

Lajmet
Viti 2020 konsiderohet më i vështiri për viktimat e dhunës seksuale
Published
5 years agoon
By
Betim GashiNë pranverë të hershme të vitit që lamë pas, vendi u mbyll pas përhapjes së COVID-19. Është pikërisht kjo kohë, ku mbi 20 mijë grave e burrave të moshave të ndryshme, ua kujton dhunimet seksuale nga paramilitarët serbë.
Për më tepër se dy dekada, ata kanë përcjellës ngjarjen në mendje, e shenjat në trup. Por, viti 2020 po konsiderohet si më i vështiri për ata, meqë mbyllja totale ua riktheu edhe një herë traumën e viteve ’98 e ’99. Gishti po i drejtohet edhe institucioneve, meqë po thuhet se harruan këtë kategori shoqërore. Ndërkohë që gjatë vitit kanë aplikuar 200 persona për njohjen e statusit, më pak se vitin 2019.
Feride Rushiti, e cila është drejtoreshë në Qendrën Kosovare për Rehabilitimin e të Mbijetuarve të Torturës, tash e më shumë se dy dekada po punon me viktimat e ‘gjalla’ të luftës. Ajo thekson se viti 2020, ka qenë viti më sfidues dhe i vështirë për viktimat e dhunës seksuale.
Marsi, prilli e maji, këtyre viktimave u kujton Kosovën e përgjakur të vitit ‘98 e ’99. Pikërisht në këtë kohë, Kosova u mbyll për të parandaluar përhapjen e koronavirusit. Ndërkohë, që në anën tjetër këtyre viktimave iu rikthye trauma.
“Ne e kemi vërejtur edhe në kontakte, edhe në telefonata ka pasur raste që me të vërtetë kanë qenë keq, kanë qenë të shqetësuara kanë kërkuar edhe tretman medikamentoz përtej shërbimeve psikologjike dhe kjo periudhë kohore ka qenë mjaft e vështirë dhe i ka rënduar edhe më shumë statuset e të mbijetuarave të dhunës seksuale. Pastaj të jemi të hapur nuk ka pasur një masë të veçantë nga qeveria për me iu dhënë ndonjë pako apo përkrahje të caktuar grupeve të ndjeshme shoqërore. Ndoshta pse pandemia i ka atakuar moshat e shtyra, personat me sëmundje kronike dhe ka qenë e vështirë edhe për institucionet. Megjithatë viktimat e dhunës seksuale mund të them që kanë qenë grupet që me të vërtetë gjatë kësaj periudhe kanë vuajtur shumë, kanë pasur edhe vështirësi emocionale edhe shëndetësore edhe e kanë pasur të vështirë të jenë të qasshme nëpër institucione apo organizata ku atyre u ofrohet shërbimi.”, deklaron ajo.
Kjo periudhë kohore ua ka rënduar edhe më tej gjendjen e tyre sociale. Rushiti thekson se kanë shpërndarë mbi 200 pako ushqimore dhe higjienike, por që këto ndihma nuk është se ua plotësuan të gjitha nevojat.
“Ka qenë viti më i vështirë që njihet për të mbijetuarit e dhunës seksuale, për faktin që periudha e izolimit ka qenë mjaft e dëmshme dhe ne po i vërejmë edhe në seancat kur po vijnë dhe po i sjellin shqetësimet e veta”, shton ajo.
Në Qendrën Kosovare për Rehabilitimin e të Mbijetuarve të Torturës, përkundër të gjitha sfidave, gjatë vitit janë paraqitur rreth 30 raste të reja.
Feride Rushiti kritikon punën e Komisionit Qeveritar për Njohjen e Statusit të Viktimave të Dhunës Seksuale, meqë sipas saj, rastet nuk po arrijnë të shqyrtohen për një vit, gjë që po shkakton ankth për viktimat dhe familjarët.
Në një përgjigje me shkrim për KosovaPress, anëtari i Sekretarisë së Komisionit, Labinot Bala njofton se gjatë vitit 2020 kanë aplikuar 200 persona për njohjen e statusit të tyre si viktimë e dhunës seksuale.
“Sipas kërkesës suaj ju njoftojmë se në vitin 2020 deri me tani kemi pranuar gjithsej 200 aplikacione (gjinia nuk mund të dihet pasi që aplikacionet pranohen në pliko të mbyllur) ndërsa në vitin 2019 kemi pranuar 266 aplikacione. Gjatë këtij viti janë trajtuar 377 lëndë nga to 349 femra dhe 28 meshkuj. Statusi viktimë e dhunës seksuale gjatë luftës iu është njohur 222 aplikuesve dhe janë refuzuar 101 kërkesa për njohje të statusit viktimë e dhunës seksuale gjatë luftës ndërsa 55 aplikacione janë në proces të trajtimit”, thuhet në këtë përgjigje.
Se ky vit ka qenë sfidues e thotë edhe Kadire Tahiraj nga Qendra për Promovimin e Drejtave të Grave. Në këtë qendër tash e sa kohë, gratë përjetimet e tyre, po i shkrijnë në art, duke punuar shumë aksesorë. Viti pandemik solli shumë vështirësi 15 grave të cilat janë të angazhuara në këto punime.
“Secili grua në njëfarë mënyre ka menduar që është ndonjë luftë, jo ndonjë pandemi për arsyeje se këto gra e kanë përjetuar luftën dhe çdo gjë që ndodhë në Kosovë, gjithmonë vëmendja u kthehet në luftë. Është riaktivizuar trauma të këto gra. Po ashtu, ka qenë që këto gra ka qenë shumë vështirë në këtë situatë, nuk kanë pasur komunikim me shoqatën tonë që e kanë quajtur si familje e dytë. Po ashtu, me familjarë në njëfarë mënyrë janë izoluar, masat e qeverisë kanë qenë shumë të rrepta”, thekson Tahiraj.
Deri më tani, pranë kësaj qendre janë paraqitur 230 gra të cilat u dhunuan seksualisht nga kriminelët serbë. Udhëheqësja e kësaj qendre thotë se gjatë vitit 2020, numri ka rën për shkak të frikës. Megjithatë, ka pasur raste të reja të cilat kanë shkuar për ndihmë.
“Në 2018 ka qenë fluksi i madh i aplikimeve, diku 107, në vitin 2019 ka qenë rreth 60. Këtë vit ka qenë numri i rasteve që i kemi identifikuar 34 raste. Këtu është një diferencë, por ne fatbardhësisht e kemi një mbështetje nga QKRMT, jemi në partneritet me projektet e mbështetura nga Ambasada Britanike, ku kemi mbajt takime nëpër fshatra, institucione, këtu kemi arritur edhe të identifikojmë rastet e reja”, shton ajo.
Në anën tjetër, në qendrën “Drejtësi për të gjithë”, nuk është se ka pasur shumë viktima të paraqitura, por që kanë punuar me procedimin e rasteve pranë institucioneve të drejtësisë.
Nafi Krasniqi, i cili është edhe vëllai i gruas së parë që foli publikisht për tmerrin e përjetuar, Vasfije Krasniqit, thotë për KosovaPress, se është një rast i paraqitur në qendrën e tyre, ku dhunuesit shumë shpejt pritet t’i konfirmohet aktakuza.
“Sa i përket qendrës sonë, është një rast që shumë shpejt do t’i konfirmohet aktakuza për dhunimin që është përfshirë për shkak se ai është i përfshirë edhe në krime të tjera. Aq sa kemi informacione ai duhet të jetë i përfshirë edhe në dhunime të tjera. Përderisa edhe puna e policisë ka qenë e kufizuara shkaku i pandemisë”, thekson ai.
Gjatë këtij viti, pritet edhe ngritja e pesë kallëzimeve të tjera penale.
“Mendojmë që në vitin 2021, nëse ka mundësi na lejohet mundësia për të punuar, ne shpresojmë shumë duke iu referuar dëshmive dhe duke iu referuar të mbijetuarave që kanë arritur të identifikojnë edhe i njohin kryerësit e krimeve që kanë të bëjnë me dhunimet, ne besojmë që në vitin e ardhshëm do të mundemi të ofrojmë dëshmi të mjaftueshme, për të ngritur për pesë raste kallëzime penale. Për pesë raste të ndryshme, janë të përfshirë persona të ndryshëm dhe besojmë shumë që në vitin e ardhshëm neve kemi me arrit me i pas të ngritura këto kallëzime penale”, shton ai.
Pavarësisht, rasteve të reja të paraqitura, po konsiderohet se kjo kategori shoqërore është më e margjinalizuara për më tepër se dy dekada. Kryetari i Këshillit për Mbrojtjen e Drejtave e të Lirive të Njeriut, Behgjet Shala thekson se viktimat e dhunës seksuae nuk janë trajtuar asnjëherë në përputhje me nevojat që i kanë.
“Në kohën e pandemisë thuaja se të gjithë janë trajtuar në përputhje me situatën, është njëfarë kaosi, frike, stresi, paqartësie, është një pasiguri dhe kurrkush nuk ka pasur kohë me u marrë as me viktimat e dhunës seksuale, as me invalidët e luftës, as me personat e hendikepuar. Pothuajse të gjithë janë zier në një kazan, ndërkaq për viktimat e dhunës seksuale gjatë luftës kryesisht janë marrë organizatat jo-qeveritare të cilat edhe e kanë pasur meritat kryesore për thyerjen e heshtjes të cilat edhe në këtë kohë të pandemisë janë përpjekur që sado pak t’iu ndihmojnë qoftë në mënyrë simbolike. Ndërkaq shteti nuk ka pasur mundësi, deshëm apo jo është njëfarë kaosi, një gjendje e jashtëzakonshme e cila nuk është shpallur si gjendje e jashtëzakonshme dhe shteti e ka humbur kokën në këtë situatë”, shprehet Shala.
Avokati i Popullit, Naim Qelaj thekson se masat që janë marrë anti-COVID, kanë ndikuar keq tek grupet caktuara që kanë përjetuar situata të tilla në të kaluarën.
“Ne deri më sot nuk është që ju kemi krijuar shumë hapësira që këto viktima me fol edhe me rrëfyer, tërë atë që e kanë përjetuar… Ne si shoqëri duhet të bëjmë më shumë me i kuptuar këto viktima, me u solidarizua me krejt atë çfarë ka ndodhë, dhe në anën tjetër edhe me i trajtuar në formën që ato e meritojnë ose ju duhet. Unë kam parë një praktikë shumë të mirë në shtetet e ndryshme të botës, që aplikohet tek këto raste, dhe mendoj që tek ne mungon, është trajtimi i nga një organizate të specializuar që ofron shërbime psiko-sociale për këto raste duke e trajtuar secilën viktimë veç e veç dhe duke u ofruar mbështetje në çdo kohë. Po besoj që e kemi obligim edhe e kemi borxh këtë formë të trajtimit ta zbatojmë edhe në Kosovë”, shprehet Qelaj.
Më shumë se dy dekada, pas përfundimit të luftës, asnjë person individualisht nuk është dënuar për krime seksuale.
Lajmet
Dështimi i 53-të, deputetët mblidhen sonte prapë në orën 22:00
Published
56 seconds agoon
July 26, 2025By
UBTnews
As në përpjekjen e 53-të, deputetët nuk e konstituan Kuvendin e Kosovës, të dalë nga zgjedhjet e 9 shkurtit.
Kryesuesi Avni Dehari ua ndërpreu fjalën deputeit të PDK-së Abelard Tahirit, deputetes së LDK-së Jehona Lushaku Sadriu dhe deputetes së AAK-së Time Kadrijaj.
Kryesuesi i seancës konstituive, Avni Dehari, tha se seanca do të mbahet sonte në orën 22:00.
Gjykata Kushtetuese e Kosovës ka vendosur masë të përkohshme, që do të jetë në fuqi nga 27 korriku deri më 8 gusht, periudhë në të cilën deputetëve u ndalohet të ndërmarrin çdo vendim apo veprim për konstituimin e Kuvendit, të dalë nga zgjedhjet e shkurtit.Palët vazhdojnë të mos gjejnë një kompromis.
Lajmet
Zemaj: Nuk pres të ketë diçka as pas dy javësh
Published
11 minutes agoon
July 26, 2025By
UBTnews
Deputeti i Lidhjes Demokratike të Kosovës (LDK), Armend Zemaj tha se nuk pret dalje nga bllokada institucionale as pas dy javësh.
Para fillimit të përpjekjes së 53-të për konstituim të kuvendit, Zemaj tha para mediave se “kryeneçësia e Vetëvendosjes po i kushton Kosovës”.
“Kryeneçësia e Vetëvendosjes, ose më mirë të them kryeneçësia e tyre për të qenë në një pushtet absolut është ka i kushton Kosovës dhe sot jemi në muajin e pestë të mos konstituimit të kuvendit dhe të krijimit të qeverisë së re të Kosovës. tash kemi hyrë edhe në atë që quhet përgjigje legale nga Gjykata Kushtetuese, sot është dita e fundit deri në atë që do ta marrim si masë të përkohshme dhe të presim datën 8”, u shpreh ai.
Gjykata Kushtetuese ka vendosur masa të përkohshme nga data 27 korrik deri më 8 gusht, ku deputetëve u ndalohet të ndërmarrin çdo veprim e vendim që lidhet me konstituim të kuvendit.
Zemaj tha se nuk pret ndryshim as pas dy javëve.
“Duhet shfrytëzuar çdo moment, çdo minutë që të kemi institucione të reja. Por me këtë logjikë dhe me këtë bllokadë që është evidente nga VV-ja, nuk pres që mund të ketë diçka edhe pas dy jave,” ka thënë Zemaj.
Lajmet
Limaj: S’po shoh ndonjë mundësi për ndryshim sot
Published
14 minutes agoon
July 26, 2025By
UBTnews
Kryetari i Nismës Socialdemokrate, Fatmir Limaj, është pyetur sot nëse pret të kandidohet për kryetar të Kuvendit të Kosovës, në kuadër të zhvillimeve rreth seancës konstituive.
Në një deklaratë të shkurtër dhënë para fillimit të seancës, Limaj u përgjigj shkurtimisht: “S’po shoh ndonjë mundësi për ndonjë ndryshim sot.”
Kjo deklaratë vjen në një moment të tensionuar, kur partitë opozitare dhe Lëvizja Vetëvendosje ende nuk kanë arritur një konsensus për konstituimin e Kuvendit. Mospajtimet e vazhdueshme kanë penguar zgjedhjen e kryetarit të Kuvendit, ndërsa afati kushtetues për këtë proces përfundon sonte në mesnatë.
Lajmet
Murati: Nuk është problem që të sigurohen votat për të tejkaluar këtë ngërç
Published
17 minutes agoon
July 26, 2025By
UBTnews
Deputeti i Lëvizjes Vetëvendosje (LVV), Hekuran Murati tha se nuk është problem që të sigurohen votat për tejkalim të ngërçit politik.
Ai para fillimit të seancës konstituive, e cila është përpjekja e fundit para vendosjes së masës së Gjykatës Kushtetuese, tha se pret që të ketë vullnet nga partitë opozitare për konstituim të kuvendit.
“Po shpresoj që meqë është seanca e fundit apo vazhdimi i fundit që do të mbahet para pezullimit nga Gjykata Kushtetuese, shpresoj dhe uroj që të gjendet vullneti nga partitë opozitare, por edhe tek deputetët individualisht që më në fund të kemi konstituimin e kuvendit. Na duhet që patjetër që të formohen institucionet. Ne tashmë siç e keni parë jemi te numri 57 në vazhdimësi, me votat e NISMA-s bëhemi 60, jemi shumë afër 61. Me votat e Veton Berishës dhe Duda Baljes bëhemi 62, me votën e Lutfi Hazirit që ka thënë do të bëhesha vota 61 bëhemi 63, e madje edhe me votën e Bekë Berishës bëhen 64. Nuk është problem që të jenë dhe të sigurohen votat për të tejkaluar këtë ngërç, vetëm duhet vullnet politik qoftë i subjekteve opozitare, qoftë edhe i deputetëve individualisht”, deklaroi Murati.

Dështimi i 53-të, deputetët mblidhen sonte prapë në orën 22:00

Zemaj: Nuk pres të ketë diçka as pas dy javësh

Limaj: S’po shoh ndonjë mundësi për ndryshim sot

Murati: Nuk është problem që të sigurohen votat për të tejkaluar këtë ngërç

Bogujevci: Presim që deputetët do të votojnë

Temperaturat e larta, Kuvendi nuk i lë mediat te hyrja kryesore

Zjarret në Shqipëri, gjatë 24 orëve janë evidentuar 29 vatra zjarri, 13 vatra ende aktive

Trump thotë ‘është mirë që jam në Skoci’, zbarkon për një udhëtim katër-ditor

Kurti bën homazhe pranë varrit të veprimtarit Adem Demaçi në shtatëvjetorin e vdekjes së tij
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Lajmet nga UBT3 months ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore