

Published
3 years agoon
By
Betim GashiStërvitja është sekreti i shëndetit të mirë. Studiuesit në Institutin Kombëtar të Kancerit dhe Institutin Kombëtar për Plakjen analizuan të dhënat për më shumë se 270 mijë të rritur në ShBA në të 60-at dhe 70-at e tyre. Krahasuar me njerëzit që nuk ushtroheshin fare, ata që ushtroheshin 7.5 deri në 15 orë në javë ulnin shanset e tyre për të vdekur me 31 për qind gjatë periudhës së ndjekjes, mesatarisht 12 vjet.
Po por nuk duhet të jesh atlet. Luajtja e sporteve me raketë kryesonte listën e ndjekur nga vrapimi. Megjithatë, ecja e shpejtë ishte aktiviteti tjetër më i dobishëm. Golfi, noti dhe çiklizmi gjithashtu ndihmuan në uljen e rrezikut të vdekjes. Siç mund ta prisni, sa më shumë të ushtroheshin, aq më mirë ia dilnin. Por ulja më e madhe në rrezikun e vdekjes erdhi nga arritja e kufirit prej 7.5 orësh. Të bësh më shumë ndihmoi, por jo aq shumë.
Më pak llogaritet. Hulumtimi i mëparshëm nga një ekip tjetër arriti në përfundimin se njerëzit që ecnin për më pak se dy orë në javë kishin më pak gjasa të vdisnin gjatë një periudhe 13-vjeçare sesa ata që nuk ushtroheshin. Ecja e shpejtë të paktën 150 minuta në javë ul rrezikun e vdekshmërisë me 20 për qind. Ecja mund t’ju ndihmojë të shmangni artritin, depresionin dhe gripin dhe ftohjet. Ritmi juaj është një masë e shëndetit tuaj të përgjithshëm. Të moshuarit që mund të ecnin më shpejt se 1.8 milje në orë u ulën në gjysmën e sipërme të grafikut të jetëgjatësisë në një studim, ndërsa një tjetër zbuloi se njerëzit që mund të ecnin 2.7 milje në një orë ishin veçanërisht jetëgjatë.
Nëse keni nevojë t’i jepni trurit tuaj pushim, lidhni ushtrimet me relaksimin. Blini disa pesha në shtëpi ose një biçikletë të palëvizshme dhe stërvituni ndërsa jeni duke parë shfaqjet tuaja të preferuara televizive “vegging” ose duke dëgjuar muzikë ose podkaste argëtuese.
Hiqni dorë nga qëndrimi gjithçka ose asgjë. Mund të shtoni ecjen, një klasë kërcimi një herë në javë dhe një lojë tenisi çdo javë.
Ji i sjellshëm me veten. Ju nuk do t’i vini në dukje një shoku se ajo është më e trashë dhe më e ngadaltë se sa ishte pesë vjet më parë. Ju gjithashtu nuk do t’i thoni asaj se është më e rëndësishme të kujdeset për të gjithë të tjerët ose të kontrollojë Twitter-in.
Filloni përsëri. Nëse bie nga rutina juaj, lëreni të kaluarën të jetë e kaluar dhe filloni përsëri.
Mos e lidhni ushtrimin me humbjen e peshës. Ju mund të mos humbni peshë, por do të jeni më të shëndetshëm dhe do të dukeni më në formë. Disa njerëz ndalojnë kur nuk shohin mjaftueshëm një rënie në peshore.
Sigurohuni që të kënaqeni. Mund të ketë disa shqetësime ose siklet në fillim, por stërvitja në fund do t’ju bëjë të ndiheni mirë. Gjeni aktivitetet që ju pëlqejnë dhe një qëndrim dhe rutinë që e bën ushtrimin një gëzim.

Një studim i publikuar në “The American Journal of Clinical Nutrition” sugjeron se suplementet me vitaminë D mund të ngadalësojnë procesin e plakjes, duke ndihmuar në ruajtjen e telomerëve, që janë pjesët mbrojtëse në fund të kromozomeve.
Shkurtimi i telomerëve është proces natyral që ndodh me kalimin e moshës, por mund të lidhet me rrezik më të lartë për sëmundje të ndryshme dhe madje edhe me jetëgjatësinë.
“Kur telomerët bëhen shumë të shkurtër, qelizat ndalojnë së shumuari (senescencë) ose vdesin (apoptozë). Të dyja këto gjendje kontribuojnë në plakje dhe sëmundje të lidhura me moshën”, ka shpjeguar doktori David Cutler, mjek familjar në “Providence Saint John’s Health Center” në Santa Monica, Kaliforni, për Medical News Today.
Studiuesit kanë përdorur të dhëna nga studimi “VITAL”, që ka përfshirë mijëra të rritur në SHBA që morën suplemente me vitaminë D3, acide yndyrore omega-3, ose placebo për rreth pesë vjet.
Studimi ishte i kontrolluar, i rastësishëm dhe nuk dihej kush merrte suplement dhe kush placebo. Në analizë janë përfshirë mbi 1,000 pjesëmarrës që kanë dhënë mostra gjaku në fillim të studimit dhe më pas, pas dy dhe katër vjetësh pas nisjes së studimit.
Rezultatet: Vitamina D ndihmon, omega -3 jo
-Pjesëmarrësit që morën vitaminë D patën vetëm shkurtim minimal të telomerëve pas dy dhe katër vjetësh.
-Në krahasim, grupi që mori placebo kishte shkurtim të dukshëm të telomerëve në të njëjtat periudha kohore.
-Suplementet me omega-3 nuk treguan ndonjë efekt të rëndësishëm në gjatësinë e telomerëve.
Analiza e mëtejshme tregoi se:
-Vitamina D kishte efekt më të fortë te personat që nuk merrnin ilaçe për kolesterol.
-Efekti ishte më i dukshëm te pjesëmarrësit afroamerikanë.
-Ata që nuk ishin obezë përfitonin më shumë nga vitamina D në ruajtjen e telomerëve.
-Omega – 3 nuk ndikonte në efektin e vitaminës D.
Kufizimet e studimit
Studiuesit kanë theksuar se kjo ishte analizë dytësore mbi të dhëna ekzistuese, ndaj nuk ishte studimi i projektuar posaçërisht për këtë qëllim. Ata kanë deklaruar se pjesa më e madhe e pjesëmarrësve ishin të bardhë dhe mbi 50 vjeç, ndaj rezultatet nuk mund të merren parasysh për çdo grup.
-Kishte mungesë të të dhënave për rreth 37% të pjesëmarrësve pas katër vjetësh, çka mund të ketë ndikuar në rezultatet.
-U analizuan vetëm telomerët në qelizat e bardha të gjakut, jo në inde të tjera të trupit.
“Studimi përfshiu një numër relativisht të vogël pjesëmarrësish, u fokusua vetëm në leukocite dhe nuk vlerësoi ndikimin konkret në shëndet. Prandaj, ndikimi klinik që mund të nxjerrim është i kufizuar”, ka thënë doktori David Cutler.
A mund të ngadalësojë plakjen me 3 vjet?
Ruajtja e telomerëve që u vu re te grupi me vitaminë D mund të përkthehet në rreth 3 vjet më pak plakje biologjike.
“E dimë se vitamina D ndihmon kockat, sistemin imunitar dhe redukton inflamacionin. Tani kjo lidhet me ruajtjen e telomerëve, me ngadalësimin e plakjes dhe parandalimin e sëmundjeve. Është mbresëlënëse!”, ka thënë doktori Yoshua Quinones, mjek internist dhe bashkëpunëtor në LabFinder.com.
Nëse konfirmohet, suplementet ditore të vitaminës D janë çelës për të reduktuar rrezikun e sëmundjeve të lidhura me moshën. “Mund të çojnë në udhëzime mjekësore dhe të jenë të rëndësishme për mjekësinë parandaluese”, shtoi ai.
Ekspertët kanë theksuar se vitamina D është e tretshme në yndyrë, ndaj mund të grumbullohet në trup dhe të shkaktojë toksicitet nëse merret në sasi të mëdha.
“Ndërsa 2,000 njësi në ditë ka gjasa të jenë të sigurta, doza të larta të vitaminës D mund të dëmtojnë veshkat dhe të shkaktojnë efekte të tjera anësore”, ka paralajmëruar Cutler.
Shëndeti
Gjashtë ushqimet më të mira kundër fryrjes së stomakut
Published
2 days agoon
May 30, 2025
Dhimbjet e barkut, gazrat dhe fryrja janë simptoma të një tretjeje problematike por edhe pasoja të ushqyerjes së keqe.
Ka ushqime të caktuara të cilat shkaktojnë fryrje të stomakut por edhe gazra të vazhdueshme dhe një ndjesi parehatie të madhe. Në shumë raste, fryrja eliminohet falë konsumit të ushqimeve dhe pijeve të caktuara të shëndetshme për tretjen.
Cilat janë ushqimet që eliminojnë fryrjen e stomakut?
Kivi – Një frut i pasur me fibër. Ekspertët thonë se ngrënia e dy frutave në ditë për katër javë eliminon konstipacionin dhe fryrjet e stomakut.
Çaji i nenexhikut – Ky çaj është përdorur prej shekujsh për të përmirësuar tretjen, suplementët e nenexhikut konsumohen për katër javë. Në këtë mënyrë do të përgjysmojnë simptomat e problemeve me tretjen e shfryjnë stomakun.
Bananja – Ky frut është burim i pasur i fibrës e cila ushqen bakteret e mira në stomak e përmirëson tretjen. Gratë që hanë dy banana në ditë për 2 muaj me rradhë kanë një bark më të sheshtë.
Kefiri – Përmban një enzimë të rëndësishme që shpërbën laktozën, një sheqernë tek qumështi që shkakton probleme me stomakun. Pirja e kefirit zgjidh problemet me tretjen dhe eliminon fryrjen dhe gazrat me të paktën 70%.
Xhenxhefili – Xhenxheri është përdorur prej mijëra vitesh për të qetësuar stomakun dhe përmirësuar tretjen. Ai qetëson muskujt e lejon trupin të nxjerrë gazrat me lehtësi. Xhinxheri, një prej përbërësve kryesorë të këtij zhardhoku, ofron përfitime të shkëlqyera për stomakun dhe tretjen.
Pjepri – Ka aftësi çliruese dhe ndihmon në eliminimin e ujrave të tepërt nga organizmi. Ai shfryn stomakun dhe shërben si një zëvendësues natyral i elektroliteve sepse është shumë i pasur me kalium.

Përveç medikamenteve, në raste virozash apo infeksionesh të ndryshme rekomandohen ushqime dhe bimë mjekësore që funksionojnë më së miri.
Xhenxhefili – Përmirëson metabolizmin e lufton dëmin oksidues në trup, Përbërësit e tij janë efikasë për të luftuar inflamacionin e dëmshëm si në rastin e kolitit, veshkave, diabetit. Konsumi i 3 gramëve xhenxhefil pluhur në ditë është efikase për të përmirësuar reagimet anti-inflamatore të trupit.
Speci i kuq djegës – Ky spec përmban kapsaicinë, një substancë me aftësi të mëdha kundër inflamacionit, përmban flavonoidë e ushqyes tjerë që shënjestrojnë sëmundjet në nivel qelizor, shkatërrojnë radikalet e lira që shkaktojnë organizmin. Konsumi i 100 mg spec shërben për të korrur këto përfitime.
Kanella – Një nga përbërësit e kanellës pengon proteinat që shkaktojnë inflamacion në trup, ky përbërës njihet si cinnamaldehyde, është efikas kundër sëmundjeve që shkaktohen nga inflamacioni. Këto vlera janë të pranishme nëse njeriu konsumon 1-1.5 gramë kanellë në ditë.
Farat e karafilit – Përmbajnë eugenol që pengon enzimat që shkaktojnë reagime inflamatore në trup, vaji i këtyre farave është ideal kundër inflamacionit dhe mjafton një pikë e tij për të lyer zonën e inflamuar në trup.
Sherebela – Përmban acid carnosik dhe cornosol, dy substanca që përmirësojnë metabolizmin e largojnë radikalet që shkaktojnë inflamacion në trup. Njeriu mund të konsumojë 300-600 mg sherebelë në ditë. Nëse keni sherebelë të freskët përdorni 4 deri 6 gramë në ditë.
Rozmarina – Përmban përbërës të ngjashëm me sherebelën, por dallon falë acidit rosmarinik që luan efekt stabilizues në suplemente farmaceutikë. Përbërësit e rozmarinës pengojnë trupin të lëshojë reagime vetë-dëmtuese kundër inflamacionit. Njeriu mund të konsumojë 4-6 gramë rozmarinë të freskët në ditë kundër simptomave të artritit reumatoid. Dozat e duhura të vajit esencial të rozmarinës variojnë nga 0.1 deri në 1 ml në ditë.
Piperi i zi – Piperina që gjendet tek piperi i zi lehtëson shumë prej simptomave të artritit, një prej sëmundjeve auto-inflamatore. Doza e rekomanduar ditore besohet të 20 mg piperinë ose një majë luge çaji me piper të zi.
Çaji jeshil – Disa filxhanë çaji jeshil në ditë ofrojnë shumë lehtësim për pacientët që vuajnë nga artriti dhe zbusin simptomat e inflamacionit.
Ushqime të tjera – Ushqime të tjera të rekomanduara kundër inflamacionit janë frutat e pyllit, lakra e kuqe, fasulet, arrat, legumet dhe vaji i ullirit.

Nëse ndjeni uri menjëherë pas një vakti, duhet të mendoni për ushqimet që po hani. Domethënë, disa ushqime nuk ju bëjnë të ngopur dhe është më mirë t’i zëvendësoni ose t’i kombinoni ato me ushqime që ofrojnë një ndjesi ngopjeje.
Doktori Franklin Joseph ndau një listë ushqimesh që rekomandon për këdo që do të ndihet i ngopur për më gjatë dhe të humbasë peshë.
Ai thotë se të ndihesh vazhdimisht i uritur nuk është shenjë dobësie, por shpesh është çështje e asaj që ke në pjatë.
“Çelësi për të ngrënë më pak ushqim pa shqetësime është zgjedhja e ushqimeve që ju mbajnë të ngopur për më gjatë. Këto pesë gjëra funksionojnë me biologjinë tuaj, duke ju ndihmuar të ndiheni të ngopur dhe në kontroll pa pasur nevojë të numëroni kaloritë”, tha ai.
Ai shtoi se të hash më pak kalori nuk do të thotë të hash porcione më të vogla. Kjo do të thotë të zgjidhni ushqime që ju ndihmojnë të qëndroni të ngopur. Në këtë mënyrë ju humbni peshë pa luftuar vazhdimisht me urinë.
Tërshërë
Një nga ushqimet më të mira për kontrollin e oreksit. Është plot me fibra të tretshme, që ngadalësojnë tretjen e ju ndihmojnë të qëndroni të ngopur më gjatë. Beta-glukani në tërshërë gjithashtu stabilizon sheqerin në gjak, duke parandaluar rëniet e energjisë që shkaktojnë dëshirën për të ngrënë.
Thjerrëza dhe fasule
Të pasura me fibra dhe proteina bimore, thjerrëzat dhe fasulet janë ushqime që ngadalësojnë tretjen. Në përgjithësi, vaktet me bishtajore çojnë në ulje të urisë më vonë gjatë ditës, sepse ato marrin më shumë kohë për t’u tretur, për të fryrë stomakun dhe për të aktivizuar hormonet natyrore të ngopjes së trupit.
Perime të papërpunuara
Karrotat, selinoja, kastraveci dhe speci mund të mos duken si zgjedhje të mira, por ato janë një armë sekrete për këdo që përpiqet të hajë më pak. Perimet e papërpunuara kanë një sasi të lartë fibrash dhe shumë pak kalori. Kërcitja dhe përtypja gjithashtu ndihmojnë në nxitjen e sinjaleve të ngopjes në tru.
Vezë
Janë të ngopura falë përmbajtjes së lartë të proteinave. Fillimi i ditës me vezë, qofshin të ziera, të ziera pa lëvozhgë apo të fërguara, zvogëlon sasinë e ushqimit që hani gjatë pjesës tjetër të ditës.
Kokoshka
Kokoshkat u renditën në listë, por për sa kohë që nuk ishin të spërkatura me gjalpë ose sheqer sipër. Kokoshkat kanë pak kalori, por volum. Është një meze e shkëlqyer që të jep një ndjesi kënaqësie dhe të ndihmon të qëndrosh i ngopur.

Lajm i mirë për pronarët e automjeteve elektrike

“Ëndrra pa kufi, Opera pa mure” – publikohen datat e Ramë Lahaj International Opera Festival

Këto zakone po ju pengojnë të jeni më inteligjent, ja cilat duhen shmangur

UBT International Smart Schools diplomon nxënësit e brezit të ri teknologjik – Ceremonia mbahet këtë të shtunë në Parkun Shkencor

Vitamina D mund të ngadalësojë plakjen

Von der Leyen: Evropa duhet të forcojë mbrojtjen, të pranojë Ukrainën në BE

Profesorët e UBT-së prezantuan projektin COWEB në takimin “Cluster” të organizuar nga Erasmus Plus Kosova

Studentët e programit Inxhinieri e Ndërtimit dhe Infrastrukturë në UBT realizojnë vizitë studimore në kuadër të moduleve “Mekanika e Dherave” dhe “Siguria në Punë”

Studentët e vitit të tretë në Menaxhment, Biznes dhe Ekonomi në UBT përfundojnë me sukses trajnimin praktik “Micro Business Game”
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT1 month ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet2 months ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Kulturë2 months ago
Shkëlqeu me rolin e tij në ‘Kontesha Arduini’, intervistë me Mirsad Ferati
-
Kulturë2 months ago
27 marsi/Dita Ndërkombëtare e Teatrit! Mitrovica sjell shfaqjen “Kontesha Arduini”, histori magjepëse që nuk duhet humbur