Kuriozitete

​Sa kushton një jetë e mirë në Gjermani?

Rritja e çmimeve të gazit, energjisë elektrike dhe ushqimeve përfaqëson një sfidë krejtësisht të re për këtë vend.

Published

on

Në Gjermani, një nga vendet më të pasura në botë, çdo i gjashti qytetar është në prag të varfërisë.

Rritja e çmimeve të gazit, energjisë elektrike dhe ushqimeve përfaqëson një sfidë krejtësisht të re për këtë vend.

Njerëz të pastrehë që flenë në rrugë, nëna që heqin dorë nga vaktet për të bërë më shumë për fëmijët e tyre, pensionistë që kërkojnë shishe plastike në kosh…

Megjithëse Gjermania është një nga vendet më të pasura në botë, 13.8 milionë banorë të saj janë në prag të varfërisë ose jetojnë në varfëri.

Këto janë të dhëna nga raporti aktual vjetor mbi varfërinë e organizatës ombrellë gjermane të shoqatave bamirëse të angazhuara në kujdesin social dhe shëndetësor (Deutscher Paritätischer Wohlfahrtsverband). Dhe qeveria gjermane, në raportin e saj për varfërinë, vëren një hendek në rritje midis të pasurve dhe të varfërve, shkruan Deutsche Welle.

Kjo nuk do të thotë që njerëzit në Gjermani vdesin nga uria ose nga të ftohtit sepse askush nuk i ndihmon, ose se ata vdesin nga sëmundjet sepse nuk kanë qasje në kujdesin mjekësor.

Në sociologji, ekziston një ndryshim midis varfërisë absolute, kur njerëzit nuk mund të plotësojnë nevojat e tyre themelore, dhe varfërisë relative, e cila matet me kushtet mesatare të jetesës së një shoqërie.

Shpërndarja e pabarabartë e pasurisë dhe varfërisë

Në listën botërore, Gjermania ishte në vendin e 20-të për nga pasuria vitin e kaluar.

Kriteri është prodhimi i brendshëm bruto për frymë. Në Gjermani arrin në 50.700 dollarë amerikanë. Në vend të parë është Luksemburgu me 136.000 dollarë amerikanë për frymë. Dhjetë vendet më të varfra në botë ndodhen në Afrikë, dhe vendi më i varfër është Burundi me 270 dollarë amerikanë të prodhimit të brendshëm bruto në vit për frymë.

Varfëria – një çështje përkufizimi

Ndërsa në vendet më të varfra të botës njerëzit zakonisht jetojnë në varfëri absolute, njerëzit në Evropë përgjithësisht janë të prekur nga varfëria relative. Ata duhet të përballen me kufizime të konsiderueshme materiale.

Në Bashkimin Evropian, dikush që ka në dispozicion më pak se 60 për qind të të ardhurave mesatare mujore është në rrezik të varfërisë ose është i varfër. Dhe kushdo që ka më pak se 50 për qind të të ardhurave mesatare është shumë i varfër.

Sipas këtyre kritereve, beqarët e varfër në Gjermani që marrin më pak se 1148 euro në muaj, nënat beqare me një fëmijë të vogël që kanë në dispozicion më pak se 1492 euro dhe prindërit me dy fëmijë nëse kanë të ardhura më pak se 2410 euro.

Gjermania e përkufizon veten si një shtet social. Ata që nuk mund të gjejnë punë ose janë të paaftë për të punuar dhe nuk kanë të ardhura të tjera, marrin ndihmë bazë sociale. Kjo ndihmë ka për qëllim mbulimin e shpenzimeve të jetesës, ndërsa shpenzimet e qirasë, ngrohjes, ujit të ngrohtë dhe sigurimit shëndetësor mbulohen nga shteti. Në vitin 2020, 5.3 milionë njerëz morën ndihmë në Gjermani.

Beqarët dhe prindërit e vetëm marrin 449 euro në muaj, nga të cilat duhet të paguajnë ushqimin, veshmbathjen, mjetet higjienike, internetin, telefonin dhe energjinë elektrike. Nëse në komunitet jetojnë dy përfitues të ndihmës, atëherë secili prej tyre merr 404 euro. Për çdo fëmijë, në varësi të moshës, merrni nga 285 deri në 376 euro.

Sa i duhet një personi për të jetuar?

Organizatat që ndihmojnë të varfrit deklarojnë vazhdimisht se sigurimet bazë shoqërore nuk e parandalojnë varfërinë dhe nuk mjaftojnë për të marrë pjesë realisht në jetën shoqërore. Qeveria synon të rrisë ndihmën nga viti 2023. Më pas ndihma bazë do të jetë 502 euro. Christoph Butterwegge, një sociolog që merret me varfërinë, beson se kjo nuk do të mjaftojë. Ai vlerëson se 650 euro është shuma minimale që do të garantonte një “jete dinjitoze” dhe një dietë normale e të shëndetshme.

Masa e ndihmës sociale është në të vërtetë rezultat i një llogaritjeje të ngushtë. Ushqimi kushton pesë euro në ditë për person. “Kjo është arsyeja pse familjet e varfra shpesh blejnë më pak ushqime ose blejnë ushqime me cilësi më të dobët,” thotë një analizë e Fondacionit Heinrich Böll vitin e kaluar. Ky fondacion, pranë të Gjelbërve, përdor termin varfëri ushqyese në këtë kontekst.

Është e vështirë edhe për pensionistët

Inflacioni i bën gjërat më keq, kështu që ata që nuk kishin nevojë për ndihmë deri më tani janë gjithashtu në rrezik.

Gjithnjë e më shumë janë ata që nuk paguajnë dot çmimet e rritura të bukës, qumështit, perimeve dhe frutave. Kjo mund të shihet edhe në 960 vendet në Gjermani ku organizata Tafel mbledh dhe shpërndan ushqime që janë të përdorshme, por së shpejti do të skadojnë. Në vitin 2020, 1.1 milionë njerëz i kanë përdorur këto shërbime dhe ndërkohë janë dy milionë.

Varfëria prek gjithnjë e më shumë të moshuarit. Pensionet janë shumë të vogla – edhe pas dekadash pune. Gratë ishin më të prekura se burrat, pasi ato shpesh punonin me kohë të pjesshme dhe paguheshin më pak. Një studim i Fondacionit Bertelsmann parashikon se në vitin 2036, rreth 20 për qind e pensionistëve do të preken nga varfëria në pleqëri.

Në Gjermani po rritet edhe numri i qytetarëve që punojnë, por paga e tyre nuk mjafton për të mbuluar nevojat elementare. Megjithatë, paga minimale për orë kohët e fundit është rritur në 12 euro, që do të thotë se një person i vetëm që punon me orar të plotë ka në dispozicion 1480 euro.

Nominalisht, kjo është mbi kufirin e varfërisë, por inflacioni e zhvlerëson atë shumë. Ky problem është i njohur për studentët. Nëse ata jetojnë me kredi studentore, ajo arrin në maksimum 934 euro në muaj – përfshirë subvencionimin për qiranë dhe sigurimin shëndetësor. Kjo është shumë më poshtë kufirit të varfërisë relative në Gjermani.

Nuk ka përmirësim në pamje

Qeveria gjermane do të shpenzojë 200 miliardë euro për të zbutur pasojat e rritjes së çmimeve të energjisë. Por kjo nuk do të mbulojë të gjitha kostot shtesë dhe sipas parashikimeve të ekspertëve, inflacioni do të mbetet në nivele të larta. Këtë do ta ndjejnë para së gjithash ata që nuk kanë rezerva financiare apo kursime.

Kuriozitete

Kjo është mosha kur njerëzit shpenzojnë më shumë

Published

on

E dini se në çfarë moshe njerëzit shpenzojnë më shumë? Kompania ClearScore bëri një studim ku intervistuan 3,000 njerëz dhe një pjesë e mirë e tyre kishin shpenzuar më shumë para në të njëjtën moshë, 31 vjeç.

Çdo vit mund të duket i shtrenjtë dhe më i shtrenjtë se viti paraardhës. Kjo pasi njerëzve u duhet të përballojnë çmimet në rritje të qirave, rritjen e inflacionit të produkteve ushqimore përfshirë dhe koston e jetesës.

Por, studimi zbuloi se një britanik mesatar, shpenzon më shumë se 43 000 £ për të mbuluar të gjitha shpenzimet e moshës 31-vjeçare.

Për të arritur në këtë 3 000 njerëz u pyetën për të treguar gjërat për të cilat kanë shpenzuar më shumë në jetën e tyre.

Nga përgjigjet u zbulua se shpenzimet më të mëdha janë bërë në moshën 31-vjeçare, pasi kjo moshë përfshin disa momente që tentojnë të tkurrin trasësinë e portofolit tuaj dhe janë 4 faktorë që ndikojnë në këtë:

-Pagesa e martëses 27%

-Blerja e një shtëpie 48%

-Të kesh një fëmijë 20%

-Të bësh muaj mjalti 14%

Mënyra më e zakonshme për të paguar të gjitha këto shpenzime të këtij viti të shtrenjtë të jetës janë kursimet, por ka edhe nga ata që preferojnë të marrin kredi në bankë. Prandaj, nëse ende nuk e keni arritur këtë vit të jetës suaj, studiuesit këshillojnë nisjen e kursimeve.

Continue Reading

Kuriozitete

Studimi i ri: Inteligjenca artificiale mund t’i identifikojë gratë që rrezikohen nga kanceri në gji

Published

on

Inteligjenca artificiale mund t’i identifikojë gratë që janë të rrezikuara nga kanceri në gji, disa vjet para se të diagnostikohen, ka thënë Instituti Norvegjez i Shëndetit Publik të martën.

Pesë hulumtuesve të këtij Instituti, Universitetit të Kalifornisë dhe Universitetit të Uashingtonit, u është dhënë qasje në programin komercial të inteligjencës artificiale, i cili në mënyrë retroaktive ka analizuar mamografitë e 116.495 grave që kanë marrë pjesë në programin norvegjez në periudhën 2004 – 2018.

Në total, 1.607 e grave janë përballur më vonë kancer në gji. Algoritmi ka arritur të verifikojë cilat gra kanë pasur rrezik më të madh të zhvillimit të kancerit në gji, madje edhe se cili prej gjinjve ka qenë më i rrezikuar, katër deri në gjashtë vjet para diagnostikimit.

“Ne e kemi vërejtur se gjiri që ka zhvilluar kancer, ka pasur pikë në sistem dyfish më shumë, sesa gjiri tjetër”, ka thënë Solveig Hofvind, gruaja që udhëheq programin për detektim të kancerit në gji përmes programit me inteligjencë artificiale.

“Studimi tregon se algoritmet që tashmë janë të qasshme në treg mund të përdoren për të zhvilluar programe detektimi edhe më të personalizuara”, ka thënë ajo, raporton REL.

Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë, 670.000 gra kanë vdekur nga kanceri në gji më 2022. Kjo, është forma më e shpeshtë e kancerit që zhvillohet, studimu është publikuar edhe në revistën e Rrjetit të Shoqatës Mjekësore Amerikane, ndër revistat më me nam në botë.

Continue Reading

Kuriozitete

Këmbimi valutor/ Çfarë po ndodh sot me monedhat e huaja?

Published

on

Sot, më 23 janar 2025, dollari amerikan blihet me 93.8 lekë dhe shitet me 95.2 lekë. Euro, blihet me 98 lekë dhe shitet 98.6 lekë.

Franga zvicerane, këmbehet në blerje me 103.2 lekë, ndërsa në shitje me 104.5 lekë.

Paundi britanik, blihet me 115.7 lekë dhe shitet me 117 lekë.

Dollari kanadez, sot në blerje këmbehet me 65 lekë, ndërsa në shitje me 66.5 lekë.

Më poshtë, po sjellim të dhënat e këmbimin valutor, për të gjitha monedhat e huaja:

Continue Reading

Kuriozitete

Parashikimet rrëqethëse të Simpsons për vitin 2025

Published

on

Seriali i animuar “The Simpsons” ka fituar famë për parashikimet e tij të çuditshme, disa prej të cilave janë realizuar me saktësi. Ky film vizatimor ka parashikuar ngjarje të rëndësishme që kanë ndodhur në realitet, duke përfshirë zhvillime politike, teknologjike dhe shoqërore.

Pas suksesit të disa prej këtyre parashikimeve, ka lindur pyetja nëse parashikimet për vitin 2025 do të realizohen gjithashtu.

Një nga parashikimet më të frikshme të “The Simpsons” është fundi i botës. Në një episod, Homeri Simpson mendon se fundi i botës është afër dhe fillon të paralajmërojë njerëzit, duke bërë disa vëzhgime të frikshme, si “yjet që bien nga qielli” dhe “fundi është afër”.

Në fillim, ato dukeshin të pabesueshme, por disa prej tyre fillojnë të realizohen. Homeri ngjitet në parajsë dhe lutet për të shpëtuar familjen e tij, duke biseduar me Zotin, që e pranon dhe e zhbën rrezikun.

Tjetër parashikim shqetësues është Lufta e Tretë Botërore. Ky parashikim është bërë që më 1987, kur u transmetua episodi ku Homeri i thotë familjes se Lufta e Tretë Botërore ka nisur dhe i detyron të hyjnë në strehimore për t’u mbrojtur nga bombat. Bart e zgjon Homerin dhe i thotë se bota po merr fund. Ata shkojnë në strehimin antiaerian dhe Bart mbyll Homerin, duke e lënë aty për të kaluar natën.

Një tjetër parashikim që duket më fantastik është apokalipsi zombie. Në një episod të vitit 2009, Springfield përballet me një shpërthim mumjesh, i shkaktuar nga një hamburger i bërë nga mish bagëtish që kanë ngrënë mish të tjerë. Ky hamburger i kthen njerëzit në zombie, dhe qyteti pushtohet pas 28 ditësh. Bart është imun ndaj virusit, dhe njerëzit besojnë se ngrënia e Bart do t’i shpëtojë ata.

Edhe pse është e mundur që asnjë nga këto parashikime të mos realizohet, është e rëndësishme të kujtojmë se “The Simpsons” parashikuan Presidencën e Donald Trumpit që në vitin 2000. Kjo tregon se gjithçka është e mundur dhe disa nga parashikimet për vitin 2025 mund të realizohen gjithashtu. /UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara