

Shëndeti
Çfarë është virusi i zorrëve te fëmijët?
Simptomat e para që do të shfaqen janë të përzierat, ngërçet dhe të vjellat.
Published
3 years agoon
By
Betim GashiVirusi i zorrëve te fëmijët mund të zgjasë nga disa ditë deri në dy javë. Ai mund të njihet me të vjella, diarre, të përziera dhe ndonjëherë me temperaturë të lehtë.
Më së shpeshti shkaktohet nga norovirusi dhe rotavirusi, dhe më e rëndësishmja është që fëmija rregullisht të pi mjaftueshëm lëngje për të parandaluar dehidratimin.
Si ta njohim virusin e zorrëve te fëmijët?
Simptomat e para që do të shfaqen janë të përzierat, ngërçet dhe të vjellat, e më pas ka diarre të shpeshta me ujë dhe oreks të dobët. Disa fëmijë mund të kenë gjithashtu temperaturë të lehtë, dhimbje koke ose dhimbje muskujsh, në varësi të virusit që e shkakton virusin, ndërsa disa fëmijë mund të kalojnë pa simptoma ose me simptoma të lehta.
Shkaqet
Virusi i zorrëve shkaktohet nga viruset, ndërsa infeksionet e tjera të zorrëve mund të shkaktohen nga bakteret në ushqimet dhe parazitët e infektuar ose të gatuar keq.
Përveç viruseve të përmendura tashmë, viruset e zorrëve shkaktohen nga shkaqe të tjera. Këto janë katër viruset më të zakonshme që shkaktojnë virusin e zorrëve te fëmijët:
1. Rotavirusi
Ndodh te fëmijët e moshës tre deri në 15 muaj dhe është shumë ngjitës dhe mund të infektohet nga prindërit e fëmijëve të infektuar. Ky virus është shkaktari më i zakonshëm i dehidrimit në virusin e zorrëve. Shfaqet në muajt e dimrit dhe mund të zgjasë deri në një javë.
Simptomat kryesore janë diarreja me ujë si dhe të vjellat, ndërsa disa fëmijë do të kenë edhe temperaturë të lehtë. Është e rëndësishme të dini se nëse një fëmijë ka rotavirus, ai mund ta përhapë atë përpara fillimit të simptomave, si dhe shtatë ditë pas fillimit të simptomave.
2. Norovirusi
Është më i zakonshëm te fëmijët nga mosha gjashtë deri në 18 muaj. Mund të ndodhë në çdo kohë të vitit, por më së shumti ndodh nga nëntori deri në prill. Zgjat rreth dy ditë dhe simptoma kryesore janë të vjellat, ndërsa diarreja është e pranishme në një masë më të vogël dhe mund të shfaqen edhe dhimbje muskulore, ngërçe, dhimbje koke dhe temperaturë të lehtë.
3. Astrovirusi dhe adenovirusi
Astrovirusi është më i zakonshëm te foshnjat dhe fëmijët e vegjël dhe është më i zakonshëm në muajt e dimrit, ndërsa adenovirusi shfaqet në verë te fëmijët deri në dy vjeç dhe shkakton të vjella deri në dy ditë, e ndjekur nga diarre që mund të zgjasë deri në dy javë.
Mjeku mund të ekzaminojë saktësisht se cili virus është i përfshirë në testet që zbulojnë antigjenet virale në jashtëqitjen e fëmijës.
Infeksione të tjera të zorrëve te fëmijët shkaktohen nga bakteret dhe parazitët. Një infeksion bakterial i zorrëve mund të infektohet nga një fëmijë kur hanë ushqime të gatuara në mënyrë të pamjaftueshme.
Po aq e rrezikshme mund të jetë edhe ruajtja e gabuar e ushqimit të mbajtur në temperaturën e dhomës, veçanërisht verës. Parazitët mund të gjenden në sipërfaqe të ndryshme që një fëmijë i prek me duar dhe më pas i fut duart në gojë dhe infektohet.
Si transmetohet virusi i zorrëve te fëmijët?
Viruset transmetohen kur një fëmijë prek me duar një zonë të infektuar, si lodrat dhe më pas i vendos duart në gojë ose kur bie në kontakt me një fëmijë tjetër që ka virusin e zorrëve. Përveç kësaj, një prind mund t’ia kalojë virusin një fëmije nëse ai është i sëmurë dhe nuk i lan mirë duart para se të ruajë ushqimin ose para kontaktit me duart e fëmijës, të cilat më pas fëmija do t’i vendosë në gojë. Po kështu një prind mund të infektohet nga një fëmijë kur i ndërron pelenat një fëmije të infektuar dhe nuk i lan mirë duart më pas. Virusi i zorrëve është shumë ngjitës, ndaj duhet kujdes.
A mund të parandalohet virusi i zorrëve te fëmijët?
Mënyra e vetme që mund të parandalohet virusi i zorrëve është larja e duarve rregullisht me sapun dhe ujë. Një mënyrë tjetër për të parandaluar këtë është vaksinimi kundër rotavirusit, duke vaksinuar foshnjat nga gjashtë javë deri në 16 javë.
Si trajtohet virusi i zorrëve te fëmijët?
Gjëja më e rëndësishme është të bëni kujdes që të mos dehidratoheni, gjë që mund të jetë fatale.
Dehidratimi mund të njihet nga goja e thatë, sytë e thatë, kur nuk ka lot kur qan dhe nga urinimi i reduktuar.
Fëmijëve duhet t’u jepen vazhdimisht lëngje, mundësisht ujë, në sasi më të vogla. Rreziku i dehidrimit është më i lartë te foshnjat dhe fëmijët e vegjël, ndaj është e nevojshme të monitorohet numri i pelenave të ndërruara.
Probiotikët, të cilët janë të rëndësishëm për mikroflorën e zorrëve, gjithashtu mund të ndihmojnë dhe mund të shkurtojnë kohëzgjatjen e simptomave.
Për fëmijët më të mëdhenj, është e rëndësishme t’i kushtoni vëmendje dietës dhe t’u jepni sasi të vogla banane, oriz të gatuar pa erëza, pulë të zier, supë dhe bukë të thekur. Ushqimet e skuqura, të yndyrshme dhe pikante, si dhe ëmbëlsirat dhe lëngjet duhet të shmangen.
Virusi i zorrëve te fëmijët zakonisht ndalet gradualisht pas disa ditësh. Nëse zgjat shumë, simptomat përkeqësohen ose shfaqet gjak në jashtëqitje, është e nevojshme të kërkoni ndihmë mjekësore.
Aktualitet
Rritet dukshëm numri i operacioneve në vena në Klinikën e Kirurgjisë
Published
1 day agoon
July 18, 2025By
UBT News
Në Qendrën Klinike dhe Universitare të Kosovës është rritur dukshëm numri i operacioneve në vena, në kuadër të Klinikës së Kirurgjisë Vaskulare.
Vetëm gjatë gjashtë muajve të parë të këtij viti, janë operuar 244 pacientë që kanë qenë në lista të pritjes, njofton QKUK.
Kjo shifër është dukshëm më e lartë krahasuar me vitet e kaluara, falë edhe investimeve që janë bërë në këtë klinikë.
Gjatë vitit 2024 ishin kryer 225 operacione në vena dhe bazuar në ritmin e punës së gjysmë vitit, por edhe planin e punës së klinikës, pritet që ky numër të rritet edhe më tutje.
Lifestyle
Pesë ushqime të shëndetshme që duhet t’i shtoni në dietën tuaj
Published
3 days agoon
July 17, 2025By
UBT News
Ushqimi është burimi ynë kryesor i energjisë dhe vitalitetit dhe duke ke shtuar këto 5 ushqime super të shëndetshme në dietën tuaj, do të ndiheni më energjikë dhe më të freskët gjatë gjithë ditës:
Avokado: Të pasura me acide yndyrore të shëndetshme dhe fibra, avokado është një ushqim i shkëlqyeshëm për të mbajtur nivelet e energjisë stabile gjatë gjithë ditës.
Perimet e gjelbra të freskëta: Perimet e gjelbra të freskëta janë të pasura me vitamina, minerale dhe antioksidantë që ndihmojnë në rritjen e energjisë dhe mbajtjen e trupit të shëndetshëm.
Arrat: Me përmbajtje të lartë të proteinave dhe yndyrës së shëndetshme, arrat janë një ushqim ideal për të rritur nivelin e energjisë dhe për të mbajtur stomakun e ngopur për një kohë më të gjatë.
Mjalti: Mjalti është një burim i shkëlqyeshëm i energjisë së shpejtë dhe të qëndrueshme, i cili gjithashtu ofron përfitime të mëdha për shëndetin e zemrës dhe sistemin imunitar.
Ushqimet e pasura me Omega-3: Siç janë salmoni dhe farat e linit, këto ushqime të pasura me acide yndyrore ndihmojnë në mbrojtjen e shëndetit të zemrës dhe në përmirësimin e funksionimit të trurit, duke ndihmuar në ruajtjen e energjisë dhe vitalitetit të trupit.
Nëse integroni këto ushqime të shëndetshme në dietën tuaj të përditshme, do të ndjeni një ndryshim pozitiv të niveleve të energjisë dhe shëndetit tuaj./Ekonomia Online
Lifestyle
Ushqimet e shumëpërpunuara shkaktojnë probleme shëndetësore
Published
4 days agoon
July 16, 2025By
UBT News
Në sezonën e verës konsumohen ushqime të ndryshme, mirëpo sipas disa studimeve ushqimet e shumëpërpunuara thuhet po shkaktojnë probleme serioze shëndetësore tek njerëzit në vende të ndryshme.
Drithërat me ngjyra të ndezura, picat e gatshme që mund të ngrohen në mikrovalë dhe qeset e mëdha me patatina dominojnë gjithnjë e më shumë raftet e supermarketeve. Por një studim i ri, i publikuar në Nutrition & Metabolism, nxjerr në pah lidhjen alarmante mes këtyre ushqimeve të përpunuara dhe shenjave të hershme të sëmundjeve kronike.
“Mund të ketë të bëjë me përbërësit shtesë, ambalazhin, madje edhe marketingun”, ka thënë Anthea Christoforou nga Universiteti McMaster, që udhëhoqi këtë studim, raporton Earth. Ushqimet e shumë përpunuara (të cilat njihen me shkurtesën UPFs) janë produkte industriale të dizajnuara për komoditet, jetëgjatësi dhe shije tërheqëse. Këto përfshijnë “snacks” të paketuar, drithëra të përpunuara me sheqer të shtuar, pije të gazuara, supa dhe makarona të shpejta, si dhe ushqime të ngrira e të gatshme.
Për t’i prodhuar, përpunohen intensivisht përbërësit natyralë dhe hiqen lëndët ushqyese, ndërsa shtohen yndyra, sheqerna, ngjyrues, aromatizues artificialë dhe konservues. Rezultati është një produkt që mezi ngjan me ushqimin origjinal, me shumë kalori e fare pak vlera ushqyese.Këto ushqime janë ndërtuar për t’i bërë njerëzit të varur prej tyre”, thuhet në raportin e studimit./Ekonomia Online
Aktualitet
MSH: Kemi siguruar sasi të mjaftueshme kundër helmimeve nga kafshimi i gjarprit
Published
5 days agoon
July 15, 2025By
UBT News
Ministria e Shëndetësisë ka bërë të ditur se ka siguruar një sasi të mjaftueshme serumi kundër helmimeve nga pickimi i gjarprit dhe ka furnizuar me to të gjitha qendrat e Kujdesit Parësor Shëndetësor që kanë paraqitur kërkesë për furnizim.
Rritja e temperaturave gjatë verës ndikon drejtpërdrejt në rritjen e aktivitetit të gjarpërinjve, të cilët mund të shfaqen në hapësira të ndryshme, veçanërisht në zonat rurale, fusha, pyje, e madje edhe pranë shtëpive apo banesave. E, kjo situatë ka shkaktuar shqetësim mes qytetarëve, të cilët shpesh ndihen të pasigurt dhe të frikësuar për mundësinë e një kontakti të papritur me këto zvarranikë, sidomos gjatë lëvizjeve në natyrë apo në ambientet përreth shtëpisë.
“Ju njoftojmë se Ministria e Shëndetësisë ka siguruar sasi të mjaftueshme të serumit kundër helmimeve nga kafshimi i gjarprit dhe IKSHPK ka furnizuar me to të gjitha qendrat e Kujdesit Parësor Shëndetësor që kanë bërë kërkesë për furnizim. Gjithashtu, IKSHPK ka njoftuar të gjitha qendrat në nivel vendi dhe u ka bërë thirrje të përsëritur që të furnizohen me serum, duke qenë se ka sasi të mjaftueshme dhe të siguruara me kohë”, thuhet në njoftim.
Gjithashtu, Ministria e Shëndetësisë shtoi më tej se serumet janë siguruar edhe nga Shërbimi Spitalor dhe Klinik Universitar i Kosovës (SHSKUK), përfshirë Klinikën Infektive, ndërsa ato janë në dispozicion edhe për repartet infektive të spitaleve të përgjithshme (rajonale).
Nëse shihni një gjarpër:
– MOS u përpiqni ta vrisni ose të afroheni shumë!
– Qëndroni të qetë dhe largohuni ngadalë
– Edukojini fëmijët të shmangin gjarpërinjtë dhe të njoftonjnë një të rritur nëse hasin në një gjarpër
Nëse kafshoheni nga një gjarpër (sidomos një nepërkë):
– Qëndroni të qetë – paniku rrit rrahjet e zemrës dhe përhap helmin më shpejt
– Imobilizoni gjymtyrën e kafshuar
– MOS thithni helmin dhe mos e preni plagën
– Telefononi menjëherë Shërbimet e Urgjencës (112) ose shkoni në spitalin më të afërt
– Nëse mundeni, kini parasysh pamjen e gjarprit (për trajtim), por mos rrezikoni sigurinë tuaj duke u përpjekur ta kapni ose fotografoni atë
Gjithashtu, Fondacioni për të Drejtat e Kafshëve ka njoftuar se shumica e gjarpërinjve në Kosovë nuk janë helmues, madje nepërkat kafshojnë vetëm nëse kërcënohen. Ata luajnë një rol të rëndësishëm në ekosistem – duke kontrolluar brejtësit dhe dëmtuesit. /Telegrafi

Sërish s’ka konstituim të Kuvendit, Nisma pret sinjal pozitiv nga LVV-ja

Raportohet për të paktën 26 të vrarë në Gazë

Popoviq në mbajtje për 48 orë pas fjalimit kundër UÇK-së, i sekuestrohen dy telefona

14-vjeçari ndalohet me armë zjarri dhe sprej në Ferizaj

Trump nënshkruan projektligjin historik për kriptovalutat

Sot tentimi i 49-të për konstituimin e Kuvendit

Ligjëratë mbi Vëzhgimin Satelitor në kuadër të Akademisë Verore në Fakultetin e Sistemeve të Informacionit

Vizitë zyrtare dhe ligjërata akademike nga profesorët e University of Sannio në UBT

UBT vazhdon të vendosë standarde globale – përkrah universiteteve më prestigjioze në botë në rangimin e fundit global nga WURI
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT1 month ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Lajmet nga UBT3 months ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore