Lajmet

​Antibiotikët dhe këto katër lloje ushqimesh nuk duhet të merren së bashku

Me shumicën e antibiotikëve, një lloj i caktuar ushqimi është i ndaluar për shkak të efekteve anësore serioze.

Published

on

Antibiotikët e ndryshëm funksionojnë ndryshe në trup, kështu që ushqimi që hani dhe pijet që pini mund të rrisin ose ulin efektivitetin e tyre.

Me shumicën e antibiotikëve, një lloj i caktuar ushqimi është i ndaluar për shkak të efekteve anësore serioze – alkoolit, kalciumit, magnezit dhe agrumeve.

Agrume

Disa përbërës të agrumeve zbërthehen në mëlçi nga enzimat e mëlçisë si antibiotikë, kështu që ata konkurrojnë me të njëjtat enzima të zbërthimit si antibiotiku. Në atë rast, antibiotiku nuk mund të zbërthehet dhe të ekskretohet me kohë, duke grumbulluar kështu sasinë e ilaçit në trupi dhe në nivele toksike dhe kjo mund të ketë pasoja të dëmshme.

Kalciumi

Dihet se kalciumi nga qumështi, produktet e qumështit dhe ushqimet që përmbajnë kalcium, por edhe medikamentet që përdoren në trajtimin e osteoporozës, zvogëlon resorbimin e antibiotikëve në zorrë, kjo është veçanërisht e vërtetë për grupet e antibiotikëve kinolone dhe tetraciklinike. organizmi i mjaftueshëm për të luftuar patogjenët bakterial. Kjo mund të shmanget duke marrë ilaçin dy orë pas konsumimit të ushqimeve të pasura me kalcium.

Magnezi

Marrja e magnezit në kombinim me një antibiotik mund të zvogëlojë përthithjen e ilaçit dhe kështu ta bëjë atë më pak efektiv në luftimin e sëmundjes. Është mirë të merret dy orë para ose pas antibiotikëve, asnjëherë në të njëjtën kohë.

Alkooli

Ky përbërës nuk ndikon negativisht në të gjithë antibiotikët, por nuk rekomandohet në kombinim me asnjë grup barnash, përfshirë antibiotikët. Sidomos jo me antibiotikun metronidazol, ku mund të shkaktojë hipoglicemi, marramendje, të vjella, çrregullime të frymëmarrjes dhe çrregullime të tjera mendore, konfuzion.

Ushqimi që është i mirë për t’u marrë

Ushqimet e pasura me vitaminë K duhet të merren në pacientët që marrin terapi me martefarin sepse antibiotiku vret bakteret që prodhojnë vitaminën K në zorrë. Është i rëndësishëm në trajtimin antikoagulues në mënyrë që të mos përmirësojë efektin e martefarinës dhe të rezultojë në gjakderdhje të padëshiruar.

Krahas antibiotikëve duhen marrë edhe probiotikë për të rikthyer florën e zorrëve, e cila ndikohet negativisht nga antibiotikët, sepse përveç baktereve të këqija, shkatërrojnë edhe ato të mirat.

Antibiotikët ndalojnë rritjen ose shkatërrojnë bakteret, por edhe ato të këqijat që shkaktojnë sëmundjen, edhe ato të mira që ndodhen në zorrë dhe që përbëjnë mikrobiotën e trupit tonë, viruset dhe kërpudhat. Probiotikët ndihmojnë në rivendosjen e ekuilibrit të florës së zorrëve. Këto janë bakteret lakto dhe bifido, të cilat mund t’i marrim në formë kulturash qumështi ose tabletash.

Ju duhet të merrni antibiotikë në një kohë të caktuar sepse efekti i një doze të vetme është i kufizuar në kohë dhe duhet të ketë vazhdimësi të përqendrimit të barit në trup që ai të jetë efektiv.

Antibiotikët merren vetëm me rekomandimin e mjekut që ju ka ekzaminuar dhe ka vendosur indikacionet për një trajtim të tillë.

Ndodh shpesh që antibiotikët trajtojnë infeksionet virale të sistemit të sipërm respirator që nuk reagojnë ndaj antibiotikëve, duke zhvilluar kështu rezistencën ndaj disa antibiotikëve. Infeksionet virale trajtohen duke lehtësuar simptomat, jo me antibiotikë dhe largohen vetë.

Disa këshilla të tjera:

Mos merrni doza të dyfishta ose gjysmë të barit të përshkruar sepse mendoni se është shumë ose pak, mjeku është ai që e vlerëson dozën e përshkruar në bazë të njohurive, përvojës dhe edukimit që ka.

Nëse keni ndonjë efekt anësor ndaj antibiotikut, konsultohuni me mjekun tuaj.

Është veçanërisht e rëndësishme të ndiqni udhëzimet për dhënien e antibiotikëve fëmijëve në formë shurupi.

Shumë ekspertë pajtohen se antibiotikët nuk duhet të merren nëse nuk janë absolutisht të nevojshme. Në rast të një infeksioni bakterial do të ndihmojë por do të lërë shumë pasoja pas. Këtë e konfirmon një studim i Universitetit të Amsterdamit. Studiuesit morën mostra jashtëqitjeje dhe pështymë para dhe menjëherë pas marrjes së antibiotikëve. Më pas ata morën mostra pas një muaji, dy muajsh, katër dhe 12.

Ata provuan katër lloje të antibiotikëve (klindamicinë, ciprofloxacin, minociklinë dhe amoksicilinë) dhe të gjithë ata prishën diversitetin e mikroorganizmave në zorrë. Megjithatë, situata me mikrobet në gojën e tyre nuk ishte problematike, ata u shëruan shpejt. Në disa raste në një javë.

Ata arritën në përfundimin se antibiotikët ndryshuan përbërjen dhe diversitetin e mikrobeve të zorrëve muaj pas gëlltitjes, dhe në disa raste për një vit (në ata që merrnin ciprofloxacin). Kjo mund të hapë rrugën për bakteret e rrezikshme patogjene, duke përfshirë Clostridium difficile potencialisht vdekjeprurëse. Një ndryshim në diversitetin bakterial mund të prishë sistemin imunitar dhe tretjen.

Ata zbuluan gjithashtu se klindamicina shkatërron mikroorganizmat që prodhojnë butirate – një acid yndyror që redukton rrezikun e inflamacionit dhe tumoreve dhe ka një efekt mbrojtës në shëndetin e sistemit tretës, raporton Food Matters.

Rajoni

Rektori Hajrizi mori pjesë në Konferencën CIGRE Kosova mbi “Formësimin e fuqisë punëtore të së ardhmes: Perspektiva e universitetit mbi tregun e punës”

Published

on

Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, mori pjesë në konferencën e organizuar nga CIGRE Kosova, me temën “Formësimi i fuqisë punëtore të së ardhmes: Perspektiva e universitetit mbi tregun e punës në sektorin e energjisë”. Në këtë ngjarje u bashkuan ekspertë të energjisë, akademikë dhe përfaqësues të industrisë, për të diskutuar ndikimin e transformimeve teknologjike në zhvillimin e kapaciteteve profesionale dhe krijimin e vendeve të reja të punës.

Në fjalën e tij, Rektori Hajrizi theksoi se universitetet duhet të kenë një rol udhëheqës në përgatitjen e fuqisë punëtore të digjitalizuar, duke ndërtuar ura bashkëpunimi midis arsimit, inovacionit dhe industrisë. Ai nënvizoi rëndësinë e edukimit ndërdisiplinar dhe zhvillimin e programeve studimore që përfshijnë fusha si energjia e zgjuar, inteligjenca artificiale, teknologjia 5G dhe menaxhimi i qëndrueshëm i burimeve.

Rektori Hajrizi po ashtu theksoi rëndësinë e studimeve të doktoratës dhe akreditimit të programeve në këtë nivel, si domosdoshmëri për zhvillimin e kërkimit shkencor të avancuar dhe përgatitjen e ekspertëve të nivelit të lartë që i nevojiten tregut të punës. Ai potencoi se akreditimi i doktoraturave në fushat e energjisë, teknologjisë dhe inovacionit është një hap i rëndësishëm për të forcuar lidhjen mes universiteteve dhe industrisë, si dhe për të krijuar një bazë të qëndrueshme të zhvillimit akademik dhe profesional.

Gjithashtu, Rektori prezantoi arritjet e UBT Smart City, e cila ka integruar teknologjinë 5G dhe sistemet e mençura të energjisë, duke e bërë UBT-në një ndër institucionet e para në rajon që po e zbatojnë në praktikë konceptin e qytetit të mençur (Smart City). Këto zhvillime lidhin drejtpërdrejt kërkimin shkencor me nevojat e ekonomisë moderne dhe krijojnë terren të përshtatshëm për përfshirjen e studentëve dhe stafit akademik në projekte të avancuara.

Rektori theksoi se sektori i energjisë është ndër më dinamikët në procesin e digjitalizimit dhe zhvillimit të qyteteve të mençura, duke hapur mundësi të reja për bashkëpunim ndërmjet universiteteve dhe industrisë, si dhe për krijimin e vendeve të punës të orientuara drejt inovacionit, qëndrueshmërisë dhe kërkimit shkencor të avancuar.

Konferenca CIGRE Kosova shërbeu si një platformë e rëndësishme për shkëmbimin e ideve, nxitjen e kërkimit shkencor dhe forcimin e partneriteteve ndërmjet akademisë dhe sektorit energjetik, në funksion të përgatitjes së brezave të rinj për tregun dinamik të punës së së ardhmes.

Continue Reading

Aktualitet

Studim i përbashkët UBT – Universiteti i Mynhenit publikohet në revistë ndërkombëtare shkencore

Published

on

Një bashkëpunim i rëndësishëm ndërmjet UBT-së dhe Universitetit Teknik të Mynhenit (Technical University of Munich) ka rezultuar me publikimin e një punimi shkencor në një revistë prestigjioze ndërkombëtare të indeksuar në Scopus dhe Web of Science, me faktor impakti 2.2.

Punimi me titull “Microbiological Analysis of Traditional Sausage in Prishtina, Republic of Kosovo, During Production and Storage”, është publikuar në revistën Microbiological Research (MDPI) dhe përfaqëson një nga studimet e para të këtij lloji në Kosovë, duke analizuar aspektet mikrobiologjike dhe të sigurisë ushqimore të suxhukut tradicionalë kosovarë gjatë prodhimit dhe ruajtjes.

Studimi është realizuar nga një ekip ndërdisiplinar studiuesish, përfshirë:

Prof. Dr. Flutura C. Ajazi – UBT, autore e parë dhe correspondent e punimit

Prof. ass. Veton Haziri-UBT, autorë correspondent

Bashkëautorët: Rreze M. Gecaj, Sarah Shaqiri, Idriz Vehapi, Namik Durmishi, Xhavit Bytyçi dhe Violeta Lajqi-Makolli, në bashkëpunim me Prof. Dr. Matthias A. Ehrmann nga Universiteti Teknik i Mynhenit, Gjermani.

Qëllimi i studimit ka qenë vlerësimi i ndryshimeve mikrobiologjike gjatë fazave të fermentimit dhe ruajtjes së suxhukut tradicional të prodhuar në Prishtinë, me fokus në bakteret e acidit laktik (LAB) dhe familjen Micrococcaceae, të cilat kanë rol kyç në sigurinë dhe cilësinë e produktit.

Rezultatet treguan se gjatë procesit të ruajtjes ndodh një ulje e ndjeshme e baktereve patogjene si Enterobacteriaceae, ndërsa bakteret e dobishme (LAB) dhe Micrococcaceae mbeten stabile, duke dëshmuar se produktet tradicionale të prodhuara sipas metodave lokale ruajnë cilësi dhe siguri të lartë mikrobiologjike.

Gjetjet e këtij studimi ofrojnë dokumentacion të vlefshëm të praktikave lokale që mund të ndikojnë në cilësinë e produktit dhe afatin e ruajtjes. Në kontekstin e këtij studimi, autoret bejne thirrje tek autoritetet e sigurisë ushqimore të Kosovës qe të zbatojnë programe ndërgjegjësimi për prodhuesit e produkteve tradicionale të mishit, për të promovuar praktikat më të mira dhe për të siguruar prodhimin e produkteve të sigurta dhe me cilësi të lartë. Kjo është e nevojshme për të rritur cilësinë e suxhukut dhe produkteve të tjera të mishit të prodhuara me metoda tradicionale, përmes përmirësimit të parametrave të tyre higjienikë, etiketimit dhe paketimit, të cilat mund të ndikojnë në rritjen e eksportit dhe të vlerës së produktit.

Punimi është pranuar më 26 gusht 2025 dhe publikuar më 3 shtator 2025, nën redaktimin akademik të Prof. Dr. Beniamino T. Cenci-Goga.

Continue Reading

Rajoni

UBT organizon ligjëratë ndërkombëtare dhe hap Panairin e Materialeve në Arkitekturë dhe Konstruksione

Published

on

UBT njofton se të premten, më 24 tetor 2025, duke filluar nga ora 09:00, në Kampusin Inovativ të UBT-së në Lipjan (Objekti I), do të mbahet një ligjëratë tematike ndërkombëtare me titull: “Environmental Sustainability of Concrete Structures”, që do të udhëhiqet nga Prof. Bruno Dal Lago nga Universiteti i Insubrias dhe Politekniku i Milanos, Itali.

Ligjërata do të trajtojë praktikat bashkëkohore të qëndrueshmërisë mjedisore në ndërtimet prej betoni, duke sjellë njohuri shkencore dhe përvoja profesionale nga universitetet më prestigjioze evropiane.

Pas ligjëratës, nga ora 10:00, do të zhvillohet Ceremonia e Hapjes së “Panairit të Materialeve”, që do të mbahet në hollin e Objektit I, dhe do të vazhdojë deri në ora 14:00.

Ky panair do të prezantojë materiale dhe teknologji inovative në fushën e arkitekturës, inxhinierisë dhe ndërtimtarisë, si dhe do të shërbejë si platformë për ndërveprim ndërmjet studentëve, profesorëve dhe kompanive bashkëpunëtore.

Gjithashtu, në të njëjtën ditë, nga ora 12:40, do të mbahet prezantimi i kompanisë ndërkombëtare “PENETRON”, e cila do të paraqesë materiale inovative që lidhen me ndërtimet prej betoni, arkitekturën dhe qëndrueshmërinë strukturore.

Ky prezantim do të zhvillohet po ashtu në Objektin I të Kampusit të UBT-së në Lipjan.

Ligjërata është obligative për studentët e programeve “Materialet në Arkitekturë” dhe “Konstruksionet e Betonit” (niveli Bachelor), ndërsa janë të ftuar të marrin pjesë edhe studentët e lëndës “Bazat e Konstruksioneve të Betonit” në Arkitekturë dhe të gjithë studentët e interesuar nga vitet tjera të studimeve.

Kjo ngjarje përfaqëson një mundësi unike për studentët dhe profesionistët e rinj që të njihen nga afër me risitë bashkëkohore të qëndrueshmërisë në ndërtim, materialet inteligjente dhe zhvillimet më të fundit teknologjike në këtë fushë.

Continue Reading

Lajmet

Përfundon rinumërimi i 16 kutive të votimit nga 12 vendvotime

Published

on

By

Në Qendrën e Numërimit dhe Rezultateve është përmbyllur procesi i rinumërimit të kutive të votimit, për rinumërimin e të cilave mori vendim Komisioni Qendror Zgjedhor (KQZ) në mbledhjen e ditës së mërkurë, raporton KosovaPress.

Nga pasditja e ditës së mërkurë dhe deri në orën 15:30 të ditës së enjte, janë rinumëruar 16 kuti të votimit.

Rezultatet nga rinumërimi pasqyrohen platformën https://resultslocal2025.kqz-ks.org/, në rubrikën “Rezultatet QNR – Rinumëruara”.

Gara e balotazhit në Kosovë për kryetar të komunave ku në raundin e parë nuk kishte fitues mbahen më 9 nëntor./KP

Continue Reading

Të kërkuara