Lajmet

​Shkencëtarët: Kontakti me natyrën në qytete redukton ndjenjën e vetmisë

Studimi është i pari që vlerëson se si mjedisi mund të ndikojë në vetminë.

Publikuar

2 vjet më parë

më

Hulumtimet tregojnë se vetmia është një shqetësim i madh për shëndetin publik dhe mund të rrisë rrezikun e vdekjes së një personi me 45 për qind më shumë sesa ndotja e ajrit, obeziteti ose abuzimi me alkoolin.

Studimi është i pari që vlerëson se si mjedisi mund të ndikojë në vetminë. Janë përdorur të dhënat në kohë reale të mbledhura përmes një aplikacioni smartphone, shkruan “Guardian”.

Hulumtimet kanë treguar se ndjenjat e mbipopullimit rrisin vetminë me një mesatare prej 39 për qind. Por kur njerëzit mund të shihnin pemët ose qiellin, ose të dëgjonin zogjtë, ndjenja e vetmisë ra me 28 për qind.

Ndjenja e përfshirjes sociale gjithashtu uli vetminë me 21 për qind, dhe kur ato ndjenja përkonin me kontaktin me natyrën, efekti i dobishëm u rrit me 18 për qind shtesë.

Gjetjet treguan ndërhyrje për të reduktuar vetminë, thanë studiuesit, duke shtuar se “duhet të zbatohen masa specifike që rrisin përfshirjen sociale dhe kontaktin me natyrën, veçanërisht në qytetet me popullsi të dendur”.

Koha e kaluar në natyrë dihet se përmirëson mirëqenien dhe vlerësohet se ecja në pyll do të jetë në gjendje të kursejë shuma të mëdha parash të shpenzuara për kostot e shëndetit mendor, veçanërisht në Britaninë e Madhe.

Vendet natyrore në qytete mund të zvogëlojnë vetminë duke rritur ndjenjat e lidhjes me një vend ose duke ofruar mundësi më të mëdha për shoqërim, thanë studiuesit.

“Studimi sfidoi pikëpamjen tradicionale të qyteteve si vende që janë gjithmonë të këqija për shëndetin mendor dhe vetminë,” tha profesori Andrea Mecelli, i cili është pjesë e një ekipi hulumtues dhe një ekspert për ndërhyrjen e hershme në shëndetin mendor në Kolegjin Mbretëror në Londër.

Ai shtoi se “mund të ketë aspekte të tilla si karakteristikat natyrore dhe përfshirja shoqërore që në fakt mund të zvogëlojnë vetminë”.

Michael Smythe, një artist që punon në peizazhet urbane dhe që ishte pjesë e ekipit të studimit, tha se për njerëzit si ai që punojnë me hapësira publike, vërtetimi i njohurive të marra në këtë fushë është tepër i vlefshëm në komunikimin e vlerës së këtyre hapësirave.

“Shëndeti mjedisor dhe shëndeti publik janë po aq të rëndësishëm”, shtoi ai.

Studimi, i publikuar në revistën Scientific Reports, mblodhi të dhëna nga qytetarët që jetonin në zona urbane në mbarë botën duke përdorur aplikacionin Urban Mind për studimin.

Më shumë se 750 njerëz dhanë 16.600 vlerësime, të cilat përfshinin pyetjet “a ndiheni të mirëpritur mes njerëzve përreth jush?” dhe “a mund t’i shihni pemët tani?”

Kur studiuesit morën parasysh moshën, përkatësinë etnike, arsimin dhe profesionin, përfitimet e kontaktit me natyrën dhe ndjenjat e përfshirjes sociale në vetmi mbetën shumë të rëndësishme statistikisht.

Christopher Gidlow, një profesor i kërkimit shëndetësor të aplikuar në Universitetin Staffordshire, i cili nuk ishte i përfshirë në hulumtim, tha se dihet prej kohësh se qasja në mjedisin natyror mund të nxisë ndërveprimet sociale dhe lidhjen.

“Ky studim i jep peshë shtesë dëshmive ekzistuese të afinitetit tonë ndaj mjedisit natyror dhe përfitimeve të mundshme për mirëqenien sociale”, tha ai.

Etiketa
Vazhdo të lexosh

Bota

Aleatët e NATO-s zgjedhin Mark Rutte si sekretar të përgjithshëm të ardhshëm

Publikuar

2 minuta më parë

më

26 Qershor, 2024

nga

Aleatët e NATO-s zgjodhën këtë të mërkurë kryeministrin holandez, Mark Rutte, si shefin e ardhshëm të NATO-s. Rutte do të pasojë norvegjezin Jens Stoltenberg.

Emërimi i Rutte u bë një formalitet pasi rivali i tij i vetëm për këtë post, presidenti rumun Klaus Iohannis, njoftoi javën e kaluar se ishte larguar nga gara, pasi nuk arriti të fitonte mbështetje. Mandati i Stoltenberg përfundon më 1 tetor.

Pasi deklaroi interesimin e tij për postin vitin e kaluar, Rutte fitoi mbështetje të menjëhershme nga anëtarët kryesorë të aleancës, duke përfshirë Shtetet e Bashkuara, Britaninë, Francën dhe Gjermaninë.

Të tjerët ishin më të rezervuar, veçanërisht vendet e Evropës Lindore, por ata përfundimisht u rreshtuan pas Rutte, një kritik i ashpër i presidentit rus Vladimir Putin dhe një aleat i vendosur i Ukrainës./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Shënohet Dita Ndërkombëtare në Mbështetje të Viktimave të Torturës

Publikuar

20 minuta më parë

më

26 Qershor, 2024

nga

Më 26 Qershor 1987 hyri në fuqi Konventa e OKB-së Kundër Torturës dhe Trajtimeve ose Ndëshkimeve të tjera Mizore, Çnjerëzore ose Degraduese, si një nga instrumentet kryesore në luftën kundër torturës dhe parandalimin e saj.

Në shënimin e kësaj dite, QKRMT edhe njëherë kërkon nga institucionet përgjegjëse ndërmarrjen e masave urgjente për vendosjen dhe trajtimin e kryerësve me çrregullime mendore, pasiqë aktualisht një numër i madh i të paraburgosurve që janë me probleme të shëndetit mendor, në mungesë të institucioneve përkatëse shëndetësore janë të vendosur nëpër Qendrat e Paraburgimit, në kundërshtim me nenin 509 të Kodit të Procedurës Penale si dhe standardet ndërkombëtare.

Andaj QKRMT i bën thirrje Këshillit Gjyqësor të Kosovës, Këshillit Prokurorial të Kosovës, Ministrisë së Drejtësisë, Ministrisë së Shëndetësisë si dhe institucioneve të tjera përgjegjëse që urgjentisht të ndërmarrin masa konkrete për krijimin e kushteve të përshtatshme për vendosjen dhe trajtimin e kryerësve me çrregullime mendore.

Vazhdo të lexosh

Kronika e zezë

Me kërkesë të njërit të akuzuar, anulohet seanca për korrupsion ndaj dy teknikëve të Radiologjisë

Publikuar

34 minuta më parë

më

26 Qershor, 2024

nga

Me kërkesë të të akuzuarit Ismet Veliu është anuluar seanca e së mërkurës në Gjykatën Themelore në Prishtinë, në rastin ku i njëjti së bashku me Albert Dedën akuzohen për keqpërdorim të detyrës zyrtare.

Veliu dhe Deda, në cilësinë e teknikëve të Radiologjisë po akuzohen se kanë marrë dhjetë flakona kontrast jojonik nga 100 mililitra, duke e dëmtuar buxhetin e Shërbimit Spitalor Klinik Universitar të Kosovës (SHSKUK) në vlerë prej 202 euro.

Nga zyra e kryetares së trupit gjykues, Medie Bytyqi, u bë e ditur se i akuzuari Veliu ka kërkuar anulimin e seancës për arsye shëndetësore, raporton “Betimi për Drejtësi”.

Ndryshe, sipas aktakuzës së përpiluar më 23 shkurt 2021, të akuzuarit Albert Deda dhe Ismet Veliu po akuzohen se në cilësinë e teknikëve të Radiologjisë në Repartin e Klinikës së Radiologjisë në SHSKUK-së, ku ishin përgjegjës të çelësave, kanë marrë dhjetë flakona kontrast jojonik nga 100 mililitra, me ç’rast kanë dëmtuar buxhetin e SHSKUK-së 202 euro, që t’i sjellin vetes apo tjetrit përfitim pasuror të kundërligjshëm.

Me këtë, Deda dhe Veliu po akuzohen se në bashkëkryerje kanë kryer veprën penale “Keqpërdorimi i pozitës apo autoritetit zyrtar”, nga neni 414, par.1 lidhur me nenin 31 të KPRK-së, vepër kjo e dënueshme me burgim prej një deri në tetë vjet.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

OKB paralajmëron për vdekje nga mbidoza pas rënies së prodhimit të opiumit në Afganistan

Publikuar

43 minuta më parë

më

26 Qershor, 2024

nga

Prodhimi i opiumit në Afganistan, që u urdhërua nga talibanët, për një kohë të gjatë furnizuesi kryesor në botë, mund të çojë në vdekje nga mbidoza, pasi përdoruesit e heroinës kalojnë në opioide sintetike që janë tashmë vdekjeprurëse në Evropë, tha një raport i OKB-së të mërkurën.

Kultivimi i opiumit, nga i cili prodhohet heroina, ra me 95% në Afganistan vitin e kaluar pasi talibanët ndaluan prodhimin e narkotikëve në vitin 2022. Edhe pse prodhimi i opiumit në Mianmar u rrit me 36% vitin e kaluar, prodhimi ra përsëri në nivel global me 75%. Zyra e Kombeve të Bashkuara për Drogën dhe Krimin (UNODC) tha në Raportin e saj vjetor Botëror të Drogës të publikuar të mërkurën.

“Rezultati i mungesës së zgjatur të opiateve afgane mund të ketë pasoja të shumta në Afganistan dhe në vendet e tranzitit dhe destinacionit për opiatet afgane. Pastërtia e heroinës në treg pritet të bjerë”, tha UNODC.

Të dhënat paraprake tregojnë për rritje të mundshme të lehtë të kultivimit të opiumit afgan këtë vit, por nuk ka gjasa të kthehet në nivelet e parandalimit./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara