

Shëndeti
A shkakton migrena humbje të kujtesës?
Migrena mund të shkaktojë amnezi globale kalimtare, një humbje të papritur dhe të shkurtër të kujtesës.
Published
3 years agoon
By
Betim GashiEfektet e migrenës në tru dhe kujtesë janë komplekse, dhe studiuesit janë ende duke studiuar lidhjet midis llojeve të ndryshme të migrenës dhe humbjes së kujtesës.
Migrena mund të shkaktojë amnezi globale kalimtare, një humbje të papritur dhe të shkurtër të kujtesës.
Sipas hulumtimeve, shumë njerëz me migrenë, veçanërisht fëmijët dhe të rinjtë, përjetojnë mjegull të trurit dhe humbje të përkohshme të kujtesës para, gjatë ose pas një sulmi migrenë, madje edhe midis sulmeve.
Sipas Organizatës Kombëtare të SHBA për Çrregullime të Rralla (NORD), një formë e rrallë e migrenës, migrena hemiplegjike, mund të shkaktojë probleme afatgjata të trurit, duke përfshirë humbjen afatgjatë të kujtesës.
Sipas Fondacionit Amerikan të Migrenës (AMF), simptomat e një migrene hemiplegike i ngjajnë një goditjeje dhe njerëzit që e kanë atë ndjejnë dobësi në njërën anë të trupit (hemiplegji) së bashku me dhimbje koke dhe simptoma të tjera të migrenës.
“Studimet kanë treguar se njerëzit nën moshën 50 vjeç që kanë migrenë performojnë më keq në aspektin e vëmendjes dhe kujtesës sesa njerëzit pa migrenë, edhe kur testohen pa sulme migrene”, vëren neurologia Olivia Begasse de Dhaem për Everyday Health.
Megjithëse shumica e njerëzve me migrenë nuk përjetojnë humbje të kujtesës, sipas një studimi të botuar në Journal of Headache and Pain, rreth 40% e tyre do të përjetojnë dëmtime njohëse, duke përfshirë një ulje të vëmendjes, shpejtësisë së përpunimit dhe kujtesës.
Sipas një studimi në revistën mjekësore braziliane Arquivos de Neuro-Psiquiatria, personat me migrenë kronike kishin deri në katër herë më shumë gjasa të kishin probleme me kujtesën, krahasuar me ata me migrenë episodike.
Sipas Klinikës Cleveland, një migrenë kronike përkufizohet si një dhimbje koke që shfaqet të paktën 15 ditë në muaj.
Begasse de Dhaem vëren se problemet e humbjes së kujtesës të lidhura me migrenën kronike ose episodike janë jetëshkurtër dhe zakonisht vijnë nga problemet e vëmendjes të shkaktuara nga vetë migrena.
“Nëse dikush nuk është në gjendje t’i kushtojë vëmendje ose të përqendrohet dhe më pas nuk kujton informacionin që ka mësuar, nuk është se ka harruar ose përjetuar humbje të kujtesës, por se ka vështirësi të kushtojë vëmendje,” shton Begasse de Dhaem.
Megjithëse studiuesit ende po mësojnë se çfarë e shkakton mjegullën e trurit te njerëzit me migrenë, mendohet se migrena ndikon në mënyrën se si truri e percepton dhe përpunon informacionin në disa mënyra.
Efektet e migrenës në tru janë zakonisht të përkohshme, kështu që ajo nuk shkakton dëmtime të përhershme. Megjithatë, një person mund të ketë vështirësi të mendojë ose të përqendrohet në detyrat pas një migrene.
Begasse de Dhaem thotë se pasi të ketë kaluar depresioni kortikal, mjegulla e trurit zakonisht do të zhduket brenda pak ditësh nga faza e aurës.
Njerëzit me migrenë mund të kenë ndryshime në lëndën e bardhë të trurit, zonë që truri përdor për të komunikuar me pjesën tjetër të sistemit nervor qendror.
Sipas Begasse de Dhaem, këto ndryshime, të cilat shfaqen si pika të vogla në një skanim MRI, nuk ndikojnë në funksionin njohës.
Një tjetër shkak i mundshëm i mjegullës së trurit dhe problemeve të kujtesës që lidhen me migrenën mund të jenë medikamentet me recetë që njerëzit marrin për të parandaluar sulmet.
Disa nga këto barna mund të ndikojnë në funksionimin e trurit, duke shkaktuar përgjumje afatshkurtër ose konfuzion.
Këto mund të jenë ilaçe për trajtimin e të përzierave, pagjumësisë, depresionit, ankthit, epilepsisë dhe sulmeve të migrenës, dhimbjeve neuropatike dhe fibromialgjisë.
Nëse përjetoni mjegull të trurit ose konfuzion gjatë marrjes së ndonjë prej këtyre medikamenteve, bisedoni me mjekun tuaj, por mos e ndërprisni trajtimin vetë.
Shëndeti
Sa vezë duhet t’i hani në javë dhe si ndikojnë në organizëm?
Published
17 hours agoon
March 28, 2025
Mëngjesi tipik i shumë amvisave shqiptare përfshinë vezët. Ato servihen të ziera ose të skuqura në forma të ndryshme. Veza është një ushqim i shëndetshëm.
Ajo kombinohet me shumë gatime siç është bukë e thekur me avokado, supë me oriz, tavë me spinaq apo ëmbëlsira.
Gjatë një jave njeriu arrin të konsumojë shumë vezë dhe natyrshëm lind pyetja nëse konsumi i kaq vezëve është i shëndetshëm. Ekspertët ushqimorë thonë se një njeriu mund të konsumojë pa frikë dy vezë në ditë.
Veza duhet shoqëruar me barishte, kos, avokado dhe bukë me drithë të plotë. Nëse e servoni me proshuta dhe shumë feta djathë, atëherë do të mbusheni me kalori dhe yndyra të panevojshme.
E bardha apo e verdha e vezës?
Disa hanë vetëm të bardhën e vezës në përpjekje për të mos konsumuar shumë kalori, por e verdha e vezës ka shumë ushqyes të nevojshëm.
Ato nuk gjenden tek e bardha e saj, ndaj veza duhet konsumuar e plotë. Të dhënat konfirmojnë se vitaminat që treten në yndyrë gjenden pikërisht tek e verdha e vezës. Ndaj nëse hiqni të verdhat e vezëve mund të mos merrni shumë kalori por as vlerat ushqyese të tyre.
Sasia e duhur e vezëve
Sasia e duhur e vezëve është e gjitha në varësi të regjimit ushqimor që njeriu ndjek gjatë jetës, një vezë përmban 80 kalori, 5 gramë yndyrë dhe 6 gramë proteinë. Nëse jeni duke marrë mjaftueshëm proteinë dhe yndyra nga ushqimet tjera, ngrënia e një omleti prej 5 vezësh çdo ditë është padyshim një ide e keqe. Gjatë ditës mund të bëni rregullimet e duhura në sasinë e yndyrës dhe proteinës. /UBT News/
Shëndeti
Me këtë këshillë të thjeshtë mund të shpëtoni nga problemi i fryrjes
Published
19 hours agoon
March 28, 2025
Fryrja e barkut është dukuri e zakonshme e mund të prekë njerëzit e të gjitha moshave. Megjithatë, me këshilla të thjeshta nga një mjek, mund ta shpëtoni atë.
Edhe pse shkaktohet nga grumbullimi i gazit në zorrët, mund të jetë rezultat i problemeve të tretjes si kapsllëku ose intoleranca ushqimore.
Nëse zgjat më shumë se tre javë, ia vlen të kërkoni këshilla mjekësore pasi mund të lidhet me diçka më serioze.
Në shumicën e rasteve, fryrja mund të reduktohet thjesht duke ndryshuar zakonet tuaja të të ngrënit.
“Nëse doni të reduktoni fryrjen, kjo gjë është falas, e lehtë për t’u bërë, nuk përfshin suplemente dhe në shumë raste është shumë efektive”, tha doktor Karan Rajan.
Këshilla është e thjeshtë. Bëni pushime ndërmjet vakteve. Kjo do të thotë që s’ka “snack”, distanca mes tyre duhet të jetë tre ose katër orë. Doktor Rajan shpjegoi se kjo lejon që zorrët të pastrohen nga grimcat e mbetura të ushqimit dhe bakteret, të cilat mund të çojnë në fryrje.
“Brenda traktit tuaj të tretjes keni ‘mbledhësit’ e brendshëm të mbeturinave të njohur si kompleksi motorik migrues. Është tkurrje muskulore e ngjashme me valën që kalon nëpër traktin tretës midis vakteve, duke hequr mbetjet ushqimore dhe bakteret. Kjo siguron që zorrët tuaja të qëndrojnë të pastra dhe efikase”, shpjegoi ai.
Ky proces është thelbësor për parandalimin e rritjes së tepërt të baktereve dhe grumbullimit të mbetjeve ushqimore, që çojnë në fryrje dhe parehati. Megjithatë, ky sistem mund të funksionojë plotësisht vetëm nëse i jepni zorrëve një pushim nga të ngrënit.
Shëndeti
Qumështi nuk është i mirë vetëm për forcimin e kockave, ja si e ndihmon trupin
Published
1 day agoon
March 27, 2025
Përveç shtimit të qumështit në filxhanin të preferuar të kafesë ose me drithërat e mëngjesit, duhet të përfshini më shumë nga kjo pije në dietën për përfitimet shëndetësore që shkojnë përtej shëndetit më të përmendur të kockave.
Qumështi ofron një burim të pasur të lëndëve ushqyese thelbësore që mbështesin shëndetin e përgjithshëm. I njohur për rolin e tij në forcimin e kockave, qumështi ofron disa përfitime shtesë shëndetësore që e bëjnë atë një shtesë të vlefshme për një dietë të ekuilibruar.
Një nga përfitimet më të përmendura është roli në forcimin e kockave, pasi ai është i mbushur me kalcium, vitaminë D e fosfor, tha dietologia Sarah Heckler. Qumështi ndihmon në ruajtjen e densitetit të kockave dhe zvogëlon rrezikun e frakturave.
“Këto lëndë ushqyese punojnë së bashku për të forcuar kockat dhe për të parandaluar kushte si osteoporoza, e cila me kalimin e kohës çon në kocka të brishta dhe të dobëta”, tha ajo.
Qumështi nxit rritjen e rikuperimin, burim i shkëlqyer i proteinave me cilësi, përmban të nëntë aminoacidet thelbësore të nevojshme për riparimin e muskujve.“Kjo e bën veçanërisht të dobishme për atletët, fëmijët e të moshuarit që duan të ruajnë masën muskulore”, tha ajo.
Kombinimi i proteinave dhe karbohidrateve e bën atë pije efektive rikuperimi pas stërvitjes, duke ndihmuar në rimbushjen e rezervave të energjisë dhe mbështetjen e rikuperimit të muskujve. Ndihmon me hidratimin dhe thithjen e lëndëve ushqyese. qumështi është gati 90 për qind ujë, tha Heckler duke e bërë pije hidratuese që jep elektrolite thelbësore si kaliumi dhe magnezi.
“Këto minerale ruajnë ekuilibrin e lëngjeve, rregullojnë funksionin nervor e mbështesin kontraktimet e muskujve”, tha ajo.
Prania e vitaminës A në qumësht ndihmon funksionin imunitar dhe shëndetin e shikimit, vitaminat B kontribuojnë në prodhimin e energjisë dhe formimin e qelizave të kuqe të gjakut. Ofron mbështetje për sistemin imunitar. Marrja e vazhdueshme e qumështit ose jogurtit ndihmon në ruajtjen e një sistemi të shëndetshëm imunitar, sipas faqes së internetit Undeniably Dairy.
Përmbajtja e proteinave dhe zinkut në qumësht ndihmon në ndërtimin dhe funksionimin e qelizave imune dhe molekulave sinjalizuese imune në trup, tha Matthew Black, një dietolog i regjistruar në Columbus, Ohio.
Shëndeti
Vitamina Q: Çka është dhe pse duhet ta përfshini në rutinë?
Published
1 day agoon
March 27, 2025
Vitamina Q është molekulë organike e rëndësishme për shëndetin dhe mirëqenien. Me fuqi të lartë antioksiduese, ndihmon në ngadalësimin e plakjes së qelizave dhe lufton lodhjen, duke dhënë doza energjie.
Vitamina Q është emri i dytë me të cilin identifikohet koenzima Q, e quajtur ubiquinone sepse është substancë e prodhuar në të gjitha qelizat e trupit. Është molekulë organike që ka një strukturë shumë të ngjashme me atë të vitaminës K dhe vitaminës E.
Klasifikohet si vitaminë e tretshme në yndyrë, ruhet nga trupi për t’u përdorur kur është e nevojshme, s’duhet të merret vazhdimisht.
Për çfarë përdoret vitamina Q?
Ka fuqi të lartë antioksiduese e ndihmon në transferimin e energjisë nga qelizat, e pranishme në sasi të mëdha në qelizat e organeve të rëndësishme të trupit; Zemra, mëlçia, pankreasi e veshkat. Kjo koenzimë e bën lëkurën më elastike, lufton rrudhat dhe strijat, ndërkohë që i siguron trupit forcën e nevojshme për të eliminuar të gjitha llojet e lodhjes.
Veprimi kundër plakjes vjen nga fakti se kjo molekulë shmang humbjen e elastinës dhe kolagjenit, duke ngadalësuar formimin e rrudhave e duke nxitur ruajtjen e freskise së lëkurës. Koenzima Q është e pranishme në kremrat kundër rrudhave.
Ajo luan rol të rëndësishëm në sistemin imunitar, duke e forcuar e duke luftuar infeksionet dhe radikalet e lira.
Rregullon insulinën se ul nivelin e sheqerit në gjak dhe arrin të reduktojë nivelet e LDL (kolesteroli i tepërt).
Cilat ushqime e përmbajnë atë?
Gjendet në mishin e pulës e viçit, me përqendrimin më të lartë në mëlçi. Përqendrimet e koenzimës Q gjenden në ushqimet e detit e në disa lloje peshqish: Ton, salmoni, sardelet dhe skumbri. Molekula prodhohet dhe nga vetë trupi me kalimin e kohës, çlirohet gjithnjë e më pak.
Cilat janë nevojat ditore për vitaminë Q?
Nevojat ditore për vitaminë Q variojnë nga 100 në 200 mg.
Nuk është e qartë se ata që ndjekin një dietë të pasur me ushqime të pasura me koenzimë Q janë në gjendje të mbajnë nivele të larta ubiquinone. Me kalimin e moshës, p.sh mëlçia është gjithnjë e më pak e aftë të konvertojë ubikinonet nga ushqimet e t’i asimilojë, ndaj rekomandohet marrja e suplementeve të vitaminës Q (sidomos pas moshës 50 vjeç).
Dozat s’duhet të tejkalohen: Për të rriturit rekomandohet marrja e maksimumit prej 50 deri 200 mg vitaminë Q në ditë.
Duke qenë se është një molekulë e tretshme në yndyrë, preferohet të merret me një vakt të pasur me yndyrë për të lejuar trupin ta përthithë më mirë. Disa suplemente kombinojnë ubiquinone me vaj ulliri për ta bërë atë më të tretshëm. /UBT News/

Presidenca kundërshton propozimin për shtrenjtim të rrymës

Krijuesit e “Adolescence” duan vëmendjen e të rriturve: Djemtë adoleshentë në krizë

Agjencisë së Menaxhimit Emergjent i shtohen edhe 51 zjarrfikës

Macron: Izraeli nuk ka asnjë arsye që të sulmojë Libanin

Haradinaj nderon të rënët e Brigadës 137 Gjakova

Izraeli sulmon Bejrutin, zbaton formulën diktatoriale

Gjatë 2024 qytetarët adresuan 1410 ankesa, Avokati i Popullit dorëzoi raportin në Kuvend

Tërmeti i fuqishëm në Azinë Juglindore, rritet numri i viktimave, spitalet nevojë urgjente për gjak

ZRrE thotë nuk ka trajtuar sot çështjen e tarifave të rrymës
Të kërkuara
-
Bota2 months ago
Marrëveshja për pranimin e pakufizuar të emigrantëve, Shtëpia e Bardhë tërhiqet nga tarifat ndaj Kolumbisë
-
Bota2 months ago
Fluturimet e dëbimit kanë filluar, thotë Shtëpia e Bardhë
-
Bota2 months ago
Shtëpia e Bardhë: Armëpushimi në Liban do të zgjatet deri më 18 shkurt
-
Bota2 months ago
Trump zbulon listën e zezë të Shtëpisë së Bardhë