Kuriozitete

​Dita Botërore e Majtakëve: A i keni ditur këto fakte interesante rreth tyre?

Publikuar

Sot shënohet Dita Botërore e Majtakëve. Dita e Majtakëve u krijua në Shtetet e Bashkuara në vitin 1976 për të promovuar vetëdijen për vështirësitë me të cilat përballen dhe avantazhet dhe disavantazhet e tyre.

Për shkak të kësaj tipari, shumë specifika i atribuohen njerëzve majtakë, por për shkak të saj hasin edhe vështirësi të shumta në një botë të përshtatur nga ‘e djathta’.

Njerëzit majtakë mendohet se përbëjnë rreth 12 deri në 15 për qind të popullsisë së botës, dhe ekspertët vlerësojnë se numri i njerëzve që përdorin më shumë dorën e majtë është pothuajse katërfishuar në njëqind vitet e fundit – me siguri sepse nuk janë më të detyruar të shkruajnë me dorën e djathtë.

Ka më shumë nga ata që kanë mësuar të përdorin dorën e djathtë po aq të shkathët, sa e majta e tyre, gjë që mundësohet nga struktura dhe fiziologjia e veçantë e trurit.

Te njerëzit me dorën e djathtë, hemisferat cerebrale zhvillohen në mënyrë asimetrike, d.m.th. gjysma e majtë e trurit, e cila kontrollon anën e djathtë të trupit të dorës së djathtë, është më e zhvilluar. Nuk ka asnjë rast të kundërt me të majtët.

Hemisferat cerebrale janë të zhvilluara në mënyrë të barabartë, por majtakët kanë dukshëm më shumë fibra nervore në tru sesa ato të dorës së djathtë, dhe janë këto fije që janë thelbësore për transferimin më të shpejtë të informacionit midis hemisferave cerebrale.

Njerëzit majtakë janë individualistë, krijues, intuitivë, mendojnë në mënyrë strategjike, kanë një kujtesë muzikore jashtëzakonisht të mirë, një sens proporcioni, dhe për këtë arsye janë shumë të përfaqësuar në art dhe arkitekturë.

Shumë të famshëm ishin majtakë – Leonardo da Vinci, Michelangelo, Raphael, Albert Einstein, Napoléon Bonaparte, Fidel Castro, Henry Ford, Kurt Cobain, Jimi Hendrix, Ringo Starr, Greta Garbo…

Sipas një studimi, majtakët jetojnë 9 vjet më pak se ata që shkruajnë me dorë të djathtë.

Sa e çuditshme, e pazakontë dhe e palogjikshme sa tingëllon – majtakët e kanë shumë më të lehtë për t’u përshtatur me shikimin nën ujë.

Hulumtimet kanë treguar një shkallë të lartë të majtakëve në mesin e atletëve kryesorë, veçanërisht në sportet një-në-një si tenisi, boksi dhe skermë.

Kuriozitete

Si ndodhi klonimi i qengjit Dolly?

Shkenca e paraqiti Dollyn si arritjen të vitit.

Publikuar

nga

Shkencëtarët skocezë më 22 shkurt të vitit 1997, njoftuan klonimin e suksesshëm të një qengji, Dolly, me kontributin e tre deleve nëna, një me vezë , tjetra me ADN-në, dhe e treta kishte mbajtur në fetus embrionin e klonuar.

Shkenca e paraqiti Dollyn si arritjen të vitit. Dolly jetoi në Institutin Roslin në Edinburg, Skoci, madje lindi edhe gjashtë qengja.

Dolly u prek nga artriti dhe më 14 shkurt 2003 u vu në gjumë për vdekje për shkak të sëmundjes progresive të mushkërive. Klonimi i gjitarëve (grupim qeniesh ku bën pjesë edhe njeriu) është provuar tejet joefikas. Dolly ishte e vetmja mes 277 përpjekjeve që mbijetoi dhe arriti deri në atë moshë 6 vjeç, edhe pse në vitin 2014 shkencëtarët kinezë raportuan sukses në klonimin e derrave.

Shkencëtarët që klonuan Dollyn, shpallën në vitin 2007 se teknika e përdorur në rastin e Dollyt nuk mund të jetë e efektshme për klonimin e njeriut.

Vazhdo të lexosh

Kuriozitete

Pesë fakte interesante rreth Diellit

Dielli ka një moshë mesatare, astronomët besojnë të jetë formuar 4.59 miliardë vjet më parë. Në pesë miliardë vjet do të hyjë në fazën e Gjigantit të Kuq.

Publikuar

nga

Dielli është afro 25 mijë vite dritë larg nga qendra e galaktikës tonë “Udha e Qumështit”.

Dielli ka një moshë mesatare, astronomët besojnë të jetë formuar 4.59 miliardë vjet më parë. Në pesë miliardë vjet do të hyjë në fazën e Gjigantit të Kuq.

Dielli prodhon një sasi enorme të energjisë për të nxehur sistemin tonë diellor. Çdo sekondë rreth 700 milionë ton të Hidrogjenit shndërrohen në Helium, me procesin kimik të Fusionit Nuklear.

Dielli përbëhet nga 72% hidrogjen dhe 26% helium, dhe disa elemente të tjera në gjurmë. Kjo masë e dendur përbën rreth 99% të tërë masës në sistemin tonë diellor.

Nëse dielli do të shuhej, brenda një jave temperatura e tokës do të bëhej -18  ̊C. Për një vjet do të bëhej -73  ̊C, ndërsa brenda disa milionë viteve do të stabilizohej në -240  ̊C./UBTNews/

 

Vazhdo të lexosh

Kuriozitete

Një nga fenomenet më të mahnitshme të natyrës

Shkaku i kësaj shfaqje të pabesueshme është një proces kimik që ndodhë në ujë.

Publikuar

nga

“Vala luminoze” në Maldive është një nga fenomenet më të mahnitshme të natyrës. Oqeani shndritë me një hije të pastër kaltër dhe gjelbër. Ky fenomen i mahnitshëm njihet si “vala luminoze”.

Shkaku i kësaj shfaqje të pabesueshme është një proces kimik që ndodhë në ujë. Organizmat mikroskopikë, si planktoni dhe bakteret, shkaktojnë një reaksion kimik kur lëvizin në ujë. Këto organizma shkaktojnë një efekt bioluminescent, duke shkaktuar dritë në ujë kur janë të shqetësuar ose të përzier me ujin.

Për vizitorët që kanë fatin të shohin këtë shfaqje të mrekullueshme, ajo ofron një përvojë të pazakontë dhe të mahnitshme. Në këtë spektakël të natyrës, oqeani bëhet si një qiell me yje, duke e bërë atë një destinacion të veçantë për të eksploruar bukuritë dhe misteret e botës nën ujë./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Kuriozitete

Sahara – shkretëtira më e madhe dhe e nxehtë në botë

Studimet thonë se është e vjetër mbi 4 milionë e 600 mijë vjet.

Publikuar

nga

Sahara një shkretëtirë unike në botë, si për nga madhësia e saj ashtu edhe për ekosistemin që është krijuar në të. Ajo llogaritet të jetë 9 milionë e 200 mijë kilometra katrorë, që nënkupton përafërsisht sa sipërfaqja e Kinës.

Shtrihet në dhjetë shtete Algjeri, Çadi, Egjipt, Libi, Mali, Mauritani, Marok, Nigeri, Sudan dhe Tunizi. Studimet thonë se është e vjetër mbi 4 milionë e 600 mijë vjet. Temperaturat shkojnë mbi 55  ̊c, madje në raste edhe më shumë.

Sahara është nje nga shkretëtirat më të thata në botë dhe ka një numër të ulët të rreshjeve vjetore. Rreshjet në këtë shkretëtirë gjithashtu janë të parregullta. Në disa pjesë të shkretëtires dhe kryesisht në pjesën e Libisë,Egjiptit dhe Sudanit ka dekada qe nuk jane parë me rreshje të shumta shiu dhe këto vende mbajnë rekord kryesor për sasinë më të ulët shiu në botë rreth 10 mm shi. Disa herë dhe për shkak të nxehtësise së madhe në shkretëtirë shiu avullon dhe para se të bjeri. Mesatarisht bie shi rreth 10 ose 15 ditë në vite por ka edhe vende në të cilat bie vetëm 5 ditë në vit./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara