Kuriozitete

​Pse nuk ka ura mbi lumin Amazonë?

Amazona ndikohet nga variacionet sezonale, gjë që shton një shtresë shtesë kompleksiteti.

Published

on

Amazona është lumi i dytë më i gjatë në botë dhe një nga rrugët ujore më të rëndësishme të planetit.

Ai përmban më shumë ujë të freskët për nga vëllimi se çdo lumë tjetër, por pavarësisht nga cilësitë e shumta dhe të ndryshme, ka diçka që nuk mund të gjendet – urat.

Duke pasur parasysh se Amazona rrjedh në tri vende (Peru, Kolumbi dhe Brazil) dhe më shumë se 30 milionë njerëz jetojnë në pellgun e lumit, sipas Fondit Botëror të Kafshëve të Egra, duket disi e pamundur që asnjë urë të mos kalojë mbi lumin.

Mungesa e urave në Amazonë është një gjë e çuditshme. Vetëm në Kajro ka rreth nëntë ura që shtrihen nga Nili; më shumë se 100 ura janë përfunduar në 30 vjetët e fundit mbi Yangtze, lumi kryesor i Azisë, ndërsa Danubi i Evropës, i cili është vetëm një e treta e gjatësisë së Amazonës, ka 133 ura.

“Nuk ka nevojë mjaft urgjente për një urë përtej Amazonës”, tha për Live Science në një email Walter Kaufmann, kryetar i Inxhinierisë Strukturore (Strukturat e Betonit dhe Dizajni i Urave) në Institutin Federal Zviceran të Teknologjisë (ETH) të Cyrihut.

Amazona, për pjesën më të madhe të gjatësisë së saj prej 6.920 kilometra, gjarpëron nëpër zona që janë pak të populluara, që do të thotë se ka shumë pak rrugë kryesore me të cilat mund të lidhet ndonjë urë. Dhe në qytetet dhe qytezat që kufizojnë lumin, anijet dhe tragetet janë një mjet i vendosur për të lëvizur mallrat dhe njerëzit nga një bankë në bregu, që do të thotë se nuk ka nevojë reale për të ndërtuar ura, përveçse për t’i bërë udhëtimet pak më të shpejta.

Amazona ndikohet nga variacionet sezonale, gjë që shton një shtresë shtesë kompleksiteti. Për shembull, gjatë sezonit midis qershorit dhe nëntorit, Amazona ka një gjerësi mesatare 3.2 – 9.7 km, ndërsa në sezonin e lagësht – dhjetor deri në prill – lumi mund të jetë deri në 48 km, dhe niveli i ujit mund të jetë 15 metra më i lartë se sa gjatë sezonit të thatë, sipas Britannica.

Përveçse nuk ka nevojë të menjëhershme për një urë përgjatë Amazonës, proceset e përfshira në ndërtimin e një ure do të ishin të konsiderueshme.

Vlen të theksohet se, megjithëse asnjë urë nuk kalon Amazonën, ka një që kalon lumin Negro, dega kryesore e tij. E quajtur Ponte Rio Negro, ura e përfunduar në vitin 2011, lidh Manaus-in dhe Iranduba-n dhe deri më tani është ura e vetme kryesore që kalon çdo degë të Amazonës.

Në vitin 2019, Jair Bolsonaro, presidenti i Brazilit, deklaroi se donte që një urë përgjatë Amazonës të ndërtohej si pjesë e “Projektit të tij Rio Branco”, por ende nuk ka pasur asnjë përparim.

Por, a ka shans që një urë të ndërtohet nëpër Amazonë në të ardhmen e afërt?

“Unë mendoj se një urë do të ndërtohet vetëm nëse nevoja dominon mbi vështirësitë dhe koston. Personalisht dyshoj se kjo do të ndodhë së shpejti, nëse nuk ka zhvillime të paparashikuara ekonomike në rajon”, tha Kaufmann.

Continue Reading

Kuriozitete

Çka duhet të dini kur përgatisni brumin e bukës?

Published

on

Nuk ka kënaqësi më të madhe se kur të tjerët i pëlqejnë gatimet e tua. Askush nuk mund t’ia kalojë aromës së bukës së sapo bërë në shtëpi, por përgatitja e saj kërkon një mjeshtëri që nuk e di çdokush.

Ndonjëherë brumi nuk fryhet mjaftueshëm, herë të tjera del i lagësht ose korja e bukës bëhet shumë e fortë. Të gjitha këto probleme lidhen me hapat e përgatitjes së brumit të bukës, dhe ne do t’ju mësojmë disa metoda për t’i shmangur ato.

Mielli që keni përdorur, për rezultate më të mira, përdorni miellin e bardhë që ndryshe njihet si mielli i bukëpjekësve, ai përmban më shumë proteina që mundësojnë që brumi i bukës të ketë elasticitetin e duhur, e nëse nuk gjeni miell për bukë, mund të përdorni të thjeshtin.

Temperatura e uji, nëse uji është i nxehtë, nuk do të veprojë me majanë e bukës dhe kështu brumi nuk do të fryhet në rastin kur uji është më i ftohtë seç duhet, brumit i duhet më shumë kohë që të fryhet.

Kripa elementi kryesor, kripa arrin të forcojë brumin dhe nuk e lejon të lëshohet gjatë pjekjes, siguroheni që mielli e majaja të jenë përzierë mirë para se të hidhni kripën.

Duhet të zgjidhni majanë e duhur, zakonisht majaja që përdoret për përgatitjen e bukës është ajo e thata e cila gjendet lehtë në markete, por nëse keni kohë që e keni blerë majanë, është më mirë që ta përzieni me pak sheqer dhe 125 ml qumësht të vakët. Lëreni të pushojë 5 minuta dhe të shihni nëse ka krijuar një ajkë në sipërfaqe. Shtoni këtë përzierje tek mielli e vazhdoni me hapat e recetës.

Punimi i brumit, është një nga fazat më të rëndësishme të përgatitjes së brumit, kjo e bën të mundur që majaja të përhapet mirë, punoni brumin me të dyja duart duke e shtypur e palosur derisa të jetë i lëmuar dhe elastik.

Pjekja e bukës, është e rëndësishme që furra të jetë e ngrohur në temperaturën që përcaktohet në recetë. Duhet të jetë e ngrohtë mjaftueshëm sa bulëzat e ajrit që gjenden tek brumi të fryhen. Prandaj sigurohuni që të ndiqni këshillat e recetës së bukës./UBTNews/

Continue Reading

Kuriozitete

Pse e mbajmë orën në dorën e majtë? Zbuloni arsyet që fshihen pas këtij zakoni!

Published

on

Kur e blejmë një orë si aksesor, e vendosim menjëherë në dorën e majtë. Megjithatë, para se të flasim për përdorimin e saj, le të hedhim një vështrim në historinë e orëve të dorës. Ora e parë e këtij lloji u shfaq në shekullin e 19-të. Në vitin 1810, Mbretëresha Carolina Murat, një nga motrat e Napoleon Bonapartit, porositi një byzylyk të veçantë, në të cilin ishte montuar i gjithë mekanizmi i një ore.

Në shekullin e ardhshëm, orët e dorës fituan popullaritet në vende të ndryshme, duke u ofruar individëve një mënyrë praktike për të veshur një aksesor modern. Me kalimin e kohës, zhvillime të rëndësishme ndodhen në aspektin e ndërtimit dhe funksionimit të orëve.

Tani, në lidhje me arsyen pse e mbajmë orën në dorën e majtë, le të hedhim një vështrim më të thellë në këtë çështje dhe të zbulojmë çfarë fshihet pas saj!

Në veçanti, është vërtetuar se e mbajmë orën në dorën që nuk e përdorim aq shumë. Mendoni për këtë dhe kur shkruani në një fletore, do të duhet të mbani me vete orën e dorës sa herë që lëvizni, gjë që pa dyshim do të ishte e pakëndshme.

Kështu, ne jemi mësuar t’i shohim orët në dorën tonë “më të palëvizshme” dhe për këtë arsye është e çuditshme t’i shohim në anën e djathtë, edhe nëse dikush është mëngjarash. /UBT News/

 

 

 

Continue Reading

Kuriozitete

Pse fëmijët i mësojnë gjuhët e huaja më lehtë?

Published

on

Mësimi i një gjuhe të re është një proces bukur i vështirë që truri e përthith më lehtë në vitet e para të jetës. Studimet kanë zbuluar se fëmijët kanë aftësi unike për të mësuar gjuhë të huaja për shkak të elasticitetit të trurit gjatë fëmijërisë e ky fenomen është i njohur si “dritarja e gjuhës.

Gjatë kësaj periudhe, truri i fëmijëve është i ndjeshëm ndaj tingujve, strukturave e rregullave gramatikore të gjuhëve të ndryshme, duke e përthithur informacionin më lehtë e kjo ndjeshmëri e trurit ndaj gjuhëve zvogëlohet gradualisht pas moshës 7-10 vjeç, dhe kjo gjë e bën më sfiduese për të rriturit që të mësojnë dhe të mbajnë mend strukturat e gjuhëve të tjera. Shumë ekspertë e shpjegojnë këtë ndryshim si një pasojë të specializimit të trurit.

Me rritjen e fëmijës, truri fokusohet në njohuritë e konsoliduara, duke zvogëluar fleksibilitetin për të përvetësuar struktura të reja gjuhësore, e një tjetër faktor që ndikon në aftësinë e fëmijëve për të mësuar gjuhë është ekspozimi intensiv ndaj stimujve të rinj dhe përvojave të ndryshme gjatë fëmijërisë.

P.sh, fëmijët që dëgjojnë dy a më shumë gjuhë që nga lindja kanë mundësi të zhvillojnë shkathtësi natyrale në të dyja gjuhët, e të rriturit duhet të ndjekin kurse të strukturuara dhe të praktikojnë intensivisht për të arritur të njëjtin nivel.

Kjo periudhë e hershme është ideale jo vetëm për mësimin e gjuhëve, por dhe zhvillimin e aftësive tjera njohëse, duke përfshirë aftësinë për të zgjidhur probleme e të menduarit kreativ. Prindërit që kanë mundësi të ekspozojnë fëmijët ndaj më shumë se një gjuhe, mund të nxisin zhvillimin e tyre gjuhësor dhe njohës.

Pas fëmijërisë, ndonëse mësimi i gjuhëve mbetet i mundur, ai kërkon më shumë përkushtim dhe përpjekje, sepse truri tashmë është adaptuar ndaj një strukture të caktuar gjuhësore dhe është më pak fleksibil ndaj të rejave. /UBT News/

 

 

 

 

Continue Reading

Kuriozitete

Çfarë tregon ngjyra e syve për personalitetin tuaj?

Published

on

Mund të keni dëgjuar shpesh kur thuhet se sytë janë pasqyra e shpirtit të një njeriu, por a mund të jetë e vërtetë kjo? Ndoshta edhe juve ju ka shtyrë kureshtja të shihni përtej ngjyrës së syve të dikujt. Prandaj, në artikullin e mëposhtëm, do t’i kuptoni disa karakteristika të karakterit të personave bazuar në ngjyrën e syve të tyre.

Ngjyra blu, është ngjyra e syve e dytë në radhë, sa i përket përhapjes në botë e thuhet se personat e tillë, kanë një fuqi speciale për t’i joshur të tjerët. Ndoshta është për shkak të zgjuarsisë së tyre që nuk mungon, për shkak të paqes së valëve të detit që duket sikur të shpaloset përpara syve kur sheh një person me sy bojëqielli, por ajo që ka rëndësi është që kurrë mos guxo të konkurosh për të fituar zemrën e dikujt me një person me sy bojëqielli. Ke për të humbur!

Ngjyra jeshil, gjithçka që dihet për personat me sy të tillë, është se janë specialë. Është ngjyra më e rrallë më e përhapur në botë. Persona të tillë janë enigmatikë. mund të kalosh shumë kohë me ta e mos të arrish t’u nxjerrësh ndonjë informacion që vetë nuk duan ta tregojnë. E rëndësishme është që, nëse pranë vetes mban persona me sy në ngjyrë jeshile, dije se ata do të të ndryshojnë botëkuptimin tënd në debatet me ta. Duket sikur të bëjnë magji me sytë e tyre.

Ngjyra kafe e errët, ngjyra kafe e syve është më e përhapura në botë, 55% e popullatës e ka, por kjo nuk do të thotë se duke pasur sy kafë, nuk je special. Ata janë të zakonshëm në këtë aspekt, përpiqen të jenë sa më ndryshe në aspektet tjera të karakterit, kanë aftësi të mira flirtimi dhe janë persona me stil në të veshur.

Ngjyra kafe e hapur, ngjyrë e përhapur, nuk arrihet të bëhet dallimi mes dy formave të ngjyrës kafe. Ajo që ka rëndësi, është se persona të tilla kanë shpirt të mirë dhe mbahen si bindës. Femrat me sy kafë të çelët kanë fuqinë t’i bëjnë meshkujt të gjunjëzohen para tyre për shkak të vetëbesimit të lartë që kanë.

Ngjyra e zezë, persona të tillë do të donte t’i kishte kushdo në familje, apo në grupin e vetë shoqëror. Janë personat më besnikë që ekzistojnë. Këshillat që do të merrni prej tyre, janë të gjitha pjesë e eksperiencave jetësore që ata kanë. Ata kanë fuqinë që kurrë të mos ju mërzisin me shoqërinë e tyre. /UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara