Teknologji
Përplasja e yjeve krijoi një yll neutron që mendohej se ishte shumë i rëndë për të ekzistuar
Ky magnetar duket se ka qëndruar për më shumë se një ditë përpara se të rrëzohej në një vrimë të zezë.
Published
2 years agoon
By
UBT newsNjë ndezje drite e emetuar nga përplasja e yjeve neutrone ka përmirësuar edhe një herë të kuptuarit tonë se si funksionon Universi.
Analiza e shpërthimit të shkurtër të rrezeve gama u shpërtheu ndërsa dy yjet u bashkuan zbuloi se, në vend që të formohej një vrimë e zezë, siç pritej, produkti i menjëhershëm i bashkimit ishte një yll neutron shumë i magnetizuar shumë më i rëndë se masa maksimale e vlerësuar e yllit neutron.
Ky magnetar duket se ka qëndruar për më shumë se një ditë përpara se të rrëzohej në një vrimë të zezë.
“Një yll kaq masiv neutron me një jetëgjatësi të gjatë normalisht nuk mendohet të jetë i mundur” tha për Guardian astronomia Nuria Jordana-Mitjans pranë Universitetit të Bath në Britani të Madhe. “Është një mister pse kjo ishte kaq jetëgjatë” shtoi ajo.
Yjet neutron janë në një spektër se si një yll mund të përfundojë në fund të jetës së tij. Për miliona ose miliarda (ose potencialisht triliona) vitesh, një yll do të përplaset, një motor që bashkon atomet në bërthamën e tij nën presion të nxehtë.
Përfundimisht, atomet që një yll mund të bashkojë do të mbarojnë dhe në këtë pikë, gjithçka shpërthen. Ylli nxjerr masën e tij të jashtme dhe, duke mos u mbështetur më nga presioni i jashtëm i siguruar nga shkrirja, bërthama shembet nën presionin e brendshëm të gravitetit.
Si i kategorizojmë këto bërthama të shembura varet nga masa e objektit? Bërthamat e yjeve që filluan deri në 8 herë më shumë se masa e Diellit, shemben në xhuxhë të bardhë, të cilët kanë një kufi të sipërm të masës prej 1.4 masash diellore, të ngjeshura në një sferë rreth madhësisë së Tokës.
Bërthamat e yjeve me masën 8 deri në 30 diellore shndërrohen në yje neutronesh, me masën rreth 1.1 dhe 2.3 diellore, në një sferë vetëm 20 kilometra të gjerë. Dhe yjet më të mëdhenj, mbi kufirin e masës së sipërme të yllit neutron, shemben në vrima të zeza, sipas teorisë.
Por ka një mungesë shumë të dukshme të vrimave të zeza nën 5 masa diellore, kështu që ajo që ndodh në atë regjim masiv është kryesisht një mister.
Kjo është arsyeja pse bashkimet e yjeve neutron janë kaq interesante për astronomët. Ato lindin kur dy yje neutron janë në një sistem binar dhe kanë arritur pikën e zbërthimit orbital në të cilin në mënyrë të pashmangshme shkrihen së bashku dhe bëhen një objekt që kombinon dy yjet neutron.
Shumica e yjeve neutron binare kanë një masë të kombinuar që tejkalon kufirin teorik të masës së sipërme për yjet neutronike. Pra, produktet e këtyre bashkimeve ka të ngjarë të qëndrojnë fort brenda atij hendeku masiv yll neutron-vrima të zezë.
Kur përplasen, yjet binar neutron lëshojnë një shpërthim rrezatimi me energji të lartë të njohur si një shpërthim i rrezeve gama me kohëzgjatje të shkurtër. Shkencëtarët kishin menduar se këto mund të emetoheshin vetëm gjatë formimit të një vrime të zezë.
Por saktësisht se si yjet e neutroneve të bashkuara shndërrohen në një vrimë të zezë ka qenë diçka si një enigmë. A formohet vrima e zezë menjëherë, apo dy yjet neutron prodhojnë një yll neutron shumë të rëndë që më pas shembet në një vrimë të zezë shumë shpejt, jo më shumë se disa qindra milisekonda pas bashkimit?
GRB 180618A ishte një shpërthim me rreze gama me kohëzgjatje të shkurtër të zbuluar në qershor 2018, dritë që kishte udhëtuar 10.6 miliardë vjet për të arritur te ne.
Jordana-Mitjans dhe kolegët e saj donin të shikonin më nga afër dritën e lëshuar nga ky objekt: vetë shpërthimi, shpërthimi i kilonovës dhe shkëlqimi më i gjatë.
Por, kur ata shikuan rrezatimin elektromagnetik të prodhuar nga ngjarja me kalimin e kohës, diçka ishte jashtë.
Emisioni optik i dritës së pasme u zhduk 35 minuta pas shpërthimit të rrezeve gama. Kjo, sipas ekipit, ishte për shkak se po zgjerohej me shpejtësi afër dritës, e përshpejtuar nga një burim i vazhdueshëm energjie.
Kjo ishte në përputhje jo me një vrimë të zezë, por me një yll neutron. Dhe jo çdo yll neutron. Dukej se ishte ajo që ne e quajmë magnetar: një me një fushë magnetike 1000 herë më të fuqishme se ajo e një ylli të zakonshëm neutron dhe një kadrilion herë më e fuqishme se ajo e Tokës. Dhe qëndroi përreth për mbi 100.000 sekonda (gati 28 orë).
“Për herë të parë,” thotë Jordana-Mitjans, “vëzhgimet tona nxjerrin në pah sinjale të shumta nga një yll neutron i mbijetuar që jetoi për të paktën një ditë pas vdekjes së binarit origjinal të yllit neutron”.
Çfarë mund ta kishte ndihmuar magnetarin të jetonte kaq gjatë nuk është e qartë. Është e mundur që fusha magnetike i ka dhënë një ndihmë të vogël, duke siguruar një tërheqje të jashtme që e pengoi atë të shembet gjatë gjithë rrugës, të paktën për pak kohë.
Sido që të ishte mekanizmi – dhe kjo padyshim do të garantojë disa hetime të mëtejshme – puna e ekipit tregon se yjet neutronike supermasive janë në gjendje të lëshojnë shpërthime të rrezeve gama me kohëzgjatje të shkurtër dhe se ne nuk mund të supozojmë më praninë e një vrime të zezë.
“Zbulime të tilla janë të rëndësishme pasi konfirmojnë se yjet neutron të porsalindur mund të fuqizojnë disa GRB me kohëzgjatje të shkurtër dhe emetimet e ndritshme në të gjithë spektrin elektromagnetik që janë zbuluar. duke i shoqëruar”, thotë Jordana-Mitjans.
“Ky zbulim mund të ofrojë një mënyrë të re për të gjetur bashkimet e yjeve neutron, dhe kështu emetuesit e valëve gravitacionale, kur ne jemi duke kërkuar në qiell për sinjale”.
Hulumtimi është publikuar në revistën “Astrophysical Journal”.
Teknologji
Instagram shton opsionin që të gjithë e kanë kërkuar!
Published
3 hours agoon
December 23, 2024Instagram ka mundësuar skedulimin e mesazheve, opsioni është duke u aplikuar te përdoruesit mbarë botën. Vendosja e një orari për të dërguar një mesazh do të jetë e dobishme dhe bizneset që duan të përcaktojnë orën e duhur për dërgimin e mesazhit, shërben si kujtesë për plan në të ardhmen apo edhe një urim që doni ta dërgoni në kohën e duhur.
Si funksionon?
Mjafton të shkruani mesazhin, mbani shtypur butonin e dërgimit dhe përzgjidhni datën dhe orën. Instagram lejon një afat prej 29 ditësh si më të hershmin për të skeduluar një mesazh.
Pasi ta keni përfunduar procesin, do shihni një njoftim që thotë se keni “1 mesazh të skeduluar” që shfaqet deri në momentin që dërgohet.
Instagram ka bërë ndryshime në sektorin e mesazheve si dërgimi i vendndodhjes, vendosja e pseudonimeve për veten apo personin tjetër. Ata që kanë llogari “creator” mund të filtrojnë kërkesat e mesazheve përmes numrit të ndjekësve, llogarive të verifikuara, bizneseve etj. /UBT News/
Teknologji
Threads arrin arritje të jashtëzakonshme: 300 milionë përdorues
Published
3 days agoon
December 20, 2024Threads tani ka arritur të numërojë 300 milionë përdorues, me më shumë se 100 milionë që e përdorin platformën çdo ditë.
Këto të dhëna u bëjnë të ditura nga CEO i Meta, Mark Zuckerberg, përmes një postimi në platformë. Rritja e saj është domethënëse dhe shembull i sukseseve të shpejta që mund të arrihen në botën e rrjeteve sociale. Zuckerberg ka spekuluar se Threads ka potencialin të bëhet aplikacioni i ardhshëm lider, duke synuar të kapë audiencë të gjerë të përdoruesve mbarë botën.
Shikimi i rritjes së Threads është një tregues i qartë se paketa e funksioneve dhe mundësive të saj po tërheq vëmendjen e përdoruesve.
Përdoruesit janë duke gjetur shumë mënyra për t’u angazhuar, duke i dhënë impuls të rëndësishëm platformës. Një pjesë e madhe e rritjes lidhet me përmirësimet e vazhdueshme në ndërfaqen dhe përvojën e përdoruesit. Rënia e përdoruesve në platforma të njohura dhe iniciativat që promovojnë komunikimin direkt pa filtra ka sjellë një interes të ri për Threads. Me më shumë se 100 milionë përdorues aktivë çdo ditë, duket se Threads po shndërrohet në opsion të preferuar për ata që duan të angazhohen në biseda e përmbajtje të rëndësishme.
Kjo rritje e shpejtë është e dallueshme kur krahasohet me momentumet tjera në treg. Vjeshtën e kaluar, Threads arriti shifrën e 100 milionë përdoruesve e tani janë numëruar 275 milionë përdorues. Threads është duke u zhvilluar me shpejtësi të jashtëzakonshme, duke u renditur mes aplikacioneve më të shkarkuara për vitin 2024, pas aplikacionit Temu. Arritja e drejtpërdrejt rrit pozitat e Threads në treg të mbushur, me shkallëzime e konkurencë. Sfidat para platformës janë të shumta, shanset për të kapur tregun si angazhimi, besimi dhe përmbajtja e krijuar nga përdoruesit janë kritike për suksesin e saj në të ardhmen.
Rritja e Threads nxit një transformim të rëndësishëm në mënyrën sesi përdoruesit ndërveprojnë në rrjete sociale. Kjo sjellë gamë të re mundësish për kompanitë dhe brandet e njohura, që mund të shohin platformë të re për marketing dhe angazhim me klientët e tyre.
Si çdo platformë tjetër, Threads duhet të mbajë e të zgjerojë këtë momentum të saj, duke e bërë të rëndësishme për përmirësimin e vazhdueshëm të përvojës së përdoruesit e veçorive të saj. Një fokus në atë që duan dhe e kanë nevojë është thelbësor për të mbajtur rritjen dhe zgjidhjen e sfidave të ardhshme që do të dalin në këtë fushë dinamike të rrjeteve sociale. /UBT News/
Bashkimi Evropian (BE) ka hapur një hetim ndaj platformës kineze të rrjeteve sociale, TikTok, pas akuzave se Rusia mund të ketë përdorur këtë platformë për të ndikuar në rezultatin e rundit të parë të zgjedhjeve presidenciale në Rumani, ku fitoi një kandidat miqësor me Moskën. Kandidati i pavarur, Calin Georgescu, i panjohur për shumicën, fitoi një rezultat befasues në zgjedhjet e 24 nëntorit, duke marrë rreth 23 përqind të votave.
Georgescu pritej të përballej me kandidaten proevropiane, Elena Lasconi, në balotazhin e 8 dhjetorit, por pasi Këshilli i Sigurisë Kombëtare i Rumanisë publikoi dokumente të klasifikuara që sugjeronin ndërhyrjen e një “aktorit shtetëror”, të cilit i ishte drejtuar gishtin, por që nuk ishte identifikuar për emër, Gjykata Kushtetuese e Rumanisë anuloi rundin e parë dhe urdhëroi që zgjedhjet të zhvillohen përsëri. Kjo ka çuar në shtyrjen e afatit të mandatit të presidentit aktual, Klaus Iohannis, edhe pse mandati i tij përfundoi këtë muaj.
Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, ka deklaruar më 17 dhjetor se BE po heton seriozisht mundësinë që TikTok të ketë shkelur Aktin për Shërbimet Digjitale, duke mos trajtuar siç duhet kërcënimet që mund të shkaktonin ndikime të jashtme në zgjedhjet e Rumanisë. Ajo shtoi se Komisioni do të vazhdojë mbledhjen e provave, përfshirë dërgimin e kërkesave për informacion, intervista, inspektime dhe kërkesa për qasje në algoritmet e platformës.
Në 5 dhjetor, BE ka urdhëruar TikTok-un të ruajë të dhënat dhe informacionet që lidhen me “rreziqet sistematike”, që mund të ndikojnë në zgjedhjet kombëtare të shteteve anëtare të BE-së, deri në mars të vitit 2025. TikTok tani është i detyruar të ofrojë dokumentet e nevojshme për të respektuar këtë urdhër.
Ky veprim i BE-së pason një reagim të fortë nga senatorët amerikanë, të cilët e dënuan ndikimin e dyshuar të Rusisë në zgjedhjet presidenciale në Rumani. Ata theksuan se manipulimi i zgjedhjeve përmes TikTok-ut, i kontrolluar nga Partia Komuniste Kineze, është pjesë e një strategjie të luftës hibride që po zhvillohet nga Vladimir Putin kundër aleatëve dhe partnerëve evropianë./UBTNews/
Prodhuesit japonezë të automjeteve, Nissan Motor Corporation dhe Honda Motor Company, kanë konfirmuar se janë duke diskutuar për një bashkëpunim më të ngushtë, teksa kanë mohuar raportimet se kanë vendosur të bashkohen.
Çmimi i aksioneve të Nissan-it u rrit për më shumë se 22 për qind në Tokio, pasi raportimet, që citonin burime të paidentifikuara, thanë se mund të bashkohet me Honda-n për të formuar grupin e tretë më të madh prodhues të automjeteve në botë, raporton AP.
Çmimi i aksioneve të Honda-s, në anën tjetër, ra për 3 për qind, sipas raportimeve, anëtari i aleancës Nissan, Mitsubishi Motors Corporation, është, po ashtu, i përfshirë në bisedime. Që të tre prodhuesit japonezë të automjeteve njoftuan në gusht se planifikonin të ndanin me njëri-tjetrin komponentë për automjete elektrike, si bateritë, dhe të punonin për programet për ngasje autonome, për t’iu përshtatur më mirë ndryshimeve dramatike në industrinë e automjeteve, të përqendruara rreth elektrifikimit.
Një marrëveshje preliminare ndërmjet Honda-s, prodhuesit të dytë më të madh në Japoni, dhe Nissan-it, të tretit, u bë e ditur në mars.
Tregtia me aksionet e Nissan-it u pezullua, por më pas u kthye pasi kompanitë lëshuan bashkërisht një komunikatë, përmes së cilës thanë se po “shqyrtojnë mundësi të ndryshme për bashkëpunim të ardhshëm, por se nuk është marrë asnjë vendim”.
Një bashkim i kompanive mund të rezultojë në një gjigant me vlerë prej rreth 55 miliardë dollarësh, bazuar në vlerën në treg të të gjithë tre prodhuesve të automjeteve. Bashkimi i forcave do t’i ndihmonte kompanive të rrisnin peshën për të garuar me liderin japonez të tregut, Toyota Motor Corporation, dhe me Volkswagen AG-në e Gjermanisë.
Ngritja e prodhuesve kinezë të automjete po e lëkund industrinë në një kohë kur prodhuesit po përballen me telashe në kalimin nga automjetet me lëndë djegëse në ato elektrike.
Toyota ka prodhuar 11.5 milionë automjete më 2023, Honda ka nxjerrë në treg 4.2 milionë, ndërsa Nissan ka prodhuar 3.4 milionë.
Mitsubishi Motors ka prodhuar pak më shumë se 1 milion. Edhe në rast të një bashkimi, Toyota do të mbetej prodhuesi më i madh japonez.
UBT me ekspertë në krye të Odës së Inxhinierëve të Kosovës
Koreja e Jugut: Veriu po përgatitet të dërgojë më shumë trupa dhe armë në Rusi
Presidenja e Gjeorgjisë kërkon që data e zgjedhjeve të caktohet deri më 29 dhjetor
Histori suksesi: Kontributi i çmuar i Butrint Kryeziut në fushën e Inxhinierisë Ndërtimore!
Thirrje për llogaridhënie nga Termokos dhe ZRRE për faturimin e ngrohjes
Abdixhiku: Rugova ishte dhe mbetet arkitekti i shtetit tonë
Hill: SHBA-ja nuk sheh prova që e lidhin Beogradin me sulmin në Ibër-Lepenc
Studentët e Psikologjisë nga UBT vizitojnë çerdhen e fëmijëve për aktivitet të zhvillimit emocional dhe social
Mbyllet stinori vjeshtor në Superligë, kjo është renditja e plotë
Të kërkuara
-
Bota2 months ago
Trump premton paqe në Liban nëse rikthehet në Shtëpinë e Bardhë
-
Bota2 months ago
Koreja e Veriut rrit frikën në botë, lëshon raketën e re balistike ndërkontinentale
-
Bota1 month ago
“Ethet” e kthimit të Trump! Takohen Macron e Starmer, zbardhet fokusi i diskutimeve
-
Kulturë3 months ago
Marigona Ferati, profesoresha e UBT-së, zëri i artit në jurinë ndërkombëtare në festivalin e teatrove në Oman