Shëndeti

​Pse ndonjëherë kemi shije metalike në gojë?

Kjo nuk është diçka që duhet ta injoroni.

Published

on

Shija e gjakut në gojën tuaj nuk është më e këndshme, por a keni menduar ndonjëherë pse ndonjëherë e ndjeni atë pa ndonjë arsye të dukshme?

Kjo nuk është diçka që duhet ta injoroni dhe këto janë disa arsye pse mund të shijoni gjakun ose metalin në gojë.

Nëse ndjeni shijen e gjakut në gojë gjatë ushtrimeve, veçanërisht nëse është një stërvitje më intensive, sipas dr. Lisa Lewis, mund të shoqërohet me prishjen e qelizave të kuqe të gjakut të cilat më pas lëshojnë sasi të vogla hekuri në mushkëritë. Gjithashtu, nëse keni vështirësi në frymëmarrje gjatë ushtrimeve, shija metalike në gojë mund të shkaktohet nga zonat e irrituara në gojë, fyt dhe hundë.

Lewis shton se kjo ndihet më shpesh nga njerëzit që jetojnë në zona me klimë të thatë dhe të ftohtë. Mjeku ju këshillon të ndaloni ushtrimet nëse kjo ndodh në mënyrë që të pushoni dhe të kontrolloni nëse ka vërtet gjak të dukshëm në gojën tuaj. Nëse shihni se gjaku ose shija ekziston ende, do të ishte më mirë të shihni një mjek.

Covid

Humbja e ndjenjës së shijes ishte një nga simptomat më të zakonshme të Covid kur filloi pandemia. Por përveç humbjes së ndjeshmërisë, shumëkush ndjeu edhe shijen e metalit në gojë. Ende nuk është plotësisht e qartë pse disa njerëz e kanë përjetuar këtë simptomë, por Lewis thotë se kërkimet e vazhdueshme tregojnë se shija metalike në gojë nuk është një fenomen i përhershëm. Në një grua 59-vjeçare nga Filadelfia, e cila shfaqi këtë simptomë, shija metalike u zhduk pas rreth dy javësh. Përveç Covid-it, shija e gjakut në gojë mund të ekzaminohet nga një infeksion bakterial i trajtueshëm.

Barna e suplemente

Lewis thotë se antibiotikët, ilaçet kundër depresionit dhe medikamentet për presionin e gjakut dhe diabetin mund të shkaktojnë shije të gjakut si një efekt anësor. Gjithashtu multivitamina, veçanërisht ato me hekur, lënë një shije gjaku në gojë.

Nëse medikamentet janë shkaku i një shije të pakëndshme të gjakut në gojë, kjo nuk është shkak për shqetësim, madje efekti anësor mund të zhduket me kalimin e kohës. Nëse vazhdon, shija mund të jetë rezultat i diçka tjetër dhe këtë duhet ta diskutoni me mjekun tuaj, këshillon Lewis.

Alergjitë

Alergjitë përveç që mund të jenë të pakëndshme dhe irrituese, ato mund të jenë edhe shkaku i shfaqjes së shijes metalike në gojë. Lewis thotë se medikamentet kundër alergjive si antihistaminet mund të shkaktojnë një shije metalike dhe një ndjenjë të thatësisë në gojë.

Sindroma e arrave të pishës

Edhe pse jo e pazakontë, mund të ndodhë te disa njerëz pasi hanë arra pishe. Dr Nesochi Okeke-Igbokwe thotë se ka raporte të njerëzve që përjetojnë një shije metalike në gojën e tyre disa ditë pas konsumimit të arrave të pishës. Mjeku shton se shija e ndryshuar në gojë është jetëshkurtër dhe është e paqartë pse ky fenomen mund të ndodhë te disa.

Sipas Institutit Kombëtar të Shëndetit të SHBA-së, dikush që zhvillon arrat e pishës në përgjithësi do të ketë një shije të hidhur metalike 12 deri në 48 orë pasi ka ngrënë arra pishe. Kjo shije zakonisht përmirësohet nga konsumimi i ushqimeve të tjera dhe zgjat dy deri në katër javë. Sipas studiuesve të Institutit Kombëtar të Shëndetësisë, ky çrregullim lidhet me konsumimin e arrave të species Pinus armandii, por te personat e prekur nga kjo sindromë nuk janë identifikuar shkaktarë të mundshëm apo shkaqe të zakonshme mjekësore.

Shtatzënia

Doktoresha Okeke-Igbokwe thotë se shtatzënia shpesh shkakton një shije metalike në gjak e cila ndoshta është për shkak të lëkundjeve hormonale që ndodhin gjatë kësaj periudhe. Lewis vëren se ky ndryshim në shije zakonisht zhduket vetë.

Higjiena e dobët e gojës

Lewis thotë se inflamacioni ose sëmundjet e mishrave të dhëmbëve si gingiviti mund të ndodhin nëse dikush nuk i lajnë dhëmbët rregullisht. Për shkak të anatomisë së ndryshuar të indit oral për shkak të këtyre fenomeneve, rezultati mund të jetë një shije metalike në gojë.

Kushtet neurologjike

Lewis thotë se shija metalike në gojë mund të lidhet me kushte neurologjike si paraliza e Bell-it, e cila mendohet se shkaktohet nga një infeksion viral. Shija metalike e lidhur me sëmundjet neurologjike është rezultat i sinjaleve të dobëta për shkak të dështimit të trurit. Mjeku shton se shija metalike ose shija e gjakut në gojë rrallëherë është shenja e parë e një sëmundjeje neurologjike sepse ndryshimi i shijes zakonisht vjen në kombinim me simptoma të tjera neurologjike. Pra, nëse ndjeni gjak në gojën tuaj, mos supozoni automatikisht se keni ndonjë gjendje alarmuese neurologjike.

Shëndeti

Ja si t’i shëroni muskujt e lënduar

Published

on

Kur tepër shpejt tendosni muskulin, ndodh lëndimi, d.m.th. pëlcitja e fijeve muskulore.

Sa më shumë fije të jenë të shkëputura, lëndimi është më serioz. Shkoni te mjeku nëse zona e lënduar është shtangur apo përflakur, apo nëse me rastin e lëvizjeve shkakton dhimbje të madhe. Ndërkohë, ndiqni këtë tabelë kohore të trajnerit të kondicionit, Shon Grosse.

24 orët e para deri në 48 orë

Zvogëloni dhembjen dhe ënjtjen me metodën R.I.C.E (Rest=pushim, ice=akull, Compresson = kompresioni, Elevation – elevacioni).

Mbështillni fashën elastike rreth vendit të lënduar, aq fort që të bëjë kompresonin pa ngadalësimin e qarkullimit të gjakut. Ngrini vendin e lënduar mbi lartësinë e trupit dhe pushoni duke shtuar akull në çdo 2–3 orë nga 15-20 minuta derisa jenë të zgjuar.

Xhelet kundër përflakjes, që përmbajnë ibuprofen ndihmojnë, por mos i përdorini më gjatë se 4 ditë, se çrregullojnë shërimin e muskujve.

Pas 3 deri në 4 dite

Që të pengoni shtangimin dhe dobësimin e zonës së lënduar filloni me lëvizje dhe zgjidhjen. Do të ndieni dhembje të butë, mirëpo nuk bën të matet me dhembjen nga lëndimi. Një apo dy herë në ditë, lëvizja e lehtë e zonës së lënduar në seri prej 10–20 përsëritjeve, duke shtuar vëllimin e lëvizjeve në çdo seri. Lehtë shtrini zonën e lënduar. Provoni 5–10 përsëritje me shtytje nga 30 sekonda. Ndjenja nuk është e këndshme, por do të ndihmojë.

Pas 2 deri në 3 jave

Shtoni ngarkesën me pesha, përsëritje e seri të barabarta 50% të ngarkesave të aplikuara para lëndimit. Ndërprisni shtimin e ngarkesës nëse ndieni dhembje dhe mos kaloni në nivelin pasues derisa dhembja të pushojë. Nëse në këtë fazë të shërimit hetoni shtangim a ënjtje, nëse dhembja çrregullon aktivitetet e përditshme ose nëse ndiheni jo këndshëm në pjesën e lëndimit, shkoni te mjeku. /UBT News/

Continue Reading

Shëndeti

Hani çokollatë rregullisht, ja pse

Published

on

Continue Reading

Shëndeti

Ja arsyet pse ju dridhen duart

Published

on

Një neurolog ka zbuluar ilaçet e zakonshme që mund të shkaktojnë dridhje të duarve.

Dr. Baibing Chen, i cili punon në Ann Arbor, Michigan, thotë se sheh shumë pacientë me dridhje të duarve që shqetësohen se mund të kenë një çrregullim serioz të trurit, siç është Parkinsoni.

Para se t’i vlerësojë për gjendje neurologjike, Dr. Chen kontrollon çfarë ilaçesh po marrin. Ai sheh nëse pacientët marrin pseudoefedrinë, e shitur nën emrin tregtar Sudafed, ndër të tjera për bllokim të hundëve ose sinuseve, pasi dridhjet janë efekt anësor i këtij ilaçi pa recetë.

Kjo ndodh se dekongjestionuesi stimulon sistemin nervor qendror e nxit lirimin e norepinefrinës, një neurotransmetues i lidhur me vigjilencën dhe gjallërinë – gjë që çon në efekte anësore si nervozizmi, ankthi dhe dridhjet.

Simptomat shtohen kur ilaçi merret në doza të larta ose nga të ndjeshmit, vlen për amfetaminat që përdoren për trajtimin e ADHD-së, si Adderall. “Këto mund të rrisin aktivitetin e sistemit nervor dhe ndonjëherë të shkaktojnë dridhje ose lëkundje,” thotë Dr. Chen në TikTok.

Më tej, neurologu analizon përdorimin e antidepresivëve, ai thotë se frenuesit selektivë të rimarrjes së serotoninës që janë klasë antidepresivësh që rrisin nivelet e serotoninës në tru, mund të shkaktojnë dridhje.

FDA ka miratuar pesë SSRI për trajtimin e depresionit: Citalopram, Escitalopram, Fluoxetine, Paroxetine dhe Sertraline. Disa s’kanë efekte anësore, e shumë efekte zhduken pas javëve të para, përveç dridhjeve, ilaçet shkaktojnë shqetësime, djersitje dhe dhimbje koke.

Dr. Chen thotë se antidepresivi triciklik amitriptilina shkakton të njëjtën reaksion. Antipsikotikët që përdoren për trajtimin e simptomave psikozike si halucinacionet, deluzionet dhe mendimi i çrregullt, shkaktojnë dridhje.

Litiumi, një stabilizues i humorit, është “i njohur për të shkaktuar ose përkeqësuar dridhjet, veçanërisht në nivelet e larta në gjak”.

Dr. David Osser, profesor i asociuar i psikiatrisë në Shkollën Mjekësore të Harvardit, thotë se dridhjet e shkaktuara janë “ të zakonshme dhe të padëshiruara nga pacientët”, dhe ankthi i përkeqëson ato. Për t’i zbutur sugjeron mbajtjen e nivelit të ulët të litiumit dhe reduktimin e ilaçeve tjera që shkaktojnë dridhje, si kafeina. Një tjetër shkaktar, sipas Dr. Chen, janë ilaçet për astmën, ilaçet e përshkruara për pacientët me astmë, si albuterol, salmeterol e arformoterol, shkaktojnë dridhje. Deri në 20% e njerëzve që marrin këto ilaçe zhvillojnë dridhje.

Dr. Chen përmbyll informacionin e tij duke renditur disa ilaçe të tjera që duhen pasur parasysh për shkaktimin e dridhjeve.

Ilaçet kundër krizave epileptike shkaktojnë dridhje se ndërveprojnë me sistemin nervor qendror, ilaçet antiaritmike që përdoren për trajtimin e rrahjeve të çrregullta të zemrës kanë ndikim të ngjashëm. Steroidet janë tjetër grup në listën e Dr. Chen që shkaktojnë dridhje.

Me prednizonin, një nga steroidet më të përshkruara në SHBA, disa nga efektet anësore që ndodhin, nëse përdoret në sasi të mëdha ose për periudha të gjata, përfshijnë ndjesi shpimi gjilpërash në fytyrë dhe gjymtyrë, ngërç të muskujve dhe dridhje të pakontrollueshme të duarve.

Mjeku përmend një shkaktar; Stimulantët. Kafeina, që konsumohet përmes çajit, kafesë, pijeve me gaz, shkakton dridhje të duarve nëse konsumohet në sasi të mëdha, veçanërisht te individët që janë të ndjeshëm ndaj efekteve stimuluese. /UBT News/

Continue Reading

Shëndeti

Ruani shëndetin e syve: Identifikimi dhe parandalimi i faktorëve të rrezikut

Published

on

Shëndeti i syve është aspekt i rëndësishëm i mirëqenies sonë, por shumë shpesh e injorojmë deri sa të shfaqen probleme.

Ka faktorë rreziku që ndikojnë në shëndetin e syve, përfshirë moshën, gjenetikën, ekspozimin ndaj dritës së diellit dhe përdorimin e dëmshëm të ekraneve për periudha të gjata. Është thelbësore të kuptojmë këta faktorë për të mbrojtur shëndetin vizual.

Mosha e gjenetika janë dy faktorë që ndikojnë në shëndetin e syve, ndryshimet që ndodhin me kalimin e moshës çojnë në sëmundje si katarakti e degjenerimi makular. Një histori familjare e sëmundjeve të syve rrit rrezikun e zhvillimit të këtyre kushteve.

Nëse keni anëtarë të familjes që vuajnë nga sëmundje të tilla, është e rëndësishme të bëni kontrolle të rregullta e të jeni të vetëdijshëm për shenjat e hershme të problemeve vizuale. Ekspozimi ndaj diellit është problem serioz, rrezatimi UV dëmton retinën e rrit mundësinë e zhvillimit të sëmundjeve si katarakti e degjenerimi makular. Përdorimi i syzeve me mbrojtje UV është mënyrë e thjeshtë për të mbrojtur sytë. Kjo veprimtari preventive është e rëndësishme verës, kur jemi në mjedise të hapura.

Përdorimi i ekraneve moderne, si telefonat e kompjuterët ka ndikim negativ. Përdorimi i vazhdueshëm i pajisjeve shkakton lodhje dhe tharje të syve e përkeqësim të shikimit. Ka rregull të njohur, që quhet 20-20-20: çdo 20 minuta, shikoni diçka në distancë 20 metra për 20 sekonda. Ky zakon ndihmon në lehtësimin e lodhjes së syve por si të kujdesemi për sytë?

Kontrolli i rregullt është thelbësor, vizitat te okulisti janë të rëndësishme për parandalim të problemit. Një kontroll i thjeshtë identifikon problemet e mundëson trajtim. Mbrojtja nga dielli është aspekt i rëndësishëm i kujdesit. Përdorni syze që filtrojnë rrezet UV. Jo vetëm që kjo i mbron sytë nga dëmtimi, por parandalon shfaqjen e rrudhave rreth syve.

Një dietë e pasur me vitamina është esenciale për sytë. Ushqimet që janë të pasura me vitaminë A, C dhe E, si karotat dhe domatet ndihmojnë në ruajtjen e syve.  Përveç kësaj, shmangia e duhanit është element thelbësor në ruajtjen e shëndetit të syve.

Pirja e duhanit rrit rrezikun e zhvillimit të degjenerimit makular dhe kataraktit. Nëse jeni duhanpirës, kërkoni ndihmë për të lënë duhanin; shëndeti juaj, duke përfshirë shëndetin e syve tuaj, do të përfitojë ndjeshëm. Përmes kujdesit të duhur dhe këndvështrim të përgjegjshëm ndaj stilit të jetesës, është e mundur të mbani sytë tuaj të shëndetshëm dhe të parandaloni probleme që shfaqen me kalimin e kohës.

Kujdesi për shëndetin e syve është investim në mirëqenien afatgjatë, nuk është kurrë vonë për të filluar të merremi seriozisht me këtë. /UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara