Lajmet

​Mbi 70% e fëmijëve kanë përjetuar dhunë fizike ose psikologjike

Published

on

Në gjendje jo të mirë po i gjen edhe ky 1 qershor fëmijët në Kosovë. Mbi 70 përqind e fëmijëve kanë qenë viktima të dhunës fizike e psikologjike, ndërsa mbi 20 përqind e tyre jetojnë në varfëri të skajshme. Në gjendje më të rënduar janë fëmijët me aftësi të kufizuara, ku vetëm 10 përqind e tyre përfitojnë shërbime shëndetësore e sociale.

Gjendjen e fëmijëve në Kosovë e ka rënduar edhe më shumë pandemia COVID-19, sidomos atyre me aftësi të kufizuara që u përballen me mbyllje të shërbimeve shëndetësore.

Në vigjilje të 1 Qershorit, ditës së fëmijëve, drejtoresha e Koalicionit të OJQ-ve për mbrojtjen e fëmijëve KOMF, Donjeta Kelmendi, thotë se gjendja e fëmijëve në Kosovë vazhdon të mos jetë e mirë. Ajo tregon edhe të gjeturat e raportit të fundit të Agjencisë së Statistikave të Kosovës dhe UNICEF-it për gjendjen në të cilën gjendën fëmijët në Kosovë.

“Gjendja e fëmijëve në Kosovë vazhdon të mos jetë e mirë, i kemi të dhënat shumë shqetësuese sa i përket gjendjes së fëmijëve në Kosovë, vazhdojmë të kemi një përqindje të lartë mbi 20 përqind të fëmijëve të cilët jetojnë në varfëri në Kosovë. Pastaj, kemi një përqindje të lartë të përdorimit të dhunës bazuar në të dhënat e reja të raportit MICS i cili është publikuar nga Agjencia e Statistikave të Kosovës bashkë edhe me UNICEF-in, del se rreth 72 përqind e fëmijëve në Kosovë kanë qenë viktimë, qoftë e ndëshkimit fizik apo e dhunës psikologjike, 5 përqind të fëmijëve në Kosovë janë të përfshirë në punë, ne shohim gjendjen e rëndë të fëmijëve të cilët punojnë edhe punë të rënda në Kosovë. Pastaj gjendje shumë të rëndë janë edhe fëmijët me aftësi të kufizuara në bazë të raportit MICS rreth 8 përqind e fëmijëve në Kosovë kanë raportuar që kanë vështirësi funksionale në një domen të caktuar. Pastaj, vetëm 10 përqind të fëmijëve me aftësi të kufizuara përfitojnë shërbime shëndetësore dhe shërbime sociale”, thotë ajo.

Kelmendi thotë se gjendjen e fëmijëve në Kosovë e ka rënduar edhe shumë përballja me pandeminë COVID-19. Sipas saj, më të prekurit nga masat e ndërmarra për mbrojtje nga përhapja e pandemisë kanë qenë fëmijët me aftësi të kufizuara.

“Pandemia në fakt ka ndikuar shumë në gjendjen e fëmijëve në Kosovë dhe sidomos në gjendjen e fëmijëve të cenueshëm, siç dimë gjatë vitit 2020 për shkak edhe të masave për parandalimin e virusit COVID-19 shumica e shërbimeve të cilat ofrohen për fëmijët e cenueshëm kanë qenë të mbyllura në pjesën e parë të vitit. Kjo ka qenë shumë traumatike për fëmijët e sidomos për fëmijët me aftësi të kufizuara, ata të cilët kanë marrë shërbime ose pjesa e fëmijëve të cilët kanë marrë shërbime përmes qendrave ditore të cilat udhëhiqen nga organizatat joqeveritare, në një moment të caktuar me marrjen e vendimeve për parandalim të përhapjes së virusit të gjitha këto shërbime u mbyllën. Ajo ishte shumë traumatike për fëmijët sepse nga një rutinë ku fëmijët merrnin shërbime ishin të izoluar në familje, pa ato shërbime dhe pa mbështetjen e nevojshme”, thekson ajo.

Përveç kësaj, ajo thotë se pandemia ka ndikuar në rritjen e numrit të rasteve kur fëmijët kanë qenë viktima të dhunës në familje.

Kelmendi shprehet se gjatë vitit 2020 strehimoret që ofrojnë strehim për viktimat e dhunës kanë qenë të stërmbushura me fëmijë.

“Gjatë kohës së pandemisë strehimoret kanë qenë duke punuar me kapacitet të plotë 24 orë dhe kanë qenë të stërmbushura, kanë pranuar më shumë fëmijë sesa që kanë pasur vende për shkak të numrit të madh. Përdorimi i dhunës vazhdon të përdoret në familjet në Kosovë edhe si mjet disiplinimi, do të thotë kryesisht edhe ndëshkimi fizik. Statistikën të cilën e përmenda që 72 përqind të fëmijëve kanë deklaruar që kanë pasur ndëshkim fizik dhe psikologjik flet shumë, mbi 50 përqind të fëmijëve në Kosovë i bie që janë viktima të dhunës ose edukohen përmes formave të dhunshme”, thotë ajo.

Drejtoresha e KOMF thotë se gjatë vitit 2020 organizatat joqeveritare po edhe institucionet publike që ofrojnë shërbime sociale për fëmijët janë përballur me vështirësi të shumta financiare, madje thotë se të njëjtat vitin 2020 e kanë pasur si vitin më të rëndë që nga paslufta.

Kelmendi komenton edhe programin e qeverisë për pikat që prekin drejtpërdrejtë fëmijët. Ajo deklaron se vlerësojnë disa prej çështjeve të prezantuara aty siç janë shtesat për fëmijë, reformimi i politikave të varfërisë dhe krijimi i grantit specifik për shërbimet sociale dhe familjare në kuadër të Ligjit për financat e pushtetit lokal.

“Vetëm 1 përqind e buxhetit të Ministrisë së Punës dhe Mirëqenies Sociale në vitin 2020 është ndarë për shërbime sociale, pra një përqindje jashtëzakonisht e ulët që është ndarë për t’iu dalë në ndihmë fëmijëve po edhe qytetarëve të cilët kanë nevojë për shërbime sociale. Presim që përmes krijimit të grantit specifik për shërbime sociale në kuadër të Ligjit për financat e pushtetit lokal të ketë rritje të përqindjes së buxhetit për shërbimet sociale. Kërkesa jonë si koalicion ka qenë që buxheti i cili ka qenë rreth 10 milionë për shërbime sociale me hyrjen në fuqi të Ligjit për financat e pushtetit lokal në vitin e parë të hyrjes në fuqi të këtij ligji sipas kalkulimeve që si koalicion i kemi bërë bashkë edhe me profesionistë dhe ekspertë të tjerë edhe të institucioneve publike buxheti për shërbime sociale të rritet me 5 milionë, nga 10 milionë të kalojë në 15 milionë. Kjo sigurisht që do të ndikonte shumë në përmirësimin e gjendjes së fëmijëve të cenueshëm”, thotë ajo.

Sa i përket përfshirjes së fëmijëve në arsim, ajo potencon se gjendja më e rënduar është tek fëmijët e komuniteteve, që sipas saj ende vazhdojnë të kenë një përqindje të ulët të përfshirjes në arsim.

Drejtoresha e Koalicionit të OJQ-ve për mbrojtjen e fëmijëve KOMF, Donjeta Kelmendi, tregon kërkesën që e kanë për institucionet e Kosovës për këtë 1 Qershor.

“Thirrja jonë në këtë 1 Qershor është që duhet të kthehet urgjentisht vëmendja drejtë fëmijëve, duhet që të investohet më shumë në fëmijë përmes ndarjes së buxhetit për zbatimin e politikave, ligjeve të cilat janë miratuar, specifikisht edhe Ligjit për mbrojtje të fëmijëve, i cili ka nevojë që të fillojë zbatimin, por zbatimi sigurisht që duhet të mbështetet me një kosto financiare të mjaftueshme në mënyrë që të ketë një zbatim në komuna të Ligjit për mbrojtje të fëmijëve”, thotë Kelmendi.

Sa i përket Ligjit për mbrojtje të fëmijëve, që ka hyrë në fuqi vitin e kaluar, Kelmendi thekson se sfidë për implementimin e tij mbetet buxheti shumë i vogël.

Lajmet

A është kosi i kulluar më i shëndetshëm se kosi i zakonshëm?

Published

on

Kosi i trashë apo kosi i kulluar është bërë një nga ushqimet më të dashura të dietës mesdhetare. Që nga viti 2017, prodhimi i kosit të kulluar në New York e ka tejkaluar atë në Greqi (pasi njihet si kos grek).

Ky kos i trashë e kremoz përftohet duke i hequr hirrën (lëngun) kosit, gjë që e bën më të koncentruar dhe më të pasur me lëndë ushqyese.

The New York Times ka folur me ekspertët e ushqyerjes që tregojnë disa arsye pse kosi i kulluar është kaq i shëndetshëm.

I pasur me proteina

Pasi i hiqet hirra, kosi i trashë ka përqendrim të madh proteinash. Një kuti prej 150 gramësh kos të kulluar pa yndyrë përmban 15.4 gramë proteina, më shumë se dyfish krahasuar me kosin e zakonshëm. Kjo është më shumë se një e katërta e nevojës ditore për një të rritur që peshon 72 kilogramë.

“Proteinat e kosit të kulluar janë të plota, që do të thotë se përmbajnë nëntë aminoacidet esenciale që trupi nuk mund t’i prodhojë vetë”, tha Ethan Balk, profesor në Universitetin e New Yorkut.

Sipas Angie Hasemann Bayliss, drejtoreshë në UVA Health, ani pse shumica e njerëzve marrin mjaftueshëm proteina, është më mirë që ato të vijnë nga ushqime të pasura me lëndë ushqyese si kosi i kulluar, sesa nga suplementet.

I mirë për zorrët

Kosi i trashë, si çdo lloj kosi, përmban probiotikë, bakteret “e mira” që ndihmojnë ekuilibrin e mikrobiomës së zorrëve.

“Probiotikët ndihmojnë në ruajtjen e shëndetit të sistemit tretës e kanë rol në parandalimin e disa llojeve të kancerit”, ka theksuar dietologia Elaine Siu nga City of Hope Cancer Center.

Edhe gastroenterologu Andrew T. Chan nga Harvard Medical School ka gjetur se ata që konsumonin kos të paktën dy herë në javë kishin 20 për qind më pak gjasa të zhvillonin një lloj kanceri të zorrës së trashë, krahasuar me ata që hanin më rrallë.

Edhe pse studimi nuk provon drejtpërdrejt se kosi ul rrezikun, Chan thotë se “gjetjet përforcojnë idenë se ushqimet e fermentuara si kosi mund të ndihmojnë në mbrojtjen nga kanceri”.

Burim i vitaminës B12

Një porcion 150 gramë kos të trashë pa yndyrë ofron pak më shumë se 1 mikrogram vitaminë B12, gati gjysmën e sasisë që një i rritur ka nevojë. “Vitamina B12 është thelbësore për krijimin e qelizave të kuqe të gjakut, për energjinë dhe funksionimin e sistemit nervor”, tha shpjeguar Bayliss.

Si ta konsumoni më mirë kosin e kulluar?

Ekspertët këshillojnë që të zgjidhni kos të trashë sa më natyral dhe me pak përbërës. Versionet e aromatizuara shpesh përmbajnë shumë sheqer të shtuar apo aditivë. Për më tepër, është mirë ta kombinoni me fibra, pasi probiotikët ushqehen me to.

“Mund të shtoni fruta si manaferra, mango apo pjeshkë, ose fara dhe arra”, ka sugjeruar Elaine Siu.

Kosi në fjalë mund të përdoret edhe në ushqime të kripura, si salcat e sallatat.

Për shembull:

-si bazë për salcë me tranguj dhe nenexhik apo majdanoz (ngjashëm me tarator),

-për marinimin e salmonit apo mishit të pulës,

-si përbërës në sallata me perime të freskëta.

Continue Reading

Lajmet

Maqedonci në paradën kroate për 30 vjetorin e operacionit “Stuhia”: Kosova dhe Kroacia kontribojnë për paqe në rajon

Published

on

By

Ministri në detyrë i Mbrojtjes, Ejup Maqedonci, ka marrë pjesë në paradën e ushtrisë kroate, në rastin e shënimit 30 vjetorit të operacionit “Stuhia”.

Ky operacion i ushtrisë kroate ishe vendimtar në çlirimin e Kroacisë.

Maqedonci tha se në këtë operacion morën pjesë edhe shumë shqiptarë – duke kontribuar në çlirimin e Kroacisë.

Tutje, ka thënë se sot – dy shtetet, Kosova dhe Kroacia kontribojnë për paqe në rajon.

Në paradën e ushtrisë kroate, për të shënuar 30 vjetorin e Operacionit “Stuhia” (“Oluja”), vendimtar për çlirimin e Kroacisë. I ftuar nga Zëvendëskryeministri dhe Ministri i Mbrojtjes i Republikës së Kroacisë, z. Ivan Anušić, me nderime e ndoqa këtë parakalim të Forcave të Armatosura të Republikës së Kroacisë, më i madhi i tillë i ushtrisë kroate që nga pavarësimi i Kroacisë më 25 qershor 1991.   Operacioni “Stuhia” (Operacija Oluja), ishte një operacion i ushtrisë kroate (HV) i zhvilluar nga 4 deri më 7 gusht të vitit 1995, kundër trupave të kuazi-shtetit të vetëshpallur, Republikës Serbe të Krajinës. I pasuar me luftime deri më 14 gusht, Operacioni “Stuhia” ishte vendimtar në Luftën Kroate për Pavarësi (1991 – 1995)”, ka thënë ai.

Shumë shqiptarë ishin pjesë e këtij operacioni dhe luftuan krah për krah me ushtarët kroatë, duke i kontribuar çlirimit të popullit kroat dhe pavarësimit të Kroacisë nga Jugosllavia e dominuar nga Serbia. Luftërat në Jugosllavi gjatë dekadës së fundit të shekullit XX, e kanë përafruar popullin shqiptar me popullin kroat, përballë politikave hegjemoniste dhe kriminale të Serbisë. Kosova dhe Kroacia janë dy shtete aleate që angazhohen për paqe në rajon, sepse shqiptarët dhe kroatët janë dy popuj miq, që besojnë te demokracia dhe fqinjësia e mirë. Ne nuk e harrojmë të kaluarën, andaj do të angazhohemi së bashku që ajo të mos përsëritet”, ka thënë Maqedonci./D.B/EO

Continue Reading

Lajmet

Transportonte marihuanë drejt Kosovës, kërkohet paraburgim për shtetasin e Shqipërisë

Published

on

By

Prokuroria Themelore në Gjakovë ka njoftuar se ka paraqitur kërkesë në Gjykatën Themelore në Gjakovë për caktimin e masës së paraburgimit prej 30 ditësh ndaj të dyshuarit me inicialet G.B., shtetas i Republikës së Shqipërisë, nën dyshimin për veprën penale të shitblerjes së paautorizuar të narkotikëve të Kodit Penal të Republikës së Kosovës.

Sipas njoftimit të Prokurorisë, më 08.09.2025, rreth orës 17:55, në fshatin Ponoshec, Komuna e Gjakovës, gjatë një kontrolli rutinë të realizuar nga patrulla e policisë kufitare e SPMK–Ponoshec, është ndalur një veturë me targa të huaja, e cila drejtohej nga i dyshuari G.B., i cili kishte hyrë në Kosovë nga Shqipëria.

Gjatë komunikimit me të dyshuarin, policia ka ndier një aromë të dyshimtë për substanca narkotike.

Pas pyetjes nëse posedonte ndonjë send të jashtëligjshëm, i dyshuari kishte mohuar, por me asistimin e njësisë K9 dhe gjatë kontrollit të detajuar të automjetit, janë zbuluar dy qese me narkotik të dyshuar të llojit marihuanë, të fshehura në bagazh, me peshë prej 1 kg e 048 gram, një qese e vogël me peshë 1.77 gram, e fshehur nën plastikën e fshesave të automjetit, si dhe automjeti, 246 euro dhe 5,000 lekë shqiptare janë sekuestruar nga autoritetet policore si prova materiale.

Prokuroria ka bërë të ditur se ekziston dyshimi i bazuar se i pandehuri ka kryer veprën penale të blerjes, posedimit, shpërndarjes dhe shitjes së paautorizuar të narkotikëve dhe për këtë arsye ka kërkuar që ndaj tij të caktohet masa e paraburgimit për shkak të rrezikut të ikjes dhe mundësisë së përsëritjes së veprës penale.

I dyshuari ndodhet aktualisht në ndalim 48-orësh, me vendim të Prokurorit të Shtetit, dhe do të dalë para gjykatës për shqyrtimin e kërkesës për paraburgim./D.B/KP

Continue Reading

Lajmet

Arrestohet një person i dënuar për posedim të paautorizuar të armëve dhe narkotikëve

Published

on

By

Policia e Kosovës në Prishtinë ka arrestuar një person të dënuar me 1 vit burgim i cili ishte në kërkim. Bëhet fjalë për një 38 vjeçar – shtetas i Kosovës, me inicialet J.XH.

Personi i kërkuar ishte i dënuar me 1 vit burgim për veprën penale “Blerje, posedim dhe shitje e paautorizuar e narkotikëve dhe mbajtje ose posedim i paautorizuar i armëve”.

I njëjti pas arrestimit nga ana e policisë është dërguar në vuajtje të dënimit./D.B/KP

Continue Reading

Të kërkuara