Lajmet

​Shkencëtarët zbulojnë molekulën që shkatërron 300 baktere rezistuese ndaj antibiotikëve

Hulumtimi u botua në revistën “ACS Central Science”.

Published

on

Bakteret bëhen gjithnjë e më rezistuese ndaj antibiotikëve me kalimin e kohës, duke shkaktuar probleme për shumë shkencëtarë dhe organizata shëndetësore.

Shkencëtarët së fundmi kanë gjetur një molekulë që mund të kontrollojë në mënyrë efektive bakteret rezistuese ndaj të gjitha llojeve të antibiotikëve. Është përbërja fabimicin, e cila nëse kalon testet klinike te njerëzit, mund të përdoret në luftën kundër disa prej infeksioneve më kokëfortë.

Një trajtim i ri potencial synon bakteret gram-negative, një grup patogjenësh që janë të vështirë për t’u shkatërruar dhe që zakonisht janë shkaktarë të infeksioneve të traktit urinar, pneumonisë dhe madje edhe të qarkullimit të gjakut, shkruan Science Alert.

Këto lloj bakteresh janë rezistuese ndaj antibiotikëve për shkak të membranës së jashtme mbrojtëse që krijon një lloj muri që nuk lejon kalimin e substancave të dëmshme për to; si ilaçet.

Sipas hulumtimit të publikuar në vitin 2022 në “Lancet”, rezistenca bakteriale ndaj antibiotikëve merr rreth 3.500 jetë çdo ditë, duke e bërë atë shkakun kryesor të vdekjeve në mbarë botën.

Një studim i kryer në një spital anglez pati rezultate të ngjashme dekurajuese, të cilat treguan se më shumë se një e treta e njerëzve me infeksione të gjakut me baktere gram-negative vdiqën brenda një viti.

Gjatë hulumtimit, fabimicin arriti të depërtojë atë shtresë të jashtme problematike, duke mos i shkaktuar shumë dëm të shëndetshëm, pra bakteret që na duhen.

Shkencëtarët fillimisht analizuan një antibiotik të njohur si efektiv kundër baktereve gram-pozitive dhe bënë disa ndryshime strukturore në të për t’i dhënë molekulës aftësinë për të depërtuar në mbrojtjen e fuqishme të varianteve gram-negative.

Kur u testua në laborator dhe në minj, ky përbërës funksionoi kundër më shumë se 300 llojeve të baktereve rezistuese ndaj ilaçeve. Për më tepër, ai madje uli nivelet e baktereve të dëmshme te minjtë me pneumoni ose infeksione të traktit urinar.

Do të duhet kohë përpara se fabimicin të përdoret si ilaç. Për t’u miratuar, ilaçi duhet të kalojë në tre faza të provave klinike. Në fazën e parë, marrin pjesë një numër më i vogël subjektesh, zakonisht midis 20 dhe 100 (ose më rrallë disa qindra) dhe përcakton një vlerësim paraprak të sigurisë dhe efektivitetit të barit.

Në fazën e dytë, efektiviteti testohet në një numër më të madh subjektesh, zakonisht midis 50 dhe 300, dhe analizohen mënyra të ndryshme të administrimit të dozave.

Në fazën e tretë, merr pjesë numri më i madh i pjesëmarrësve – nga qindra në dhjetëra mijëra, në varësi të sëmundjes për të cilën është duke u zhvilluar ilaçi ose vaksina. Në këtë pikë, një kandidat i veçantë krahasohet me një placebo për të testuar suksesin aktual të ilaçit të zhvilluar, dhe siguria testohet shtesë dhe përcaktohen efektet anësore.

Hulumtimi u botua në revistën “ACS Central Science”.

Sport

​FIFA përjashton një komb nga Botërori 2026

Published

on

FIFA ka marrë një vendim të pazakontë duke ndaluar një komb nga pjesëmarrja në kualifikimet për Kupën e Botës 2026, ndonëse të gjitha kombet e tjera të Konfederatës Aziatike të Futbollit (AFC) morën pjesë.

Bëhet fjalë për Ishujt Mariana të Veriut, një territor mikronezian i Shteteve të Bashkuara, që ndonëse është anëtar i AFC-së, ende nuk është pranuar në FIFA.

Për këtë arsye, ata u përjashtuan nga të gjitha fazat e kualifikimeve për Botërorin dhe për Kupën e Azisë 2027.

Kjo nuk është hera e parë që kombi ishullor përballet me përjashtim, pasi e njëjta gjë kishte ndodhur edhe në ciklet kualifikuese për Kupën e Azisë 2019 dhe 2023.

Ishujt Mariana të Veriut ndodhen në juglindje të Japonisë dhe sporti më popullor atje është bejsbolli, megjithëse futbolli po fiton gjithnjë e më shumë ndjekës.

Drejtori ekzekutiv i Federatës së Futbollit të Ishujve Mariana, Ruselle Zapanta, ka deklaruar më parë se synimi i tyre është që futbolli të bëhet sporti kryesor në vend në të ardhmen./S.K/KP/

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Rektori Hajrizi folës kryesor në Kongresin e VII-të Ndërkombëtar TURKIC COSE 2025

Published

on

Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, ishte folësi kryesor në Kongresin e VII-të Ndërkombëtar “TURKIC COSE 2025 – Turkic World Congress on Science and Engineering”, i cili po mbahet në Parkun Shkencor, Inovativ dhe Teknologjik të UBT-së.

Rektori Hajrizi prezantoi punimin me titull: “A Small-Scale, Smart Self-Sustaining Entrepreneurial Innovation-Based Ecosystem Model: Case Studies Related with Smart City, Digital Twins and Sustainable Developments”, një koncept inovativ që përfaqëson filozofinë dhe qasjen unike të UBT-së ndaj zhvillimit të qëndrueshëm, inovacionit, sipërmarrjes dhe transformimit të qyteteve në ekosisteme të mençura.

Në prezantimin e tij, Rektori Hajrizi theksoi se UBT 5S Model (Small-Scale, Smart, Self-Sustaining, Entrepreneurial Innovation-Based Ecosystem) është rezultat i më shumë se 30 viteve përvojë akademike, kërkimore dhe zhvillimore, dhe përfaqëson një qasje sistemike që lidh arsimin, kërkimin shkencor, biznesin dhe komunitetin në një mjedis të integruar të inovacionit.

Ky model, që tashmë është zbatuar në UBT Smart City dhe UBT Future Campus, funksionon si një ekosistem i qëndrueshëm dhe vetëmbajtës, ku studentët, profesorët, studiuesit dhe partnerët ndërkombëtarë ndërveprojnë në mënyrë të drejtpërdrejtë për të krijuar zgjidhje të reja për qytetet inteligjente, digjitalizimin, qëndrueshmërinë dhe zhvillimin ekonomik. Ky model u cilësua si një ndër qasjet më të avancuara në Evropën Juglindore për zhvillimin e ekosistemeve të qëndrueshme të inovacionit dhe për ndërtimin e qyteteve të mençura përmes arsimit dhe kërkimit shkencor.

Continue Reading

Lajmet

​Muric: Do të jemi në garë me Zvicrën edhe për vendin e parë

Published

on

Në prag të dy ndeshjeve vendimtare të Kombëtares së Kosovës në kuadër të kualifikimeve për Kampionatin Botëror 2026, ndaj Sllovenisë dhe Zvicrës, portieri i Dardanëve, Arijanet Muriç, ishte i ftuari i radhës në “FFK Podcast”.

Edhe pse nuk do të mund të jetë pjesë e ndeshjes së parë për shkak të pezullimit nga dy kartonë të verdhë, Muriç shfaqi besim dhe motivim të madh për ekipin, duke theksuar se Kosova është në garë edhe për vendin e parë.

“Sigurisht, duam të paktën vendin e dytë për të luajtur ‘play-off’-in. Por mendoj se do të jemi në garë me Zvicrën edhe për vendin e parë. Shpresoj kështu. Fillimisht duhet të përqendrohemi në ndeshjen kundër Sllovenisë, jemi në formë shumë të mirë, të gjithë lojtarët janë të shëndetshëm. S’ka lëndime dhe ekipi është i plotë. Vetëm unë s’mund të jem pjesë për shkak të dy kartonëve të verdhë”, tha Muriç.

Ai nuk e fsheh keqardhjen që nuk do të jetë pjesë e ekipit në ndeshjen kundër Sllovenisë.

“Po, sigurisht që më vjen keq. Do të ishte më e lehtë sikur të luaja. Nëse skuadra humb pa mua, më dhemb më shumë”, theksoi ai, por njëkohësisht shprehu besim të plotë te bashkëlojtarët në portë: “Stërviten njësoj si unë dhe japin maksimumin çdo ditë për t’u përmirësuar, prandaj janë gati”, tha ai.

Sa i përket atmosferës në kampin e Dardanëve, portieri i Kombëtares u shpreh optimist.

“Ne nuk kemi frikë. Nuk ka tension apo energji negative në ekip për ndeshjen e radhës. Dhe nuk duhet të kemi frikë ta luajmë ndeshjen. Nuk kemi presion, vetëm energji pozitive. Dhe kur i shikoj lojtarët, më duket që të gjithë e ndjejnë njësoj. Të gjithë janë të motivuar, kjo më jep ndjesi shumë pozitive”, shtoi Muriç.

Tutje Muriç foli për karrierën e tij me Kombëtaren dhe klubet, duke kujtuar debutimin e tij ndaj Azerbajxhanit dhe disa nga momentet më të veçanta me fanellën e Kosovës. “Ndeshja ndaj Republikës Çeke në Prishtinë ishte shumë e veçantë. Ata ishin në formë të lartë, por ne luajtëm shkëlqyeshëm. Edhe ajo ndaj Suedisë 2–0 ishte shumë e bukur”, u shpreh ai.

Portieri 27-vjeçar tregoi edhe për rrugëtimin e tij në klubet evropiane, teksa theksoi se një kohë pauzoi nga futbolli./S.K/KP/

 

Continue Reading

Lajmet

Hoxha pret në takim komandantin e KFOR-it, flasin për situatën e sigurisë në Kosovë

Published

on

By

Drejtori i Përgjithshëm i Policisë së Kosovës, Gazmend Hoxha me bashkëpunëtorë, priti në takim komandantin e KFOR-it, Ozkan Ulutash, i cili po ashtu ishte i shoqëruar nga stafi i tij.

Në njoftimin e Policisë bëhet e ditur se në takim u diskutuan tema të ndryshme të cilat ishin në interes të situatës së sigurisë në Republikën e Kosovës.

Në takim u konfirmua vazhdimi i bashkëpunimit të mëtejmë dhe avancimi i shkëmbimit të informacioneve në funksion të ruajtjes së një ambienti më të qetë dhe të sigurt për të gjithë qytetarët pa dallim. Pikë tjetër e diskutimeve ishin aktivitetet e përbashkëta në mes të PK-së dhe KFOR-it, të cilat reflektojnë në situatën e sigurisë në tërë vendin, përfshirë veriun”, thuhet në njoftim.

“Të dy palët u dakorduan se vazhdimi i bashkëpunimit, mirëbesimit dhe realizimit të aktiviteteve të përbashkëta, ndikon në rritjen e mëtejme të nivelit të sigurisë së përgjithshme”./EO

Continue Reading

Të kërkuara