Published
3 years agoon
By
Betim GashiShija e gjakut në gojën tuaj nuk është më e këndshme, por a keni menduar ndonjëherë pse ndonjëherë e ndjeni atë pa ndonjë arsye të dukshme?
Kjo nuk është diçka që duhet ta injoroni dhe këto janë disa arsye pse mund të shijoni gjakun ose metalin në gojë.
Nëse ndjeni shijen e gjakut në gojë gjatë ushtrimeve, veçanërisht nëse është një stërvitje më intensive, sipas dr. Lisa Lewis, mund të shoqërohet me prishjen e qelizave të kuqe të gjakut të cilat më pas lëshojnë sasi të vogla hekuri në mushkëritë. Gjithashtu, nëse keni vështirësi në frymëmarrje gjatë ushtrimeve, shija metalike në gojë mund të shkaktohet nga zonat e irrituara në gojë, fyt dhe hundë.
Lewis shton se kjo ndihet më shpesh nga njerëzit që jetojnë në zona me klimë të thatë dhe të ftohtë. Mjeku ju këshillon të ndaloni ushtrimet nëse kjo ndodh në mënyrë që të pushoni dhe të kontrolloni nëse ka vërtet gjak të dukshëm në gojën tuaj. Nëse shihni se gjaku ose shija ekziston ende, do të ishte më mirë të shihni një mjek.
Covid
Humbja e ndjenjës së shijes ishte një nga simptomat më të zakonshme të Covid kur filloi pandemia. Por përveç humbjes së ndjeshmërisë, shumëkush ndjeu edhe shijen e metalit në gojë. Ende nuk është plotësisht e qartë pse disa njerëz e kanë përjetuar këtë simptomë, por Lewis thotë se kërkimet e vazhdueshme tregojnë se shija metalike në gojë nuk është një fenomen i përhershëm. Në një grua 59-vjeçare nga Filadelfia, e cila shfaqi këtë simptomë, shija metalike u zhduk pas rreth dy javësh. Përveç Covid-it, shija e gjakut në gojë mund të ekzaminohet nga një infeksion bakterial i trajtueshëm.
Barna e suplemente
Lewis thotë se antibiotikët, ilaçet kundër depresionit dhe medikamentet për presionin e gjakut dhe diabetin mund të shkaktojnë shije të gjakut si një efekt anësor. Gjithashtu multivitamina, veçanërisht ato me hekur, lënë një shije gjaku në gojë.
Nëse medikamentet janë shkaku i një shije të pakëndshme të gjakut në gojë, kjo nuk është shkak për shqetësim, madje efekti anësor mund të zhduket me kalimin e kohës. Nëse vazhdon, shija mund të jetë rezultat i diçka tjetër dhe këtë duhet ta diskutoni me mjekun tuaj, këshillon Lewis.
Alergjitë
Alergjitë përveç që mund të jenë të pakëndshme dhe irrituese, ato mund të jenë edhe shkaku i shfaqjes së shijes metalike në gojë. Lewis thotë se medikamentet kundër alergjive si antihistaminet mund të shkaktojnë një shije metalike dhe një ndjenjë të thatësisë në gojë.
Sindroma e arrave të pishës
Edhe pse jo e pazakontë, mund të ndodhë te disa njerëz pasi hanë arra pishe. Dr Nesochi Okeke-Igbokwe thotë se ka raporte të njerëzve që përjetojnë një shije metalike në gojën e tyre disa ditë pas konsumimit të arrave të pishës. Mjeku shton se shija e ndryshuar në gojë është jetëshkurtër dhe është e paqartë pse ky fenomen mund të ndodhë te disa.
Sipas Institutit Kombëtar të Shëndetit të SHBA-së, dikush që zhvillon arrat e pishës në përgjithësi do të ketë një shije të hidhur metalike 12 deri në 48 orë pasi ka ngrënë arra pishe. Kjo shije zakonisht përmirësohet nga konsumimi i ushqimeve të tjera dhe zgjat dy deri në katër javë. Sipas studiuesve të Institutit Kombëtar të Shëndetësisë, ky çrregullim lidhet me konsumimin e arrave të species Pinus armandii, por te personat e prekur nga kjo sindromë nuk janë identifikuar shkaktarë të mundshëm apo shkaqe të zakonshme mjekësore.
Shtatzënia
Doktoresha Okeke-Igbokwe thotë se shtatzënia shpesh shkakton një shije metalike në gjak e cila ndoshta është për shkak të lëkundjeve hormonale që ndodhin gjatë kësaj periudhe. Lewis vëren se ky ndryshim në shije zakonisht zhduket vetë.
Higjiena e dobët e gojës
Lewis thotë se inflamacioni ose sëmundjet e mishrave të dhëmbëve si gingiviti mund të ndodhin nëse dikush nuk i lajnë dhëmbët rregullisht. Për shkak të anatomisë së ndryshuar të indit oral për shkak të këtyre fenomeneve, rezultati mund të jetë një shije metalike në gojë.
Kushtet neurologjike
Lewis thotë se shija metalike në gojë mund të lidhet me kushte neurologjike si paraliza e Bell-it, e cila mendohet se shkaktohet nga një infeksion viral. Shija metalike e lidhur me sëmundjet neurologjike është rezultat i sinjaleve të dobëta për shkak të dështimit të trurit. Mjeku shton se shija metalike ose shija e gjakut në gojë rrallëherë është shenja e parë e një sëmundjeje neurologjike sepse ndryshimi i shijes zakonisht vjen në kombinim me simptoma të tjera neurologjike. Pra, nëse ndjeni gjak në gojën tuaj, mos supozoni automatikisht se keni ndonjë gjendje alarmuese neurologjike.
Shëndet
Çfarë ndodh në tru kur Alzheimeri na bën t’i harrojmë të dashurit?
Published
7 hours agoon
November 20, 2025By
UBT News
Shpesh, vështirësia për të njohur njerëzit e afërt — një simptomë karakteristike e sëmundjes së Alzheimerit mund të lidhet me dëmtimin e rrjeteve mbrojtëse që rrethojnë neuronet në tru, sipas një ekipi kërkimor.
Studiuesit theksojnë se disa ilaçe, të cilat aktualisht po testohen për trajtimin e tumoreve dhe artritit, mund të kenë potencialin të rikthejnë këto struktura dhe të ndihmojnë në ruajtjen e kujtesës.
Këto rezultate vijnë nga një eksperiment i realizuar te minjtë nga Universiteti i Virginias dhe Virginia Tech, i publikuar në revistën “Alzheimer’s & Dementia”.
“Zbulimi i ndryshimit strukturor që shpjegon humbjen specifike të kujtesës te pacientët me Alzheimer është emocionues”, tha drejtuesi i studimit, Harald Sontheimer. Ai shtoi se zbulimi paraqet një objektiv të ri me ilaçe premtuese ndikojnë në mekanizmat përkatës.
Kërkuesit kishin treguar se disa zona të trurit janë të rrethuara nga struktura të quajtura rrjete perineuronale, një lloj matrice mbrojtëse që izolon neuronet, duke krijuar një barrierë të rëndësishme për komunikimin nervor dhe formimin e kujtimeve të reja.
Ata dyshuan se dëmtimet në rrjete janë faktor kyç në zhvillimin e Alzheimerit. Eksperimentet e mbështetën këtë, minjtë me rrjete perineuronale të dëmtuara në zonën CA2 të hipokampusit humbën aftësinë për të mbajtur mend minj të tjerë, formë e “kujtesës sociale” — edhe pse e ruajtën aftësinë për të krijuar kujtime të reja për objektet rreth tyre.
Kjo pasqyron situatën tek njerëzit, ku kujtesa sociale shpesh dëmtohet më herët se ajo për objektet.
Studiuesit testuan një grup ilaçesh të quajtura inhibitorë të metaloproteinazave të matricës, që parandalojnë enzimat që degradojnë proteinat e matricës jashtëqelizore, përfshirë ato të rrjeteve perineuronale.
Minjtë që morën këto ilaçe treguan degradim shumë më të vogël të rrjeteve mbrojtëse dhe ruajtën më mirë kujtesën sociale, pavarësisht prania së patologjisë së Alzheimerit.
Sontheimer paralajmëron se duhen studime të mëtejshme për të vlerësuar sigurinë dhe efektivitetin e kësaj qasjeje para se të testohet te njerëzit. Ekspertë të pavarur nënvizojnë se, megjithëse zbulimi është premtues, kalimi nga rezultatet te minjtë në aplikimin klinik te njerëzit kërkon kohë dhe prova të kontrolluara të mirëfillta. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Kafeina kundër migrenës, sa funksionon dhe çfarë duhet të dini?
Published
1 day agoon
November 19, 2025By
UBT NewsKafeina, e cila gjendet natyrshëm në kafe, çaj dhe disa medikamente, njihet gjerësisht për efektin e saj stimulues.
Megjithatë, pak njerëz e dinë se ajo mund të ndihmojë edhe në lehtësimin e dhimbjeve të kokës.
Studimet tregojnë se kafeina zvogëlon dhimbjen e kokës duke ngushtuar enët e gjakut në tru duke rritur efektin e analgjezikëve si paracetamoli dhe aspirina. Konsumimi i një sasie të moderuar, 100–150 mg, që i korrespondon një filxhani kafe mund të jetë i dobishëm veçanërisht në dhimbjet e tensionit ose në fazat e para të migrenës.
Kafeina duhet përdorur me kujdes. Marrja e tepërt shkakton dhimbje koke, sidomos si pasojë e varësisë ose e ndërprerjes së papritur.
Për këtë arsye, ekspertët këshillojnë personat që vuajnë nga migrena të vëzhgojnë reagimin e trupit të tyre ndaj kafeinës dhe ta përdorin atë në mënyrë të kontrolluar. Efekti i saj është më i fortë kur kombinohet me qetësues, por gjithmonë nën këshillimin e mjekut ose farmacistit.
Për të parandaluar dhimbjet e kokës, krahas konsumit të kujdesshëm të kafeinës, është e rëndësishme të ruani gjumin, hidratimin dhe një dietë të shëndetshme. Nëse dhimbjet janë të shpeshta, kërkoni patjetër ndihmë mjekësore për trajtim të duhur. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Çfarë e bën lëngun e shegës kaq të shëndetshëm?
Published
1 day agoon
November 19, 2025By
UBT News
Lëngu i freskët nuk ka pse të kufizohet vetëm te variantet jeshile apo të pasura me spinaq.
Shega është përdorur si ilaç natyral që nga lashtësia dhe edhe sot po studiohet për përfitimet e saj të shumta shëndetësore.
Ky frut mund të ndihmojë në parandalimin e kancerit dhe në forcimin e sistemit imunitar.
Më poshtë janë disa nga përfitimet kryesore të shegës:
Antioksidant i fuqishëm
Kokrrat e shegës marrin ngjyrën karakteristike të kuqe nga polifenolët, kimikale që veprojnë si antioksidantë shumë potentë. Lëngu i shegës përmban një sasi më të lartë antioksidantësh se shumica e lëngjeve të tjera të frutave, madje tre herë më shumë se vera e kuqe dhe çaji i gjelbër. Këta antioksidantë mbrojnë qelizat nga dëmtimet dhe reduktojnë inflamacionin.
I pasur me vitaminë C
Një gotë lëng shege siguron mbi 40% të sasisë ditore të rekomanduar të vitaminës C, duke e bërë atë një burim të shkëlqyer të kësaj vitamine të rëndësishme.
Mund të ndihmojë në parandalimin e kancerit
Lëngu mori vëmendje të madhe pasi një studim tregoi se ngadalëson rritjen e qelizave të kancerit të prostatës. Megjithatë, kërkimet shkencore për këtë përfitim vazhdojnë.
I dobishëm për shëndetin e zemrës
Shega konsiderohet si një nga lëngjet më të mira për zemrën, ndihmon në mbrojtjen e zemrës dhe arterieve, duke kontribuar në qarkullim më të shëndetshëm të gjakut.
Përfitime të tjera
Lëngu përmirëson memorien, i pasur me vitamina të ndryshme dhe ndihmon në uljen e shtypjes së lartë të gjakut. /A.Z/UBT News/
Shumë njerëz mendojnë se tërshëra dhe produkte të ngjashme janë zgjedhja më e mirë për mëngjes, por kjo nuk është gjithmonë e vërtetë.
Vezët janë një alternativë fantastike, jo vetëm të shijshme, por edhe shumë të dobishme për shëndetin. Ato përmbajnë proteina të larta që ndihmojnë në kontrollin e peshës dhe ju bëjnë të ndiheni të ngopur për më gjatë.
Përfitimet kryesore të vezëve:
1. Ju mbajnë të ngopur më gjatë
Proteina e yndyra që gjenden tek vezët ndihmojnë në ruajtjen e energjisë dhe frenimin e urisë, duke ju mbajtur të ngopur për më shumë orë.
2. Ndihmojnë në humbjen e peshës
Ata që konsumojnë vezë për mëngjes kanë më shumë gjasa të humbin peshë krahasuar me ata që hanë bukë ose ushqime të tjera.
3. Burim i shkëlqyer proteinash
Vezët përmbajnë të gjitha aminoacidet thelbësore, duke i bërë një nga burimet më të mira të proteinave në dietë. Rekomandohet të konsumoni të paktën një vezë në ditë për një regjimi ushqimor të ekuilibruar.
4. Çmimi i tyre i përballueshëm
Krahasuar me burime të tjera proteinash si mishi i kuq, vezët janë më të lira dhe lehtësisht të disponueshme.
5. Nuk dëmtojnë kolesterolin
Edhe pse përmbajnë kolesterol, studimet e fundit tregojnë se konsumi i vezëve nuk e rrit nivelin e kolesterolit në mënyrë të dëmshme.
6. Përmirësojnë funksionin e trurit dhe kujtesën
Vezët përmbajnë kolinë, lëndë ushqyese që mbështet zhvillimin dhe funksionin e trurit, duke përmirësuar kujtesën dhe vigjilencën.
7. Mbrojnë shikimin
Antioksidantët luteinë dhe zeaxanthin që gjenden tek vezët ndihmojnë në mbrojtjen e syve nga dëmtimet e shkaktuara nga rrezet UV dhe mund të ulin rrezikun e kataraktit në pleqëri. /A.Z/UBT News/
Përjetoni avantazhin e privatësisë me Samsung Galaxy. liria fillon nga siguria
Maldivet bëjnë revolucionin anti-duhan: Ndalohet përgjithmonë për të lindurit pas 2007-ës!
Orav përgëzon Hamzën, pas zgjedhjes në krye të PDK-së: Pres me padurim të punoj me të
Agim Ademi flet për shortin e Kosovës
Catherine Zeta-Jones dhe Michael Douglas: 25 vite dashuri të pandryshuar
AUV asgjëson 2934 kilogramë tranguj të konservuar
Zgjedhjet lokale të 12 tetorit, ngrihet aktakuzë ndaj dy personave
4 ditë zgjedhore brenda një viti – KQZ tregon hapat pas shpalljes së zgjedhjeve të parakohshme
Rrezikohet pezullimi i transportit publik në Prishtinë
Të kërkuara
-
Lajmet3 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet4 weeks agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni2 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
