Lajmet

​Rritja e çmimeve e papërballueshme për qytetarët: Po jetojmë për një kafshore bukë

ASK-ja njoftoi se edhe në muajin janar të këtij viti, inflacioni ishte 0.9 për qind më i lartë se muaji dhjetor 2022.

Published

on

Ngritja e vazhdueshme e çmimeve për produktet e konsumit është bërë sfidë për qytetarët e vendit tonë. Përkundër që çmimet e derivateve kanë nisur të bien, qytetarët kërkojnë që të ketë ulje edhe të çmimeve për produkteve tjera.

Sipas raportit të fundit të Agjencisë së Statistikave të Kosovës, edhe në muajin janar të këtij viti, inflacioni ishte 0.9 për qind më i lartë se muaji dhjetor 2022, derisa krahasuar me muajin e njëjtë të vitit paraprak kjo vlerë ishte 12.1 për qind. Sipas këtij raporti rritje të çmimeve ka pasur në pothuajse të gjitha produktet bazike të konsumit.

Qytetari Gëzim Berisha tha se kjo ngritje e çmimeve është vërejtur kohë më parë. Mirëpo, për të ndodhur kjo, ai tha se qytetarët e Kosovës nuk e kanë gjendjen ekonomike të njëjtë sikur qytetarët e shteteve të tjera të rajonit dhe BE-së.

“Kemi filluar t’i vërejmë edhe pak më herët, ka filluar të vërehet ngritja e çmimeve. Po i ngritin ndoshta me një arsye të caktuar, por ndoshta edhe të pacaktuar, por nuk është mirë të ngritën çmimet në stratosferë, sepse qytetarët dhe populli i Kosovës, nuk e kanë gjendjen ekonomike si shtetet e tjera, p.sh evropiane apo të rajonit. Këtu është problemi që duhet të shkojmë pak edhe të shohim se si është gjendja ekonomike, pagesat sa është paga në Kosovë dhe në bazë të saj të ngritën edhe çmimet… Thuajse në të gjitha produktet ka ngritje, nuk mundesh ta cekësh së këto apo ato janë të gjitha produktet, duke filluar nga produktet elementare për jetesë dhe këto që janë më luksoze… Qeveria duhet të punojë në drejtimin që qytetarëve të iu mundësojë gjendjen ekonomike dhe të punojnë, kur e sheh që një biznes i ngrit çmimet pa kritere të shkojnë dhe ta gjobitin. Nuk mundesh t’i veç pse e kam një biznes me e shit një produkt me një çmim sa ka dëshirë ai”, potencoi Berisha.

Edhe qytetari tjetër pensionist nga Prishtina, Hajriz Muharremi, pati pakënaqësitë e tij në lidhje me rritjen e çmimeve. Ai u shpreh se pensionin e shpenzon vetëm për barna, të cilat janë të nevojshme për shëndetin e tij. Ndërkaq, me rritjen e çmimeve, ati thekson se nuk po ia del ë ia dalin. Ndër të tjera, ai ka kritikuar edhe Qeverinë për mos mbështetje të mjaftueshme për pensionistëve.

“Kjo po shihet se janë rritur. Unë p.sh me 100 euro pension jam, tash kur të llogaritet me 100 euro, në të vërtetë me 80 euro, por unë kam punuar 45 vite dhe i marr vetëm 80 euro, e këto janë vetëm sociale. Qysh me ekzistua? Shiko, këto për barna i kam marrë, te gjitha këto i pi, mbi 12-të hapa në një ditë, e si të flasim për gjëra të tjera, kur ne nuk blejmë as pemë as asgjë, jetojmë vetëm për një kafshore bukë… Më së shumti është shtrenjtuar qumështi. Ne nuk blejmë ushqim luks, mirëpo edhe këto të cilat i përdorim ne janë shumë të shtrenjta, ne nuk po mund t’ia dalim. Për ata të cilët e kanë nga 2-3 mijë euro rrogën, nuk janë shtrenjtë. Kjo qeveri na ka mashtruar. Dëshironim ndryshim, edhe rinia e dëshironte ndryshimin, sepse u bë e tepërt, por kjo ka dal akoma më “pus”. Nuk kishte qenë asgjë kjo. Kurrë votën nuk ia jap më, për vete jo dhe as familja ime. Nuk ka treguar asgjë nga ajo se çfarë ka premtuar. Ka premtuar shumë, e ka “kall” qeverinë për të ardhur në pushtet, e tash nuk po punon”, tha Muharremi.

Kritikë të njëjtë për qeverinë pati edhe qytetari Osman Hyseni. Sa i përket ngritjes së çmimeve, ai tha se nuk po munden me ia dalë.

“Këta ato të cilat ju pëlqejnë, disa i zvogëlojnë disa i rritin disa të tjera si të dëshirojnë vet. Keq është, nuk është mirë. Një pastrim kimik e kemi dhe nuk kemi shtrenjtuar asgjë. Qysh i kemi pasur çmimet ashtu i kemi lënë. Për ne janë të përballueshme por për dikë jo. Ne i kemi kushtet pak më të mira mundësi më të mirë, kemi punë e gjëra, po për dikë keq është. Çmimet po e sheh se çka janë, njerëzit i kanë nga 100 euro, kanë ndihma, për ata është shumë zor. Për atë që punon, ai normal që ka diçka më shumë e më mirë. Veç, njëherë për njëherë shpresojmë të bëhet mirë. Edhe Kurti mirë ka nisur, por disi nuk e di, po punon veç vetëm aty nuk po më pëlqen. Unë e kam votuar por po punon vet, dijeninë veç vet, e vet nuk ka, duhet së bashku me qenë, ta pyes edhe dikë tjetër që din”, u shpreh Hyseni.

Ndërkaq, norma vjetore e inflacionit e matur në muajin janar 2023 me muajin janar 2022 ishte 12.1 për qind. Ky shtrenjtim ka ndodhur kryesisht për produktet: vajra dhe yndyra 26.0%; bukë dhe drithëra 21.2%, mallra dhe shërbime për mirëmbajtjen e zakonshme të ekonomisë shtëpiake 20.5%, mish 18.9%, sheqer dhe ëmbëlsira 18.9% dhe prodhime ushqimore 16.5%. 

Bota

Fermerët francezë vazhdojnë protestat kundër marrëveshjes së tregtisë së lirë

Published

on

Fermerët në Francë kanë vazhduar protestat e tyre të forta, duke hyrë në ditën e katërt të mobilizimit kundër marrëveshjes së tregtisë së lirë midis Bashkimit Evropian dhe vendet e Mercosur (Argjentina, Brazili, Paraguaji dhe Uruguaji). Këto protesta janë shtrirë në disa qytete të Francës, ndërsa fermerët kërkojnë më shumë mbështetje dhe mbrojtje për industrinë e bujqësisë franceze, duke thënë se marrëveshja do të dëmtojë ndjeshëm të ardhurat e tyre dhe do të krijojë konkurrencë të padrejtë.

Në një akt demonstrativ, dhjetra fermerë, të organizuar nga sindikata Koordinimi Rurale du Lot-et-Garonne, montuan një kortezh me traktorë dhe bllokuan hyrjen në portin e madh të Bordos në Bassens (Gironde), një pikë kyçe për importin e drithërave. Protestuesit hodhën goma për të bllokuar rrugët që çojnë në portin, duke kërkuar që Ministri i Bujqësisë të nënshkruajë një dokument që garanton barazi të rregullave për të gjithë prodhuesit, duke i detyruar eksportuesit e vendeve të Mercosur të përmbushin standardet e BE-së për produktet bujqësore.

Një protestues nga sindikata Koordinimi Rurale shprehu shqetësimin se “na e imponojnë këtë produkt apo atë produkt dhe i ndalojnë produktet tjera, por këto produkte janë të ndaluara në vendin tonë, ndërsa në vendin e tyre janë të lejuara. Më pas këto produkte të parregulluara i blejmë nga jashtë”. Kjo është një akuza e fortë që synon të nënvizojë mangësitë e marrëveshjes për sa i përket standardeve të sigurisë dhe cilësisë së produkteve që mund të importohen pa tarifa doganore.

Sindikatat, duke përfshirë edhe Koordinimin Rurale, që është një grup bujqësor me lidhje me të djathtën ekstreme, kanë paralajmëruar një “revoltë bujqësore”, me bllokada të mallrave ushqimore që do të vazhdojnë në qytete të tjera, si në Auch dhe Agen në jugperëndim të Francës. Ata po ashtu janë të angazhuar në një fushatë të gjerë për të kundërshtuar importin e mishit të viçit, shpendëve dhe sheqerit nga vendet e Mercosur, të cilat, sipas tyre, krijojnë konkurrencë të pandershme për fermerët francezë dhe evropianë.

Përkrahësit e marrëveshjes BE-Mercosur argumentojnë se kjo marrëveshje do të përmirësojë lidhjet ekonomike midis Evropës dhe Amerikës së Jugut, duke hequr tarifat për eksportet evropiane, sidomos për makineritë, kimikatet dhe automjetet. Ata besojnë se kjo do të rrisë mundësitë e tregtisë për bizneset evropiane dhe do të kontribuojë në rritjen ekonomike të rajonit.

Megjithatë, shumë sindikata të fermerëve dhe organizata bujqësore e shohin këtë marrëveshje si një kërcënim për sektorin e bujqësisë, duke konsideruar se ajo nuk merr parasysh kostot e larta të prodhimit në Evropë dhe kushtet më të ulëta të prodhimit në disa shtete të Amerikës së Jugut. Ata e cilësojnë marrëveshjen si të paekuilibruar, pasi nuk ofron mbrojtje të mjaftueshme për prodhuesit evropianë dhe mund të çojë në një rënie të çmimeve dhe cilësisë së produkteve bujqësore franceze.

Në përgjigje të protestave, Ministrja e Bujqësisë e Francës, Annie Genevard, ka kundërshtuar publikisht marrëveshjen e tregtisë së lirë, duke përmendur rreziqet e shpyllëzimit dhe shqetësimet shëndetësore të lidhura me mishin e trajtuar me hormone, si dhe me praktikat e tjera që janë të ndaluara në Bashkimin Evropian. Po ashtu, Presidenti Emmanuel Macron ka shprehur shqetësimin e tij për mundësinë që prodhuesit e Amerikës së Jugut të mos përmbushin standardet e larta mjedisore dhe shëndetësore të BE-së.

Fermerët francezë dhe sindikatat që i përfaqësojnë shpresojnë që protestat e tyre të krijojnë një presion të mjaftueshëm mbi qeverinë dhe zyrtarët e BE-së për të rinegociuar ose për të bllokuar marrëveshjen, duke kërkuar mbështetje më të madhe për sektorin bujqësor të Francës dhe të gjithë Evropës./UBTNews/

 

 

Continue Reading

Bota

Itali, mjekët në grevë, shkak buxheti i ulët i parashikuar për vitin 2025

Published

on

Në Itali, punonjësit e shëndetësisë kanë nisur një grevë njëditore në të gjithë vendin, duke protestuar kundër buxhetit të ulët të parashikuar për sektorin e shëndetësisë për vitin 2025. Sindikatat e mjekëve dhe stafit shëndetësor kanë deklaruar se shkalla e pjesëmarrjes në grevë është rreth 85 për qind, duke theksuar shqetësimet e tyre për financimin e pamjaftueshëm të këtij sektori kaq të rëndësishëm.

Një nga arsyet kryesore të grevës është buxheti i shëndetësisë për vitin 2025, i cili parashikon më pak të ardhura për këtë sektor, duke vënë në dyshim mundësitë e ofrimit të shërbimeve të nevojshme për popullatën. Mjekët dhe infermierët janë të shqetësuar për pamjaftueshmërinë e burimeve dhe për pasojat që mund të ketë kjo situatë mbi shërbimin shëndetësor në të gjithë vendin.

Përveç shqetësimeve për buxhetin, punonjësit e shëndetësisë kanë protestuar gjithashtu për sigurinë e pamjaftueshme gjatë punës në spitale. Ata kanë denoncuar kushtet e punës dhe mungesën e mbrojtjes adekuate, duke i bërë thirrje qeverisë që të ofrojë kushte më të sigurta për punonjësit shëndetësor, të cilët janë vazhdimisht të ekspozuar ndaj stresit dhe rreziqeve të tjera.

Mjekët kanë shprehur shqetësime për pasojat e mundshme të buxhetit të ulët, duke parashikuar se mund të shtyhen mbi 15,000 operacione jo urgjente dhe 100,000 kontrolle mjekësore. Ky është një shqetësim serioz për pacientët që presin trajtim dhe për gjithë sistemin shëndetësor, që mund të përballet me vonesa të mëdha dhe ngarkesa të mëtejshme në shërbimet e tij.

Gjatë protestës, mjekët dhe punonjësit e tjerë të shëndetësisë mbajtën pankarta me mbishkrimin “Respekt”, duke kërkuar që të tregohen më shumë vlerësim dhe respekt ndaj personelit shëndetësor, të cilët luajnë një rol të rëndësishëm në mbrojtjen e shëndetit publik, veçanërisht gjatë periudhave të krizave shëndetësore si pandemia e COVID-19.

Ndërkohë, kryeministrja italiane Giorgia Meloni ka reaguar ndaj kritikave të sektorit shëndetësor dhe opozitës, duke mbrojtur pozicionin e qeverisë lidhur me buxhetin e vitit 2025. Ajo ka theksuar se qeveria e saj ka ndarë “sasi të paprecedentë burimesh” për shërbimet shëndetësore kombëtare, duke u angazhuar për përmirësimin e kushteve të punës dhe mbështetje për sistemin shëndetësor.

Në këtë kuadër, përplasja midis sindikatave të sektorit shëndetësor dhe qeverisë duket se do të vazhdojë, pasi mjekët kërkojnë financim të mjaftueshëm për të garantuar shërbime të sigurta dhe cilësore për të gjithë qytetarët italianë./UBTNews/

Continue Reading

Bota

Sekuestrohen artefaktet e vjedhura nga një varrezë etruske në Itali

Published

on

Autoritetet italiane kanë njoftuar sekuestrimin e një sërë artefaktesh të gërmuara ilegalisht nga një varrezë etruske në rajonin e Umbrias, ndërkohë që po hetohen dy persona të dyshuar për vjedhjen dhe tentativën për t’i shitur ato në tregun e zi. Sipas njoftimeve të policisë, artefaktet që përfshijnë urnat, sarkofagët dhe sende të tjera të çmuara, vlerësohen në rreth tetë milionë euro.

Vjedhja e këtyre objekteve historike ka ndodhur në një varrezë etruske që u zbulua nga një fermer në vitin 2015, i cili gjeti një numër sendesh antike. Disa nga artefaktet që janë sekuestruar në operacionin e fundit janë identifikuar si të njëjtat që u shfaqën më parë në tregun ilegal, duke sugjeruar se këto sende mund të ishin pjesë e një rrjeti të madh të trafikimit të objekteve historike.

Për të zbardhur këtë çështje, policia italiane ka përdorur teknologjinë moderne, duke përdorur dronë për të fotografuar vendndodhjen e gërmimit dhe duke realizuar përgjime telefonike për të lokalizuar dy personat e dyshuar. Gjatë hetimit, janë gjetur dy sarkofagë të princeshave etruske, disa urnat mortore, kontejnerë parfumi dhe një krehër të gjitha këto sende që tregojnë nivelin e lartë të kulturës dhe artit të etrusqve.

Qytetërimi etrusk ka ekzistuar për disa shekuj, duke mbuluar një periudhë të rëndësishme historike që shtrihet nga rreth vitit 900 para Krishtit deri në vitin 27 para Erës Sonë. Ky qytetërim ka pasur një ndikim të madh në kulturën e lashtë të Italisë, kryesisht në rajonet e Toskanës, Umbrias dhe Lacios, të cilat ishin vendet e banuara nga etrusqit. Artefaktet e zbuluara në këtë rast përfaqësojnë jo vetëm një thesar të pasur arkeologjik, por dhe një dëshmi të rëndësishme të trashëgimisë kulturore të këtij qytetërimi të lashtë.

Hetimet janë ende në vazhdim dhe autoritetet janë të angazhuara për të zbuluar të gjithë rrjetin e individëve të përfshirë në këtë trafikim të artefakteve të çmuara./UBTNews/

Continue Reading

Bota

Karlo Akutis, “patron shenjti i internetit”, do të bëhet shenjtor në prill të 2025

Published

on

Karlo Akutis, i njohur si “patron shenjti i internetit” dhe “influenceri i Perëndisë”, do të shpallet shenjtor nga Kisha Katolike në prill të vitit 2025, duke u bërë kështu i pari milenial që do të arrijë këtë nder të lartë.

Acutis, një djalë i lindur në Londër dhe i njohur për aftësitë e tij online, ndërroi jetë në vitin 2006 në moshën 15-vjeçare nga leukimia, pas një periudhe të gjatë sëmundjeje. Gjatë jetës së tij, ai kishte krijuar një ndikim të jashtëzakonshëm në internet, duke regjistruar mrekulli dhe duke menaxhuar faqe web për organizata katolike. Përmes aktivitetit të tij në rrjetet sociale dhe internet, Akutis bëri të mundur që besimi katolik të lidhej më shumë me brezin e ri në këtë epokë digjitale.

Pas vdekjes së tij, trupi i Akutis u transferua në Assisi, Itali, ku tani ndodhet i ekspozuar në një shenjë, së bashku me relikte të tjera që lidhen me jetën e tij. Historia e jetës së tij, mes dhimbjes dhe besimit të palëkundur, ka shërbyer si një burim frymëzimi për shumë të rinj.

Për shpalljen e tij si shenjtor, Kisha Katolike kërkon verifikimin e dy mrekullive të lidhura me ndërmjetësimin e kandidatit. Mrekullia e parë për Akutis u njoh në vitin 2020, kur një fëmijë brazilian, i cili vuante nga një sëmundje kongjenitale, u shërua në mënyrë të jashtëzakonshme pas lutjeve të bëra për nder të tij. E dyta, një mrekulli e verifikuar këtë vit, përfshin shërimin e një studenti universitar në Firence, i cili u rikuperua nga një gjakderdhje e rëndë në tru.

Acutis është parë si një shenjë shprese për Kishën Katolike, e cila po përpiqet të lidhet më afër brezave të rinj në një kohë ku teknologjia dhe digitalizimi kanë bërë një ndryshim të madh në mënyrën se si besohet dhe praktikohet feja. Papa Françesku, një admirues i flaktë i Akutis, do ta shpallë atë shenjtor në një ceremoni solemne që do të mbahet në Vatikan më 26 prill 2025.

Historia e Karlo Akutis, përmes mirësisë dhe besimit të tij të pandashëm, përfaqëson një udhërrëfyes të fuqishëm për një epokë moderne, ku besimi dhe teknologjia mund të bashkohen në një mënyrë të mrekullueshme dhe transformative./Euronews/

Continue Reading

Të kërkuara