Shëndet

​Shënohet Dita Ndërkombëtare e Sklerozës Multiple

Published

on

Në prani të profesionistëve shëndetësorë dhe pacientëve sot është shënuar Dita Ndërkombëtare e Sklerozës Multiple. Derisa ministria e Shëndetësisë ofron mbështetje për këta pacientë, nga profesionistët shëndetësorë të kësaj sëmundje kërkohet më shumë përkrahje për projekte që u dalin në ndihmë pacientëve të prekur me Sklerozën Multiple.

Zëvendësministrja e Shëndetësisë, Dafina Gexha tha politikat shëndetësore të kësaj ministrie do jenë në mbështetje të qytetarëve të prekur nga kjo sëmundje.

“Qeveria e Kosovës dhe ministria e Shëndetësisë mbeten partnere për të mbështetur qytetarët e saj të prekur me sklerozë multiple dhe për të ndihmuar në klimës dhe mjedisit kur ata mund të funksionojnë në mënyrë të pavarur dhe të marrin pjesë në mënyrë të barabartë në komunitetin dhe vendet e tyre të punës[…]MSH në kuadër të politikave të saj i del në ndihmë këtij numri të qytetarëve të prekur nga skleroza multiple në një anë, por edhe përmes punëtorëve profesionistëve shëndetësor të specialitetit përkatës në anën tjetër. Kjo ndihmë konsiston në ofrimin e shërbimeve sa më të cilësore për të prekurit dhe kthimin e dinjitetit, krijimin e kushteve të punës, respektimin e orarit dhe jo vetëm të profesionistëve shëndetësor. Kjo sëmundje kërkon detektim të hershëm, shërbim kompetent medikamente por mbi të gjitha pranim të gjerë shoqëror të të prekurve”, tha ajo.

Ndërsa, kryetari i Shoqatës së Neurologëve të Kosovës, Afrim Blyta tha se sistemi shëndetësor në Kosovë ka teknologji, medikamente dhe mjekët e duhur për trajtimin e Sklerozë Multiple.

Por sipas tij mungon një sistem ku integrohen hallkat shëndetësore dhe kjo e bënë shëndetësinë e Kosovës të dobët.

Blyta po ashtu kërkoi mbështetjen e ministrisë së Shëndetësisë për projektin e trombolizës.

Blyta: Kemi teknologji, medikamente dhe mjekë të duhur

Video

“Sot ne kemi një Klinik Neurologjike të pajisur me një teknologji të jashtëzakonshme imazherike jo vetëm në rajon por edhe më gjerë, kemi medikamente të jashtëzakonshme dhe vetëm trajtimin e epilepsisë ata që janë me këtë sëmundje i kanë në dispozicion mbi 30, ndërsa kur flasim për kuadrin kemi një kuadër jashtëzakonisht mirë të përgatitur të gatshëm me i bënë ballë cunamit të informatave që marrim çdo ditë[…] Në Kosovë kurrë nuk kemi pasur mjekë më të mirë sesa që kemi sot, nuk kemi pasur teknologjisë më të mirë se sa që kemi sot, në Kosovë nuk kemi pasur kurrë medikamente që kemi sot. Por në Kosovë fatkeqësisht kurrë nuk kemi pasur mjekësi më të dobët sesa që kemi sot. Pse i kemi hallkat e shpërndara të cilat nuk janë të integruara në diçka që quhet sistem e kush e ndërton sistemin e ndërtojnë njerëz të cilët nuk kanë interesa personale dhe kanë qëllimin emirë në momentin kur këto hallkat piqen me njeriun që nuk ka interesa personale piqet sistemi”, tha Blyta.

Drejtori i Klinikës së Neurologjisë, Nexhmendin Shala tha se fal ndihmës nga shteti dhe kërkesave të tyre si profesionistë shëndetësor kanë arritur frenimin e progresit të sëmundjes së Sklerozës Multiple tek mbi 00 pacientë. Ai kërkon shtim të hapësirave për realizimin e projekteve të kësaj klinike me qëllim të rritjes së cilësisë së shërbimeve mjekësore.

“Kemi një arritje shumë të madhe fal dorës së shtetit ne sot në trajtim për frenimin e progresit të sëmundjes I kemi mbi 300 pacientë që është numër impozant në trajtimin e kësaj sëmundje dhe po të mos ishte dora e shtetit dhe kërkesat tona të arsyeshme sot kjo ditë do dukje si ditët tjera të viteve të kaluara[…]Është ndërtuar një pjesë jashtë Klinikës që është mjaftë e pajisur edhe me aparatura dhe personel të kualifikuar që mund projekti nacionale të implementohet në tërësi. Dikush po ta dëgjoj si fjalë do thoshte është e lehtë të menaxhohet kjo, unë vetëm me iu thënë se një pacient për t’u menaxhuar brenda ditës kërkon 7 orë dhe këtë e bënë një ekip prej neurologëve dhe një tekniku dhe çdo ditë 2 pacientë ekzaminohen nga pjesa radioliogjike që është në Klinikën tonë”, tha ai.

Continue Reading

Shëndet

Si ta kuptoni nëse trupi juaj ka mungesë të vitaminës D?

Published

on

Vitamina D është thelbësore për shëndetin e kockave, pasi ndihmon trupin të përthithë kalciumin dhe kontribuon në forcimin e tyre.

Ajo luan rol të rëndësishëm në rritjen dhe zhvillimin e qelizave, ul inflamacionin dhe mbështet funksionimin e sistemit imunitar.

Kur trupi ka mungesë të vitaminës D, mund të shfaqen disa shenja paralajmëruese.

Djersitje e tepruar

Djersitja e pazakontë, sidomos gjatë dimrit, lidhet me mungesën e vitaminës D, pasi trupi ka vështirësi në rregullimin e temperaturës.

Lodhje e vazhdueshme

Ndjenja e lodhjes, edhe pas gjumit të mjaftueshëm, si dhe marramendja, janë shenja të shpeshta të mungesës së kësaj vitamine.

Ndryshime në humor

Mungesa e saj lidhet me ndjenja trishtimi e depresioni, pasi ndikon në prodhimin e hormoneve të mirëqenies si serotonina dhe dopamina.

Dhimbje në kocka dhe muskuj

Dhimbjet në kyçe, kocka dhe muskuj janë shenjë e niveleve të ulëta të vitaminës D, veçanërisht te personat me probleme reumatike.

Si ta furnizoni trupin me vitaminë D?

Ekspozimi i moderuar në diell ndihmon prodhimin e vitaminës D, duke përdorur gjithmonë mbrojtje nga rrezet UV.

Përveç kësaj, vitamina D merret edhe nga ushqimi, si: peshqit e yndyrshëm (salmon, sardele, ton), vezët, qumështi dhe produktet e bulmetit, kërpudhat, drithërat dhe lëngu i portokallit. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Çfarë të hani para gjumit për një natë më të qetë?

Published

on

Nëse vetëm mendimi për gjumin të shqetëson, ajo që ha mund të ketë ndikim të madh. Gjumi cilësor ndihmon shëndetin e trurit, forcon sistemin imunitar dhe ul rrezikun për sëmundje kronike.

Edhe pse rekomandohen 7–8 orë gjumë çdo natë, shumë njerëz e kanë të vështirë ta arrijnë këtë.

Përveç zakoneve të mira të gjumit, edhe ushqimi luan rol kyç.

Ja 9 ushqime dhe pije që mund të ndihmojnë për gjumë më të mirë:

Bajamet – të pasura me magnez, vitamina B dhe melatoninë.

Gjeli i detit – përmban triptofan që nxit përgjumjen.

Çaji i kamomilit – ka efekt qetësues dhe ndihmon kundër pagjumësisë.

Kivi – përmban serotonin dhe antioksidantë.

Lëngu i qershisë së thartë – burim natyral i melatoninës.

Peshqit e yndyrshëm – të pasur me vitaminë D dhe omega-3.

Arrat – ndihmojnë rregullimin e ciklit të gjumit.

Çaji i lules së pasionit – ul stresin dhe nxit relaksimin.

Orizi i bardhë – karbohidratet mund të ndihmojnë rënien në gjumë kur konsumohet me masë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Pulsi në qetësi, kur ta matni dhe kur duhet të shqetësoheni?

Published

on

Pulsi në qetësi është numri i rrahjeve të zemrës për 60 sekonda kur trupi është i relaksuar dhe ofron një pasqyrë të shëndetit kardiovaskular.

Vlerat normale për të rriturit janë 60–100 rrahje në minutë, por pulsi mund të rritet për shkak të stresit, ankthit ose aktivitetit fizik.

Si ta matni saktë?

Mëngjesin pas zgjimit, para kafesë ose aktivitetit fizik.

Me gishta tek kyçi i dorës ose qafa, numëroni rrahjet për 60 sekonda.

Shënoni vlerën dhe ndiqni ndryshimet në kohë.

Çfarë tregon pulsi?

Pulsi i ulët (në sportistë ose njerëz të formë të mirë) tregon zemër të fortë.

Pulsi i lartë kronik (>90 rrahje/min) mund të lidhet me stres, dehidratim ose probleme më serioze dhe kërkon vlerësim mjekësor.

Pulsi shumë i ulët (<50 rrahje/min) te personat joaktivë mund të jetë shqetësues nëse shoqërohet me marramendje ose lodhje.

Këshilla për puls të shëndetshëm

Ushtrime të rregullta aerobike (ecje, not, çiklizëm).

Gjumë i mjaftueshëm dhe menaxhim stresi (meditim, frymëmarrje e thellë).

Hidratim adekuat dhe kufizim i kafeinës dhe alkoolit.

Mbajtja e peshës trupore dhe presionit të gjakut në nivel të shëndetshëm.

Pulsi është tregues i rëndësishëm i shëndetit kardiovaskular. Nëse shfaqet pulsi vazhdimisht i lartë ose i ulët pa arsye të dukshme, konsultohuni me mjekun. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Kur fillojnë të veprojnë antibiotikët dhe sa zgjat efekti i tyre?

Published

on

Antibiotikët përdoren për të ndihmuar organizmin në luftimin e infeksioneve të rënda bakteriale.

Ndryshe nga e kaluara kur përshkruheshin shpesh, sot shumë shtete kanë ndërmarrë masa për të frenuar rezistencën ndaj antibiotikëve, duke kufizuar përdorimin e tyre vetëm kur është e domosdoshme, shkruan The Sun.

Antibiotikët nuk janë zgjidhje për çdo infeksion. Sipas artikullit, shpjegohet se sa kohë u duhet atyre për të vepruar dhe pse është e rëndësishme që terapia të merret deri në fund.

Barnat veprojnë duke vrarë bakteret ose duke ndaluar përhapjen, por nuk kanë efekt ndaj infeksioneve virale. Në këtë kategori përfshihen ftohja, gripi, COVID-19, shumica e infeksioneve të gjoksit, infeksionet e veshit te fëmijët, si dhe shumë raste të kollës a dhimbjes së fytit.

Në shumicën e rasteve, antibiotikët rekomandohen vetëm nëse infeksioni bakterial nuk largohet vetë, nëse ekziston rreziku për komplikime serioze, ose nëse mund të infektohen persona të tjerë.

Farmacisti Mike Hewitson, shpjegon se antibiotikët veprojnë shpejt, por përmirësimi i gjendjes nuk ndjehet gjithmonë menjëherë.

“Shpejtësia e veprimit varet nga lloji i antibiotikut, fuqia dhe infeksioni që po trajtohet. Antibiotikët intravenozë fillojnë të veprojnë brenda disa orësh, ndërsa ata që merren nga goja mund të kenë nevojë për disa ditë apo edhe një javë për të dhënë efekt”, thotë ai.

Terapia me antibiotikë zgjat 7 deri 14 ditë, ndonëse në disa raste edhe trajtimet më të shkurtra mund të jenë efektive. Edhe nëse pacienti fillon të ndihet më mirë, terapia nuk duhet ndërprerë para kohe.

“Është e rëndësishme që antibiotikët të merren deri në fund, sipas udhëzimit të mjekut. Ndërprerja e parakohshme mund të shkaktojë rikthimin e infeksionit dhe të kontribuojë në rezistencën ndaj antibiotikëve”, thekson Hewitson.

Nëse harroni një dozë, ajo duhet marrë sapo ta kujtoni, por nuk duhet marrë dozë e dyfishtë, pasi kjo rrit rrezikun e efekteve anësore.

Shumica e pacientëve ndihen më mirë drejt fundit të terapisë, por kjo varet nga lloji i infeksionit dhe antibiotiku i përdorur. Në disa raste, antibiotikët mund të shkaktojnë efekte anësore si të përziera, të vjella apo probleme me stomakun.

Nëse terapia përfundon e nuk vërehet përmirësim, rekomandohet që pacienti të kontaktojë mjekun për vlerësim. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara