Lajmet

Shkencëtarët: Kontakti me natyrën në qytete redukton ndjenjën e vetmisë

Studimi është i pari që vlerëson se si mjedisi mund të ndikojë në vetminë.

Published

4 years ago

January 9, 2022

Betim Gashi

Hulumtimet tregojnë se vetmia është një shqetësim i madh për shëndetin publik dhe mund të rrisë rrezikun e vdekjes së një personi me 45 për qind më shumë sesa ndotja e ajrit, obeziteti ose abuzimi me alkoolin.

Studimi është i pari që vlerëson se si mjedisi mund të ndikojë në vetminë. Janë përdorur të dhënat në kohë reale të mbledhura përmes një aplikacioni smartphone, shkruan “Guardian”.

Hulumtimet kanë treguar se ndjenjat e mbipopullimit rrisin vetminë me një mesatare prej 39 për qind. Por kur njerëzit mund të shihnin pemët ose qiellin, ose të dëgjonin zogjtë, ndjenja e vetmisë ra me 28 për qind.

Ndjenja e përfshirjes sociale gjithashtu uli vetminë me 21 për qind, dhe kur ato ndjenja përkonin me kontaktin me natyrën, efekti i dobishëm u rrit me 18 për qind shtesë.

Gjetjet treguan ndërhyrje për të reduktuar vetminë, thanë studiuesit, duke shtuar se “duhet të zbatohen masa specifike që rrisin përfshirjen sociale dhe kontaktin me natyrën, veçanërisht në qytetet me popullsi të dendur”.

Koha e kaluar në natyrë dihet se përmirëson mirëqenien dhe vlerësohet se ecja në pyll do të jetë në gjendje të kursejë shuma të mëdha parash të shpenzuara për kostot e shëndetit mendor, veçanërisht në Britaninë e Madhe.

Vendet natyrore në qytete mund të zvogëlojnë vetminë duke rritur ndjenjat e lidhjes me një vend ose duke ofruar mundësi më të mëdha për shoqërim, thanë studiuesit.

“Studimi sfidoi pikëpamjen tradicionale të qyteteve si vende që janë gjithmonë të këqija për shëndetin mendor dhe vetminë,” tha profesori Andrea Mecelli, i cili është pjesë e një ekipi hulumtues dhe një ekspert për ndërhyrjen e hershme në shëndetin mendor në Kolegjin Mbretëror në Londër.

Ai shtoi se “mund të ketë aspekte të tilla si karakteristikat natyrore dhe përfshirja shoqërore që në fakt mund të zvogëlojnë vetminë”.

Michael Smythe, një artist që punon në peizazhet urbane dhe që ishte pjesë e ekipit të studimit, tha se për njerëzit si ai që punojnë me hapësira publike, vërtetimi i njohurive të marra në këtë fushë është tepër i vlefshëm në komunikimin e vlerës së këtyre hapësirave.

“Shëndeti mjedisor dhe shëndeti publik janë po aq të rëndësishëm”, shtoi ai.

Studimi, i publikuar në revistën Scientific Reports, mblodhi të dhëna nga qytetarët që jetonin në zona urbane në mbarë botën duke përdorur aplikacionin Urban Mind për studimin.

Më shumë se 750 njerëz dhanë 16.600 vlerësime, të cilat përfshinin pyetjet “a ndiheni të mirëpritur mes njerëzve përreth jush?” dhe “a mund t’i shihni pemët tani?”

Kur studiuesit morën parasysh moshën, përkatësinë etnike, arsimin dhe profesionin, përfitimet e kontaktit me natyrën dhe ndjenjat e përfshirjes sociale në vetmi mbetën shumë të rëndësishme statistikisht.

Christopher Gidlow, një profesor i kërkimit shëndetësor të aplikuar në Universitetin Staffordshire, i cili nuk ishte i përfshirë në hulumtim, tha se dihet prej kohësh se qasja në mjedisin natyror mund të nxisë ndërveprimet sociale dhe lidhjen.

“Ky studim i jep peshë shtesë dëshmive ekzistuese të afinitetit tonë ndaj mjedisit natyror dhe përfitimeve të mundshme për mirëqenien sociale”, tha ai.

Lajmet

Pesë kadetë nga Kosova diplomojnë në Akademinë e Forcave të Armatosura të Shqipërisë

Published

9 hours ago

July 30, 2025

UBTnews

Pesë kadetë nga Kosova kanë diplomuan në Akademinë e Forcave të Armatosura të Shqipërisë.

Ata do të vazhdojnë shërbimin e tyre si oficerë në radhët e Forcës së Sigurisë së Kosovës.

Kjo u bë e ditur nga ministri në detyrë i Mbrojtjes, Ejup Maqedonci i cili mori pjesë në ceremoninë e diplomimit me ftesë të homologut të tij nga Shqipëria, Pirro Vengu.

“Me mbështetjen e ministrit Pirro Vengu dhe të Shefit të Shtabit të Përgjithshëm, gjeneral Arben Kingji, është bërë e mundur që për vitin e ardhshëm të katërfishohet numri i kadetëve nga Kosova që do të ndjekin studimet në këtë akademi prestigjioze”, shkruan Maqedonci në Facebook

Lajmet

IPK-ja identifikon dobësi në pasqyrimin e gjobave dhe shkeljeve

Published

9 hours ago

July 30, 2025

UBTnews

Inspektorati Policor i Kosovës thotë se ka të meta në pasqyrimin e të dhënave në gjoba në raport me shkeljet dhe që këto “sjellin dyshime se mund të abuzohet gjatë kryerjes së detyrës zyrtare”. Kjo është theksuar me një inspektim që IPK-ja e ka bërë rreth përdorimit të teknologjisë për matjen e shpejtësisë së lëvizjes së mjeteve në trafik.

Përmes një njoftimi për media, IPK-ja tha se inspektimi është realizuar me kërkesë të kryeshefit ekzekutiv, ndër të tjera, bazuar në informacionet që IPK kishte pranuar se zyrtarët policorë për arsye të ndryshme nuk i gjobisin kundërvajtësit për shkeljet që i kanë kryer.

“Inspektimi ka vënë në pah se ka dobësi/të meta në pasqyrimin e të dhënave në gjoba në raport me shkeljet dhe që këto sjellin dyshime se mund të abuzohet gjatë kryerjes së detyrës zyrtare”.

Sipas IPK-së. gjatë krahasimit të të dhënave në gjoba dhe atyre të regjistruara në radar gjatë inspektimit janë hasur katër natyra të mospërputhjeve: Shpejtësia e lëvizjes së mjetit e përshkruar në gjobë është më e ulët se ajo e regjistruar në radar (në 55 nga 84 mostra/gjoba); Shpejtësia e kufizuar në radar ndryshon nga ajo e regjistruar në gjobë (në 23 nga 84 mostra); Lloji i shkeljes në gjobë ndryshon nga ajo e matur me radar (në 3 nga 84 mostra); Shqiptohet gjobë për tejkalim të shpejtësisë në bazë të një neni (paragrafi) jo adekuat të ligjit (në 3 nga 84 mostra).

IPK-ja në kuadër të Raportit ka dhënë shtatë rekomandime, që kanë të bëjnë me nevojën e nxjerrjes së një udhëzuesi lidhur me përdorimin e pajisjeve për matjen e shpejtësisë së lëvizjes, mbajtjen e një trajnimi shtesë për të pajisur personelin me njohuri të mjaftueshme, ushtrimit të kontrolleve në drejtim të eliminimit të dobësive sa i përket vendosjes së të dhënave në pajisjet e matjes, ushtrimit të kontrolleve në drejtim të eliminimit të praktikave të dëmshme gjatë shqiptimit të gjobave për kundërvajtje, përdorimit efektiv të automjeteve me pajisje inteligjente, monitorimit të procesit të shkarkimit dhe ruajtjes së materialeve të regjistruara nga pajisjet, aplikimit të praktikës së printimit të kundërvajtjeve.

Lajmet

Një aksident me fatalitet, Policia e Kosovës shqipton mbi 2 mijë e 200 gjoba trafiku brenda 24 orëve të fundit

Published

9 hours ago

July 30, 2025

UBTnews

Policia e Kosovës ka shqiptuar 2289 gjoba për kundërvajtësit e trafikut brenda 24 orëve të fundit.

Në 24 orët e fundit janë raportuar 70 aksidente trafiku me dëme materiale, 35 aksidente trafiku me të lënduar kurse një aksident përfundoi me fatalitet.

Policia e Kosovës ka arrestuar 20 persona, 10 janë dërguar në mbajtje kurse një person është në vuajtje të dënimit.

Lajmet

Konfiskohen nëntë armë në formë stilolapsi, arrestohet i dyshuari

Published

10 hours ago

July 30, 2025

UBTnews

Një person është arrestuar pasi të njëjtit i janë gjetur nëntë armë në formë stilolapsi dhe katër fishek.

Policia në Pejë njoftoi se pas informacionit për një përleshje fizike në fshatin Carrabreg-Deçan njësitet policore kanë dalë në vendin e ngjarjes ku edhe i janë gjetur dhe i janë konfiskuar armë të dyshuarit.

“Nё koordinim me prokurorin e Shtetit, ёshtё kryer kontroll/bastisje ne shtёpinё e personit tё dyshuar mirёpo nuk ёshtё gjetur diçka e kundёrligjshme.I dyshuari ёshtё arrestuar dhe pas intervistimit nga hetuesit, me urdhёr tё prokurorit tё Shtetit, ёshtё dёrguar nё mbajtje pёr 48- orё“, thuhet në njoftim.