Teknologji

Një operacion me teknologji të re robotike u krye me sukses në Vjenë

Kirurgjia robotike prej vitesh është pjesë e pandashme e kirurgjisë.

Published

4 years ago

November 7, 2021

Betim Gashi

Një nga operacionet e para në botë me teknologji të re robotike është kryer në Klinikën Universitare për Otorinolaringologji në Vjenë.

Siç njoftuan zyrtarisht nga qyteti i Vjenës, gjatë implantimit, pajisja mundësoi qasjen e saktë në veshin e brendshëm plotësisht automatikisht dhe minimalisht invazivisht.

Kirurgjia robotike prej vitesh është pjesë e pandashme e kirurgjisë. Robotët përdoren si një krah i zgjatur i kirurgut dhe transmetojnë lëvizjet e tyre në hapësirën më të vogël të mundshme. Teknologjia e re me të cilën është kryer operacioni në Vjenë funksionon pa kontroll manual, por tërësisht automatikisht me ndihmën e një sistemi navigimi preciz.

“Teknologjia e re mund të krahasohet me një autopilot në një aeroplan. Si autopilot dhe robot, ai punon me një sistem navigimi preciz, i cili përmban të gjithë informacionin e nevojshëm për veshin e brendshëm në të cilin vendoset implanti. Roboti fillon dhe funksionon në mënyrë të pavarur, pa kontroll”, shpjegoi Wolfgang Gstottner nga Klinika e Otorinolaringologjisë.

Megjithatë, sistemi sigurisht që nuk funksionon plotësisht pa ndërhyrjen e faktorit njerëzor. Para operacionit bëhet një model tredimensional i veshit të brendshëm në bazë të tomografisë së kompjuterizuar. Nëse llogaritet se roboti ka qasje të papenguar në vesh, se nuk godet arteriet apo nervat, është i mundur operacioni. Kirurgu duhet vetëm të bëjë një prerje pas veshit dhe të vendosë implantin.

Roboti stërvitet gradualisht dhe kontrolli kryhet ndërmjet procedurave individuale.

Nëse disa nga vlerat nuk janë të favorshme për pacientin, roboti automatikisht ndalon operacionin, i cili më pas vazhdohet nga kirurgu.

Teknologjia e robotit “Hearo” është zhvilluar nga kompania zvicerane e teknologjisë mjekësore Cascination së bashku me kompaninë e teknologjisë mjekësore nga Innsbruck Med-El, njoftoi qyteti i Vjenës.

Teknologji

Google prezanton veçorinë “Android Emergency Live Video”

Published

18 hours ago

December 11, 2025

UBT News

Google ka lansuar një veçori të re për telefonat Android të quajtur Android Emergency Live Video, që lejon ndarjen e videos live me shërbimet e emergjencës.

Funksionon me një prekje të vetme, duke e bërë më të shpejtë ndihmën në raste emergjente.

Gjatë një telefonate ose mesazhi emergjent, dispeçeri mund të kërkojë video live nga telefoni juaj, dhe ju mund të filloni transmetimin e sigurt menjëherë.

Kjo u lejon ndihmësve të vlerësojnë situatën në kohë reale dhe, nëse është e nevojshme, t’ju udhëzojnë në procedura shpëtimi, si CPR, derisa të mbërrijë ndihma.

Veçoria nuk kërkon konfigurim paraprak, është e enkriptuar automatikisht, dhe përdoruesi vendos kur dhe çfarë të ndajë. Aktualisht është e disponueshme në SHBA, si dhe në rajone të caktuara të Gjermanisë dhe Meksikës për telefonat Android me Android 8 ose më të ri dhe Shërbimet Google Play.

Google njofton se po punon me organizata të sigurisë publike në mbarë botën për ta zgjeruar këtë shërbim edhe në më shumë vende. /A.Z/UBT News/

Teknologji

Apple zbulon planet për iPhone 18, teknologji dhe performancë e përmirësuar

Published

23 hours ago

December 11, 2025

UBT News

Edhe pse iPhone 18 është larg lansimit të tij, thashethemet dhe rrjedhjet e informacionit po qarkullojnë në internet.

Seria e ardhshme pritet të prezantohet në shtator 2026, megjithatë disa raportime sugjerojnë se modeli standard shtyhet deri në pranverë 2027, me një version të përfolur iPhone 18e. Nuk është e qartë nëse Apple do t’i lansojë të gjitha variantet njëkohësisht, iPhone 18 Pro dhe Pro Max—ose nëse linja do të ndahet në periudha të ndryshme.

Sipas thashethemeve, kompania po teston teknologjinë 3D nën ekran, gjë që mund t’i japë një pamje më elegante telefonit.

iPhone 18 pritet të vijë me çipin e ri A20, i cili premton shpejtësi dhe efikasitet më të lartë, A20 mund të jetë deri 15% më i shpejtë se A19, duke përdorur rreth 30% më pak energji.

Një veçori e mundshme që mund të mungojë është Butoni i Kontrollit të Kamerës, i cili debutoi me iPhone 16.

Apple shqyrton heqjen e tij, duke përmendur angazhimin e ulët të përdoruesve dhe kostot e prodhimit, pritet që modeli bazë i iPhone 18 të ketë RAM të përmirësuar, duke shkuar deri 12 GB, për të përballuar veçoritë e inteligjencës artificiale.

Modeli bazë i iPhone 17 ka 8 GB RAM, që konsiderohet mjaftueshëm, por Apple po synon të rrisë performancën për kërkesat e së ardhmes.

Megjithëse ndryshimet nuk pritet të jenë revolucionare—pasi iPhone 17 ka përmirësime të dukshme në kamerë dhe ekran, iPhone 18 pritet të sjellë disa veçori të vlefshme që ia vlen të prisni. /A.Z/UBT News/

Teknologji

Kontroll më i rreptë në Snapchat, procesi i ri që duhet ta kalojnë përdoruesit në Australi

Published

24 hours ago

December 11, 2025

UBT News

Snapchat, një nga platformat më të përdorura nga adoleshentët në Australi, ka nisur të përdorë softuerin e kompanisë me bazë në Singapor, k-ID, për të parandaluar përdorimin e aplikacionit nga fëmijët nën moshë.

Kjo kompani ofron teknologji për verifikimin e moshës për shërbime të ndryshme digjitale, përfshirë lojërat online dhe rrjetet sociale.

Në Snapchat, përdoruesve u shfaqet një kërkesë për të verifikuar moshën e tyre përmes disa metodave, ndër to edhe dërgimi i një selfie-je që analizohet nga softueri për të përcaktuar moshën.

Disa përdorues pretendojnë se kanë gjetur mënyra për ta anashkaluar këtë sistem, p.sh duke përdorur fotografi të personave më të rritur.

Drejtori i çështjeve korporative të k-ID, Luc Delaney, tha për BBC-në se verifikimi i moshës mbetet një “luftë e vazhdueshme” për kompanitë që merren me këto shërbime.

Ai thekson se softueri do të zhvillohet më tej me kalimin e kohës, sidomos pasi të zbulohen metoda të reja që përdoruesit përdorin për të mashtruar sistemin.

“Ne nuk i inkurajojmë njerëzit të përpiqen të tejkalojnë këto mekanizma, se përfundojnë të përjashtuar nga platforma”, shtoi Delaney. /A.Z/UBT News/

Automobilizëm elektrikë

Nga boom në rënie, blerja e automjeteve elektrike nuk është më prioritet

Published

2 days ago

December 10, 2025

UBT News

Interesi për automjetet elektrike në Holandë ka pësuar rënie të ndjeshme.

Sipas një studimi të ANWB-së, për herë të parë pas disa vitesh rritjeje, vetëm 23% e qytetarëve holandezë planifikojnë të kalojnë në automjete elektrike brenda pesë viteve të ardhshme — nga 28% sa ishte më herët.

Kjo rënie prej pesë pikësh përqindjeje tregon një kthesë të madhe në trendet e mëparshme.

Ndërkohë, numri i personave që nuk synojnë të blejnë vetura elektrike është bërë më i madh se i atyre që shprehin interes.

ANWB këtë ndryshim e lidh me politikat e reja të qeverisë holandeze, e cila ka reduktuar stimujt për veturat elektrike.

Nga viti 2024, pronarët e këtyre automjeteve do të paguajnë taksën mbi automjetet motorike (MRB), gjë që e rrit kostën e mbajtjes së tyre.

Përveç heqjes së përfitimeve, mbeten të pranishme edhe shqetësimet e zakonshme: çmimet e larta të automjeteve elektrike, frika për degradimin e baterive dhe vështirësitë e ngarkimit në shtëpi. /A.Z/UBT News/