

Published
3 years agoon
By
Betim GashiDëmtimi i kujtesës është një nga pasojat kryesore të demencës digjitale – një sëmundje e re e kohës sonë.
Me këtë term, mjekët nënkuptojnë përkeqësimin e aftësive mendore të një personi për shkak të përdorimit të përditshëm të pajisjes, i cili shoqërohet me vështirësi në perceptimin e informacionit dhe mungesë të të menduarit kritik.
“Pajisjet elektronike e shpëtojnë një person nga aktiviteti i tepruar mendor. Sigurisht, kjo e thjeshton shumë jetën tonë, por si reagon truri, i cili është përgjegjës për funksionin mendor të trupit, ndaj një ‘ndihme’ të tillë? Mungesa e punës së këtij organi të rëndësishëm çon në shkatërrimin gradual të lidhjeve nervore, e cila nga ana tjetër ngadalëson ndjeshëm proceset që ndodhin në tru”, tha neuroshkencëtari gjerman, psikiatër pranë Fakultetit të Mjekësisë dhe Shkencave të Natyrës në Ulm, profesori Manfred Spitzer.
Përveç ndikimit të pajisjes, në punën e trurit dhe të kujtesës ndikojnë negativisht edhe shumë zakone të tjera që njerëzit sot i hasin përditë.
Mungesa e gjumit
Gjatë gjumit rikthehet puna e trurit, zhvillohet aftësia e tij për të mësuar, kujtimet negative neutralizohen dhe gjendja emocionale stabilizohet. Përveç kësaj, ekspertët besojnë se gjumi është shumë i rëndësishëm për ruajtjen e kujtesës, pasi në mungesë të tij, rrathët e kujtesës mbingarkohen dhe aftësia e trurit për të perceptuar dhe asimiluar informacionin përkeqësohet.
Shumë informacion
Çdo ditë marrim shumë mesazhe nga burime të ndryshme dhe ndalojmë së dalluari informacionet e rëndësishme nga ato të panevojshme. Përmbajtja e tepërt është një stres serioz për trurin, i cili çon në shfaqjen e të menduarit të fragmentuar, pa kritika. Përveç kësaj, mbingarkesa e informacionit mund të shkaktojë probleme me kujtesën, përqendrimin dhe vendimmarrjen.
Dieta jo e duhur
Është vërtetuar se konsumimi i shpeshtë i ushqimeve të shpejta dhe i pasur me yndyra të ngopura, sheqerna dhe kripëra shkakton dëmtime të caktuara njohëse te një person, si dhe përkeqësim të kujtesës afatshkurtër. Kjo për shkak se zakonet e të ngrënit ndikojnë në funksionimin e hipokampusit, zonës së trurit përgjegjëse për kujtesën. Mjekët rekomandojnë një qasje të përgjegjshme ndaj kësaj teme pasi në të kundërtën rriten ndjeshëm rreziqet e zhvillimit të demencës, diabetit dhe obezitetit.
Mënyra e jetesës pasive
Qëndrimi i gjatë në të njëjtin pozicion redukton rrjedhjen e gjakut në tru dhe kufizon furnizimin me oksigjen dhe lëndë ushqyese të nevojshme për funksionimin normal të trurit. Mungesa e aktivitetit fizik dëmton kujtesën afatshkurtër të një personi, dhe gjithashtu mund të çojë në sëmundjen e Alzheimerit.
Kryerja e shumë punëve në të njëjtën kohë
Shumë prej nesh jetojnë në një mënyrë – bëjnë gjithçka. Jemi mësuar të bëjmë disa gjëra në të njëjtën kohë dhe të zgjidhim shumë probleme. Megjithatë, në shumicën e rasteve, kjo mënyrë e të menduarit dëmton vetëm shëndetin tonë, sepse na detyron të kalojmë nga një detyrë në tjetrën, gjë që na e mpin aftësinë për të menduar në mënyrë krijuese dhe për të menduar jashtë “kutisë”. Përveç kësaj, stresi i vazhdueshëm pas një numri të madh detyrash ndikon negativisht në punën e sistemit kardiovaskular dhe gjendjen emocionale.
Ju mund të përmirësoni zakonet kërcënuese për kujtesën vetëm kur ri-mendoni stilin tuaj të jetesës. Rregulloni dietën tuaj, futni aktivitetin e rregullt fizik në rutinën tuaj të përditshme dhe lejoni trupin tuaj të relaksohet plotësisht.
Përveç kësaj, detoksifikimi digjital do të ndihmojë në ruajtjen e kujtesës. Refuzimi i përkohshëm i përdorimit të pajisjeve do të ndihmojë në rivendosjen e funksionit të plotë të trurit dhe aktivizimin e proceseve të rëndësishme të të menduarit. Nëse është e pamundur të largoheni plotësisht nga telefoni inteligjent, përpiquni të reduktoni të paktën pak kohën që kaloni para ekranit.
Shëndeti
Soda e bukës dhe diabeti, mit apo e vërtetë?
Published
15 hours agoon
September 18, 2025By
UBT News
Soda e bukës është një nga produktet që nuk mungon kurrë në kuzhinën e një amviseje.
Ajo përdoret jo vetëm për gatime të mrekullueshme por edhe për pastrimin me themel të shtëpisë.
Sodës së bukës i janë thurur shumë lavde për aftësinë e saj në trajtimin dhe kurimin e disa sëmundjeve.
Së fundmi, soda e bukës ka fituar një reputacion të mirë edhe kundër diabetit.
Kjo sëmundje shfaqet kur organizmi nuk arrin të prodhojë mjaftueshëm insulinë.
Soda e bukës për mbajtjen e diabetit nën kontroll
Studimet thonë se soda përbën linjën e parë të mbrojtjes kundër diabetit dhe për mbajtjen e sëmundjes nën kontroll. Përdorimi i saj kundër sëmundjes rekomandohet të bëhet vetëm nëpërmjet konsultave me mjekun, ndonëse ajo është një produkt i sigurt për shëndetin.
Sipas ekspertëve, nëse organizmi i njeriut ofron një mjedis acidik që nxit shumë sëmundje, përfshrië diabetin, soda e bukës e kthen situatën në normalitet. Për më tepër, diabetikët janë të prirur të preken një mykomukoza, një infeksion i rrallë dhe i rrezikshëm.
Soda e bukës parandalon përhapjen e infeksionit dhe shmangë shterimin e plotë të insulinës dhe rënies së trupit në koma.
Bëhet fjalë për një komplikacion të rrezikshëm për diabetikët që shfaqet me simptoma si: etje e tepruar, të vjella, urinim i shpeshtë, tharje të gojës e plogështi. Ekspertët thonë se përdorimi i sodës së bukës kundër këtyre komplikacioneve të diabetit duhet bërë me kujdes.
Vetëm mjeku rekomandon një kurë e doza të sakta të sodës që janë të nevojshme për mbajtjen nën kontroll të diabetit e komplikacioneve të tij. Konsultat janë të nevojshme sepse nëse e teproni me të, ajo mund të ketë efekt të kundërt nga qëllimi fillestar. /A.Z/UBT News/
Shëndeti
Si ndihmon lëngu i bizeleve në pastrimin e mëlçisë?
Published
16 hours agoon
September 18, 2025By
UBT News
Bizelet janë të pasura në vlera ushqimore e kanë pak kalori. Në 100 gramë gjenden 81 kalori.
Ato janë burim i shkëlqyer i vitaminës K, manganit, fibrës, vitaminës B1, bakrit, vitaminës C, fosforit, folatit dhe vitaminës B6. Janë të pasura me vitaminën B2, zink, proteinë, magnez, hekur dhe kalium.
Këto vlera e bëjnë bizelen të dobishme kundër plakjes, për imunitetin, energjinë, kundër rrudhave, Alzheimerit, artritit, bronkitit, osteoporozës, infeksioneve urinare, për shëndetin e kockave, parandalimin e sëmundjeve të zemrës, kolesterolit të lartë, diabetit dhe kancerit në stomak.
Mënyrat e gatimit janë zierja ose gatimi në avull, megjithatë të mirat e saj merren edhe nëpërmjet lëngut, që në kombinim me barishte dhe fruta tjera ofron dozë të vitaminave dhe mineraleve.
Nëse e kombinoni lëngun me spinaq, mollë dhe kastravec ju do të përfitoni lëng detoks për trupin tuaj.
Lëng Bizelesh, Spinaqi, Molle, Kastraveci Për Detoks
Lëngu ka efekt alkalin dhe pastron organizmin nga toksinat e akumuluara. Kombinimi i ofron mineralet e nevojshme për rigjenerimin e organizmit, pastrimin e mëlçisë dhe hidratimin e trupit.
Përbërësit:
1 grusht bizele
1 filxhan çaj spinaq
1 mollë e gjelbër e qëruar dhe e pastruar nga bërthamat
1 limon pa lëkurë dhe bërthama
Gjysmë kastraveci
Një majë luge çaji kripë
Me shtrydhëse përzini frutat e perimet, duke ja shtuar edhe kripën dhe mund ta konsumoni menjëherë.
Mund ta pini për 3 ditë nëse doni pastrim të thellë të organizmit nga toksinat që sjellin sëmundje serioze.
/A.Z/UBT News/
Shëndeti
Shkencëtarët kinezë zhvillojnë një ngjitës të ri për shërimin e eshtrave
Published
17 hours agoon
September 18, 2025By
UBT News
Shkencëtarët kinezë kanë prezantuar një ngjitës të ri mjekësor të quajtur Bone-02, që riparon frakturat e eshtrave për vetëm tre minuta.
I frymëzuar nga guacat që ngjiten fort në sipërfaqe të lagështa, Bone-02 është i tretshëm nga trupi dhe zhduket brenda gjashtë muajve, duke shmangur nevojën për ndërhyrje të dytë kirurgjikale.
Ky ngjitës është testuar me sukses në mbi 150 pacientë, duke treguar forcë të madhe, ngjitje të shpejtë dhe tolerancë të lartë nga trupi.
Ai funksionon edhe në mjedise me shumë gjak dhe mund të zëvendësojë implantet tradicionale si vidat apo plakat metalike.
Bone-02 pritet të përshpejtojë shërimin, të ulë rrezikun e infeksioneve, dhe të ketë përdorim të gjerë në kirurgji, mjekësi emergjente, luftime apo katastrofa natyrore.
Ekspertët e quajnë një ndryshim të madh në trajtimin e frakturave. /A.Z/UBT News/
Shëndeti
COVID-19 mbetet kërcënim, por marrja e vaksinës është sfidë për shumë njerëz
Published
19 hours agoon
September 18, 2025By
UBT News
Edhe pse pandemia e COVID-19 ka qenë prezente për më shumë se tre vjet, virusi vazhdon të përbëjë një kërcënim serioz për shëndetin publik.
Shumë njerëz, megjithatë, nuk kanë mundësi të lehtë për të marrë vaksinën, pavarësisht se ajo është një nga mënyrat më efektive për të parandaluar sëmundjen serioze dhe për të zvogëluar përhapjen e virusit.
Shkaqet për këtë vështirësi janë të ndryshme. Disa njerëz jetojnë në zona me qasje të kufizuar ndaj qendrave të vaksinimit, ndërsa të tjerë përballen me sfida ekonomike që i pengojnë të udhëtojnë ose të paguajnë për shërbimet shëndetësore.
Mungesa e informacionit të saktë për vaksinën ose dezinformatat rreth sigurisë së saj gjithashtu ndikojnë që disa të hezitojnë të vaksinohen.
Ekspertët paralajmërojnë se edhe niveli i ulët i vaksinimit rrit rrezikun e shpërthimeve të reja e shton presionin mbi sistemin shëndetësor.
Autoritetet e shëndetësisë rekomandojnë lehtësimin e aksesit, informimin e saktë dhe mbështetjen logjistike për të arritur grupet që kanë më shumë vështirësi. Vaksinimi mbetet një mjet kryesor për të mbrojtur individët e komunitetet, por pandemia tregon se nuk mjafton vetëm të ketë vaksina duhet edhe të sigurohet që të gjithë të kenë mundësinë reale për t’i marrë ato. /A.Z/UBT News/Sciencenews.org/

26 vjet nga themelimi i TMK-së

Izraeli kryen sulme ajrore në Libanin jugor

Kryeparlamentari Basha priti në takim ambasadorin e Malit të Zi

Bibloteka Kombëtare merr ngjyrë ari në ndërgjegjësim të muajit për kancerin në fëmijëri

Zelensky uron Ramën për mandatin e ri: Së bashku kontribuojmë në një Evropë më të fort

Osmani udhëton javën e ardhshme në SHBA

Trump premton masa më të ashpra ndaj Putinit kur Europa të zvogëlojë varësinë nga nafta ruse

Abuzimi seksual ndaj të miturës në Gjirokastër: Katër të arrestuar, njëri nga ata punonjës i Policisë

Serbia përgatit ligjin për ushtri me detyrim, shqiptarët e Luginës e kundërshtojnë
Të kërkuara
-
Aktualitet4 weeks ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Kërkime2 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Aktualitet2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT shpall konkurs për pranimin e studentëve të rinj për vitin akademik 2025/26