Lajmet

​Ndryshimi i klimës do t’i sjellë Evropës një valë të nxehti çdo tri vjet

Kjo verë ishte më e nxehta e Evropës ndonjëherë, me zjarre në Itali, Greqi dhe Turqi.

Published

on

Një e ardhme e pret Evropën me valë të nxehta vjetore të shkaktuara nga ndryshimet klimatike të shkaktuara nga njeriu, ka paralajmëruar Met Office.

Sipas Met Office, vala e zjarrtë e të nxehtit të gushtit, e cila shkaktoi një rekord të ri të temperaturës evropiane prej 48.8 gradë Celsius në Sicili, do të kishte qenë “pothuajse e pamundur” pa dëmtimin e mjedisit nga njerëzit.

Nëse nuk ndërmerren veprime për të trajtuar ndryshimet klimatike, Evropa mund të presë një valë të nxehti çdo tre vjet, por deri në vitin 2100 këto valë të nxehta vrasëse do të ndodhin çdo vit, sipas.

Ky mot ndëshkues do të ndodhte një herë në 10.000 vjet pa ndryshime klimatike, sipas studimit, i cili u transmetua në BBC One.

Kjo verë ishte më e nxehta e Evropës ndonjëherë, me zjarre në Itali, Greqi dhe Turqi.

Së fundi, Organizata Botërore Meteorologjike tha se shtatë vitet e fundit ishin në rrugën e duhur për të qenë shtatë vitet më të ngrohta të regjistruara.

Në hapjen e samitit të klimës COP26 në Glasgou, sekretari i Përgjithshëm i OKB-së António Guterres u tha udhëheqësve botërorë se “varësia jonë ndaj karburanteve fosile po gërmon varret tona”.

Profesor Peter Stott, nga Met Office, tha për Panorama: “Mund të na duhej të prisnim mijëra vjet për të parë ekstreme të tilla. Por tani me ndryshimet klimatike, ne mund të presim të shohim temperatura të tilla të nxehta një herë në tre vjet.

“Ajo që ndodh në të ardhmen është, duke supozuar emetimet e vazhdueshme, atëherë këto temperatura, këto temperatura ekstreme, bëhen një dukuri e rregullt. Ne mund të jemi më të sigurt se kurrë për lidhjen e ngjarjeve ekstreme të motit me ndryshimet klimatike. Shanset në rritje të këtyre ngjarjeve ekstreme vazhdojnë të rriten për sa kohë që ne vazhdojmë të lëshojmë gazra serrë. Shkenca është e qartë se sa më shpejt të reduktojmë emetimet tona të gazeve serrë, aq më shumë mund të shmangim ndikimet më të rënda,” tha Scott.

Në COP26, liderëve botërorë u kërkohet të tërheqin linjën dhe të respektojnë Marrëveshjen e Parisit për Klimën e vitit 2015 duke kufizuar rritjen e temperaturës në ato të regjistruara para Revolucionit Industrial në jo më shumë se 2 gradë Celsius, eventualisht në 1.5 gradë Celsius.

Bota tashmë është ngrohur me 1.2 gradë Celsius në përgjithësi, shumica dërmuese për shkak të veprimeve njerëzore.

Përtej 2 gradë Celsius, pasojat e ndryshimeve klimatike, si moti ekstrem dhe rritja e nivelit të detit, pritet të bëhen shumë më të rënda.

Michael Mann, drejtor i Qendrës së Shkencës së Sistemit të Tokës në Universitetin Shtetëror të Pensilvanisë, SHBA, tha për dokumentarin: “Nëse e lëmë ngrohjen të vazhdojë dhe kalojmë jo vetëm 1.5 gradë Celsius, por 2 gradë Celsius duke e ngrohur planetin ose 3 gradë Celsius… ne do ta tejkalojmë aftësinë tonë si një qytetërim për të siguruar burimet, hapësirën, ushqimin dhe ujin për gati tetë miliardë njerëz tani në faqen e këtij planeti.”

Filantropi miliarder Bill Gates shprehet pesimist. Sipas tij, do të jetë e pamundur të arrihet kjo.

Megjithatë, themeluesi i Microsoft vlerësoi përpjekjet e Britanisë, e cila ishte vendi i parë që u angazhua ligjërisht për të eliminuar ose kompensuar të gjitha emetimet e saj deri në vitin 2050, duke thënë: “Mbretëria e Bashkuar është në të vërtetë shembullore. Ajo merr një notë shumë të mirë për përparimin e klimës.”

Në dokumentar merret shembull Madagaskari, i cili po përballet me urinë e parë që i atribuohet ndryshimeve klimatike. Disa fshatra atje nuk kanë parë reshje të konsiderueshme për katër vjet, me rajonin që po përjeton thatësirën më të madhe në 40 vjet.

Gjyshja e pesë fëmijëve Moraree, e cila dikur kultivonte misër, oriz dhe patate për veten dhe familjen e vajzës së saj, tani është reduktuar në gërmimin e rrënjëve të hidhura nga toka.

“Nuk ka rënë shi, asnjë pikë e vetme nuk ka goditur tokën. Të gjitha kulturat që kemi mbjellë dështuan. Gjithçka dështoi,” tha ajo.

Vajza e saj, Maretiaze, tha: “Djali im nuk hesht kur është i uritur. Më tërheq mbi supe dhe më ngjitet në prehër, duke qarë për të ngrënë. Po ku mund të gjej ushqim për t’i dhënë?”

Lajmet

​OpenAI mposht Grok-in e Elon Musk në turneun e shahut me AI

Published

on

OpenAI, krijuesi i ChatGPT, ka mundur Grok-in e Elon Musk-ut në finalen e një turneu për të shpallur lojtarin më të mirë të shahut me inteligjencë artificiale (AI).

Historikisht, kompanitë teknologjike shpesh kanë përdorur shahun për të vlerësuar përparimin dhe aftësitë e një kompjuteri, me makinat moderne të shahut që janë praktikisht të pamposhtura edhe nga lojtarët më të mirë njerëzorë, raporton BBC.

Por kjo garë nuk përfshinte kompjuterë të dizajnuar posaçërisht për shah ai u zhvillua mes programeve të AI që janë krijuar për përdorim të përditshëm.

Modeli o3 i OpenAI doli fitues pa humbje në turne dhe mundi në finale modelin Grok 4 të xAI, duke shtuar tensionin në rivalitetin në vazhdim mes dy kompanive. Musk dhe Sam Altman, të dy bashkëthemelues të OpenAI, pretendojnë se modelet e tyre të fundit janë më të zgjuarat në botë.

Modeli Gemini i Google mori vendin e tretë në turne, pasi mundi një model tjetër të OpenAI.

Megjithatë, këto AI, edhe pse të talentuara në shumë detyra të përditshme, janë ende duke u përmirësuar në shah – me Grok që bëri disa gabime gjatë ndeshjeve të fundit, përfshirë humbjen e herë pas hershme të mbretëreshës së tij.

“Derisa arriti në gjysmëfinale, dukej sikur asgjë nuk do ta ndalë Grok 4 drejt fitimit të ngjarjes”, tha Pedro Pinhata, një gazetar i Chess.com, në mbulimin e tij.

“Pavarësisht disa momenteve të dobësisë, AI e X dukej larg më e fortë si lojtar shahu… Por iluzioni u shemb në ditën e fundit të turneut”.

Ai tha se loja “e pakonceptueshme” dhe “gabimet” e Grok i mundësuan o3 që të merrte një sërë fitoreve të bindshme.

“Grok bëri shumë gabime në këto ndeshje, por OpenAI jo”, tha mjeshtri i madh i shahut Hikaru Nakamura gjatë transmetimit të tij live në finalen.

Para finales së të enjtes, Musk kishte thënë në një postim në X se suksesi paraprak i xAI-së në turne ishte një “efekt anësor” dhe se ata “nuk kanë shpenzuar pothuajse aspak përpjekje për shah”.

Continue Reading

Aktualitet

Vendimi i gjykatës: Popoviq dëbohet nga Kosova

Published

on

By

Igor Popoviq është shpallur fajtor dhe është dënuar nga Gjykata Themelore në Prishtinë me gjobë prej 3 mijë eurosh dhe me masën plotësuese të dëbimit nga territori i Kosovës për një periudhë dyvjeçare, pas arritjes së marrëveshjes për pranimin e fajësisë me Prokurorinë Speciale të Republikës së Kosovës.

Sipas aktakuzës së ngritur më 4 gusht 2025 nga PSRK-ja , Igor Popoviq, ndihmësdrejtor në të ashtuquajturën Zyrë për Kosovën në Qeverinë e Serbisë, me dashje dhe me qëllim ka nxitur dhe përhapur publikisht urrejtje dhe mos durim midis grupeve etnike.

Në atë mënyrë që i njëjti me datën 18 korrik 2025, rreth orës 12:00 në Rahovec ka mbajtur një fjalim publik me të cilin i është drejtuar një mase të gjerë të qytetarëve, ku mes tjerash ka përdorur gjuhë me përmbajtje nxitëse dhe urrejtëse.

Kryetari i trupit gjykues, gjyqtari Kujtim Krasniqi, tha se i akuzuari Igor Popoviq, me është shpallur fajtor për veprën penale “nxitja e përçarjes dhe mosdurimit” nga neni 141, paragrafi 1 i Kodit Penal të Republikës së Kosovës.

Sipas tij, gjykata, në përputhje me dispozitat penale dhe procedurale, e ka dënuar Popoviqin me 6 muaj burgim, dënim i cili, me pëlqimin e të akuzuarit, zëvendësohet me gjobë në shumën prej 3 mijë eurosh.

Krasniqi tha se gjykata ka shqiptuar edhe dënim plotësues, dëbimin e Popoviqit nga territori i Republikës së Kosovës dhe ndalimin e hyrjes së tij për një periudhë prej dy vitesh.

I akuzuari Igor Popoviq me shënime personale si në shkresë të lëndës është fajtor për veprën penale nxitja e përqarjes dhe mos durimit nga neni 141, paragrafi 1 i kodit penal të Republikës së Kosovës. Andaj gjykata konform dispozitave penale dhe procedurale të njëjtin e gjykon me dënim me burgim me kohëzgjatje prej 6 muajve, i cili dënim me pëlqimin e të akuzuarit zëvendësohet me dënim me gjobë në shumën prej 3 mijë eurove… Koha e kaluar në masën e paraburgimet nga data 18.07.2025 deri më datën 08.08.2025 i llogaritet në dënimin me burgim të shqiptuar. Po ashtu, Gjykata i shqipton edhe dënim plotësues. Urdhërohet dëbimi i të pandehurit Igor Popoviq nga territori i Republikës së Kosovës dhe i ndalohet hyrja për dy vite”, tha Krasniqi.

Mëngjesin e sotëm, më 8 gusht, Prokuroria Speciale i propozoi gjykatës që ndaj Popoviqit të shqiptohet i njëjtit dënim, sipas marrëveshjes, për veprën penale për të cilën akuzohet, gjashtë muaj burgim, i cili të zëvendësohet me gjobë në shumën prej 3 mijë eurosh.

Sot, prokurorja e rastit, Fikrije Krasniqi-Zejnullahu i propozoi gjykatës që ndaj Popoviqit të shqiptohet edhe dënimi plotësues – dëbimi nga territori i Kosovës për një afat prej dy vitesh, për çka palët janë pajtuar.

Avokati i Popoviq, Millosh Delliviq tha se i qëndrojnë mbrapa marrëveshjes së arritur me Prokurorinë Speciale.

Kujtojmë se arrestimi i Popoviq ndodhi pas mbajtjes së një fjalimi në Hoçë të Madhe të Rahovecit, ku ai u shpreh kundër Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës.

Prokuroria vlerësoi se përmes këtyre deklaratave, Popoviq ka ndikuar negativisht në marrëdhëniet ndërmjet komuniteteve, duke nxitur mosbesim dhe tensione ndëretnike, dhe duke rrezikuar bashkëjetesën në shoqërinë kosovare.

Continue Reading

Aktualitet

​Qeveria në detyrë merr këto vendime në mbledhjen e radhës

Published

on

By

Qeveria në detyrë e Kosovës ka mbajtur sot mbledhje elektronike në të cilën ka marrë disa vendime.

Kabineti qeveritar në detyrë ka miratuar vendimin për shqyrtim të mëtejmë të kërkesës me vetiniciativë për shpronësim për interes publik të pronave të paluajtshme të cilat janë të nevojshme për realizimin e Projektit Infrastrukturor për Interes Publik- Ndërtimi i Urës mbi lumin Ibër që lidh Mitrovicën e veriut dhe Mitrovicën e jugut.

Po ashtu, janë caktuar zonat e shërbimit për ofruesit e shërbimeve të ujit në Kosovë, si dhe është miratuar ndryshimin e Statutit të Kompanisë Rajonale të Ujësjellësit “Mitrovica” sipas vendimit të bordit të drejtorëve.

Continue Reading

Aktualitet

​Kurti takoi ambasadorët e QUINT-it dhe shefin e Zyrës së BE-së në Kosovë

Published

on

Kryeministri në detyrë Albin Kurti ka pritur në takim ambasadorët dhe përfaqësuesit diplomatikë të shteteve të QUINT-it dhe shefin e Zyrës së Bashkimit Evropian në Kosovë.

Aty u diskutua mbi rrugën e integrimit të vendit tonë në BE, mos konstituimin e Kuvendit dhe arrestimet e qytetarëve të Kosovës nga Serbia.

Kurti informoi ambasadorët dhe përfaqësuesit diplomatikë për performancën ekonomike të vendit dhe rezultatet e politikave të qeverisë përgjatë pjesës së parë të këtij viti.

Ai tha se qarkullimi i bizneseve për gjashtë muajt e parë të vitit ka arritur vlerën 10.7 miliardë euro, duke shënuar një rritje 10.3%. Shpenzimet kapitale të qeverisë gjatë këtyre gjashtë muajve të parë janë 24% më të larta sesa në gjysmën e parë 2024.

Në çerekun e parë 2025, ekonomia është rritur për 3.61% të Bruto Produktit Vendor, tha ai.

Kurti ka folur edhe mbi numrin e bizneseve të reja të regjistruara këtë vit, si dhe veçoi të dhënat e fundit nga skema e punësimit “Qeveria për Familjet”, anëtarësimin e Kosovës në Regjistrin Evropian për Cilësi të Arsimit të Lartë dhe në Aleancën Evropiane për Praktikën Profesionale.

Continue Reading

Të kërkuara