Shëndeti

​Rezistenca e insulinës: Shkaqet, simptomat dhe si trajtohet problemi?

Rezistenca ndaj insulinës është një term që tregon një gjendje kur efekti i insulinës në trup dobësohet.

Publikuar

Për të ruajtur nivelin e glukozës në gjak në vlera normale dhe për të parandaluar zhvillimin e diabetit të tipit 2, është e nevojshme të ndryshohen zakonet e jetesës.

Rezistenca ndaj insulinës është një term që tregon një gjendje kur efekti i insulinës në trup dobësohet, kështu që muskujt, yndyra dhe mëlçia nuk mund të përdorin glukozën nga gjaku për energji, dhe më shumë insulinë duhet të prodhohet në pankreas dhe niveli i sheqerit në gjak rritet me kalimin e kohës.

Rezistenca mund të njihet nga rritja e presionit të gjakut, shenjat dhe ndryshimet në lëkurë dhe më së miri diagnostikohet duke marrë një anamnezë dhe ekzaminim nga një specialist. Kur nuk trajtohet, rezistenca ndaj insulinës mund të çojë në diabetin e tipit 2.

Kjo mund të jetë një gjendje e përkohshme ose kronike që trajtohet duke ndryshuar zakonet e jetesës.

Shenjat do të shfaqen më së miri në analizat e gjakut ku niveli i glukozës në agjërim do të jetë mbi 100 mg/dL (miligram për decilitër), ndërsa niveli i triglicerideve do të jetë mbi 150 mg/dL. Niveli i kolesterolit të mirë do të ulet, niveli i kolesterolit të keq do të rritet dhe presioni i gjakut gjithashtu mund të rritet.

Nga ana tjetër, niveli i ngritur i sheqerit në gjak mund të njihet nga etja më e fortë, urinimi më i shpeshtë, uria e shtuar, dhimbje koke, shërimi më i ngadalshëm i plagëve, shikimi i paqartë dhe infeksionet e shpeshta të lëkurës.

Përveç kësaj, njolla të ndryshme të errëta mund të shfaqen në lëkurë. Rezistenca ndaj insulinës mund të çojë në para diabet, një gjendje ku nivelet e glukozës në gjak janë më të larta se normale, por jo aq të larta sa për t’u diagnostikuar si diabet.

Nuk dihet saktësisht se çfarë e shkakton rezistencën ndaj insulinës, por rolin më të madh e luan trashëgimia gjenetike e sëmundjes apo nëse dikush në familje ka diabet të tipit 2. Një arsye tjetër është stili i keq i jetesës.

Mund të trashëgohet edhe gjenetikisht dhe është e zakonshme te duhanpirësit dhe te personat mbi 45 vjeç. Megjithatë, pavarësisht nga grupet e përmendura të rrezikut, çdokush mund të zhvillojë rezistencë ndaj insulinës.

Për të bërë një diagnozë të saktë, është e nevojshme të bëhen disa teste. Fillimisht duhet kryer një OGTT (test oral i tolerancës së glukozës) dy orësh, i cili përcakton nivelin e glukozës në gjak dhe urinë me stomakun bosh dhe dy orë pasi njeriu të pijë një sasi të caktuar glukoze të tretur në ujë. Për këtë test është e rëndësishme të mos kryeni asnjë aktivitet fizik 24 orë para testit, si dhe nuk lejohet konsumimi i ushqimeve dhe pijeve një natë më parë.

Nuk duhet të hani, pini apo pini duhan gjatë testit.

Për të ruajtur nivelin e glukozës në gjak në vlera normale dhe për të parandaluar zhvillimin e diabetit të tipit 2, është e nevojshme të ndryshohen zakonet e jetesës.

Bëni ushtrime të rregullta, të paktën tre herë në javë, zvogëloni nivelin tuaj të stresit dhe sigurohuni që të flini mjaftueshëm. Njerëzit obezë duhet të humbin peshë shtesë dhe vetë ushqimi luan një rol të madh.

Trajtimi mund të varet gjithashtu nga ashpërsia e gjendjes dhe shkaku i rezistencës. Mjeku mund të përshkruajë ilaçe, kryesisht metforminë, e cila do të kontrollojë nivelet e sheqerit në gjak.

Nëse kjo gjendje nuk trajtohet në kohë, mund të ndodhin komplikime të ndryshme si sulmi në zemër ose goditje në tru, sëmundje të veshkave dhe syve, kancer dhe nivele shumë të larta ose shumë të ulëta të sheqerit në gjak. Përveç kësaj, gratë mund të përjetojnë ndryshime në ciklin menstrual, probleme të fertilitetit, si dhe shfaqjen e sëmundjeve autoimune të tiroides.

Dieta është e rëndësishme për trajtimin e kësaj gjendjeje, sepse është ushqimi që ka një efekt të rëndësishëm në nivelin e sheqerit në gjak, si dhe në nivelin e insulinës. Menyja duhet të përmbajë ushqime me indeks glicemik më të ulët si: fruta, perime, drithëra, arra, peshk, proteina dhe bishtajore. Gjithmonë duhet të merrni mjaft fibra, minerale dhe vitamina.

Përveç kësaj, konsumi i ushqimeve me yndyrë, ëmbëlsirat dhe ushqimet e përpunuara duhet të reduktohet. Është e rëndësishme të adoptoni zakone të mira dhe të mos mbani një dietë një herë që nuk do të ndihmojë. Nuk rekomandohet anashkalimi i vakteve, por duhet të keni disa vakte më të vogla në ditë.

Lajmet

Pacientët me diabet të tipit 1 në Angli, do të marrin ‘pankreas artificial’ si mjekim

NHS do të kontaktojë pacientët këtë muaj, përfshirë fëmijët, për t’u dhënë atyre sistemin që rregullon nivelet e glukozës dhe shpërndarjen e insulinës për herë të parë në botë.

Publikuar

nga

Pacientët me diabet të tipit 1 në Angli do të marrin një “pankreas artificial” për të përballuar gjendjen e tyre, njoftoi të martën Shërbimi Shëndetësor Kombëtar (NHS).

NHS do të kontaktojë pacientët këtë muaj, përfshirë fëmijët, për t’u dhënë atyre sistemin që rregullon nivelet e glukozës dhe shpërndarjen e insulinës për herë të parë në botë, sipas një deklarate.

“Teknologjia do të nënkuptojë se disa njerëz me diabet të tipit 1 nuk do të kenë më nevojë të injektojnë veten me insulinë, por të mbështeten te teknologjia për të marrë këtë ilaç që shpëton jetën”, shpjegoi NHS.

Partha Kar, këshilltarja kombëtare e NHS për diabetin, tha se “kjo teknologji inovative jo vetëm që përmirëson kujdesin mjekësor, por gjithashtu rrit cilësinë e jetës për të prekurit”.

NHS shpenzon pothuajse 10 miliardë £ (12.55 miliardë dollarë) në vit për “identifikimin dhe trajtimin e diabetit”./AA/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Dita Botërore e Ndërgjegjësimit për Autizmin

Autizmi është një çrregullim kompleks që prek hapësira të shumëfishta të zhvillimit.

Publikuar

nga

Dita Botërore e Autizmit synon të rrisë ndërgjegjësimin lidhur me çrregullimet e spektrit të autizmit dhe përmirësimin e jetës së atyre që jetojnë me autizëm. Vlerësohet se 1% e popullatës globale është autike.

Autizmi është një çrregullim kompleks që prek hapësira të shumëfishta të zhvillimit duke përfshirë ndërveprimin social, komunikimin verbal dhe joverbal, imagjinatën, sjelljet dhe interesat. Simptomat e këtij çrregullimi shfaqen shpejt në jetë, ndonjëherë në foshnjëri, por përgjithësisht përpara moshës 3-vjeç.

Çfarë e shkakton autizmin? Shumë studime janë përpjekur t’i japin përgjigje kësaj pyetjeje. Në pak raste autizmi është shenjë e një problemi gjenetik, i tillë si X i Brishtë, megjithatë në shumë raste nuk njihen shkaqet. Aktualisht, autizmi mendohet se shkaktohet nga një kombinim i gjeneve dhe faktorëve mjedisorë. Ende nuk ka të dhëna që autizmi shkaktohet nga diçka që prindërit kanë apo nuk kanë bërë para apo gjatë shtatzënisë, apo ndërsa kujdesen për fëmijën e tyre.

Si diagnostikohet autizimi? Diagnoza e autizmit bazohet në sjelljet e fëmijës. Aktualisht, nuk ka ndonjë test mjekësor (për shembull analizë gjaku, rreze x etj.) që do të ndihmonte në diagnostikimin e autizmit. Mjekët mund të këshillojnë teste gjenetike për të gjetur një shkak gjenetik, si dhe mund të rekomandojnë teste apo studime të tjera që ndihmojnë në përcaktimin e kushteve të tjera shëndetësore të cilat mund të jenë të pranishme.

Kur profesionistët konstatojnë se fëmija ka autizëm apo diagnoza të lidhura me të, problemet vlerësohen në tri hapësira: ndërveprimi social, komunikimi dhe sjelljet/interesat jo të zakonshme.

Ndërveprimi social: Fëmijët me autizëm shpesh kanë vështirësi në krijimin dhe mbajtjen e marrëdhënieve sociale. Krahasuar me fëmijët që zhvillohen normalisht, ata të diagnostikuar me autizëm mund ta kenë më të vështirë të vendosin dhe mbajnë kontakt me sy, të përgjigjen kur u flitet në emër, të luajnë lojëra të tilla si kukafshehti, apo të përfshijnë fëmijë të tjerë në lojë. Ata mund të pëlqejnë të jenë me prindërit apo të përfshihen në lojëra aktive, por shfaqin më pak interes dhe reagim krahasuar me fëmijët e tjerë me zhvillim normal.

Komunikimi: Fëmijët me autizëm janë përgjithësisht më të ngadaltë në përdorimin e fjalëve apo frazave të thjeshta që janë normale për atë moshë. Gjithashtu, ata kanë më pak të ngjarë të përdorin gjeste të zakonshme të tilla si të kërkuarit e diçkaje, apo të drejtojnë vëmendjen e dikujt drejt një pamje apo tingulli. Disa fëmijë mund të kenë një zhvillim gjuhësor në kohën e duhur, por mund të shfaqin kthim pas apo humbje të aftësive të komunikimit rreth moshës 18-24 muaj. Kjo humbje e aftësive mund të përfshijë ulje të interesave sociale, sikurse edhe humbje të fjalëve apo frazave të cilat i kanë përdorur më parë. Fëmijët që kanë zhvillim të gjuhës mund të shfaqin modele jo të zakonshme të të folurit, të tilla si përsëritja apo bërja jehonë e frazave që dëgjojnë nga të tjerët apo nga televizori. Ata mund të kërkojnë gjëra që dëshirojnë por e kanë shumë të vështirë të mbajnë një bisedë të thjeshtë.

Sjelljet dhe interesat: Fëmijët me autizëm përgjithësisht shfaqin një shkallë më të kufizuar lojërash krahasuar me moshatarët e tyre, dhe shfaqin më tepër sjellje përsëritëse; për shembull, ata mund të fokusohen më tepër në rreshtimin e objekteve sesa në ushqimin e një kukulle apo arushi. Gjithashtu, ata mund të jenë të interesuar për disa objekte të caktuara apo të këmbëngulin në ndjekjen e rutinave të caktuara, apo mund të përsërisin lëvizje specifike si përplasja e duarve, hedhja apo lëvizja para-mbrapa.

Koha: Përveç shfaqjes së diferencave zhvillimore në tri hapësirat e mësipërme, fëmijët me autizëm i shfaqin këto modele përpara moshës trevjeçare.

Dita Botërore e Autizmit është vendosur nga Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara, me rezolutën “62/139” në vitin 2007, më tepër si një përpjekje për t’i dhënë fund diskriminimit ndaj personave me autizëm. Kjo ditë është vendosur në 2 Prill dhe është përfshirë në Agjendën e Zhvillimit të Qëndrueshëm të Kombeve të Bashkuara, e cila premton që askush të mos mbetet pas.

Vazhdo të lexosh

Shëndeti

Hurmat – fruti me vlera të larta ushqyese

Për shkak të vetive të tyre shumë të dobishme, vendet arabe çdo ditë i përdorin hurmat.

Publikuar

nga

Në të kaluarën ishin të njohura si “buka e shkretëtirës”. Tani është vërtetuar se hurmat njëjtë sikur bajamet dhe rrushi i thatë bëjnë pjesë në grupin e ushqimeve me vlera të shumta ushqyese.

Për shkak të vetive të tyre shumë të dobishme, vendet arabe çdo ditë i përdorin hurmat. Ato lehtë mblidhen, ruhen dhe transportohen, andaj edhe janë të disponueshme shumë lehtë në mbarë botën, ashtu edhe te ne.

Sheqerërat natyrale që përmbajnë në vete janë në formë të glukozës dhe fruktozës. Hurmat e thata të grira, të vendosura në ujë, i cili ka qëndruar gjatë tërë natës, paraqesin një ilaç shumë të mirë nëse dëshironi ta forconi zemrën dhe funksionet e saj vitale.

Hurmat gjithashtu janë një ilaç efektiv dhe shumë efikas kundër dhimbjes së kokës dhe kundër plakjes, shkruan femina.al. Ato i qetësojnë nervat dhe është e vërtetuar shkencërisht se për shkak të përmbajtjes së madhe të kalciumit, magnezit dhe fosforit mund të ndikojnë në mënyrë preventive kundër kancerit.

Hurmat e forcojnë trupin, zvogëlojnë kolesterolin në gjak, rregullojnë procesin e tretjes dhe e mbrojnë stomakun nga parazitët dhe bakteriet.

Megjithatë duhet të kemi kujdes në sasinë që konsumojmë, e veçanërisht nëse keni problem me peshën e shtuar, pasi që vetëm një hurmë përmban 20 kalori.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Studimi: Mbi 1 miliard njerëz në mbarë botën janë obezë

Normat më të larta janë në Tonga dhe Samoa Amerikane për gratë dhe Samoa dhe Nauru Amerikane për burrat.

Publikuar

nga

Mbi 1 miliard njerëz në mbarë botën po jetojnë me obezitet, thotë studimi i publikuar në The Lancet. Në mesin e tyre janë 880 milionë të rritur dhe 159 milionë fëmijë, sipas të dhënave të vitit 2022.

Normat më të larta janë në Tonga dhe Samoa Amerikane për gratë dhe Samoa dhe Nauru Amerikane për burrat, me rreth 70-80% të të rriturve që jetojnë me obezitet.

Nga rreth 190 vende, Britania e Madhe renditet në vendin e 55-të më të lartë për meshkujt dhe në vendin e 87-të për femrat.

Ekipi ndërkombëtar i shkencëtarëve thotë se ka nevojë urgjente për ndryshime të mëdha në mënyrën se si trajtohet obeziteti.

Obeziteti mund të rrisë rrezikun e zhvillimit të shumë gjendjeve serioze shëndetësore, përfshirë sëmundjet e zemrës, diabetin e tipit 2 dhe disa lloje kanceri./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara