Teknologji

​Kurti: Sulmet kibernetike rrezikojnë sigurinë kombëtare, digjitalizimi prioritet i parë i qeverisë

Kreu qeveritar tha se duhet angazhim në mbrojtjen ndaj sulmeve kibernetike.

Published

on

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti ka thënë se digjitalizimi është prioritet kryesor i tij. Në samitin digjital dyditor “Prishtina 2022”, Kurti theksoi rëndësinë edhe të sigurisë kibernetike, pasi tha se sulmet e tilla rrezikojnë edhe sigurinë kombëtare.

“Digjitalizimi është një prioritet i parë i qeverisë sonë. Jemi duke punuar për shërbimet elektorinike që munden të japin një prodhim të mirë dhe llogaridhënës të qeverisë. Pastaj përmirësimi i shërbimeve dhe avancimi i biznëseve në Kosovë. Ne do të lehtësojmë këtë duke fuqizuar administratën publike dhe përmirësuar sistemin edukativ”, tha ai.

Për këtë arsye, kreu qeveritar tha se duhet angazhim në mbrojtjen ndaj sulmeve kibernetike. Ai se duhet rishikuar sistemet digjitale dhe si të mbrohen ato.

“Kemi shumë fusha për t’i përmirësuar këto gjëra, pasi ne duhet të jemi më digjital, por do të jemi gjithmonë më të cenuar nga sulmet kibernetike. Pra jo vetëm që do të ndalojnë këtë, por do të kenë një efekt më të rëndë në sigurinë kombëtare. Për këtë, këto nuk janë vetëm disa kërcënime të përditshme. Siç e dini para disa dite kemi pasur sulme kibernetike, duke ju qasur kësaj ne kemi marrë masa operacionale të nivelit të lartë të sigurisë”, tha ai.

Pjesë e këtij samiti ishte dhe zëvendëskryeministrja e Shqipërisë, Belinda Balluku, e cila tha se digjitalizimi tashmë është domosdoshmëri. Ajo shpalosi edhe sfidat që i kishte Shqipëria nga sulmet kibernetike.

“Digjtalizimi nuk është zgjedhje, por domosdoshmëri. Kjo ngrit nivelet në gjitha aspektet dhe sektorët. Për këtë arsye duhet të jemi në hap me zhvillimet e reja dhe si qeveri t’i akomodojmë gjitha këto. Sulmet kibernetike në një sulm të organizuar në mënyrë profesionale nga një shtet tjetër, mirëpo reagimi jonë dhe i aleatëve tanë ka qenë i shpejtë për mbrojtjen ndaj këtyre sulmeve kibernetike”, tha ai.

Përmes një videolidhjeje u kyç edhe komisioneri për zgjerim i Bashkimit Evropian, Oliver Varhelyi. Ai tha se po përgatisin një program për sigurinë kibernetike, për t’u mbrojtur siç tha nga sulmet kibernetike.

“Sa i përket mandatit tim, digjitalizimi është prioritet dhe për këtë arsye kemi vendosur si investim në Ballkanin Perëndimor për samitin digjital. Ne duhet të ndihmojmë Ballkanin që të funksionojë në një formë njësore… Sa i përket sulmeve kibernetike që kanë ndodhur në Shqipëri, Mal të Zi dhe Kosovë, Bashkimi Evropian e ka parasysh këtë dhe e dinë mirë se sa duhet të jetë qëndrueshmëria dhe është rreziku i këtyre sulmeve kibernetike, sidomos në fushën gjeopolitike ku Ballkani Perëndimor është. Prandaj në vitin 2022 kemi një strategji për ruajtjen nga sulmet kibernetike, për këtë jemi duke ndërtuar një program për sigurinë kibernetike që do të fillojë vitin e ardhshëm”, tha ai.

Ndërkohë, sekretari i shtetit në Ministrinë Federale për Digjital dhe Transport në Gjermani, Stefan Shnorr, tha se ky samit është një tregim suksesi.

“Samiti është një tregim suksesi për Evropën dhe Ballkanin Perëndimor, sidomos në digjitalizimin. Ai është një element kyç për zhvillimin tonë…Të gjitha sfidat e kohës tonë, politikave digjitale dhe ekonomisë digjitale vetëm janë duke u rritur për nga mundësia”, tha ai.

Teknologji

Mira Murati krijon kompaninë e Inteligjencës Artificiale, rekruton emra të njohur

Published

on

By

Jonathan Lachman, ish-kreu i projekteve speciale në OpenAI, ka vendosur të largohet nga kompania dhe t’i bashkohet një laboratori kërkimor të inteligjencës artificiale të themeluar nga ish-shefja e OpenAI, shqiptarja Mira Murati.

Ky është punësimi më i lartë që Murati ka bërë që nga largimi i saj nga OpenAI në shtator të vitit të kaluar, kur ajo filloi një sipërmarrje të re, e fokusuar në eksplorimin e Inteligjencës së Përgjithshme Artificiale (AGI).

Murati ka rekrutuar deri tani rreth 10 studiues dhe inxhinierë nga kompani të njohura si OpenAI, Character AI dhe Google DeepMind. Megjithatë, startupi i saj është ende në fazat e hershme dhe ende nuk ka një emër ose produkt të qartë, sipas burimeve të njohura me këtë kompani.

Përveç kësaj, një zëdhënës i OpenAI konfirmoi largimin e Lachman, por as Murati dhe as Lachman nuk kanë bërë komentet publike në lidhje me këtë zhvillim.

Kjo lëvizje vjen pas një periudhe të trazuar për OpenAI, që kulmoi me shkarkimin e papritur të CEO-s Sam Altman nga bordi i drejtorëve në fund të vitit 2023. Në atë periudhë, Murati ishte emëruar përkohësisht si CEO dhe më pas, pas një periudhe të pasigurisë, Altman u rikthye në krye të kompanisë.

Kur Murati vendosi të largohej nga OpenAI, ajo e shoqëroi vendimin me një letër lamtumire, duke falenderuar Altman për mbështetjen dhe duke shpjeguar se po largohej për të nisur eksperiencën e saj personale.

Pas largimit nga OpenAI, Murati filloi të punojë për një startup të ri që ka mbledhur deri tani mbi 100 milionë dollarë financime.

Continue Reading

Teknologji

Pse shitjet e automjeteve elektrike “mund të shkojnë në qiell” gjatë vitit 2025?

Published

on

Më shumë vende po i bashkohen “pikës së kthesës” kur bëhet fjalë për shitjen e automjeteve elektrike. Një “pikë kthese” ndodh kur teknologjia e re fiton vrull të mjaftueshëm për të zhvendosur paraardhësin e saj, shkruajnë mediat e huaja.

Dhe për këtë theksohet se ka disa arsye: Në nëntor, India uli taksën për EV në 5 për qind, nga 12 për qind. Arabia Saudite, njoftoi mandat që kërkon që 5 për qind e hapësirave të parkimit të caktohen për automjetet elektrike.

Në Norvegji, gati 90 për qind e automjeteve të shitura më 2024 ishin EV. Pakistani u zotua të kalojë në 30 për qind të automjeteve elektrike deri në vitin 2030. Në Turqi, ndërsa shitjet totale të automjeteve u rritën vetëm 0,5 për qind, shitjet e automjeteve elektrike u rritën me 45,9 për qind në vitin 2024, ekuivalente me më shumë se 105,000 njësi, sipas ODMD.

Në SHBA, shitjet e automjeteve elektrike u rritën 12 për qind në tremujorin e katërt 2024, duke e çuar totalin vjetor në 1.3 milion njësi, ose 8 për qind nga 15.9 milionë shitjet totale të automjeteve për vitin, sipas Cox Automotive. Shitjet e automjeteve elektrike në Tajlandë arritën 14 për qind të tregut të makinave. Filipinet kanë zgjatur tarifat zero për automjetet elektrike deri më 2028.

Të paktën 31 vende kanë arritur pragun prej 5 për qind për shitjet vjetore të automjeteve elektrike. Sipas Nasdaq, më 2025, shitjet e automjeteve elektrike janë vendosur të “rriten në qiell”. Nasdaq parashikon që pjesa totale e EV në shitjet e automjeteve të lehta në mbarë botën do të arrijë në 22.6 për qind.

Ndërkohë, deri më 2030, Bloomberg parashikon që automjetet elektrike mund të përbëjnë mbi 50 për qind të shitjeve globale të makinave, falë kostove të baterive dhe shtytësve të politikave. Firma sheh që pjesa e tregut për EV-të të rritet në 69.5 për qind në 2035.

Në këtë drejtim, përmenden disa faktorë. Kostoja vazhdon të bie. Të dhënat e Bloomberg tregojnë se çmimi mesatar i baterive litium-jon është ulur me 89 për qind që nga viti 2010, shkruajnë mediat e huaja, raporton Telegrafi.

Ajo arriti në 132 dollarë për kilovat-orë në 2023 e ra në 112 dollarë/kWh në 2024, sipas Statista. Deri më 2026, çmimet mesatare të paketave të baterive parashikohen të bien në 82 dollarë për kWh – nga 250 dollarë për kWh në 2016 – një rënie prej 67 për qind në çmim.

Qeveritë në mbarë botën po ndihmojnë në përshpejtimin e tranzicionit drejt EV. Vende si Norvegjia, ku 90 për qind e shitjeve të makinave të reja janë elektrike, kanë udhëhequr me stimuj agresivë, duke përfshirë uljen e taksave dhe tarifimin publik falas.

BE-ja është zotuar të heqë gradualisht shitjen e automjeteve ICE deri në vitin 2035, ndërsa Akti i Zvogëlimit të Inflacionit në SHBA (IRA) ofron kredi tatimore 7,500 dollarë për EV-të kualifikuese. Veç këtyre, BloombergNEF thekson se Kina, prodhuesi më i madh në botë i EV dhe tregu i makinave, po vendos standardet me dominimin e prodhimit vendas, politikat (subvencionet) dhe zgjerimin e infrastrukturës.

Sfidat mbeten duke përfshirë infrastrukturën, burimet e mineraleve të baterive e pranimin nga konsumatorët. Sidoqoftë, me një ndërthurje të inovacionit, ekonomisë së favorshme dhe politikave mbështetëse, EV-të thuhet se janë gati të dominojnë tregjet globale të makinave.

Continue Reading

Teknologji

TikTok përgatitet për mbyllje në SHBA nga e diela

Published

on

TikToku  po përgatitet për mbylljen e aplikacionit të tij për përdoruesit amerikanë nga e diela kur një ndalim federal për këtë rrjet social pritet të hyjë në fuqi, vetëm nëse Gjykata e Lartë vendos që të ndryshojë vendim, kanë thënë burimet për Reutersin të mërkurën.

Mbyllja e shërbimeve të tilla nuk kërkon planifikim më të gjatë, kanë thënë burimet, duke vënë në dukje se shumica e operacioneve kanë vazhduar si zakonisht që nga kjo javë.

Nëse mbyllja anulohet, TikToku është në gjendje të rivendosë shërbimin për përdoruesit amerikanë në kohë të shkurtër. ByteDance, kompania amë e TikTokut, ka më shumë se 7000 punonjës në Shtetet e Bashkuara.

Presidenti Joe Biden prillin e kaluar nënshkroi një ligj që kërkon që ByteDance të shesë asetet në SHBA deri më 19 janar 2025, ose do të përballet me ndalim mbarëkombëtar. Javën e kaluar, Gjykata e Lartë e SHBA-së dukej e prirur të mbështeste ligjin, pavarësisht thirrjeve nga presidenti i sapozgjedhur Donald Trump dhe ligjvënësit për të zgjatur afatin.

 

Continue Reading

Bota

Rusia gjobit kompaninë Google me 78 milionë dollarë

Published

on

Një gjykatë ruse ka gjobitur kompaninë Google me mbi 8 miliardë rubla (afër 78 milionë dollarë) për mos përputhje me dënimet e mëparshme ndaj korporatës së teknologjisë me bazë në SHBA.

Sipas një njoftimi nga shërbimi për media i gjykatave në Moskë, një gjykatës nga rrethi Nagorny shpalli kompaninë Google fajtore për shmangien e zbatimit të një dënimi administrativ. Njoftimi i lëshuar në rrjetin social Telegram tha se Google u gjobit me pak më shumë se 8 miliardë rubla për shkeljen, por nuk specifikoi dënimin administrativ që kompania amerikane kishte shmangur.

Në muajin dhjetor, presidenti rus Vladimir Putin akuzoi kompanitë Google dhe YouTube, të dyja në pronësi të Alphabet Inc., për përdorimin e burimeve në internet për të “promovuar qëllimet politike të qeverive të tyre”. Ky akt ka shtuar tensionet midis Rusisë dhe kompanive të mëdha teknologjike ndërkombëtare, të cilat janë nën një presion gjithnjë e më të madh për të përmbushur kërkesat e autoriteteve ruse./UBTNews/

 

Continue Reading

Të kërkuara