Shëndeti

​Zakonet që duhet t’u përmbaheni pas moshës pesëdhjetëvjeçare

Ndaloni së vepruari sikur jeni në të njëzetat.

Published

on

Plakja është një proces i pashmangshëm, por i natyrshëm që kalon të gjithë. Për t’u plakur sa më shëndetshëm dhe me hijeshi, ju sjellim këshillat e mjekëve, se cilat zakone duhet t’iu përmbaheni dhe nga cilat duhet të hiqni dorë.

James Dan, një mjek geriatri, ka trajtuar shumë pacientë të cilët i kanë dhënë mësimet që ai zbaton sot në moshën e tij të mëvonshme. Ai aktualisht punon në një shtëpi për të moshuar dhe të sëmurë rëndë dhe kryesisht kujdeset për njerëzit me demencë, Alzheimer dhe sëmundjen e Parkinsonit, por gjithashtu ndihmon individët në aktivitetet e tyre të përditshme dhe dëshiron t’u mësojë atyre se si të plaken me hijeshi, ndaj vendosi të ndajë disa këshilla.

Ndaloni së vepruari sikur jeni në të njëzetat

Sistemi juaj muskulor nuk e ka fleksibilitetin dhe forcën që kishte në rininë tuaj, që nga ana tjetër do të thotë se jeni më të prirë ndaj rrëzimeve dhe lëndimeve. Përveç kësaj, shqisat tuaja të shikimit, dëgjimit dhe ekuilibrit fillojnë të dobësohen me kalimin e kohës.

Dan rekomandon ushtrime që forcojnë aftësitë aerobike dhe muskulore. Aktivitetet e thjeshta si ecja, çiklizmi dhe noti janë shembuj të mirë të ushtrimeve aerobike. Kopshtaria, ushtrimet shtrënguese dhe aktivitete të tjera rekreative mund të jenë gjithashtu aerobike. Të gjitha këto aktivitete ndihmojnë në përmirësimin e aftësisë, forcës, lëvizshmërisë dhe qëndrueshmërisë.

Mos e injoroni trupin tuaj

Trupi juaj e di kur diçka nuk është në rregull dhe ju duhet ta dëgjoni atë sepse në këtë mënyrë ju mund të zbusni efektet e plakjes. Dëgjoni mesazhet që ju dërgon trupi juaj dhe kërkoni rregullisht kujdes mjekësor nga një mjek i kualifikuar nëse shfaqen probleme.

Nëse filloni trajtimin kur trupi juaj shfaq shenja paralajmëruese, mund të zvogëloni shpeshtësinë dhe ashpërsinë e sëmundjes dhe të shmangni probleme serioze shëndetësore, si lëndime të rënda ortopedike ose sulme në zemër.

Dan rekomandon t’ua lini diagnozat mjekëve të kualifikuar dhe të mos neglizhoni këshillat dhe trajtimin e tyre.

Ndaloni shmangien e shkuarjes te mjeku

Shkuarja për kontrolle rutinë mund të ndihmojë në zbulimin e sëmundjeve për të cilat përndryshe nuk do të kishit ditur kurrë. Në përgjithësi, sa më i vjetër të jeni, aq më shumë ka gjasa që të keni probleme të fshehura. Një shembull i mirë i një ekzaminimi rutinë është një kolonoskopi.

Kolonoskopitë janë të nevojshme kur hyni në pleqëri dhe janë çelësi për parandalimin e kancerit të zorrës së trashë.

Në fakt, për shkak të kolonoskopisë, shumica e kancerit të zorrës së trashë zbulohen në një fazë të hershme dhe të shërueshme.

Përpara se ekzaminimi të bëhej gjerësisht i disponueshëm, pacientët zakonisht kishin kancer të zorrës së trashë që tashmë ishte përhapur, duke i lënë ata me simptoma të pafavorshme si gjakderdhje rektale, humbje peshe dhe dhimbje barku. Testimi dhe rreziku i ulët i heqjes së polipeve prekanceroze ia vlen.

Ndaloni zakonet e pashëndetshme

Një dietë e ekuilibruar, kontrolli i konsumit të alkoolit dhe shumë pushim janë formula të mira për të përmirësuar mirëqenien dhe shëndetin e trurit. Në mënyrë të veçantë, një dietë e pasur me fruta, perime, proteina me pak yndyrë dhe drithëra është thelbësore për një tru të shëndetshëm dhe të lumtur.

Kujdesuni për shëndetin tuaj mendor

Një person mund të bëjë jetë të lumtur me shumë aktivitet fizik, por nëse depresioni dhe ankthi janë të theksuara, plakja e lumtur është pothuajse e pamundur. Rreziku i përkeqësimit të shëndetit mendor mund të zbutet nga shoqërimi, lidhjet e forta familjare dhe spiritualiteti. Shkoni në darka me miqtë, bashkohuni në një klub, merrni pjesë në festa ditëlindjesh dhe të ngjashme për të funksionuar më mirë individualisht.

Aktivizo trurin

Aktivitete të tilla si lojërat me fjalë, enigmat, vallëzimi dhe meditimi i përditshëm stimulojnë trurin dhe mund të ndihmojnë në përmirësimin e përqendrimit, kujtesës, koordinimit sy-dorë, aftësitë e të menduarit kritik dhe më shumë. Merrni disa minuta çdo ditë për të medituar, gjë që do të lejojë trurin dhe trupin tuaj të relaksohen dhe të rivendosen pas lojërave argëtuese me fjalë dhe kërcimit.

Qëndroni aktiv

Mos lejoni që zakonet tuaja të këqija të vazhdojnë deri në të pesëdhjetat, pasi ato ndikojnë në moshën tuaj.

Plakja mund të duket si një gjë e frikshme, por nuk duhet të jetë. Sigurisht, disa probleme mund të lindin gjatë rrugës, por nëse planifikoni, ndërmerrni hapat e nevojshëm dhe hiqni dorë nga zakonet tuaja të këqija, mund ta bëni plakjen të dobishme dhe ta ktheni atë në dekadat më të mira të jetës suaj.

Shëndeti

Këto produkte ushqimore nuk skadojnë kurrë!

Published

on

Mund të qëndrojnë prej vitesh në dollapin tuaj dhe sërish mund t’i konsumoni ato pa frikë se ju dëmtojnë. Por, cilat janë pesë nga produktet kryesore që nuk njohin datë skadence?

Kripa

Në fakt është një mineral dhe jo nëj produkt për këtë arsye edhe nuk prishet, gjithmonë nëse qëndron larg lagështirës, shkruan EO.

Uthulla

Uthulla gjithashtu nuk njeh datë skadence, por për të mbijetuar duhet t’i plotësoni disa kushte. Vendoseni në një enë qelqi, larg dritës dhe të ngrohtës.

Qumështi pluhur

Qumështi pluhur i përpunuar mund të ruhet për një kohë të gjatë dhe mbeten të pandryshuara velerat e tij ushqimore.

Orizi

Nëse ruhet në një vend të sigurt, larg insekteve produkti nuk njeh datë skadence.

Likeret e ndryshme

Ato nuk skadojnë për shkak të përbërjes së alkoolit. Në këtë mënyrë bakteret shkatëruese i qëndrojnë.

Continue Reading

Shëndeti

Ju dridhen shpesh duart? Ja kur është koha për vizitë tek mjeku!

Published

on

Mund ta vëreni shpesh që ju ndodhë si fenomen dhe nuk është aspak e këndshme. Në artikullin e mëposhtëm do t’i diskutojmë arsyet se pse mund të keni kohë pas kohe dridhje të duarve qoft në mëngjes, kur po pini kafe apo edhe kur shkruani mesazhe në telefon. Mos u shqetësoni sepse si fillim nuk jeni të vetmit, kjo dridhje e njohur ndryshe si tremor është një nga çrregullimet më të zakonshme të lëvizjes, ku shfaqet tek duart.

Çka e shkakton dridhjen? Duke filluar nga teprimi me kafeinën deri te sëmundjet si Parkinsoni, dridhja e duarve vjen si pasojë e një sërë shkaqesh të fshehta.

Çfarë ndodhë nëse ju dridhen duart?

Një “destabilizim” në duar është normale, e këtë e shkakton tremori fiziologjik dhe këto dridhje normale mund të shkaktohen, por edhe të çrregullohen si pasojë e konsumimit të madh të kafesë, apo kur jeni ekspozuar stresit kronik. Shmangia e shujtave dhe marrja e disa ilaçeve të caktuara mund ta shkaktojë këtë dridhje.

Rreth gjysma e nejçëve në botë së paku kanë nga një anëtar që kohë pas kohe ka ‘sulme’ të tilla, ilaçet mund të ndihmojnë, por një numër i madh i njerëzve nuk i  përdorin dhe ndihen mirë edhe pa to. Në raste të rralla, dridhja mund të jetë shenjë e hershme për sëmundje të Parkinson-it apo sklerozë multiple. /UBT News/

Continue Reading

Shëndeti

Dalin rezultatet/Sa orë duhet të qëndrojmë në telefon?

Published

on

Në një botë gjithnjë e më të digjitalizuar, shumica kalojnë orë të tëra para ekraneve të telefonave, kompjuterëve dhe pajisjeve tjera. Por, sa është shumë? Mjekët dhe ekspertët e shëndetit të syve ngrejnë alarm se përdorimi i tepërt i këtyre pajisjeve mund të ketë pasoja serioze për shëndetin tonë fizik dhe mendor.

Rekomandimet për përdorimin e pajisjeve digjitale

Një nga këshillat kryesore është të bëjmë pauza të shkurtra pas çdo periudhe 20 minutash përdorimi të një ekrani. Ky është njohur si rregulli i “20-20-20”, sugjeron që pas çdo 20 minutash përdorimi të telefonit a kompjuterit, të shikojmë një objekt në distancë prej 20 metra për të paktën 20 sekonda.

Ky veprim ndihmon në reduktimin e lodhjes së syve dhe përmirëson fokusin, specialistët rekomandojnë për të mbajtur balancë të shëndetshme, adoleshentët dhe të rriturit nuk duhet të kalojnë më shumë se 2-3 orë në ditë para ekraneve. Kjo periudhë rritet kur bëhet fjalë për punë të nevojshme për shkollë apo profesion.

Pasojat e shfrytëzimit të tepërt të pjisjeve digjitale

Këto orë të shumta para ekranit mund të shkaktojnë probleme, si lodhje të syve, përkeqësim të vizionit, dhimbje koke dhe probleme të përqendrimit. Qëndrimi i tepërt para ekraneve ndikon negativisht në shëndetin mendor, duke çuar në ankth, stres dhe depresion, sidomos kur përdorimi është i shoqëruar me ngarkesë emocionale si p.sh., rrjetet sociale. Përveç kësaj, mungesa e aktivitetit fizik për shkak të qëndrimit ulur çon në obezitet e probleme me shëndetin kardiovaskular

Si të reduktojmë kohën përpara ekraneve?

Ekspertët sugjerojnë disa mënyra për të reduktuar përdorimin e pajisjeve digjitale dhe për të ruajtur një ekuilibër më të shëndetshëm në jetën tonë:

Vendosni kufizime:Përdorni aplikacione që monitorojnë dhe kufizojnë kohën që kaloni para ekranit.

Pauza aktive: Përdorni pauzat për të bërë aktivitet fizik, si ecje, shtrirje apo ushtrime të thjeshta.

Shpërndarja e kohës: Organizoni ditën me kohë të dedikuar për aktivitete offline, si leximi, kalimi kohë me familjen apo miqtë, dhe ushtrime fizike.

Lidhjet shoqërore jashtë ekranit: Merrni pjesë në aktivitete shoqërore jashtë dhe mundësitë për të marrë frymë fresh. /UBT News/

 

Continue Reading

Shëndeti

Mos e mbani asnjëherë teshtimën tuaj!

Published

on

Tani që jemi në mes të sezonit të ftohtë e të viruseve të ndryshme, duhet të kujdesemi edhe për t’iu shmangur gripit më të keq me të cilin kemi luftuar ndonjëherë, ama situata e pandemisë na ka bërë të frikësohemi nga një teshtimë në publik. Për këtë arsye shpesh mundoheni ta mbani duke mbyllur gojën dhe hundën. Shumica e bëjnë këtë nga mirësjellja dhe respekti. Por, çka nëse vazhdojmë të mbytemi nga teshtitjet tona?

Teshtitja në ambiente të mbyllura me shumë njerëz është arsye e shkëlqyer për t’i mbajtur të gjithë sytë nga ju, por a do të thotë kjo se është mirë ta mbani atë?

Teshtitja është mënyra si sistemi i frymëmarrjes largon irrituesit si poleni, pluhuri ose mikrobet. Sipas Shoqatës Amerikane të Pulmonarëve, dhjetëra mijëra pika kërcejnë nga hunda me shpejtësi deri në 160 km/orë, shumë njerëzve duket se u vjen turp të teshtinin e përmbahen, gjë që mbart rreziqe.

Obstruksioni i rrugëve të frymëmarrjes gjatë teshtitjes mund të rrisë presionin e ushtruar mbi to me 20 herë gjatë teshtitjeve.

Janë disa arsye pse nuk duhet të mbani teshtitjen:

Mbajtja e forcës së teshtitjes çon në ndjenjë të peshës shtesë në gjoks. “Duke shtrydhur diafragmën, muskuli i kraharorit që na ndihmon të marrim frymë ka më shumë gjasa të ndiejë më shumë presion në gjoks dhe madje edhe në brinjë”, tha Jason Abramowitz, një otolaringolog në New Jersey.

Thyerja e daulles është ndërlikim i mundshëm i teshtitjes së moderuar. “Hunda dhe veshët janë të lidhur me tubin Eustachian”, shpjegon doktor Abramowitz, duke shtuar se “rritja e presionit nga mbajtësja e teshtitjes transmetohet në vesh, duke dëmtuar daullen e veshit”.

Mbajtja e teshtitjes drejton përmbajtjen e hundës drejt veshëve, duke rritur shanset për transmetimin e mikrobeve, për rrjedhojë rrezikun e otitit. Rekomandohet që teshtima të mos mbahet. Ndaj kujdesemi të teshtijmë në këndin e brendshëm të bërrylit, përdorni peshqir letre që e hedhim në koshin e plehrave dhe i lajmë duart pas teshtitjes për të shmangur shpërndarjen e pikave. /UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara