Shëndet
Shenjat që tregojnë se po hani shumë sheqer
Me kalimin e kohës, sheqeri i tepërt rrit rrezikun e obezitetit, rrit rrezikun e diabetit dhe nxit rrezikun e zhvillimit të kancerit.
Published
3 years agoon
By
Betim GashiDisa kërkime paraprake sugjerojnë se një dietë me shumë sheqer rrit nivelet e sheqerit në gjak, duke rritur radikalet e lira dhe komponimet që nxisin inflamacionin.
Me kalimin e kohës, sheqeri i tepërt rrit rrezikun e obezitetit, rrit rrezikun e diabetit dhe gjithashtu mund të rrisë rrezikun e zhvillimit të kushteve si kancer të caktuar dhe sëmundjeve kronike si sëmundjet e zemrës.
Kur flasim se sa sheqer në ditë është shumë, përgjigja nuk është plotësisht e qartë. Udhëzimet më të fundit dietike rekomandojnë që sheqernat e shtuara të përbëjnë jo më shumë se 10 për qind të kalorive ditore. Kjo është rreth 38 gramë ose 10 lugë çaji për gratë, dieta e të cilave përmban 1500 kalori ose 50 gramë (13 lugë çaji) për dietën e burrave përmban 2000 kalori.
Shoqata Amerikane e Zemrës dhe Organizata Botërore e Shëndetësisë besojnë se këto sasi duhet të jenë më pak: 25 gramë (6 lugë çaji) në ditë për gratë dhe 36 gramë (9 lugë çaji) në ditë për burrat.
Këtu janë disa shenja që tregojnë se mund të hani shumë sheqer.
Probleme me tretjen
Disa studime sugjerojnë se sheqeri mund të zvogëlojë shumëllojshmërinë e baktereve të shëndetshme në zorrë brenda vetëm një jave, ndërsa ngadalëson sistemin tretës. Ushqimet e pasura me fibra kanë një efekt pozitiv – dhe njerëzit që hanë shumë sheqer në përgjithësi nuk hanë shumë fibra.
Aknet
Ndërsa ekspertët thonë se aknet nuk kanë të bëjnë me dietën për shumicën dërmuese të njerëzve, disa studime e lidhin shpërthimin e akneve me konsumimin e tepërt të ushqimeve me sheqer.
Në teori, sheqeri rrit prodhimin e hormoneve që lidhen me aknet hormonale inflamatore, të cilat zakonisht shfaqen rreth nofullës dhe gojës.
Luhatje humori
Disa kërkime kanë lidhur sheqerin me ndryshimet e humorit, siç është depresioni. Në fakt, sheqeri mund të ndikojë në neurotransmetuesit në trurin tuaj që rregullojnë disponimin tuaj. Sheqeri shkakton rritjen e hormonit të “ndjenjës së mirë” serotonin.
Pas një kohe, vjen një rënie e humorit, kështu që mund të ndiheni të mërzitur, nervozë dhe të lodhur.
Probleme me gjumin
Nëse hani një tortë ose ndonjë karamele pak para se të shkoni në shtrat, mund të shkaktojë probleme me gjumin.
Kariesi
Sheqeri ushqen bakteret në zgavrën e gojës, duke prodhuar acide që konsumohen në smaltin e dhëmbëve, gjë që çon në karies.
Fryrje
Ushqimet e pasura me sheqer mund të shkaktojnë fryrje. Është gjithashtu e rëndësishme të theksohet se nëse jeni të ndjeshëm ndaj sheqernave si fruktoza (sheqeri në fruta) dhe laktoza (në produktet e qumështit), mund të shfaqen simptoma të tjera që janë të zakonshme për njerëzit që kanë probleme me jashtëqitje të pahijshme.
Presioni i lartë i gjakut
Sheqeri është më i keq për presionin e gjakut sesa kripa, sipas një studimi të botuar në revistën Open Heart. Një dietë e lartë me sakarozë në vetëm disa javë mund të rrisë presionin e gjakut. Një studim tjetër nga British Journal of Nutrition zbuloi se për çdo pije të ëmbëlsuar me sheqer, rreziku i zhvillimit të hipertensionit rritej me tetë për qind.
Shëndet
Si të flini mjaftueshëm gjatë shtatzënisë?
Published
2 days agoon
November 14, 2025By
UBT News
Nevoja për gjumë në shtatzëni fillon të bëhet e dukshme pas rezultatit pozitiv të testit. Nëse ndiheni e lodhur gjatë ditës duhet të dëgjoni sinjalet e trupit tuaj dhe të shkoni të pushoni.
Gjatë shtatzënisë ka edhe shumë gra që vuajnë nga pagjumësia si një faktor natyral, ndërsa të tjera nuk munden të flenë si pasojë e angazhimeve të tyre në familje apo punë.
Për sa orë gjumë ka nevojë një grua shtatzënë?
Në shtatzëni trupi nuk ka nevojë për 2-fish kalori apo 2-fish gjumë. Në realitet kush mund të flinte 16 orë pa ndërprerje?
Gjëja më korrekte është t’i jepni mundësinë trupit të rikuperojë energjitë e humbura, për një mirëqënie të përgjithshme. Që ta bëni këtë do të ishin të mjaftueshme rreth 10 orë gjumë.
Po nëse gruaja ka disa shqetësime?
Zakonisht gruaja nuk mund të flejë si pasojë e krampeve, që luftohen duke konsumuar ushqime të pasura me magnez dhe kalium si: kikirikët, bananet, kajsitë e thata dhe peshku.
Mund të vuani edhe nga mpirja e duarve (ndjesia sikur janë bërë duart e “miza”). Në këtë rast duhet të hapni dhe mbyllni grushtat ose vendosni duart në ujë të ngrohtë dhe të ftohtë, pra duke i alternuar. Këto veprime bëhen para gjumit.
Gërhitja dhe mpirja e këmbëve
Këto janë dy shqetësime tjera që shfaqen tek gruaja dhe që largohen disa ditë pas lindjes, mund të lehtësoni simptomat duke ndryshuar pozicionin e gjumit. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Ushqimet që duhen shmangur pas të 30-ave!
Published
3 days agoon
November 14, 2025By
UBT News
Ushqimi i tepërt shkakton sëmundje në çdo moshë, por pasi të kalojmë të 30-tat trupat tanë bëhen në mënyrë progresive më pak të aftë për të toleruar ushqimin jo të shëndetshëm.
Do të ishte mirë të kujdeseshim që tani për këtë. Këto janë ushqimet që duhet të ndaloni së ngrëni pas të 30-tave.
– Kosi me fruta: Ne blejmë kos me fruta në supermarket si zgjidhje të lehtë dhe të shëndetshme por kanë sasi sheqeri të tepruar.
Më shumë sheqer se sa duhet të hamë në një ditë të tërë
Soja: Këtu është një tjetër përbërës që është menduar të jetë i shëndetshëm, por nuk është më mirë se mishi që po përpiqeni të zëvendësoni.
Ne thjesht nuk e dimë efektet afatgjata të kësaj. Në afat të shkurtër, soja mund të ndërhyjë në funksionin e tiroides. Një tjetër problem i sojës është që imiton estrogjenin në trup. Për këtë arsye soja sidomos nuk duhet t’u jepet fëmijëve që janë ende në rritje.
Peshqit e kultivuar: Për fat të keq, deri në 70% të peshkut që do të gjeni në treg është peshk i kultivuar. Ata ushqehen me një dietë plot me antibiotikë, si dhe me ushqime të ngjyrosur që i bën të duken më të shëndetshme.
– Bukë e bardhë: Kur ishit fëmijë, buka e bardhë ishte i vetmi lloj që ju pëlqente. Por, jeni një i rritur, e buka është në thelb pa veti ushqyese. Substancat që i japin asaj bardhësinë nuk mban asnjë nga vitaminat dhe mineralet e pranishme që janë në grurë. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Si ta kuptoni nëse keni mungesë të vitaminës D?
Published
3 days agoon
November 14, 2025By
UBT News
Trupi ka nevojë për vitaminën D për të mbajtur kockat të forta dhe të shëndetshme.
Vitamina ndihmon në përthithjen e kalciumit, luan rol të rëndësishëm në rritjen dhe zhvillimin e qelizave, redukton rreziqet e inflamacionit.
Kur vitamina D mungon, trupi jep disa sinjale të dukshme:
Djersit më shumë seç duhet
Edhe gjatë dimrit, djersitja e tepërt lidhet me mungesën e vitaminës D. Kjo ndodh sepse trupi përpiqet të rregullojë temperaturën, edhe pse ambienti nuk është i nxehtë.
Ndihesh i/e lodhur pa arsye
Mungesa e vitaminës shkakton lodhje, edhe kur ke fjetur mjaftueshëm. Studimet tregojnë se kjo mungesë shkakton edhe marrje mendsh.
Ndihesh i/e trishtuar
Vitamina D luan rol në disa funksione të trurit dhe ndikon në hormonet e lumturisë, si dopamina dhe serotonina. Mungesa e saj lidhet shpesh me depresionin dhe ndjenjat e trishtimit.
Dhimbje në kocka dhe muskuj
Personat me artrit ose dhimbje të kyçeve kanë nivel të ulët të vitaminës D. Nëse ke përjetuar dhimbje të vazhdueshme në muskuj ose kocka, mund të jetë momenti të kontrollosh nivelin e kësaj vitamine.
Si të furnizosh trupin me vitaminë D?
Ekspozimi në diell: Kërkohet për prodhimin natyral të vitaminës, por përdor kremin me SPF për mbrojtje nga rrezet e dëmshme.
Ushqimet e pasura me vitaminë D: Salmon, sardele, ton, vezë, djathë, kërpudha, qumësht, kos, drithëra dhe lëng portokalli.
Suplemente: Vitamina D mund të merret edhe përmes medikamenteve specifike, gjithmonë pas konsultimit me mjekun.
Furnizimi i rregullt me vitaminë D ndihmon trupin të funksionojë në mënyrë optimale, duke mbështetur shëndetin e kockave, energjinë, humorin dhe imunitetin. /A.Z.UBT News/
Shëndet
Marramendja e papritur mund të jetë shenjë e goditjes në tru!
Published
3 days agoon
November 13, 2025By
UBT News
Truri reagon ndaj mungesës së oksigjenit me shenja të imta, shpesh të ngatërruara me lodhje ose stres. Njohja e tyre në kohë mund të parandalojë dëmtimin e përhershëm të qelizave nervore.
Marramendja, e shoqëruar me ndjenja si humbje ekuilibri, përzierje ose ndjesi se gjithçka rrotullohet, mund të jetë pasojë e dëmtimit të trungut të trurit ose të trurit të vogël, pjesë përgjegjëse për koordinimin e lëvizjeve dhe stabilitetin trupor.
Kur marramendja është shenjë alarmi
Marramendja qendrore që shoqëron goditjen në tru zgjat më shumë se 20 minuta deri 24 orë e shoqërohet me simptoma tjera, si:
Shikim të dyfishtë ose humbje të shikimit
Dobësi ose mpirje në njërën anë të trupit
Vështirësi në të folur
Paqëndrueshmëri gjatë ecjes
Dhimbje koke e fortë dhe konfuzion
Ky lloj marramendjeje ndryshon nga ai i shkaktuar nga çrregullime të veshit ose nga sulmet ishemike kalimtare (TIA), që zgjatin më pak dhe nuk lënë dëmtime të përhershme.
Faktorët e rrezikut
Presioni i lartë i gjakut, diabeti, nivelet e larta të yndyrave e duhanpirja rrisin rrezikun. Marramendja e papritur që pengon ecjen kërkon vlerësim urgjent mjekësor, pasi diagnostikimi i shpejtë mund të shpëtojë jetën dhe të parandalojë dëmtimet e përhershme.
Në çdo rast, çdo minut është e çmuar. Njohja e shenjave të goditjes në tru dhe reagimi i shpejtë rrit shanset për shërim. /A.Z/UBT News/
Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, nderohet me titullin e lartë “Doctor Honoris Causa” në Tiranë
Sonte në UBT TV: Podcast me Profesorin Ibush Luzha
Si të flini mjaftueshëm gjatë shtatzënisë?
Mikrorobotët që mund të parandalojnë goditjen në tru
UEFA cakton gjyqtarët e ndeshjes Slloveni – Kosovë
Ushqimet që duhen shmangur pas të 30-ave!
Sa ka fituar Maluma nga muzika, marka dhe bizneset e tij?
OSHP konfirmon shkeljet për kontratën “Shërbime me ushqim për nevojat e Policisë së Kosovës”
Hetimet për atentatin në Rinas, zbulohet arsenal armësh në Fushë-Krujë
Të kërkuara
-
Lajmet3 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet3 weeks agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni2 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
