Shëndeti

​Çfarë është virusi i zorrëve te fëmijët?

Simptomat e para që do të shfaqen janë të përzierat, ngërçet dhe të vjellat.

Publikuar

2 vjet më parë

më

Virusi i zorrëve te fëmijët mund të zgjasë nga disa ditë deri në dy javë. Ai mund të njihet me të vjella, diarre, të përziera dhe ndonjëherë me temperaturë të lehtë.

Më së shpeshti shkaktohet nga norovirusi dhe rotavirusi, dhe më e rëndësishmja është që fëmija rregullisht të pi mjaftueshëm lëngje për të parandaluar dehidratimin.

Si ta njohim virusin e zorrëve te fëmijët?

Simptomat e para që do të shfaqen janë të përzierat, ngërçet dhe të vjellat, e më pas ka diarre të shpeshta me ujë dhe oreks të dobët. Disa fëmijë mund të kenë gjithashtu temperaturë të lehtë, dhimbje koke ose dhimbje muskujsh, në varësi të virusit që e shkakton virusin, ndërsa disa fëmijë mund të kalojnë pa simptoma ose me simptoma të lehta.

Shkaqet

Virusi i zorrëve shkaktohet nga viruset, ndërsa infeksionet e tjera të zorrëve mund të shkaktohen nga bakteret në ushqimet dhe parazitët e infektuar ose të gatuar keq.

Përveç viruseve të përmendura tashmë, viruset e zorrëve shkaktohen nga shkaqe të tjera. Këto janë katër viruset më të zakonshme që shkaktojnë virusin e zorrëve te fëmijët:

1. Rotavirusi

Ndodh te fëmijët e moshës tre deri në 15 muaj dhe është shumë ngjitës dhe mund të infektohet nga prindërit e fëmijëve të infektuar. Ky virus është shkaktari më i zakonshëm i dehidrimit në virusin e zorrëve. Shfaqet në muajt e dimrit dhe mund të zgjasë deri në një javë.

Simptomat kryesore janë diarreja me ujë si dhe të vjellat, ndërsa disa fëmijë do të kenë edhe temperaturë të lehtë. Është e rëndësishme të dini se nëse një fëmijë ka rotavirus, ai mund ta përhapë atë përpara fillimit të simptomave, si dhe shtatë ditë pas fillimit të simptomave.

2. Norovirusi

Është më i zakonshëm te fëmijët nga mosha gjashtë deri në 18 muaj. Mund të ndodhë në çdo kohë të vitit, por më së shumti ndodh nga nëntori deri në prill. Zgjat rreth dy ditë dhe simptoma kryesore janë të vjellat, ndërsa diarreja është e pranishme në një masë më të vogël dhe mund të shfaqen edhe dhimbje muskulore, ngërçe, dhimbje koke dhe temperaturë të lehtë.

3. Astrovirusi dhe adenovirusi

Astrovirusi është më i zakonshëm te foshnjat dhe fëmijët e vegjël dhe është më i zakonshëm në muajt e dimrit, ndërsa adenovirusi shfaqet në verë te fëmijët deri në dy vjeç dhe shkakton të vjella deri në dy ditë, e ndjekur nga diarre që mund të zgjasë deri në dy javë.

Mjeku mund të ekzaminojë saktësisht se cili virus është i përfshirë në testet që zbulojnë antigjenet virale në jashtëqitjen e fëmijës.

Infeksione të tjera të zorrëve te fëmijët shkaktohen nga bakteret dhe parazitët. Një infeksion bakterial i zorrëve mund të infektohet nga një fëmijë kur hanë ushqime të gatuara në mënyrë të pamjaftueshme.

Po aq e rrezikshme mund të jetë edhe ruajtja e gabuar e ushqimit të mbajtur në temperaturën e dhomës, veçanërisht verës. Parazitët mund të gjenden në sipërfaqe të ndryshme që një fëmijë i prek me duar dhe më pas i fut duart në gojë dhe infektohet.

Si transmetohet virusi i zorrëve te fëmijët?

Viruset transmetohen kur një fëmijë prek me duar një zonë të infektuar, si lodrat dhe më pas i vendos duart në gojë ose kur bie në kontakt me një fëmijë tjetër që ka virusin e zorrëve. Përveç kësaj, një prind mund t’ia kalojë virusin një fëmije nëse ai është i sëmurë dhe nuk i lan mirë duart para se të ruajë ushqimin ose para kontaktit me duart e fëmijës, të cilat më pas fëmija do t’i vendosë në gojë. Po kështu një prind mund të infektohet nga një fëmijë kur i ndërron pelenat një fëmije të infektuar dhe nuk i lan mirë duart më pas. Virusi i zorrëve është shumë ngjitës, ndaj duhet kujdes.

A mund të parandalohet virusi i zorrëve te fëmijët?

Mënyra e vetme që mund të parandalohet virusi i zorrëve është larja e duarve rregullisht me sapun dhe ujë. Një mënyrë tjetër për të parandaluar këtë është vaksinimi kundër rotavirusit, duke vaksinuar foshnjat nga gjashtë javë deri në 16 javë.

Si trajtohet virusi i zorrëve te fëmijët?

Gjëja më e rëndësishme është të bëni kujdes që të mos dehidratoheni, gjë që mund të jetë fatale.

Dehidratimi mund të njihet nga goja e thatë, sytë e thatë, kur nuk ka lot kur qan dhe nga urinimi i reduktuar.

Fëmijëve duhet t’u jepen vazhdimisht lëngje, mundësisht ujë, në sasi më të vogla. Rreziku i dehidrimit është më i lartë te foshnjat dhe fëmijët e vegjël, ndaj është e nevojshme të monitorohet numri i pelenave të ndërruara.

Probiotikët, të cilët janë të rëndësishëm për mikroflorën e zorrëve, gjithashtu mund të ndihmojnë dhe mund të shkurtojnë kohëzgjatjen e simptomave.

Për fëmijët më të mëdhenj, është e rëndësishme t’i kushtoni vëmendje dietës dhe t’u jepni sasi të vogla banane, oriz të gatuar pa erëza, pulë të zier, supë dhe bukë të thekur. Ushqimet e skuqura, të yndyrshme dhe pikante, si dhe ëmbëlsirat dhe lëngjet duhet të shmangen.

Virusi i zorrëve te fëmijët zakonisht ndalet gradualisht pas disa ditësh. Nëse zgjat shumë, simptomat përkeqësohen ose shfaqet gjak në jashtëqitje, është e nevojshme të kërkoni ndihmë mjekësore.

Etiketa
Vazhdo të lexosh

Lajmet

OBSH thotë se 2.6 milionë njerëz kanë vdekur si pasojë e përdorimit të alkoolit në vitin 2019

Publikuar

3 ditë më parë

më

26 Qershor, 2024

nga

Njerëzit kanë më shumë gjasa të vdesin si pasojë e problemeve që vijnë si pasojë e përdorimit të alkoolit në Evropë se kudo tjetër, sipas një raporti të ri nga Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH).

Në vitin 2019, sipas OBSH-së, 2.6 milionë njerëz kanë vdekur si pasojë e përdorimit të alkoolit. Kjo është një rënie prej 2.5 për qind nga viti 2010, por ende “e lartë dhe e papranueshme”, tha Dr Vladimir Poznyak, i cili drejton njësinë për përdorimin e alkoolit, drogës dhe sjelljeve të varësisë në departamentin e shëndetit mendor dhe substancave të OBSH-së.

Evropa ka shkallën më të lartë të vdekshmërisë si pasojë e alkoolit – 52.9 për 100,000, pak mbi Afrikën 52,2 për 100,000 – si dhe shkallën më të lartë në botë të çrregullimit të përdorimit të alkoolit, me 10.7 për qind, megjithëse prevalenca ka rënë në vitet e fundit./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Paralajmëron OBSH: Nxehtësia mund të përkeqësojë krizën shëndetësore për palestinezët në Gaza

Publikuar

7 ditë më parë

më

22 Qershor, 2024

nga

Organizata Botërore e Shëndetësisë paralajmëron se nxehtësia përvëluese në Gaza mund të përkeqësojë problemet shëndetësore për palestinezët.

Programi Botëror i Ushqimit ka paralajmëruar se një krizë serioze e shëndetit publik po afrohet në Gaza për shkak të mungesës së ujit të pastër, ushqimit dhe furnizimeve mjekësore.

“Ne kemi përjetuar zhvendosjen masive gjatë javëve dhe muajve të fundit dhe ne e dimë se kombinimi dhe nxehtësia mund të shkaktojnë një rritje të sëmundjeve”, tha Richard Peeperkorn, përfaqësuesi i OBSH-së për Gazën dhe Bregun Perëndimor.

“Ne jemi dëshmitarë të ndotjes së ujit për shkak të ujit të nxehtë dhe do të ketë më shumë ushqim të kontaminuar për shkak të temperaturës së lartë. Do të kemi mushkonja dhe miza nga insektet, dehidrim, goditje nga nxehtësia”, shtoi ai.

Nxehtësia ekstreme ka lënë të vdekur qindra njerëz në mbarë botën derisa po fillon vera e hemisferës veriore./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Ndikimi i temperaturave të larta te personat e shëndoshë dhe te të sëmurët

Publikuar

1 javë më parë

më

21 Qershor, 2024

nga

Shkruan Basri Lenjani

Gjatë stinës së verës temperaturat e larta ditore nuk janë e këndshme për askënd, ndaj vapa tropikale mund të shkaktojë probleme serioze edhe te njerëzit plotësisht të shëndetshëm.

Personat me të rrezikuar janë:

  • Të moshuarit
  • Fëmijët
  • Nēnat shtatëzënë
  • Të sëmurët me sëmundje të zemrës, neurologjike, të mushkërive, metabolike, vaskulare, psikiatrike, alkoolistët, të sëmurët që mjekohen me antidepresivë treciklikë, me antihisatminikë, personat që punojnë në ndërtimtari, bujqit dhe personat e shëndetshëm etj.

Rreziqet kryesore të trupit tonë janë goditja e diellit dhe nga nxehtësia:

  • Sa është organizmi ynë përgatitur për t’u ambientuar, përshtatur me kushtet e reja klimatike?
  • Sa i gatshëm është metabolizmi ynë për të vazhduar me të?
  • Çfarë duhet të bëjmë kur e teprojmë?

Kujdesi i shtuar:

  • Nga ora 11=17:30 h nuk duhet të ekspozoheni rrezeve të diellit, sepse kanë efekt negativ në organizmin e njeriut,
  • Nëse temperaturat janë të larta mbi 35 gradë Celsius, punëtorët që punojnë në ndërtimtari, bujqit, etj. duhet të ndëpresin aktivitetin e tyre punues nga ora 11-17h për shumë arsye, sepse mund të ndodhin sëmundje akute jetëkërcënuese dhe lëndime serioze për jetën e tyre, për shkak të ndikimit të drejtëpërdrejt të rrezeve të diellit..

Të informohen qytetarët:

  • Pushteti lokal i qyteteve duhet të sigurojë burime uji ose cisterna në vende publike me mbipopullim të popullatës, qytetarët mund të freskohen në çdo kohë….
  • Mbroni kokën me çadër ose kapelë, veshja duhet të jetë me ngjyra të çelta, pije freskuese, pemë, perime, të qëndroni në ambiente të freskëta ose nën hije, lëkurën duhet të mbroni me yndyra kundër diellit.
  • Të sëmurët që më parë kanë pasur sulm në zemër, me shtypje të ulët, të lartë, goditje në tru, epilepsi, diabet, të sëmurët depresivë, alkoolistët, të sëmurët që trajtohen me barna kundër alergjisē, të sëmurët më sëmundje kronike të lëkurës, gjendjet pas lëndimeve te të moshuarit, fëmijët, nënat shtatëzënë, personat e shëndoshë dhe drejtuesit e automjeteve.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Çka është hipertermia?

Publikuar

1 javë më parë

më

21 Qershor, 2024

nga

Shkruan Basri Lenjani

Hipertermia është gjendje e rritjes së temperaturës së brendshme trupore, e cila shfaqet si pasojë e krijimit të tepërt të nxehtësisë në organizëm ose si pasojë e moslargimit të tepërt të nxehtësisë nga organizmi.

Hipertermia mund të emërtohet si sindromi që paraqitet si pasojë e ndikimit të temperaturave të larta dhe lagështirës nga mjedisi i jashtëm.

Hiperteremia shkaktohet nga: temperaturat e larta të ambientit të jashtëm, lagështia e lartë relative, rritja e aktivitetit fizik, te të moshuarit për shkak të moshës së thyer, fëmijët e vegjël, sëmundjet e mëparshme; sistemi nervor qendror, kardiovaskular, i frymëmarrjes, diabeti, dehidrimi, përdorimi i barnave dhe alkoolit, trashësia, sëmundjet e veshkave, retardimi mental, funksioni i shtuar i gjëndrës tiroide, sëmundjet e lëkurës, etj.

Statistikat

Valët e të nxehtit, ose nxehtësia dhe moti i nxehtë që mund të zgjasë për disa ditë, mund të kenë një ndikim të rëndësishëm në shoqëri, duke përfshirë një rritje të vdekjeve të lidhura me nxehtësinë.

Valët e të nxehtit janë ndër rreziqet më të rrezikshme natyrore, por rrallë marrin vëmendjen e duhur, sepse numri i vdekjeve dhe shkatërrimi i tyre nuk është gjithmonë i dukshëm menjëherë.

Në vitin 2015 mbi 175 milionë njerëz ose më shumë u ekspozuan ndaj valëve të të nxehtit në krahasim me vitet tjera;

Midis viteve 1998-2017 mbi 166 mijë njerëz vdiqën për shkak të temperaturave ekstreme;

Mbi 250 mijë vdekje shtesë çdo vit ndodhin nga sëmundjet e ndjeshme ndaj klimës dhe ky numër do të jetë e më i madh në vitin 2030.

Ndërsa efektet e nxehtësisë mund të përkeqësohen në qytete, për shkak të efektit të ishullit të nxehtësisë urbane (UHI), jetesa dhe mirëqenia e komuniteteve jourbane gjithashtu mund të prishen rëndë gjatë dhe pas periudhave të motit jashtëzakonisht të nxehtë.

Valët e të nxehtit mund të rëndojnë shërbimet shëndetësore dhe të urgjencës dhe gjithashtu të rrisin tendosjen mbi ujin, energjinë dhe transportin duke rezultuar në mungesë të energjisë apo edhe ndërprerje.

Siguria e ushqimit dhe e jetesës mund të jetë gjithashtu e tendosur nëse njerëzit humbasin të korrat ose bagëtinë për shkak të nxehtësisë ekstreme

Gjendjet e hipertermisë mund të klasifikohen dhe të renditen në pesë grupe: Sinkopa nga veprimi i të nxehtit, shtangimet nga të nxehtit, plogështia nga të nxehtit, goditja nga të nxehtit dhe diellosja.

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara