Lajmet

​Çfarë mund të pritet nga dialogu në Bruksel, kompromis apo raund i ri i grindjeve?

Takimi në Bruksel i liderëve të Kosovës dhe Serbisë pritet me skepticizëm si në Prishtinë ashtu edhe në Beograd.

Published

on

Dialogu mes Serbisë dhe Kosovës vazhdon këtë javë në Bruksel. Por autoritetet në Prishtinë dhe Beograd nuk presin shumë nga ky takim. Heqja dorë nga kërcënimet, është një prej rezultateve të mundshme, shkruan DW.

Takimi i ardhshëm në Bruksel i liderëve të Kosovës dhe Serbisë pritet me skepticizëm si në Prishtinë ashtu edhe në Beograd. Pas rreth një viti heshtjeje dhe pas kërcënimeve të fundit mes palëve, ku janë përmendur edhe fjalët luftë, dhunë dhe konflikte, më e shumta që mund të arrihet në këto kushte është që palët të zotohen se do të heqin dorë nga retorika nxitëse. Palët akuzojnë njëra-tjetrën për mungesë vullneti për zbatimin e marrëveshjeve.

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti ka deklaruar këto ditë për media të huaja se Serbia po kërcënon me rrënimin e stabilitetit dhe paqes në rajon. Ndërsa presidentja Vjosa Osmani-Sadriu ka përmendur disa herë edhe rrezikun e instrumentalizimit të Serbisë dhe serbëve në Kosovë nga forca të jashtme, në radhë të parë nga Rusia, për qëllime të saj.

Nga ana tjetër, presidenti i Serbisë Aleksandar Vuçiq ka përdorur edhe fjalë dramatike në deklaratat për opinion, duke thënë se “po përgatisin likuidime të njerëzve tanë në veri të Kosovës“. Ai “luti” shqiptarët dhe në radhë të parë bashkësinë ndërkombëtare që të mos e lejojnë këtë, duke shtuar se “Serbia do të fitojë”.

Pritjet nga dialogu:

“Po shkoj në Bruksel për të biseduar. Nuk besoj se do të ketë ndonjë rezultat, por po shkoj të flasim”, ka thënë Vuçiq. Sipas tij, shpresa e vetme për të arritur diçka më shumë është nëse vendet e Kuintit ushtrojnë presion politik ndaj palës shqiptare.

Krerët e Kosovës dhe Serbisë do të takohen ndaras në Bruskel edhe me Sekretarin e Përgjithshëm të NATO-s, Jens Stoltenberg, i cili do t’i njohë ata me planet e aleancës në rast përshkallëzimi të gjendjes. Ndërsa Shërbimi Evropian për Çështjet e Jashtme (EEAS) u ka bërë thirrje në fundjavë të dyja palëve që të ndalojnë retorikën nxitëse dhe të jenë të përgjegjshme, që të mos ketë përshkallëzim të dhunës në rajon. Kjo ftesë ka shkaktuar reagime të ashpra në Beograd.

Petar Petkoviq, përfaqësuesi serb në dialog, thotë se “apeli i pafytyrë për të dyja palët po i hedh benzinë zjarrit dhe po inkurajon regjimin e Kurtit që të destabilizojë situatën në Kosovë dhe në rajon”.

Kryeministrja e Serbisë, Ana Brnabiq, e sheh këtë ftesë të palës evropiane “si një shaka të pakëndshme”. “Plot 175 ditë, Albin Kurti provokoi një konflikt të armatosur me serbët, në një vit që do të mbahet mend si viti në të cilin Kurti u privoi serbëve të drejtat më elementare njerëzore – duke i ndaluar të votojnë. Përveç një deklarate të kotë me shkrim, BE-ja nuk ka bërë absolutisht asgjë në këtë drejtim”, thuhet në deklaratën e kryeministres në Twitter. Ndërsa ministri i Brendshëm Aleksandar Vulin thotë se „Beogradi vetëm po u përgjigjet marrëzive të Prishtinës dhe se nuk do të nisë aspak konflikte“.

Rrethi vicioz

“Mendoj se dialogu ka hyrë në fazën e matjes së forcave mes palëve, kur secila palë ka më shumë kujdes që të mos përfitojë pala tjetër, sesa të nxjerrë vet ndonjë përfitim prej tij”, thotë profesori Ivo Viskoviq për DW. Sipas tij, kjo është një “qasje e gabuar, ku nuk do të ketë asnjë rezultati pozitiv. Gjërat janë futur në një rreth vicioz në veçanti kur bëhet fjalë për çështjet ekzistenciale“, pohon ai.

Përderisa sipas disa burimeve, kryeminstri Kurti po përgatitet që në Bruksel të bisedohet për njohjen reciproke mes Kosovës dhe Serbisë si shtete, Vuçiq sërish do të insistojë që të bisedohet për Bashkësinë e komunave me shumicë serebe, thotë gazetari Milivoje Mihaljoviq për DW.

“Bazuar në këtë, ne nuk mund të presim shumë nga ky raund dialogu”, thotë ai dhe shton: “Ajo që pres nga ky raund është largimi i kërcënimeve për konflikte atje”.

Roli i Rusisë

Burimet serbe thonë se “pala shqiptare po përpiqet të përfitojë nga situata më e favorshme gjeopolitike me lëvizjet e saj të fundit provokuese”. Për shkak të mosvendosjes së sanksioneve ndaj Rusisë, Serbia ka ngjallur dyshime në Perëndim dhe shihet si një lloj aleati i heshtur i Rusisë, të cilin Prishtina po përpiqet ta përdorë si avantazh të saj dhe të ndryshojë situatën në terren.

Ivo Viskoviq thekson se “kjo nuk është asgjë e re në politikë” dhe se “pala shqiptare po përpiqet realisht të përfitojë nga ky moment i favorshëm”. Por ai nuk mendon se do të ketë ndonjë ndryshim të madh. E vetmja gjë që mund të jetë e pakëndshme për Serbinë është mundësia e pranimit që Kosova të anëtarësohet në organizata të ndryshme ndërkombëtare. “Atje Serbia ndoshta do të reagonte fuqishëm dhe gjërat do të ktheheshin sërish në fillim”, beson Viskoviq.

Reagimet e opozitës

Opozita serbe, por edhe analistë të shumtë në Beograd, paralajmërojnë se Aleksandar Vuçiq ka nënshkruar dokumente të shumta, duke filluar nga Marrëveshja e Brukselit dhe se pala shqiptare tani vetëm po tenton t’i zbatojë këto marrëveshje. Sipas këtyre interpretimeve, nuk është e qartë pse Serbia tani po fillon një dramë të tillë nëse i ka nënshkruar vetë këto dokumente dhe është pajtuar me to. Ndërsa disa të tjerë thonë se në Bruksel është nënshkruar edhe marrëveshja për krijimin e Bashkësisë së komunave me shumicë serbe por as kjo nuk është zbatuar.

Pas nënshkrimit, autoritetet në Kosovë kanë kërkuar që kjo marrëveshje të verifikohet nga Gjykata Kushtetuese, e cila ka konstatuar se marrëveshja fillestare nuk mund të zbatohet, sepse në shumë pjesë të saj bie ndesh me Kushtetutën. Por pala serbe kërkon që ajo të implementohet në formën fillestare.

Analisti Milivoje Mihajloviq thotë se “në Bruksel është nënshkruar marrëveshja dhe ajo duhet të zbatohet”. Kjo çështje, sipas tij, po përdoret për luftë të brendshme politike mes pozitës dhe opozitës në Kosovë. “Albin Kurti do të detyrohet të shkojë në zgjedhje të reja, të cilat e forcojnë pozitën e tij. Deri më tani gjithmonë ka përfituar në zgjedhjet e Kosovës ai që është kritikuar nga Beogradi”, thekson Mihajloviq.

Roli i BE-së

Krerët e Bashkimit Evropian kanë deklaruar ditët e fundit se ata angazhohen për një kompromis për zgjidhjen e çështjes së Kosovës. Nga ana tjetër, shtrohet pyetja: A është i mundur kompromisi në kohën kur presidenti i Serbisë thotë, se “dialogu nuk ka më kuptim”.

Profesori Ivo Viskoviq mendon se vazhdimi i gjërave sipas modelit të deritanishëm nuk sjell asgjë. “Bashkësia ndërkombëtare duhet të veprojë më ndryshe. Kompromisi është vërtet i vështirë, por mendoj se ai duhet të arrihet hap pas hapi. Vështirë se do të ketë hapa të mëdhenj”, pohon ish-diplomati. Ndërsa Mihajloviq mendon se BE nuk ka bërë asgjë për arritjen e kompromisit, ndonëse tërë kohën flet se duhet të ketë një kompromis.

“Pala shqiptare nuk dëshiron të përmbushë asgjë, sepse askush nuk po i bën presion serioz asaj. Amerika do të mund ta bënte, por kurrë nuk do të krijojë një situatë konflikti mes shqiptarëve dhe trupave amerikane në terren. Ndërsa BE-ja po vepron vetëm si “dikush që merr me qira lokalet për diskutim, pra për grindje ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës, dhe asgjë më shumë”, konstaton Mihajloviq./DW/

Lajmet

Klinaku dhe Selmani nuk e pranojnë fajësinë për kanosje ndaj Kurtit

Published

on

By

Faton Klinaku dhe Nuredin Selmani nuk e kanë pranuar fajësinë për kanosje të kryeministrit në detyrë, Albin Kurti.

Në seancën e shqyrtimin fillestar, pas leximit të aktakuzës, Klinaku tha se nuk konsideron që ka kryer vepër penale.

Konsideroj qe nuk kam kryer vepër penale dhe unë nuk e pranoj fajësinë“, tha Klinaku.

Fajësinë nuk e ka pranuar as i akuzuari tjetër Nuredin Selmani.

Në leximin e aktakuzës, prokurori special, Bekim Kodraliu tha se Faton Klinaku e ka kanosur seriozisht dhe publikisht kryeministrin Albin Kurti.

I pandehuri Faton Klinaku, seriozisht dhe publikisht e ka kanosur përmes rrjetit social Facebook duke postuar. Pas reagimeve të opinionit publik, i pandehuri ka përsëritur një shkrim me përmbajtje kërcënuese. I pandehuri seriozisht e ka kanosur me vrasje kryeministrin Albin Kurti“, tha ai.

Edhe për të akuzuarin Nuredin Selmanin, prokurori special tha se “seriozisht dhe publikisht e ka kanosur [Kurtin]” përmes rrjetit social Facebook./D.B/KP

Continue Reading

Bota

​Evropa përballet me kosto të lartë për riarmatim nëse SHBA-ja tërheq trupat

Published

on

Shtetet evropiane mund të përballen me një faturë në vlerë prej një trilion dollarësh për riarmatim, në dritë të kërcënimit në rritje nga Rusia dhe rishikimit të ri të mbrojtjes nga Shtetet e Bashkuara, që mund të sjellë një tërheqje dramatike të forcave amerikane nga kontinenti, u tha në një raport të publikuar më 3 shtator.

Raporti prej 106 faqesh i Institutit Ndërkombëtar për Studime Strategjike (IISS), me seli në Londër, evidenton mangësi në të gjitha fushat: në prodhim, inteligjencë dhe pajisje ushtarake si raketat me rreze të gjatë veprimi apo në sistemet e mbrojtjes ajrore dhe raketore.

“Një nga arsyet kryesore për këtë urgjencë më të madhe është kërcënimi ushtarak nga Rusia dhe pasiguria mbi angazhimin e SHBA-së për mbrojtjen e aleatëve evropianë”, thuhet në raport.

“Teksa vlerësimet strategjike ndryshojnë midis vendeve evropiane për atë se sa shpejt forcat ruse mund të përbëjnë një kërcënim të drejtpërdrejtë për NATO-n në Evropë, afatet e tyre zakonisht variojnë nga dy deri në pesë vjet” vijon raporti.

Ndërkaq, Rishikimi global i forcave të Pentagonit pritet të publikohet gjatë këtij muaji dhe të paraqesë një zhvendosje të burimeve ushtarake nga Evropa për në Azi/Paqësor.

/S.K/KP/

Continue Reading

Bota

​Parlamenti i Burkina Fasos voton për të ndaluar aktet homoseksuale, shkeljet deri në pesë vjet burg

Published

on

Parlamenti i pazgjedhur tranzitor i Burkina Fasos në Afrikën Perëndimore ka miratuar një projektligj që ndalon aktet homoseksuale, pak më shumë se një vit pasi kabineti i vendit miratoi një draft të një kodi familjar të ndryshuar që kriminalizonte homoseksualitetin.

Masa e re e votuar unanimisht të hënën vendos dënime deri në pesë vjet burg dhe është bërë pjesë e një goditjeje më të gjerë ndaj marrëdhënieve të të njëjtit seks në të gjithë kontinentin.

Ministri i Drejtësisë Edasso Rodrigue Bayala njoftoi në median shtetërore se, ligji parashikon një dënim me burg midis dy dhe pesë vjetësh, si dhe gjoba.

Ai shtoi se shtetasit e huaj që kapen duke shkelur ligjin do të deportohen gjithashtu.

Hapi tjetër për legjislacionin është marrja e nënshkrimit të udhëheqësit ushtarak të vendit, Kapiten Ibrahim Traore.

Kapiten Traore mori pushtetin në vitin 2022, pasi detyroi një tjetër sundimtar ushtarak, Lt Col Paul-Henri Damiba, të largohej nga detyra.

Kombi Sahel kishte qenë më parë midis vetëm 22 nga 54 vendet afrikane që lejonin marrëdhëniet e të njëjtit seks, të cilat dënohen me vdekje ose me burgim të gjatë në disa shtete.

Pasi fitoi pavarësinë nga Franca në vitin 1960, Burkina Faso nuk trashëgoi ligje kundër homoseksualitetit, ndryshe nga ish-kolonitë e Britanisë në kontinent.

Vendi është shoqërisht konservator dhe fetar, me më pak se 10% të njerëzve që mendohet se nuk ndjekin asnjë besim fetar.

/S.K/KP/

 

Continue Reading

Aktualitet

Komisionerja Kos: Shqipëria e Mali i Zi janë dy vendet kandidate që përparuan drejt anëtarësimit në BE

Published

on

Zëvendëskryeministri i parë në detyrë për Integrim Evropian, Zhvillim dhe Dialog i Republikës së Kosovës, Besnik Bislimi, gjatë një takimi joformal të ministrave për çështje evropiane të organizuar në Kopenhagë, theksoi se Kosova ka shënuar progres në zbatimin e reformave dhe avancim të konsiderueshëm viteve të fundit.

Sipas tij, Kosova ka arritur mes tjerash rritjen më të shpejtë ekonomike në rajon, ulje të papunësisë nga 23.8% në 10.9% në vetëm katër vite, përmirësim në rangime në indekse ndërkombëtare e dyfishim të investimeve të huaja direkte.

Ai gjatë takimit me temë “Kriteret e Kopenhagës dhe integrimi gradual”, theksoi se aplikimi për anëtarësim në dhjetor 2022 është tregues i synimit dhe gatishmërisë për avancim të mëtejshëm, gjersa Kosova po zbaton Marrëveshjen e Stabilizim Asocimit për gati një dekadë tashmë.

Bislimi nënvizoi se institucionet tona kanë dëshmuar nivelin e lartë të përgatitjes, andaj dhe është e nevojshme vlerësimi i tyre në bazë të meritokracisë, duke pranuar pyetësorin dhe duke marrë statusin e vendit kandidat.

Krahas ministrave, pjesëmarrëse në këtë diskutim ishte edhe Komisionerja për Zgjerim, Marta Kos, e cila pas takimit, në një konferencë për media, tha se Shqipëria e Mali i Zi janë dy vendet kandidate që përparuan më herët drejt anëtarësimit në BE.

Ndërkohë, KOS ka shkruar në X, se bashkë me ministrat e Evropës, kanë diskutuar për ankorimi i respektit për sundimin e ligjit, sjelljen e përfitimeve të hershme për vendet kandidate, përgatitjen e unionit për anëtarët e rinj dhe komunikimin e përfitimeve të zgjerimit për qytetarët e BE-së.

/S.K/KP/

Continue Reading

Të kërkuara