Lajmet

​Studimi zbulon aftësinë “e pafundme” të kancerit për të evoluar

Mbi 400 njerëzve iu morën biopsi nga pjesë të ndryshme të kancerit të mushkërive.

Published

on

Një analizë e paprecedentë se si rriten kanceret ka zbuluar një aftësi “pothuajse të pafundme” të tumoreve për të evoluar dhe mbijetuar, thonë shkencëtarët.

Rezultatet e gjurmimit të kancerit të mushkërive për nëntë vjet e lanë ekipin hulumtues “të befasuar” dhe “të mahnitur” nga forca e frikshme që ata kishin.

Ata kanë arritur në përfundimin se ne kemi nevojë për më shumë fokus në parandalimin, me një kurë “universale” që nuk ka gjasa së shpejti, shkruan BBC.

Cancer Research UK tha se zbulimi i hershëm i kancerit ishte jashtëzakonisht i rëndësishëm.

Studimi – i titulluar TracerX – ofron analizën më të thellë se si evoluojnë kanceret dhe çfarë i shkakton përhapjen e tyre.

Kanceret ndryshojnë dhe evoluojnë me kalimin e kohës – ato nuk janë fikse dhe të pandryshueshme. Ata mund të bëhen më agresivë: më të mirë në shmangien e sistemit imunitar dhe në gjendje të përhapen nëpër trup.

Një tumor fillon si një qelizë e vetme, e korruptuar, por bëhet një përzierje e miliona qelizave, në mënyra paksa të ndryshme.

TracerX gjurmoi atë diversitet dhe se si ndryshon me kalimin e kohës brenda pacientëve me kancer të mushkërive dhe thotë se rezultatet do të zbatohen në lloje të ndryshme të kancerit.

“Kjo nuk është bërë kurrë më parë në këtë shkallë”, tha profesor Charles Swanton, nga Instituti Francis Crick dhe University College London.

Më shumë se 400 njerëzve – të trajtuar në 13 spitale në MB – iu morën biopsi nga pjesë të ndryshme të kancerit të mushkërive ndërsa sëmundja përparonte.

“Më ka befasuar se sa të adaptueshëm mund të jenë tumoret”, tha Swanton.

“Nuk dua të tingëlloj shumë dëshpërues për këtë, por mendoj – duke pasur parasysh mundësitë pothuajse të pafundme në të cilat një tumor mund të evoluojë, dhe numrin shumë të madh të qelizave në një tumor të fazës së vonë, që mund të jetë disa qindra miliardë qeliza – atëherë arritja e kurave për të gjithë pacientët me sëmundje në fazën e vonë është një detyrë e vështirë”.

Swanton tha “Unë nuk mendoj se ne do të jemi në gjendje të dalim me kura universale”.

“Nëse duam të kemi ndikimin më të madh, duhet të fokusohemi në parandalimin, zbulimin e hershëm dhe zbulimin e hershëm të rikthimit”.

Obeziteti, duhani, alkooli dhe dieta e varfër rrisin rrezikun e disa llojeve të kancerit. Trajtimi i inflamacionit në trup po shihet gjithashtu si një mënyrë për të parandaluar kancerin. Inflamacioni është shpjegimi i mundshëm për ndotjen e ajrit që shkakton kancer të mushkërive dhe sëmundje inflamatore të zorrëve duke rritur rrezikun e kancerit të zorrës së trashë.

Aktualitet

Sot mbahet seanca për rastin “Banjska”, pas shtyrjes për mungesë të dëshmitarit

Published

on

Të hënën pritet të vazhdojë seanca gjyqësore në rastin “Banjska” ndaj të akuzuarve Blagoje Spasojeviq, Vladimir Toliq dhe Dushan Maksimoviq, pasi ajo ishte shtyrë të premten për shkak të mungesës së një dëshmitari kyç të Prokurorisë.

Dëshmitari i identifikuar si A2, i cili ishte paraparë të dëshmonte gjatë ditës së premte, nuk ishte i pranishëm, çka bëri që gjyqtari Arben Hoti ta shtyjë shqyrtimin gjyqësor për të hënën.

“Konstatoj se për shkak të mungesës së dëshmitarit nuk ka kushte për vazhdimin e shqyrtimit gjyqësor”, deklaroi Hoti.

Të akuzuarit përballen me akuza për terrorizëm dhe vepra të rënda penale, që lidhen me sulmin terrorist në fshatin Banjskë të Zveçanit në shtator të vitit 2023, ku mbeti i vrarë rreshteri i Policisë së Kosovës, Afrim Bunjaku.

Procesi gjyqësor ka nisur më 17 prill, dhe deri tani disa pjesëtarë të Policisë së Kosovës kanë dëshmuar në këtë rast.

Continue Reading

Kulturë

​Trembëdhjetë vjet nga vdekja e poetit Ali Podrimja

Published

on

Poeti Ali Podrimja, më 21 korrik të vitit 2012, u gjet pa shenja jete në qytetin Lodve të Francës, ku kishte udhëtuar për të marrë pjesë në një festival ndërkombëtar të poezisë, kurse u raportua i zhdukur nga familjarët dhe të afërmit e tij të cilët thanë se kishin humbur kontaktet më të që prej datës 18 korrik.

Denoncimi që alarmoi diplomacinë kosovare u bë më 20 korrik. Një ditë më vonë, policia franceze gjeti trupin e pajetë të poetit në afërsi të qytetit Lodve ku ai kishte udhëtuar për të marrë pjesë në një festival ndërkombëtar të poezisë.

Sipas raportit të hetuesve francezë, mbi trupin e të ndjerit nuk janë gjetur shenja dhune dhe përjashtohet mundësia e vetëvrasjes. Për autoritetet franceze, Podrimja ka humbur orientimin gjatë një shëtitjeje në pyll dhe pas orësh të tëra lëvizjeje është dehidruar.

Ali Podrimja u lind më 28 gusht 1942 në Gjakovë, në kohë lufte e rrethanash aspak të volitshme dhe pati një fëmijëri mjaft të vështirë.

Ali Podrimja është autor i më shumë se dhjetë vëllimeve me poezi dhe mbahet sot nga kritika si përfaqësuesi më tipik i poezisë së sotme shqiptare dhe si një poet me emër dhe në shkallë ndërkombëtare.

Ndër veprat më të njohura të tij janë: “Thirrje” 1961 , “Dhimbë e bukur” 1967 , “Sampo” 1969 , “Torzo” 1971 , “Folja” 1973 , “Credo” 1976 , “Sampo 2” 1980 , “Drejtpeshimi” 1981 , “Lum Lumi” 1982 ,”Fundi i Gëzuar” 1988 , “Zari” 1990 , “Në bisht të sorrës” 1994 , “Buzëqeshje në kafaz” 1995 , “Ishulli Albania” , “Pikë e zezë në blu” 2005.

Continue Reading

Histori

​Pajisja e parë e ajrit të kondicionuar para 123 vjetësh

Published

on

Willis Carrier më 21 korrik 1902, ka krijuar pajisjen e parë të kondicionimit të ajrit në Buffalo, New York.

Ideja e ftohjes artificiale mbeti e fjetur për disa vite derisa inxhinieri Willis Carrier mori një punë që do të rezultonte në shpikjen e njësisë së parë moderne elektrike të kondicionimit të ajrit.

Ndërsa punonte për Kompaninë Buffalo Forge në vitin 1902, Carrier u ngarkua me detyrën e zgjidhjes së një problemi me lagështinë në Brooklyn.

Përmes një serie eksperimentesh, Carrier krijoi një sistem që kontrollonte lagështinë duke përdorur spirale ftohëse dhe siguroi një patentë për “Aparatin e Trajtimit të Ajrit”. Ndërsa vazhdonte të testonte dhe përsoste teknologjinë e tij, ai shpiku dhe patentoi gjithashtu një sistem automatik kontrolli për rregullimin e lagështisë dhe temperaturës së ajrit në fabrikat e tekstilit.

Nuk kaloi shumë kohë para se Carrier të kuptonte se nga kontrolli i lagështisë dhe kondicionimi i ajrit mund të përfitonin shumë industri të tjera, dhe përfundimisht u nda nga Buffalo Forge, duke formuar Carrier Engineering Corporation me gjashtë inxhinierë të tjerë.

Në vitin 2007, korporata Carrier realizoi një shitje prej mbi 15 miliardë dollarësh duke punësuar rreth 45 mijë njerëz.

Continue Reading

Aktualitet

Tentimi i 50-të për konstituim të Kuvendit

Published

on

Deputetët e zgjedhur do t’i drejtohen edhe sot Kuvendit të Kosovës, në tentimin e tyre të 50 për ta konstituuar atë.

Gjatë fundjavës kryetari i VV-së, Albin Kurti u takua me homologun e tij të Nisma-s, Fatmir Limajn, takim ky që u spekulua që do ta zgjidh ngërçin institucional, megjithëse u tha se nga ky takim nuk doli gjë e frytshme.

Megjithëse nëse ka përparim në rrugën për të funksionalizuar kuvendin, do të kuptohet sot nga ora 11:00.

Continue Reading

Të kërkuara