombëtare e Sklerozës Multiple. Derisa ministria e Shëndetësisë ofron mbështetje për këta pacientë, nga profesionistët shëndetësorë të kësaj sëmundje kërkohet më shumë përkrahje për projekte që u dalin në ndihmë pacientëve të prekur me Sklerozën Multiple.
Zëvendësministrja e Shëndetësisë, Dafina Gexha tha politikat shëndetësore të kësaj ministrie do jenë në mbështetje të qytetarëve të prekur nga kjo sëmundje.
“Qeveria e Kosovës dhe ministria e Shëndetësisë mbeten partnere për të mbështetur qytetarët e saj të prekur me sklerozë multiple dhe për të ndihmuar në klimës dhe mjedisit kur ata mund të funksionojnë në mënyrë të pavarur dhe të marrin pjesë në mënyrë të barabartë në komunitetin dhe vendet e tyre të punës[…]MSH në kuadër të politikave të saj i del në ndihmë këtij numri të qytetarëve të prekur nga skleroza multiple në një anë, por edhe përmes punëtorëve profesionistëve shëndetësor të specialitetit përkatës në anën tjetër. Kjo ndihmë konsiston në ofrimin e shërbimeve sa më të cilësore për të prekurit dhe kthimin e dinjitetit, krijimin e kushteve të punës, respektimin e orarit dhe jo vetëm të profesionistëve shëndetësor. Kjo sëmundje kërkon detektim të hershëm, shërbim kompetent medikamente por mbi të gjitha pranim të gjerë shoqëror të të prekurve”, tha ajo.
Ndërsa, kryetari i Shoqatës së Neurologëve të Kosovës, Afrim Blyta tha se sistemi shëndetësor në Kosovë ka teknologji, medikamente dhe mjekët e duhur për trajtimin e Sklerozë Multiple.
Por sipas tij mungon një sistem ku integrohen hallkat shëndetësore dhe kjo e bënë shëndetësinë e Kosovës të dobët.
Blyta po ashtu kërkoi mbështetjen e ministrisë së Shëndetësisë për projektin e trombolizës.
Blyta: Kemi teknologji, medikamente dhe mjekë të duhur
Video
“Sot ne kemi një Klinik Neurologjike të pajisur me një teknologji të jashtëzakonshme imazherike jo vetëm në rajon por edhe më gjerë, kemi medikamente të jashtëzakonshme dhe vetëm trajtimin e epilepsisë ata që janë me këtë sëmundje i kanë në dispozicion mbi 30, ndërsa kur flasim për kuadrin kemi një kuadër jashtëzakonisht mirë të përgatitur të gatshëm me i bënë ballë cunamit të informatave që marrim çdo ditë[…] Në Kosovë kurrë nuk kemi pasur mjekë më të mirë sesa që kemi sot, nuk kemi pasur teknologjisë më të mirë se sa që kemi sot, në Kosovë nuk kemi pasur kurrë medikamente që kemi sot. Por në Kosovë fatkeqësisht kurrë nuk kemi pasur mjekësi më të dobët sesa që kemi sot. Pse i kemi hallkat e shpërndara të cilat nuk janë të integruara në diçka që quhet sistem e kush e ndërton sistemin e ndërtojnë njerëz të cilët nuk kanë interesa personale dhe kanë qëllimin emirë në momentin kur këto hallkat piqen me njeriun që nuk ka interesa personale piqet sistemi”, tha Blyta.
Drejtori i Klinikës së Neurologjisë, Nexhmendin Shala tha se fal ndihmës nga shteti dhe kërkesave të tyre si profesionistë shëndetësor kanë arritur frenimin e progresit të sëmundjes së Sklerozës Multiple tek mbi 00 pacientë. Ai kërkon shtim të hapësirave për realizimin e projekteve të kësaj klinike me qëllim të rritjes së cilësisë së shërbimeve mjekësore.
“Kemi një arritje shumë të madhe fal dorës së shtetit ne sot në trajtim për frenimin e progresit të sëmundjes I kemi mbi 300 pacientë që është numër impozant në trajtimin e kësaj sëmundje dhe po të mos ishte dora e shtetit dhe kërkesat tona të arsyeshme sot kjo ditë do dukje si ditët tjera të viteve të kaluara[…]Është ndërtuar një pjesë jashtë Klinikës që është mjaftë e pajisur edhe me aparatura dhe personel të kualifikuar që mund projekti nacionale të implementohet në tërësi. Dikush po ta dëgjoj si fjalë do thoshte është e lehtë të menaxhohet kjo, unë vetëm me iu thënë se një pacient për t’u menaxhuar brenda ditës kërkon 7 orë dhe këtë e bënë një ekip prej neurologëve dhe një tekniku dhe çdo ditë 2 pacientë ekzaminohen nga pjesa radioliogjike që është në Klinikën tonë”, tha ai.
You may like
Shëndet
Kombinim i ri ilaçesh ngadalëson përparimin e kancerit të avancuar të prostatës
Published
19 hours agoon
October 24, 2025By
UBT News
Një studim i ri ndërkombëtar ka treguar se një kombinim ilaçesh mund të ngadalësojë ndjeshëm përparimin e kancerit të avancuar të prostatës te burrat me mutacione të caktuara gjenetike.
Kërkimi, i udhëhequr nga University College London dhe i botuar në Nature Medicine, analizoi efektin e shtimit të ilaçit niraparib, një inhibitor i PARP – në trajtimin standard me abiraterone acetate dhe prednisone.
Në studimin “Phase III AMPLITUDE”, morën pjesë 696 burra nga 32 vende, me moshë mesatare 68 vjeç, të gjithë me kancer të përhapur dhe me mutacione në gjenet përgjegjëse për riparimin e ADN-së (HRR). Më shumë se gjysma kishin mutacione në BRCA1 ose BRCA2.
Sipas prof. Gerhardt Attard nga UCL Cancer Institute, shtimi i niraparibit vonon rikthimin e kancerit e zgjatë jetëgjatësinë e pacientëve me këto mutacione.
Ai theksoi se rezultatet mbështesin testimin gjenetik që në momentin e diagnostikimit, për të identifikuar pacientët që përfitojnë më shumë nga trajtimet e synuara. Trajtimi u tolerua mirë, por u vërejtën më shumë raste të anemisë dhe tensionit të lartë të gjakut te pacientët që morën niraparib.
Autorët theksojnë se rezultatet janë premtuese, por kërkohet më shumë studim për të vlerësuar përfitimet afatgjata dhe ndikimin e metodave të reja të diagnostikimit. Çdo vit, në mbarë botën, rreth 1.5 milionë burra diagnostikohen me kancer të prostatës. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Harroni emra, fikjen e shporetit apo takimet? Mjekët shpjegojnë shkaqet që e ngadalësojnë kujtesën
Published
20 hours agoon
October 24, 2025By
UBT News
Jo çdo harresë është shenjë plakjeje, mjekët shpjegojnë si ndikon stili i jetesës, ushqimi, gjumi dhe barnat në kujtesë.
Me kalimin e viteve, truri pëson ndryshime të natyrshme humbet gradualisht masë, sidomos në korteksin prefrontal, zonën përgjegjëse për vendimmarrje, dhe në hipokampus, që luan rol kyç në ruajtjen e kujtimeve.
Shpesh ndodh të mos kujtohemi menjëherë për ndonjë emër “që e kemi në majë të gjuhës”, apo të dyshojmë nëse kemi fikur shporetin ose kyçur derën.
Ritmi i shpejtë i jetës, stresi dhe mbingarkesa me detyra ditore ndikojnë në trup dhe në funksionet njohëse të trurit. Harresa është diçka normale e nuk përbën arsye për shqetësim. Por, kur vërejmë se dobësimi i kujtesës po ndikon në jetën e përditshme, është e rëndësishme të kërkojmë arsyet.
Mjekët theksojnë se mosha nuk është gjithmonë faktori kryesor.
A është vërtet mosha arsyeja pse harrojmë?
Sipas neuropsikologes dr. Eliz Kakapolo nga Qendra Mjekësore e Universitetit “Columbia”, numri i neuroneve zvogëlohet që nga lindja, është e kuptueshme që me kalimin e moshës mund të na duhet më shumë kohë për të kujtuar emra apo fjalë të caktuara.
Prof. dr. P. Murali Doraiswamy, psikiatër në Fakultetin e Mjekësisë “Duke”, shton se plakja shpesh shoqërohet me dobësim të kujtesës afatshkurtër, pra, vështirësi në mbajtjen mend të sasive të vogla të informacionit për periudha të shkurtra kohe.
Truri plakur humbet masë në korteksin prefrontal dhe hipokampus, përçimi i informacionit midis neuroneve ngadalësohet, dhe rritet rreziku për sëmundje neurodegjenerative. Plakja nuk sjell vetëm humbje.
Inteligjenca emocionale forcohet e përvoja jetësore ndihmon në marrjen e vendimeve më të mençura dhe në përdorimin e strategjive më efikase për kujtesë.
Mjekët theksojnë se faktorë si lodhja e tepërt, infeksionet, stresi kronik, si dhe mungesa e gjumit apo ushqyerja e pabalancuar, mund të ndikojnë dukshëm në funksionet njohëse edhe tek personat e rinj në moshë. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Ekspertët shpjegojnë si të reduktohet dhimbja e mesit
Published
21 hours agoon
October 24, 2025By
UBT News
Dhimbja e mesit është një problem që çdo i rritur do të përjetojë një herë në jetë, dhe për miliona njerëz në mbarë botën ajo mund të bëhet e vazhdueshme dhe kufizuese.
Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë, mbi 600 milionë të rritur vuajnë nga ndonjë formë dhimbjeje në shpinë, duke e bërë atë shkakun kryesor të paaftësisë në nivel global. Të dhënat e fundit dhe disa ushtrime të thjeshta, të mbështetura shkencërisht, ofrojnë mundësi për menaxhimin dhe parandalimin e dhimbjes, duke përmirësuar lëvizshmërinë dhe forcën e shtyllës kurrizore.
Një kirurg ortoped tregon tre kategori kryesore ushtrimesh që ndihmojnë në reduktimin e dhimbjes së mesit: shtrirjet, forcimi i trungut e aktiviteti aerobik.
Shumica e dhimbjeve të mesit, përveç rasteve të hernieve diskale, shkaktohen nga tensioni në indet e buta. Rreth 8 nga 10 raste lidhen me muskujt e vegjël të shpinës të tendosur ose të irrituar. Në këto situata, pushimi i tepërt nuk ndihmon; lëvizjet e buta janë çelësi i rikuperimit.
Shtrirjet e frymëzuara nga joga, si “maca-lopa” (cat-cow), pozicioni i fëmijës (child’s pose), ulin ngurtësinë e rrisin lëvizshmërinë e shtyllës kurrizore.
Ushtrimet për forcimin e trungut stabilizojnë shtyllën kurrizore dhe zvogëlojnë ngarkesën mbi mesit. Ushtrime si “ura” (bridge) dhe “plank” forcojnë muskujt mbështetës dhe përmirësojnë qëndrimin. Këto ushtrime duhet kryer gradualisht, duke rritur kohëzgjatjen dhe intensitetin në mënyrë të kontrolluar.
Aktivitetet aerobike përmirësojnë qarkullimin e gjakut, forcojnë muskujt mbështetës dhe parandalojnë ngurtësimin. Ecja, noti ose makineritë eliptike janë shembuj të aktivitetit që mbajnë trupin aktiv pa e mbingarkuar.
Studimet tregojnë se aktiviteti aerobik i rregullt ul ndjeshëm rrezikun e dhimbjes kronike të mesit.
Nëse dhimbja vazhdon gjatë, shoqërohet me temperaturë, humbje peshe, fryrje të pazakontë ose përkeqësohet natën, duhet të kërkohet ndihmë mjekësore.
Në raste të rralla, dhimbja e mesit mund të jetë shenjë e sëmundjeve serioze, përfshirë tumoret ose llojet e rralla të kancerit, ndaj vëmendja është thelbësore. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Studimi: Njerëzit inteligjentë vuajnë më shumë nga dhimbjet e kokës!
Published
22 hours agoon
October 24, 2025By
UBT News
Sipas studimeve shkencore të kryera nëpërmjet një teknike inovative me rezonancë magnetike të trurit, dhimbja e kokës ndikon vetëm në trurin që është më aktiv, thonë studiuesit e Qendrës së dhimbjes së kokës në Shtetet e Bashkuara.
Migrena e konsideruar si një sëmundje e vërtetë prek vetëm mendjet më aktive dhe më efikase. Në fakt thuhet se shkaktohet nga disa disfunksione të trurit.
Çfarë i shkakton sulmet e tmerrshme që prekin 15% të popullsisë (sidomos gratë në moshën 35-45 vjeç)? A mund të jetë ushqim i rëndë?
Lodhja, uria? A keni parë televizor ose keni lexuar një libër deri vonë?
Hulumtimi më i fundit thotë dhe pohon se dhimbja e kokës ndikon tek njerëzit e kulturuar dhe inteligjentë.
Persona që vuajnë zakonisht janë kreativ, jetësor dhe të zgjuar. Një neurolog në Universitetin e Utah shpjegon se migrena zhvillohet vetëm në trurin e trajnuar plotësisht dhe tepër funksional. Gjithashtu duket se ka një predispozitë gjenetike.
Inteligjentë apo jo, sot ka shumë njerëz që vuajnë prej saj dhe që janë të mbushur me analgjezik për të lehtësuar dhimbjen.
Por, si mund të kurohet një dhimbje koke?
Sipas specialistëve të dhimbjeve të kokës, dhimbja nuk është një ngjarje, por një proces progresiv që zhvillohet gjatë orëve.
Në shumicën e rasteve, rreth një orë pas fillimit të dhimbjes së kokës, pacienti ndjen siklet si dhimbje e vërtetë nëse prek ballin ose kokën.
Në atë pikë, marrja e ilaçeve është e pavlefshme, sipas mjekëve analgjeziku duhet të merret brenda një ore që nga fillimi i dhimbjes.
Është e domosdoshme të shmangni verën, çokollatën, djathin, bananet, arrat dhe domatet. Të jetosh me migrenë nuk është e këndshme, por nga sot jeni të vetëdijshëm se jeni një person jashtëzakonisht inteligjent. /A.Z/UBT News/
Hapet edicioni i 14-të i Konferencës Ndërkombëtare të UBT-së për Biznes, Teknologji dhe Inovacion
UBT gati të mirëpresë nesër studiues nga e gjithë bota në Konferencën e 14-të Ndërkombëtare
UBT organizoi me sukses Konferencën e parë Ndërkombëtare të Mjekësisë Sportive
Apple shënon 20 vjet, iPhone me serinë e re në 2027
Kombinim i ri ilaçesh ngadalëson përparimin e kancerit të avancuar të prostatës
Johnny Depp rikthehet në Hollywood me film të ri
Kusari-Lila: Të dielën seanca e jashtëzakonshme për Qeverinë, ftesa është dërguar tashmë tek të gjithë deputetët
Në Kroaci po futet shërbimi i detyrueshëm ushtarak, parlamenti voton pro
Harroni emra, fikjen e shporetit apo takimet? Mjekët shpjegojnë shkaqet që e ngadalësojnë kujtesën
Të kërkuara
-
Lajmet2 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Rajoni1 month agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Lajmet nga UBT2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
-
Rajoni2 months agoProfesori i UBT-së fiton grant prestigjioz kërkimor në Universitetin Çarls të Pragës
