Lajmet

​Opozita kërkon dorëheqje morale për vrasjen e shtatzënës para Klinikës së Gjinekologjisë

Këtë kërkesë ata e paraqitën në Komisionin për Shëndetësi dhe Mirëqenie Sociale.

Publikuar

Dorëheqje morale për rastin e vrasjes së 35-vjeçares shtatzënë para Klinikës së Gjinekologjisë kanë kërkuar sot deputetët e dy partive opozitare, Partisë Demokratike të Kosovës dhe Lidhjes Demokratike të Kosovës. Sipas tyre kjo vrasje ka ndodhur brenda këtij institucioni publik të ShSKUK-së.

Këtë kërkesë ata e paraqitën në Komisionin për Shëndetësi dhe Mirëqenie Sociale para të cilit sot po raportonte ushtruesja e detyrës së ministritë të Shëndetësisë, Dafina Gexha-Bunjaku bashkë me ushtruesin e detyrës së drejtorit të Shërbimit Spitalor Klinik Universitar të Kosovës, Pranvera Zejnullahu.

Përkundër që në komision çështje diskutimi ishte ndarja buxhetore për Buxhetin e Kosovës për 2023 për dikasterin e shëndetësisë, ishte vetë ushtruesja e detyrës së kreut të shëndetësisë kosovare, Dafina Gexha-Bunjaku e cila fjalimin e saj para ligjvënësve e nisi duke shprehur ngushëllime për vrasjen e shtatzënës para Gjinekologjisë.

Por, me këtë ngushëllim nuk u mjaftua, pasi deputeti i LDK-së, Armend Zemaj i cili u shpreh se jo për shkak të përgjegjësisë, por pasi vrasja ka ndodhur brenda hapësirave të QKUK-së duhet të ketë dorëheqje morale.

Zemaj madje kërkoi dorëheqje dhe për rastin e keqtrajtimit psikologjik nga një logoped, për të cilin sipas tij si rast ShSKUK u munda ta mbajë të fshehtë.

“Rasti i mbrëmshëm do të ishte pak thirrje morale dhe thirrje të ndërgjegjes morale të pozitave çfarë mbani, sepse është privuar nga jeta një zonjë në pritje të fëmijës në derë të Klinikës, jo në oborrin e QKUK ashtu siç e keni thënë në deklaratë dhe që keni thënë se ka ndodhur një vdekje, fatkeqësisht, kështu nuk duhet të apostrofohen gjërat as me nguti…Pavarësisht peshës së rëndë, mendoj që njëra pozitë do të duhej sot të dorëhiqej ose dje në kuptim e asaj që ka ndodhur, jo në atë të përgjegjësisë të drejtpërdrejtë që e keni, por të përgjegjësisë morale brenda institucionit të shëndetësisë që ju e udhëhiqni”, u shpreh Zemaj.

Por ishte kryetarja e Komisionit për Shëndetësi, Fatmire Kollçaku që ia ndërpreu fjalën Zemajt duke i thënë të fokusohet te çështja për çka është ftuar kjo mbledhje.

Kërkesë për dorëheqje morale kishte edhe deputeti i PDK-së, Bekim Haxhiu i cili tha se dorëheqje morale do të duhej të jepte drejtori i Klinikës së Gjinekologjisë, por edhe ushtruesi i detyrës së drejtorit të SHSKUK-së. Sipas tij, kjo paciente, e cila kishte ardhur për ndihmë mjekësore, u vra në dorën e mjekëve.

“Një paciente e pranuar në Klinikën e Gjinekologjisë në prag të lindjes, e cila është vrarë bashkë me fëmijën e pa lindur, a ka ndonjë përgjegjësi të drejtorit? Si lihet një nënë e pacientit vetëm, e cila ka qenë nën mbrojtje të shtetit nëse nuk ka përgjegjësi dhe dorëheqje morale të drejtorit të Gjinekologjisë të tuajën se nuk po e kërkoj prej ushtrueses së detyrës, sepse kjo nga dorëheqja është zëvendësministër, por të kishte pasur ministër të Shëndetësisë do t’ia kërkoja dorëheqjen morale, sepse në kujdesin e shtetit ku pacientja ka shkuar të merr shërbimin e nevojshëm, kujdesin e nevojshëm shëndetësor është vrarë në dorën e mjekëve”, tha ai.

Sa i takon çështjes së buxhetit, ushtruesja e detyrës së ministrit të Shëndetësisë, Dafina Gexha-Bunjaku se buxheti i këtij dikasteri për vitin 2023 është rritur për mbi 27% dhe si i tillë është koncentruar kryesisht në përmirësim të cilësisë së shërbimeve aktuale, por edhe në ofrim të shërbimeve të reja.

Sipas saj, krahas investimeve kanë paraparë edhe shtim të 299 profesionistëve shëndetësorë, por edhe të 42 trupave inspektues me qëllim të rriten inspektimet në institucionet shëndetësore.

“Pra, kemi një rritje 27.62%, në ngritjen e kapaciteteve të infrastrukturës dhe pajisjeve për vitin 2022 kanë qenë 10 milionë e 63 mijë për investime kapitale, për vitin 2023 do të jetë 18 milionë e 403 mijë që kemi një rritje prej 83%… Do t’i shtohen edhe 42 inspektorë shëndetësorë dhe farmaceutikë, dhe me këtë synohet të rritet dhe trefishohet edhe numri i inspektimeve, duke bërë inspektime të rregullta dhe permanente në institucione shëndetësore. Po ashtu, nga lista esenciale e barnave për MSH buxheti në 2022 ka qenë 11 milionë e 180 mijë, ndërsa për vitin 2023 është 21 milionë e 161 mijë e 734 dhe kjo rritje e buxhetit krahasuar me vitin 2022 është 89.9%… Sa i përket listës së pritjes dhe diagnostikës, ky buxhet parasheh përmirësimin e cilësisë së shërbimeve aktuale por edhe për sa na lejon buxheti edhe krijimi i shërbimeve të reja. Lista e pritjes do të jetë, por për ofrim të cilësisë kur rritet cilësia sigurisht që nuk ofrohen shërbimi për 5 minuta që ta zvogëlojmë listën e pritjes”, u shpreh ajo.

Ndërsa, ushtruesja e detyrës së drejtorit të ShSKUK-së, Pranvera Zejnullahu u shpreh se në vitin 2023 ky institucion gëzon buxhetin më të madh, i cili kryesisht është i koncentruar në modernizimin dhe funksionalizimin e Klinikave.

Sipas saj, në vitin e ardhshëm synojnë edhe funksionalizimin e Spitalit të Podujevës, derisa u shpreh se investime po planifikojnë edhe në spitalet tjera regjionale. Ajo si projekt të reja ajo përmendi spitalin e nefrologjisë dhe hematonoligjisë, pastaj përfundim të objektit të Ortopedisë por edhe investime në Klinikën e Gjinekologjisë.

Si risi u.d. e drejtorit të ShSKUK-së përmendi edhe shërbime me IVF-së dhe Klinikën Ditore.

Si plan i ShSKUK është që në vitin e ardhshëm t’i vënë në shërbim 5 aparatura të rezonancës magnetike, për çka Zejnullahu si sfidë paraqiti trajnimet e profesionistëve shëndetësor në këtë aspekt, por edhe mirëmbajtjen e tyre.

“Si ShSKUK buxheti i alokuar 10 milionë më tepër me theks të veçantë në listën esenciale të barnave që është kruciale. Plus edhe 100 numra shtesë për funksionalizimin në vitin e ardhshëm të spitalit të Podujevës që do të jetë i ri… Planifikimi për bunkerin për akselerator, sepse e kemi bërë kontratën dhe e kemi futur në kuadër të buxhetit, por për shkak të bunkerit e kemi futur dhe do ta përfundojmë edhe bunkerin dhe kjo pjesë në Onkologji do të përfundohet… Është një risi që kem bë planifikim bashkë me menaxherët e klinikave dhe si domosdoshmëri dhe vizion tjetër është krijimi i spitaleve për trajtim ditor, të cilët do të punohet në kuadër të kodit buxhetor për modernizimin e QKUK. Këtu nënkupton fillimi i Klinikës ditore për pacientët klinikë-urologjikë, atyre me sëmundje të mushkërive dhe në gjinekologji do të fillohet me renovim të spitalit… Çka janë risi edhe të cilat janë buxhetuar është pjesa e parë e projektit të IVF-së siç e dini ndërtesa ka përfunduar dhe këtë vit do të filloj ardhja e pajisjeve për IVF dhe risi tjetër është fillimi i aktivizimit të njësisë spinale është bërë edhe buxhetimi”, u shpreh ajo.

Pas shpalosjes së planeve për buxhetin 2023 në shëndetësi nga u.d. e udhëheqësve në këtë sektor, ishin deputetët kryesisht të opozitës që kritikuan qeverisjen me këtë sektori dhe ngritën si shqetësim ikjen e mjekëve, mungesën e investimeve, listën e gjatë të pritjes por edhe mungesën e barnave nga lista esenciale.

Ishte deputeti i AAK-së, Shemsedin Dreshaj i cili u shpreh se ajo që është shpalosur si plan për vitin 2023 është më shumë dëshirore, por mungon strategjia.

“Po kjo nuk është asgjë e çuditshme kur shembull jemi pa ministër të Shëndetësisë dhe kjo e definon hapur që MSh nuk ka qenë prioritet i kësaj qeverie. Përshëndes rritjen e buxhetit, por buxheti nuk është rritur në segmentet e identifikuara nga shoqëria civile që janë identifikuar si probleme. Shkaku kryesor që 69% e mjekëve e kanë lëshuar institucionet publike dhe kanë dal në private ose e kanë lëshua krejt Kosovën 69% ka qenë problem paga”, tha ai.

Deputetja e Lëvizjes Vetëvendosje, e cila kryeson Komisionin për Shëndetësi, Fatmir Kollçaku kërkoi më shumë inspektim në spitalet private, derisa tha se ato me pagat e larta që po ua ofrojnë profesionistëve shëndetësor po e shantazhojnë shtetin.

“Normal që me një shumë 3000-5000 euro ky është shantazh ndaj shtetit nëse t’i e ofron një pagë me kushte të Kosovës”, u shpreh ajo.

Kritika pati edhe anëtari i Komisionit për Shëndetësi nga radhët e LDK-së, Armend Zemaj i cili tha se dy komponentët kryesore si sistemi informativ shëndetësor SISH-i dhe Fondi për Sigurime Shëndetësore nuk janë përfshirë në buxhet.

“Kjo përqindje është e barabartë me vitin 2009, atëherë kur ka qenë 3.2 projektbuxheti për shëndetësisë në përqindje të GDP në vend. E thamë edhe te MSH, e potencuat se fare nuk potencohet sistemi informativ shëndetësor (SISH) as ju në fjalën tuaj, por as Fondi për Sigurime Shëndetësore dhe këto janë dy elemente kyçe edhe në avancim të shërbimeve por edhe në realizim të sistemit shëndetësor në vend edhe planifikimet, edhe investimet do të ishin të karakterizuara në koordinim të plotë edhe të SISH edhe të Fondit këtu nuk ka… Të gjitha projektet janë vazhdimësi e viti 2022 po të kishte qenë viti 2022 efikas sigurisht që kishte me pas më shumë projekte të reja”, tha ai.

Po ashtu edhe deputeti tjetër opozitar, Bekim Haxhiu nga radhët e PDK-së tha se me këtë rritje buxhetore për shëndetësinë më shumë po bëhet propagandë me shifra.

“296 milionë euro buxhet më i madhi ndonjëherë siç po thonë këta të pushtetit, por a keni shikuar buxhetin e vitit 2021 seriozisht a keni shikuar këtë buxhet sa ka qenë 296 milionë e 300 mijë euro, buxheti 272 milionë euro buxheti i viti 2020. Ky buxhet është rritur për 38 milionë krahasuar me vitin 2022. Propaganda bëni, e drejtë e juaja është, por mos ejani t’ua fyeni inteligjencën këtyre deputetëve të mazhorancës, mua kurrë, që e përcjelli këtë sektor me shifra dhe të dhëna”, tha ai. 

Lajmet

Bota po përballet me mungesë mineralesh të nevojshme për tranzicionin e energjisë

Publikuar

nga

Bota po përballet me mungesë të mineraleve të nevojshme për t’i bërë automjetet elektrike, turbinat e erës, panelet diellore dhe teknologjitë e tjera të energjisë së pastër thelbësore për t’i dhënë fund varësisë së saj në lëndët djegëse fosile.

Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë me seli në Paris tha në një raport të botuar të premten se rënia e madhe e çmimeve të litiumit, kobaltit, nikelit dhe grafitit vitin e kaluar ishte “lajm i mirë për konsumatorët”, por dekurajoi investimet në minierat e këtyre mineraleve kritike.

Bota është në rrugën e duhur për të përmbushur vetëm 70% të kërkesës globale për bakër dhe 50% të kërkesës për litium deri në vitin 2035, shtoi agjencia.

“Oreksi i botës për teknologji të tilla si panelet diellore, makinat elektrike dhe bateritë po rritet me shpejtësi – por ne nuk mund ta kënaqim atë pa furnizime të besueshme dhe të zgjeruara të mineraleve kritike”, tha përmes një deklarate Fatih Birol, drejtori ekzekutiv i IEA.

Investimet në minierat kritike të mineraleve u rritën me 10% vitin e kaluar, një normë që agjencia thotë se është “e shëndetshme, por më e ngadaltë se në vitin 2022”.

IEA parashikon që investitorët do të duhet të derdhin 800 miliardë dollarë në projektet e minierave nga tani deri në vitin 2040 për të pasur një shans për të kufizuar rritjen e temperaturave globale në 1.5 gradë Celsius mbi nivelet para-industriale./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​HEXA, makina fluturuese e gjeneratës së re në demonstrim në Tokio

Publikuar

nga

HEXA, makina fluturuese e gjeneratës është parë gjatë fluturimit të saj të parë demonstrues si pjesë e ngjarjes SusHi Tech Tokyo 2024, të organizuar nga Qeveria Metropolitane e Tokios, të premten më 17 maj 2024, në Tokio, Japoni.

HEXA, prodhim i kompanisë amerikane LIFT me bazë në Japoni dhe i zhvilluar nga Marubeni Aerospace, i pilotuar nga Jace ‘Digit’ McCown, shefi Pilot për LIFT Aircraft, më parë fluturoi me helikopterin UH1N për Forcat Ajrore të SHBA-së.

LIFT Aircraft me bazë në Austin, Texas filloi projektin në tetor 2017 në Budapest, u zbulua në 11 dhjetor 2018 për publikun përmes mediave sociale dhe artikujve të lajmeve dhe bëri paraqitjen e tij të parë publike në South By Southwest 2019 në Austin.

LIFT HEXA (fillimisht “Hexa”) është një ngritje dhe ulje vertikale tërësisht elektrike (eVTOL) me një pasagjerë me një krah shumëkopter ultralight, që synon kryesisht turizmin dhe udhëtimet në distanca të shkurtra. Avioni HEXA është projektuar nga Robert Kovacs, i cili është i bazuar në Hungari.

LIFT u themelua nga Matt Chasen, një sipërmarrës serial, investitor dhe entuziast i sporteve aventureske.

HEXA është një aeroplan modular amfib me multikopter eVTOL me një pasagjer, i aftë për t’u ulur si në tokë ashtu edhe në ujë.

Avioni ka 18 helikë të kontrolluar në mënyrë të pavarur dhe 18 motorë elektrikë të montuar në një montim të shtyllës motorike që i ngjan një rrjete prej gjashtë sektorësh me drejtim nga brenda me dymbëdhjetë helikë të jashtëm dhe gjashtë të brendshëm me energji elektrike.

Kjo lejon që avioni të kontrollohet duke ndryshuar shpejtësinë individuale të motorit për çdo helikë dhe i lejon pilotit të ketë shikueshmëri të shkëlqyer. Avioni mundësohet nga paketa të shumta baterish.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​BE mban trendin e rënies së emetimeve të gazrave serrë

Publikuar

nga

Trendi në rënie në emetimet e gazrave serrë të BE-së vazhdoi gjatë gjithë vitit 2023 me një rënie prej pak më shumë se 5%, sipas të dhënave të Eurostat të publikuara këtë javë.

Shtetet anëtare të BE-së lëshuan më shumë se 3.4 miliardë ton ekuivalent të dyoksidit të karbonit të gazeve serrë në vitin 2023. Kjo është 5.1% më pak se në vitin 2022, kur u lëshuan rreth 3.6 miliardë ton ekuivalent të dyoksidit të karbonit.

Bullgaria emetoi 47.5 milion ton ekuivalent të dyoksidit të karbonit ose rreth 1.4% të emetimeve të gazit serrë të BE, sipas llogaritjeve të BTA bazuar në të dhënat e Eurostat.

Vendi uli emetimet e gazeve serrë me pothuajse një të pestën (-19.6%) në 2023, duke regjistruar rënien e dytë më të madhe pas Estonisë (-27%).

Në tremujorin e katërt të vitit të kaluar, Bullgaria u rendit e dyta në mesin e vendeve anëtare të BE-së me uljen më të madhe të emetimeve të gazrave serrë. Pas Estonisë (-23%), ky vend regjistroi një rënie prej afro 17% nga viti në vit.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Edhe Spanja do ta njohë shtetin palestinez bashkë me vendet tjera

Publikuar

nga

Kryeministri spanjoll, Pedro Sanchez njoftoi të premten se vendi i tij do ta njohë shtetin palestinez bashkë me vendet tjera.

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara