

Shëndeti
Pse dhimbjet e kokës vijnë gjithmonë në të njëjtën kohë
Dhimbja e kokës grupore është një formë shumë intensive e dhimbjes.
Published
2 years agoon
By
UBT newsSipas një studimi të botuar në revistën mjekësore Neurology, ka të ngjarë që dhimbja e kokës kthehet gjithmonë në të njëjtën orë.
Mesa duket ka një lidhje të fortë midis llojeve të dhimbjes së kokës (migrenë dhe dhimbje koke grupore) dhe ritmeve cirkadiane, “ora jonë e brendshme” e përhapur në një cikël 24-orësh.
Dhimbja e kokës grupore është një formë shumë intensive, e lokalizuar e dhimbjes së kokës që manifestohet në sulme zakonisht të shkurtra, por të rregullta, të përsëritura gjatë një periudhe prej 1 deri në 3 muaj, e ndjekur nga një fazë asimptomatike.
Migrena është forma më e zakonshme e dhimbjes së kokës, ajo që fillon në pjesën e përparme ose anësore të kokës dhe përhapet, e shoqëruar me të përziera, ndjeshmëri ndaj dritave dhe tingujve.
Dhimbja e kokës grupore u zbulua se ndiqte një ritëm të qëndrueshëm cirkadian në 71% të pacientëve.
Sulmet zakonisht arritën kulmin vonë natën ose në orët e para të mëngjesit, duke u intensifikuar më shumë në pranverë dhe vjeshtë.
Kjo lloj dhimbje koke gjithashtu duket të jetë e lidhur me dy gjene të rëndësishme cirkadian, dhe pesë nga nëntë gjenet që rrisin gjasat për të vuajtur nga dhimbje koke grupore.
Ata që preken nga ky çrregullim gjithashtu kanë nivele më të larta të kortizolit dhe nivele më të ulëta të melatoninës.
Sa i përket migrenës, sulmet ndjekin ritmet cirkadiane në gjysmën e pacientëve. Kohët dukeshin më pak të rregullta dhe më të përhapura gjatë ditës, por ka një moment të natës kur episodet janë më të rralla.
Migrena shoqërohet gjithashtu me dy gjene të rëndësishëm që rregullojnë ritmet cirkadiane dhe 110 nga 168 gjenet e lidhura me migrenën shprehen sipas orës së brendshme të trupit.
Të sëmurët nga migrena kanë nivele më të ulëta të melatoninës në urinë se normalja, veçanërisht gjatë sulmeve.
Gjetjet hapin mundësinë e përdorimit të trajtimeve për të rregulluar ritmet cirkadiane për të trajtuar dhimbjet e përsëritura të kokës, ose për të bërë rregullime të thjeshta në terapi, siç është marrja e ilaçeve në periudha të caktuara të ditës./rtsh.al
Shëndeti
Shëndeti i dobët dentar lidhet me migrenën dhe dhimbjet e trupit tek gratë
Published
4 minutes agoon
September 3, 2025By
UBT News
Nëse nuk i lani dhe pastroni rregullisht dhëmbët me fill dentar, mund të përfundoni me më shumë se sa një dhimbje dhëmbi.
Një studim i ri tregon se shëndeti i dobët oral lidhet ngushtë me migrenën, dhimbjet e trupit dhe stomakut te gratë, shkruan Health Day.
Pjesëmarrëset me shëndetin më të dobët të dhëmbëve kishin 60% më shumë gjasa të përjetonin dhimbje të moderuara deri të forta në trup dhe gati 50% më shumë gjasa të raportonin migrenë, sipas rezultateve.
Duke përdorur teknologji të avancuar gjenomike, studiuesit identifikuan gjithashtu katër mikrobe të veçanta orale të lidhura me disa lloje dhimbjesh. Ata thonë se këto gjetje sugjerojnë një marrëdhënie të mundshme midis mikrobiomës orale dhe sistemit nervor.
Autori kryesor i studimit tha se: “Gjetjet tona janë veçanërisht të rëndësishme për fibromialgjinë, e cila, megjithëse është një gjendje e zakonshme reumatologjike, shpesh nuk njihet mjaftueshëm.”
Megjithëse nevojiten më shumë studime, studiuesit thonë se kujdesi i mirë për shëndetin oral mund të ndihmojë në përmirësimin e mirëqenies së përgjithshme.
Shëndeti
Mungesa e këtij minerali rrit rrezikun për zemrën dhe trurin
Published
4 hours agoon
September 3, 2025By
UBT News
Kaliumi është një nga mineralet thelbësore që çdo qelizë në trupin e përdor për të funksionuar si duhet, dhe organizmi nuk mund ta prodhojë vetë, duhet ta marrim patjetër përmes ushqimit.
Njerëzit kanë konsumuar një dietë të pasur me bimë të freskëta dhe të papërpunuara, duke arritur deri në 10.000 mg kalium në ditë. Sot, në shumë vende përfshirë SHBA-në, më pak se 2% e njerëzve arrijnë të marrin sasinë e rekomanduar ditore prej rreth 4.700 mg.
Arsyeja kryesore është kalimi nga një dietë natyrale, me shumë fruta dhe perime, në një regjim të mbushur me produkte të përpunuara, të gatshme dhe me pak vlera ushqyese.
Por pse është kaliumi kaq i rëndësishëm?
Një analizë e shumë studimeve të besueshme ka treguar lidhje të fortë mes marrjes më të lartë të kaliumit dhe uljes së rrezikut nga dy ndër shkaqet më të zakonshme të vdekjes: sëmundjet kardiovaskulare e goditjet në tru.
Rritja e konsumit të kaliumit me 1.640 mg në ditë lidhet me ulje rreth 21% të rrezikut nga goditjet cerebrale. Edhe pse kjo sasi nuk është e mjaftueshme për të përmbushur nevojën ditore të trupit, mund të ketë ndikim domethënës në shëndet, veçanërisht nëse shoqërohet me një dietë më të pasur me ushqime bimore të freskëta. Vetëm imagjinoni efektin nëse kjo sasi dyfishohet apo trefishohet!
Shumë njerëz mendojnë se banania është një burim i jashtëzakonshëm i kaliumit, por nuk është ndër frutat më të pasura me këtë mineral.
Sipas të dhënave të Departamentit Amerikan të Bujqësisë, bananet nuk renditen as në mesin e 1.500 ushqimeve të pasura me kalium, një fakt që na habit. Për të përmbushur nevojën ditore me banane, do t’ju duhej të hanit më shumë se 10 copa në ditë, diçka jo e realizueshme.
Cilat janë disa nga burimet më të pasura të kaliumit?
Perimet me gjethe jeshile si spinaqi, patatet (veçanërisht të ziera me lëkurë), fasulet, thjerrëzat, soja, arrorët dhe drithërat integrale janë zgjedhje të shkëlqyera. Avokado, pjepri, domatet, lëngjet e freskëta të perimeve dhe disa produkte të bulmetit janë alternativa të mira.
Dietat me më shumë ushqime të freskëta pak produkte të përpunuara nuk sjellin vetëm kalium, ndihmojnë në ruajtjen e ekuilibrit të mineraleve tjera të rëndësishme, përfshirë magnezin dhe natriumin, duke ulur rrezikun nga tensioni i lartë i gjakut dhe sëmundjet e zemrës.
Përfshirja e përditshme e sa më shumë frutave është një nga mënyrat më të sigurta për të ruajtur shëndetin e zemrës dhe të trurit.
Shëndeti
Si të ruani një kujtesë të qartë pas moshës 50 vjeç?
Published
4 hours agoon
September 3, 2025By
UBT News
“Diçka nuk shkon me kujtesën time…”, ndoshta e keni dëgjuar këtë fjali shumë herë, dhe e keni kapur veten duke harruar diçka.
Pas moshës 45 vjeç, momente të tilla bëhen më të zakonshme dhe shumë veta pyesin veten: A është kjo shenja e parë e plakjes? Lajmi i mirë është se truri nuk është një “makinë” që prishet, por një organ i gjallë i aftë të krijojë lidhje të reja gjatë gjithë jetës.
Lajmi i keq është se nëse nuk e stërvitim, kujtesa vërtet bëhet dembel.
1. Lëviz çdo ditë
Aktiviteti fizik është “ilaçi” më i mirë për trurin. Ecja, ushtrimet fizike apo edhe lëvizja në shtëpi përmirëson qarkullimin dhe rrjedhën e oksigjenit. Studimet tregojnë se 20-30 minuta ecje në ditë ul rrezikun e demencës deri në 40 përqind.
2. Stërvitni trurin tuaj si një muskul
Truri i do detyrat dhe sfidat. Nuk ka rëndësi nëse janë fjalëkryqe, përgatitja e një recete të re, përdorimi i aplikacioneve, leximi i librave të ndryshëm apo mësimi përmendësh i këngëve, është e rëndësishme që të mos jetë rutinë.
3. Hani shëndetshëm
Dieta ndikon drejtpërdrejt në kujtesë. Truri veçanërisht i do peshqit e pasur me acide yndyrore omega-3, arrat e farat, manaferrat, vajin e ullirit dhe perimet. Shumë sheqer dhe ushqim i shpejtë dobësojnë kujtesën.
4. Kujdesuni për gjumin tuaj
Gjatë gjumit, truri i rendit informacionet dhe i transferon ato në kujtesën afatgjatë. Nëse gjumi është i shkurtër ose i parregullt, kujtesa vuan. Pas moshës 45 vjeç, rekomandohet të flini të paktën 7 orë, duke shkuar në shtrat dhe duke u zgjuar në të njëjtën kohë.
Përfundim:
Kujtesa nuk është dhuratë që zhduket një herë, por një aftësi që ruhet e zhvillohet në çdo moshë. Pas moshës 45 vjeç, është e rëndësishme të futen zakone të shëndetshme: ushtrime, stërvitje mendore, ushqyerje e duhur, gjumë i mirë dhe socializim.
Shëndeti
Shtatë arsye pse duhet t’i përfshini fiqtë në dietën tuaj
Published
5 hours agoon
September 3, 2025By
UBT News
Fiqtë nuk janë vetëm një frut i shijshëm me të cilin na pëlqen të ëmbëlsojmë ditët e verës, janë një burim natyror i lëndëve ushqyese të vlefshme që bëjnë mrekulli për trupin tonë.
Qoftë të konsumuara të freskëta apo të thata, fiqtë përmbajnë lëndë ushqyese të shumta që kanë efekt pozitiv në trup dhe mendje.
Ja shtatë arsye pse duhet t’i përfshini në dietë sa më shpesh të jetë e mundur.
Fiqtë janë të pasur me magnez, një mineral që ndihmon në luftimin e stresit e lodhjes, mbron sistemin nervor dhe kontribuon në shëndetin e kockave dhe trurit. Fiqtë e thatë dallohen sepse përmbajnë dukshëm më shumë magnez sesa ata të freskët, kështu që janë një zgjedhje e shkëlqyer kur keni nevojë për një dozë shtesë të këtij minerali të rëndësishëm.
Fiqtë përmbajnë gamë mineralesh të dobishme si kalcium, hekur, kalium, fosfor dhe bakër, si dhe vitamina B6, C dhe beta-karoten.
Për shkak të këtij diversiteti, fiqtë ndihmojnë në forcimin e imunitetit, mbështetjen e shëndetit të zemrës, ruajtjen e energjisë dhe ekuilibrit në trup. Fiqtë janë të pasur me fibra dietike, që ndihmojnë në tretjen e duhur dhe ulin nivelet e kolesterolit në gjak.
Fibrat e tretshme, si pektina, stimulojnë tretjen, dhe prania e triptofanit ndihmon me pagjumësinë dhe përmirëson qarkullimin e gjakut.
Falë përmbajtjes së lartë të sheqernave natyralë, fiqtë shërbejnë si burim natyror energjie që nxit përqendrim e qartësi mendore më të mirë.
Megjithatë, fiqtë e thatë përmbajnë më shumë sheqer sesa ata të freskët, kështu që rekomandohet moderim, për njerëzit me nivele të larta të sheqerit në gjak. Fiqtë e thatë janë meze e lehtë dhe ushqyese, veçanërisht kur kombinohen me arra. Ky kombinim ofron një ndjesi ngopjeje afatgjatë dhe energjinë e nevojshme për aktivitet fizik, duke i bërë ato një zgjedhje të shkëlqyer për atletët rekreativë dhe atletët.
Ata përmbajnë sterole bimore që lidhen me molekulat e kolesterolit në zorrë e kështu zvogëlojnë përthithjen e tij. Konsumi i rregullt i tyre ndihmojë në ruajtjen e niveleve të shëndetshme të kolesterolit në gjak dhe të kontribuojë në shëndetin e zemrës.
Fiqtë janë të gjithanshëm, hahen të freskëta veçmas, të shtohen në sallata, përdoren me djathëra a të përdoren për të bërë komposto, reçelra dhe ëmbëlsira. Shija e tyre e ëmbël shkon edhe me gatime të kripura, dhe fiqtë e thatë përdoren për të bërë çajra freskues dhe qetësues.

Shëndeti i dobët dentar lidhet me migrenën dhe dhimbjet e trupit tek gratë

Superkupa e Kosovës në hendboll zhvillohet në Ferizaj

Papagalli ‘Xiaogui’ thyen rekordin botëror për njohjen më të shpejtë të ngjyrave

Caktohet gjyqtari i ndeshjes Zvicër-Kosovë

Google i shpëton ndarjes, detyrohet të ndajë të dhëna me konkurrentët

Pse Johnson shpërtheu në lot pas premierës së filmit të tij të ri në Venecia?

Arrestohet në Mal të Zi shtetasi i kërkuar shqiptar për kultivim të bimëve narkotike

Mbretëria e Bashkuar paralajmëron paketë të re sanksionesh ndaj Rusisë

Vogue prezanton kryeredaktoren e re, pas dorëheqjes së Anna Wintour
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Aktualitet1 week ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Kërkime2 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Aktualitet1 month ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës