Lajmet

​Osmani dhe Kurti premtojnë angazhim për të parandaluar dhunën në familje dhe baza gjinore

Osmani tha se dhuna në familje është një pandemi nën hije dhe duhet veprim i përbashkët kundër kësaj dukurie.

Published

on

Nisma për fuqizim ekonomik dhe banimin social të viktimave të dhunës në familje dhe baza gjinore i bëri bashkë të martën, presidenten e Kosovës, Vjosa Osmani dhe kryeministrin, Albin Kurti. Dy krerët institucional premtuan angazhim konkret për të parandaluar dhunën ndaj grave dhe vajzave, madje për viktimat e dhunës në familje u tha se do të zhvillohet plani i banimit social trevjeçar për vitet 2022-2024. Megjithatë, u konsideruan alarmante rastet e dhunës në familje gjatë vitit 2021.

Në tryezën e OSBE-së, presidentja Osmani tha se dhuna në familje është një pandemi nën hije dhe duhet veprim i përbashkët kundër kësaj dukurie.

“Realiteti është ky, siguria e grave nuk është e garantuar as brenda mureve të shtëpisë së tyre. Ky fakt është konfirmuar edhe këto dy vitet e fundit kur bota po përballet me pandeminë dhe kur dhuna mbi bazën gjinore ka marrë hov. Tashmë dihet se në nivel global dhuna mbi bazën gjinore i ka arritur majat. Prandaj me të drejtë po i referohemi si një pandemi nën hije, por ne nuk duhet të heshtim dhe as të vëzhgojmë kundrejt një situate të tillë. Jo vetëm reagim, por kemi nevojë veprim të përbashkët pa dallim kundër kësaj të keqe. Heshtja dhe mosveprimi kundrejt një fenomeni të tillë na bënë bashkëpunëtorë në këtë padrejtësi. Në këtë angazhim asnjëherë nuk mjaftojnë fjalët, duhet yë veprojmë konkretisht. Kemi nevojë për ndjekje të protokolleve strikte të shpëtimit, rehabilitimit dhe fuqizimit ekonomik të të mbijetuarave të dhunës mbi baza gjinore”, tha ajo.

Miratimin e strategjisë kombëtare dhe planin e veprimit për dhunën në familje dhe dhunën në baza gjinore, kryeministri Albin Kurti e konsideroi si hap thelbësor të parandalimit dhe adresimit të drejtë të dhunës në familje.

“Një shoqëri ku të gjithë janë të sigurt dhe barabartë, jetojnë pa frikën dhe kërcënimin e dhunës në familje apo dhunës ndaj grave, ku qëllim është të parandalohet dhe mos tolerohet dhuna. Të mbrohet, riintegrohet dhe fuqizohet viktima si dhe të vendoset kryesi para përgjegjësisë. Ky është vizioni në themel të strategjisë kombëtare për mbrojtje në familje dhe dhuna ndaj grave që do të drejtojë punën tonë të përbashkët nga vitit 2022 deri në vitin 2026. Javën e kaluar miratuam strategjinë kombëtare dhe planin e veprimit, kjo përbënë një hap thelbësor përpara të parandalimit dhe adresimit të drejtë të fenomenit të dhunës në familje, dhunës ndaj grave dhe dhunës në baza gjinore. Kjo strategji është një nga nismat e vizionit të Qeverisë sonë që asnjë grua të mos jetojë me frikën e dhunës dhe çdo vajzë të rritet duke e ditur që është e sigurt… Për mirëqenie dhe për barazi, banimi social është infrastrukturë kritike, funksioni i së cilës shkon përtej strehimit dhe banimit të përballueshëm. Në këtë kontekst do të kemi qasje progresiste duke mos lënë askënd jashtë, do të sigurojmë banim të dinjitetshëm për të gjithë. Për viktimat e dhunës në familje do të zhvillojmë planin e banimit social trevjeçar për vitet 2022-2024 me Ministrinë e Administrimit të Pushtetit Lokal, si institucioni që udhëheq dhe komunat si mbështetës”, shtoi ai.

Ndërsa, ministrja e Drejtësisë, Albulena Haxhiu, tha se vetëm në vitin 2021 janë 2 mijë e 500 raste të raportuara për dhunën në familje.

“Vetëm në vitin 2021 kemi 2 mijë e 500 raste që janë raportuar, nga të cilat shtatë përfunduan me fatalitet dhe mbi 600 viktima të dhunës në familje kërkuan strehim. Nga ky numër i lartë i raportimit 90 përqind janë gra e vajza”, tha ajo.

I mahnitur karshi përkushtimit të institucioneve për të trajtuar këtë çështje u shpreh shefi i misionit të OSBE-së në Kosovë, Michael Davenport.

“Jam mahnitur me përkushtimin dhe zotimin tuaj për të trajtuar këtë çështje së bashku, por edhe për vizionin që e keni shprehur privatisht dhe publikisht. Është e qartë se trajtimi i dhunës në baza gjinore dhe dhunës në familje vërtet kërkon legjislacion të ri dhe OSBE është duke e mbështetur këtë përpjekje të Qeverisë dhe Kuvendit në këtë drejtim… Sipas një ankete të OSBE-së për mirëqenien dhe sigurinë e grave në Kosovë të organizuar para pandemisë, 40 përqind të grave kanë deklaruar se kanë pësuar një sjellje kontrolluese nga partnerët, 12 përqind kanë deklaruar se kanë pësuar dhunë ekonomike”, deklaroi ai.

Shef i Zyrës së BE-së në Kosovë, ambasadori Tomáš Szunyog, tha se fuqizimi ekonomik i grave në Kosovë është ende sfidues.

“Në Kosovë fuqizimi ekonomik i gruas është ende sfidues. Një numër i madh i grave nuk zotërojnë prona dhe nuk mund të përfitojnë nga trashëgimia. Gratë jetojnë në shtëpi të burrit dhe ato kanë përgjegjësi për punët shtëpiake dhe përkujdesen ndaj fëmijëve dhe të moshuarve. Gratë, madje edhe ato të edukuara kanë më pak mundësi të punësimit”, tha ai.

Përkrahje për të parandaluar dhunën në familje dhe baza gjinore iu kërkua edhe kryetarëve të komunave në nivel lokal.

Lajmet

Inflacioni në rënie, por ushqimet vijojnë të shtrenjtohen në Shqipëri

Published

on

By

Sipas të dhënave të Institutit të Statistikave, inflacioni për muajin shkurt shënoi një rënie në 1.9%, krahasuar me 2.6% një vit më parë. Megjithatë, ulja e përgjithshme nuk është reflektuar te çmimet e ushqimeve, të cilat vijojnë të rriten, duke arritur në 2.8% nga 2.6% që ishin në janar. Ushqimet dhe produktet bazë mbeten faktorët kryesorë të presionit inflacionist, duke ndikuar drejtpërdrejt fuqinë blerëse të qytetarëve.

Përveç ushqimeve, rritje të ndjeshme kanë pësuar edhe çmimet e pijeve alkoolike dhe duhanit, të cilat janë ngjitur në 4.5% nga 3.9%. Po ashtu, sektori i argëtimit dhe kulturës ka shënuar një rritje të konsiderueshme, duke arritur në 6.5% nga 5.7%.

Nga ana tjetër, transporti ka shënuar një ulje të inflacionit me -2.2%, kryesisht si pasojë e rënies së çmimeve të karburanteve, ndonëse nga muaji janar është shënuar një rritje e lehtë prej 0.3 pikësh.

Kostot e qirasë, ujit dhe energjisë elektrike kanë pësuar gjithashtu rënie, duke zbritur në 0.4% nga 0.9%, një nivel dukshëm më i ulët krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar, kur qëndronin në 2.4%. Këto shpenzime zënë një pjesë të konsiderueshme të buxhetit të familjeve shqiptare.

Pavarësisht inflacionit të ulët, ekspertët parashikojnë një rritje të moderuar në muajt e ardhshëm, për shkak të normave të ulëta të interesit dhe rikuperimit të lehtë të euros kundrejt lekut, duke e orientuar inflacionin drejt objektivit prej 3% të Bankës së Shqipërisë.

Continue Reading

Lajmet

​Kosova bëhet me dhomën e sigurt për viktimat e dhunës seksuale gjatë luftës

Published

on

By

Në një dhomë me ngjyra që ngjan në ambient shtëpiak, tani e tutje do të dëgjohet zëri i grave e burrave që kërkojnë drejtësi. Nga kjo hapësirë, viktimat e dhunës seksuale të luftës do të dëshmojnë në gjykatë për tmerrin e përjetuar gjatë luftës së fundit në Kosovë, por pa u ballafaquar drejtpërdrejt me dhunuesin. “Dhoma e sigurt” është funksionalizuar të hënën në Prishtinë me mbështetjen e Ambasadës së Mbretërisë së Bashkuar.

Ditë historike për gratë e burrat që kërkojnë drejtësi e konsideron Feride Rushiti, e cila është drejtoreshë e Qendrës Kosovare për Rehabilitimin e të Mbijetuarve të Torturës (QKRMT).

Ajo tregon se kjo tashmë është funksionale dhe ka qenë e domosdoshme.

“Sot është një ditë historike për të mbijetuarit e dhunës seksuale, në veçanti për ata që ju kanë qasur kërkimit për drejtësi. Për faktin që më herët të mbijetuarit, qofshin gra apo vajza duhet të legjitimoheshin, duhet të hynin në një portë ku hynte edhe i akuzuari edhe viktima, edhe shumë herë edhe në prezencë të mediave për çka për shumicën e viktimave ka paraqitur edhe shqetësim edhe stigmatizim. Prandaj hapja e dhomës së sigurt, e përkrahur nga ambasada britanike, në bashkëpunim të ngushtë me Gjykatën Themelore në Prishtinë mendoj që është hap i rëndësishëm në qasjen sensitive në relacion me dhunimet seksuale që ne si organizatë e kërkojmë por e kërkojnë edhe të mbijetuarit e dhunës seksuale”, tha Rushiti.

Bashkë me viktimat e dhunës seksuale, siç tregon Rushiti për KosovaPress, do të jenë edhe përfaqësues të shërbimeve ligjore dhe psikosociale.

“25 vjet pas luftës me ardh, me dëshmu edhe me e nda rrëfimin tënd para një trupi gjykues është mjaft ritramatizues. Prandaj përmes kësaj dhome, me të cilën kemi gjetur mirëkuptim me Gjykatën Themelore edhe nga sot është funksionale, të mbijetuarit e dhunës seksuale do të kenë mundësi të hyjnë komplet pa u legjitimuar fare, e kanë një qasje shumë të lehtë nuk kanë fare nevojë që të hyjnë përmes qasjes zyrtare. Pastaj e kanë një ambient që është shtëpiak, me një televizor ku e kanë një video ku informohen për të drejtat e tyre dhe se si duket dhoma në gjykatore, për faktin që është një moment ritraumatizimi kur të hyjnë aty. Por edhe për ato gra e burra që nuk kanë fare dëshirë që të ballafaqohen me të akuzuarin, kanë mundësi që në formë elektronike nga kjo dhomë me dhënë intervistën”, tregon ajo.

Në ngjarjen e funksionalizmit të dhomës së sigurt ka marrë pjesë edhe ambasadori i Mbretërisë së Bashkuar, Jonathan Hargreaves.

Kjo hapësirë mund të shfrytëzohet edhe për viktimat tjera të dhunës, qoftë të mitura por edhe persona të rritur.

Edhe kryetarja e Gjykatës Themelore në Prishtinë, Albina Shabani Rama tha se hapja e kësaj dhome për dëshmi, ka rëndësi të madhe për avancimin e të drejtave të viktimave.

“Sot, ne zyrtarisht e hapëm dhomën e dëshmisë apo ‘safe room’ që në fakt nuk është vetëm një çështje simbolike, një hapësirë fizike që është hapur për viktimat por ka një domethënie shumë të madhe për shkak të rëndësisë që ka në avancimin e mbrojtjes së të drejtave të viktimave që përfshin ruajtjen dhe privatësinë, qasjen psikologjike që jepet në hapësirë dhe dëshminë që mund të japin edhe në rastet kur viktimat janë të mbrojtura. Është parë e domosdoshme që nevojitet me qenë një hapësirë ku ato mund të vijnë paraprakisht, të përgatiten por edhe për të dëshmuar për shkak se procedurat gjyqësore janë gjithmonë të rënda edhe për dëshmitarët e tjerë, e sidomos në këto raste që janë më të veçanta”, tha ajo.

Numri i personave të përdhunuar gjatë luftës së fundit në Kosovë nuk dihet, por raportet flasin për rreth 20.000.

Deri tani, vetëm Zoran Vukotiq është dënuar për dhunim seksual gjatë luftës së viteve 1998-1999 në Kosovë

Continue Reading

Lajmet

Vuçiç paralajmëron situatën e lëkundur të sigurisë në Ballkan: “Luftërat mund të shpërthejnë”

Published

on

Presidenti serb, Aleksandër Vuçiç, ka deklaruar se situata e sigurisë në Ballkan është “seriozisht e lëkundur”, duke përmendur në mënyrë të veçantë gjendjen e tensionuar në Kosovë dhe Bosnjë-Hercegovinë. Në një mbledhje të qeverisë serbe, Vuçiç ka theksuar shqetësimet e tij për përshkallëzimin e mundshëm të situatës, duke sugjeruar se situata mund të dalë jashtë kontrollit, nëse nuk merren masa të menjëhershme.

Në një postim në Instagram, Vuçiç ka diskutuar gjithashtu për protestën e paralajmëruar më 15 mars, e cila pritet të zhvillohet në Beograd dhe në qytete të tjera të Serbisë, ku studentët dhe qytetarët do të bllokojnë rrugët për të protestuar kundër aksidentit tragjik që ndodhi në Stacionin Hekurudhor në Novi Sad, ku humbën jetën 15 persona. Ai ka shprehur shqetësimin se opozita mund të nxisë dhunë gjatë këtyre protestave, duke shtuar se ngjarjet e tilla mund të kenë pasoja të rënda për stabilitetin e vendit dhe të rajonit.

Pavarësisht se protestat deri më tani kanë qenë të qeta dhe pa incidente, Vuçiç ka paralajmëruar se ato mund të shkaktojnë “dëme të mëdha”, veçanërisht për ekonominë e Serbisë. Ai ka përmendur uljen e investimeve dhe sfidat që ka krijuar kjo situatë për ekonominë e vendit. Vuçiç ka theksuar se protesta po përdoret si një mjet për të bërë presion mbi qeverinë, duke aluduar se ato mund të kenë ndikim negativ në stabilitetin ekonomik dhe shoqëror.

Një tjetër aspekt që ka ngritur presidenti serb është kërkesa e studentëve dhe qytetarëve që i mbështesin ata për transparencë dhe publikimin e dokumentacionit të rindërtimit të Stacionit Hekurudhor në Novi Sad, për të përcaktuar përgjegjësinë për tragjedinë dhe për të siguruar ndjekjen penale të personave që kanë sulmuar protestuesit. Po ashtu, ata kërkojnë ndërprerjen e procedurave gjyqësore ndaj të arrestuarve gjatë demonstratave.

Vuçiç ka përdorur këtë situatë për të theksuar rëndësinë e stabilitetit të brendshëm, ndërkohë që paralajmëron se protesta dhe bllokada mund të përshkallëzohen dhe të kenë pasoja të rënda për shtetin serb. Ai ka përmendur gjithashtu ndikimin e mundshëm të këtyre ngjarjeve në marrëdhëniet ndërkombëtare të Serbisë, duke theksuar se një Ballkan i destabilizuar mund të çojë në pasiguri të mëtejshme për të gjitha vendet e rajonit.

Për më tepër, lidhja e ngushtë mes Vuçiç dhe kryeministrit shqiptar, Edi Rama, është përmendur shpesh në kontekstin e Ballkanit. Ky aleancë, sipas kritikëve, ka ndikuar në mënyrë të veçantë në politikën e Kosovës, duke u parë si një forcë që ka sjellë presione të mëdha për të arritur marrëveshje që shpesh kanë rënduar pozitat e Kosovës në proceset ndërkombëtare./UBTNews/

Continue Reading

Bota

Ministri i Kulturës Selankoviç goditet me grusht në Beograd, autori në kërkim

Published

on

Në një incident të rëndë që ka tronditur Beogradin, ministri i Kulturës i Serbisë, Nikolla Selankoviç, është goditur me grusht nga një person ende të panjohur. Ngjarja ka ndodhur gjatë një episodi të papritur, ndërsa autori është ende në kërkim nga autoritetet.

Ministri i Brendshëm, Ivica Daçiç, konfirmoi se janë duke u përdorur kamerat e sigurisë për të ndihmuar në kapjen e personit përgjegjës për këtë sulm. Ai theksoi se përpjekjet janë intensifikuar për të identifikuar dhe arrestuar autorin e ngjarjes.

Daçiç gjithashtu bëri të ditur se pas incidentit, Selankoviç mbërriti në Ministrinë e Brendshme me hundë të gjakosur. Ai tha se ministri nuk e njeh sulmuesin dhe se nuk ka pasur ndonjë shkak të dukshëm për të qenë i sulmuar.

Në lidhje me këtë ngjarje, Selankoviç vetë ka deklaruar për mediat se autori i sulmit ka shpërthyer në kërcënime dhe mallkime ndaj “neve të Partisë Progresive Serbe”. Ky informacion sugjeron se motivet e sulmit mund të lidhen me politike, por ende nuk ka detaje të plota mbi arsyet e sulmit.

Policia serbe po vijon hetimet, ndërsa autoritetet kërkojnë ndihmën e qytetarëve për të identifikuar sulmuesin dhe për të siguruar që ai të përballet me drejtësinë.

Continue Reading

Të kërkuara