Kulturë

​Parku Arkeologjik “Ulpiana” me shumë vizitorë, Berisha: Ka tendencë të rritjes së numrit të turistëve

Historiku i parkut “Ulpiana” ka shtrirje 70-vjeçare, i cili daton që nga koha antike e shekullit të gjashtë.

Published

on

Parku Arkeologjik “Ulpiana” për çdo vit mbledh 40 mijë vizitorë, në mesin e të cilëve ka edhe turistë të huaj.

Arkeologu Milot Berisha, i cili është edhe përgjegjës i këtij parku thotë se ka tendencë të rritjes të numrit të vizitorëve. Ai në një intervistë flet edhe për mënyrën e funksionimit që do të zbatohet nga viti i ardhshëm.

“Nuk lejohet asnjë ndërtim përveç disa kulturave bujqësore, për momentin parku është i hapur për vizitorë me një sipërfaqe 3.5 hektarë, mirëpo ne synojmë të zgjerohemi duke pritur të zgjidhet çështja e pronësisë rreth 8 hektarë dhe pastaj natyrisht që do të ketë dhe një plan menaxhimi i cili është draftuar, ka marrë formën e saj, pothuajse përfundimtarë por që duhet të faktohen edhe instancat shtetërore për të krijuar edhe mundësinë e mbajtjes të vetvetes dhe të mundësisë së gjenerimit të fondeve dhe të menaxhimit të atyre fondeve që do t’i inkasojë nga të hyrat prej vizitorëve e që janë të shumtë. Ne kemi diku rreth 40 mijë vizitorë në vit me tendencë të rritjes, pra duke marrë për bazë se pastaj do të bëhet edhe hyrja pra do të jetë biletari, do të jetë një kafiteri, ne mendojmë se mund të krijojmë kushte që të jenë të pavarur të jenë si institucion në vete por gjithmonë nën ombrellën e Ministrisë së Kulturës, Rinisë dhe Sportit, përkatësisht të Departamentit të Trashëgimisë Kulturore”, shtoi ai.

Arkeologu Berisha tregon edhe për gërmimet që po bëhen në park, por edhe për kushtet në të cilat punojnë. Ai thekson se do të vazhdojë gërmimi edhe gjatë dimrit dhe se do të bëhet incizimi gjeo-magnetik dhe gjeo-elektrik për këtë pjesë. Derisa thotë se në institutin arkeologjik janë të punësuar vetëm shtatë arkeologë.

“Meqenëse Universiteti i Prishtinës ka pasur një drejtim për arkeologji, një pjesë e të cilëve janë orientuar në master dhe doktorata edhe në perëndim me bursë kryesisht nga Ambasada e Francës, nga Ministria e Kulturës, e dikush pa bursë. Unë nuk them që është mungesë e arkeologëve si profesionistë të fushës sa është mungesa për t’i punësuar ata. Duhet të rritet numri i arkeologëve të punësuar dhe në institutin Arkeologjik të Kosovës jemi gjithsej 12-13 punëtorë dhe jo më shumë se 7 arkeologë, që është një numër shumë i vogël dhe natyrisht që duhet të krijojmë kushte edhe mundësi që të punësohen këta”, tha ai.

Arkeologu Berisha thekson se krahas aktiviteteve të përbashkëta me Këshillin e Kosovës për Trashëgimi Kulturore kanë bashkëpunime të tjera me universitete prestigjioze. Ai tregon se këtë muaj do të bëhet konsolidimi i mozaikut të pakryer nga viti i kaluar.

“Ne kemi një aktivitet të përbashkët me Këshillin e Kosovës për trashëgimi kulturore së bashku me Europian Hears Valenty, pra nga data 11 deri më 24 shtator presim një grup prej 15 të rinjve ndërkombëtarë, nga vende të ndryshme të Evropës, që do të bëjnë dhe do të vazhdojmë ëork shop-in dhe trajnimin për konservimin dhe konsolidimin e mozaikut të dyshemesë të banjos romake tek sektori i parë. Pra, një rrugë e dy punë të mira kanë mbetur nga viti i kaluar edhe gjysma tjetër e mozaikut të konsoliduar të dyshemesë romake edhe do të vazhdojë edhe këtë vit, por të njëjtën kohë ata pjesëmarrës me fat që janë përzgjedhë do ta bëjnë një trajnim dyjavor dhe në fund do të certifikohen”, deklaroi ai.

Historiku i parkut “Ulpiana” ka shtrirje 70-vjeçare, i cili daton që nga koha antike e shekullit të gjashtë.

Kulturë

Petrit Halilaj fiton çmimin prestigjioz Nasher 2027 për skulpturë

Published

on

Artisti shqiptar Petrit Halilaj është shpallur fitues i Çmimit Nasher 2027 në Dallas, duke u njohur për arritjet e tij të jashtëzakonshme në fushën e skulpturës.

Vlerësimi i rëndësishëm i Qendrës për Skulpturë Nasher iu dorëzua më 2 tetor 2025 dhe shoqërohet me një çmim prej 100,000 dollarësh, që Halilaj ka vendosur ta dhurojë për Fondacionin e tij jofitimprurës, Hajde!, të bashkëthemeluar me kuratoren Hana Halilaj.

Halilaj rikujton fillimet e tij të vështira: në moshën 12-vjeçare, gjatë luftës së Kosovës në 1999, familja e tij u detyrua të largohej nga fshati i djegur dhe të shkonte në një kamp refugjatësh në Shqipëri.

Një psikolog në kamp i sugjeroi të merrej me vizatim si mënyrë shprehjeje krijuese, çka më vonë do ta udhëhiqte drejt një karriere ndërkombëtare në artin bashkëkohor.

Gazeta New York Times raporton se çmimi i Halilajt vjen pas një serie ekspozitash të shquara, përfshirë porosinë e vitit të kaluar në çatinë e Muzeut Metropolitan të Artit dhe ekspozitën personale në Hamburger Bahnhof në Berlin, e cila u hap në shtator.

Halilaj ka deklaruar se donacioni do të shkojë për Fondacionin Hajde!, që ka për qëllim rindërtimin e Shtëpisë së Kulturës së Kosovës, e shkatërruar gjatë luftës.

“Jam i fokusuar tek rihapja e saj, dhe ky çmim do të sigurojë përparimin e projektit,” tha artisti, duke parashikuar rikthimin e qendrës brenda dy viteve, pothuajse tre dekada pas shkatërrimit.

Carlos Basualdo, drejtori i Qendrës së Skulpturës Nasher, e vlerësoi punën e Halilajt:

“Veprat e tij janë jehonore sot për përkushtimin ndaj humanitetit të përvojës së jetuar dhe për mënyrën se si krijon hapësira takimi që tejkalojnë kufijtë artistikë, kulturorë dhe gjeografikë.” /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

“Art” rrugëtoi edhe në Tetovë, kjo ishte atmosfera e premierës

Published

on

Mbrëmjen e 2 tetorit, Teatri i Tetovës mirëpriti shfaqjen teatrale “Art”, një nga veprat më të njohura dhe të vlerësuara të teatrit bashkëkohor.

Premiera filloi në ora 19:00 duke ofruar një përvojë teatrale të pasur me humor, emocione dhe reflektime mbi miqësinë, perceptimin e artit dhe marrëdhëniet njerëzore.

“Art” vepër me me autore Yasemina Reza dhe regjisor, Bashkim Ramadani, kurse Kreshnike Osmani është asistente e regjisë dhe dramaturge Zoga Çeta Çitaku.

 Kjo shfaqje me aktorët: Ard Islami, Ylber Bardhi e Butrint Lumi paraqet miqësinë që përplaset kur arti sfidon çdo perceptim, dhe a mund të mbijetosh në një botë ku vlerat janë të ndryshme.

Përndryshe, adhuruesit e teatrit u argëtuan me shfaqjen në skenën e Teatrit të Tetovës. /A.Z/UBT News/

 

Continue Reading

Kulturë

Orkestra shqiptare ngjitet për herë të parë në skenën prestigjioze të Bolonjës

Published

on

Orkestra Simfonike e Teatrit Kombëtar të Operës dhe Baletit do të ngjitet për herë të parë në skenën prestigjioze të Teatro Auditorium Manzoni në Bolonjë, Itali, si pjesë e Festivalit Respighi Bologna 2025, një nga festivalet më të rëndësishme muzikore në Evropë.

Ky festival është i pari rezident i kushtuar Ottorino Respighi-t, një prej kompozitorëve më të shquar italianë të shekullit të 20-të.

Debutimi i orkestrës shqiptare më 13 tetor 2025 do ta vendosë atë në qendër të vëmendjes së një audience ndërkombëtare.

Orkestrën do ta dirigjojë spanjolli Sergio Alapont, ndërsa violinisti i talentuar Giuseppe Gibboni do të performojë si solist.

Në program janë përfshirë:

Nikolaj Rimskij-Korsakov – Ouverture, op. 28

Niccolò Paganini – Koncerti për violinë nr. 2 në si minor, op. 7 (solist Giuseppe Gibboni)

Sergej Rachmaninov / Ottorino Respighi – Cinq Études-tableaux, P 160

Igor Stravinskij – Suite nga L’Uccello di fuoco (The Firebird)

Përpara debutimit në Itali, orkestra do të prezantojë të njëjtin program për publikun shqiptar më 9 tetor 2025 në Teatrin Kombëtar të Operas dhe Baletit në Tiranë, duke shënuar një ngjarje të jashtëzakonshme për skenën muzikore shqiptare.

Violinisti Giuseppe Gibboni do të performojë menjëherë pas dy shfaqjeve të tij me Orkestrën Filarmonike të Teatrit “La Scala” të Milanos.

Në këtë projekt do të përfshihen edhe instrumentistë të rinj të Orkestrës Simfonike të Forcave të Armatosura, duke dhënë një kontribut të veçantë në performancën e orkestrës.

Si festival rezident, Festival Respighi është i fokusuar në jetën dhe veprën e kompozitorit italian, duke e zhvilluar brenda vendit të tij të lindjes dhe në kontekstin e kulturës që e frymëzoi. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Sonte mbrëmje klasike me “Orchestra of Campania” në Mitrovicë

Published

on

Sonte, në Muzeun e Mitrovicës, nga ora 19:00, publiku do të ketë mundësinë të shijojë një performancë të veçantë me “Orchestra of Campania”, nën drejtimin e dirigjentit të njohur italian, Leonardo Quadrini.

Koncerti, i organizuar nga Akademia Ndërkombëtare e Pianos në Ballkan, do të sjellë në skenë soprano Federica D’Antonino, mezzo-soprano Orsolla Russo, tenor Giuseppe Maiorano dhe bass Giuseppe Montanaro, të cilët do të interpretojnë veprat e kompozitorit austriak Sigismond Thalberg, një nga pianistët më virtuozë të shekullit të 19-të.

Ky aktivitet zhvillohet në kuadër të Mitrovica Piano Fest dhe përkrahet nga Drejtoria për Kulturë, Rini dhe Sport në Mitrovicë, duke ofruar një mbrëmje muzikore të paharrueshme për të gjithë adhuruesit e muzikës klasike. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara