Lajmet

​Kërkohet që sa më parë të krijohet strategjia për drejtësi tranzicionale, MD thotë se nuk mungon vullneti politik

Haxhiu u shpreh nuk mungon vullneti i Qeverisë së Kosovës për finalizim e strategjisë për drejtësi tranzicionale.

Published

on

Drafi i parë i Strategjisë për Drejtësi Tranzicionale deri në shtator pritet të jetë në diskutim publik, ndërsa edhe Zyra e Bashkimit Evropian në Kosovë i bën thirrje Qeverisë së Kosovës që sa më shpejt ta hartojë këtë strategji. Kështu u tha me rastin e publikimit të udhëzimit “Drejt një Strategjie Kombëtare të Drejtësisë Tranzicionale për Kosovën”, nga Fondi për të Drejtën Humanitare në Kosovë (FDHK).

Ministrja e Drejtësisë, Albulena Haxhiu u shpreh nuk mungon vullneti i Qeverisë së Kosovës për finalizim e strategjisë për drejtësi tranzicionale. Haxhiu u shpreh se tashmë Projektligji për Institutin e Krimeve të kryera gjatë luftës në Kosovë aktualisht është në diskutim publik dhe së shpejti planifikojnë ta dërgojnë në Qeveri.

“Ministria e Drejtësisë është e angazhuar në hartimin e një strategjie e cila ka në fokus viktimat dhe nevojat e veçanta të tyre. Andaj konsultimi i vazhdueshëm me të gjithë ata që janë prekur nga lufta duke iu kushtuar vëmendje të veçantë krimeve dhe abuzimeve të kryera ndaj grupeve të margjinalizuara është mënyra më e mirë për t’i njohur pwr së afërmi nevojat e tyre që ato pastaj të pasqyrohen qartë në strategji. Duke qenë pjesë e planit qeverisës padyshim që vullneti politik në finalizimin e kësaj strategjie mbi parimet bazë për drejtësi tranzicionale nuk mungon, në fakt ne jemi më të përkushtuar si asnjëherë më parë që të trajtojmë të kaluarën tonë dhe t’i japim kahje të ardhmes drejtë respektimit dhe garantimit, por po ashtu edhe të drejtave të njeriut. Megjithatë duhet ta pranojmë se hartimi i kësaj strategjie deri tani ka qenë mjaftë sfidues, institucioneve të Kosovës duke se iu mungojnë kapacitetet e nevojshme për zhvillimin e politikave në drejtësi tranzicionale”, u shpreh Haxhiu.

Kurse shefi i Zyrës së Bashkimit Evropian në Kosovë, Tomas Szunyog u shpreh se publikimi i këtij udhëzuesi do të ndihmojë në zhbllokimin e vonesave për hartim të strategjisë për drejtësi tranzicionale. Ai i bëri thirrje Qeverisë së Kosovës që sa më parë të hartojë draftin e kësaj strategjie.

“Udhëzuesi duhet të ndihmojë në zhbllokimin e vonesave aktuale në hartimin e strategjisë për drejtësi tranzicionale për Kosovën. Qëllimi i udhëzuesit është që t’ia angazhojmë politikanët dhe popullin që të kërkojnë veprime të qarta nga autoritet dhe të fillojnë diskutimet për drejtësi tranzicionale. Strategjia për drejtësi tranzicionale jo vetëm që do të shpërfaqë zotimin e autoriteteve për tu marr me të kaluarën dhe të mundësojnë edhe një mbyllje, por gjithashtu siguron edhe efektivitet maksimal të punës së drejtë, objektive të përmirësimit të reagimit ligjor dhe politikave ndaj kësaj çështje, Kosova si një shoqëri e larmishme që del nga konflikti ende ka nevojë për transformime shoqërore, bashkëjetesë paqësore dhe pajtim, por pa këtë qasje gjasat për zhvillim pozitiv janë të kufizuara, prandaj BE i bënë thirrje Qeverisë që ta finalizojë draftin e strategjisë për drejtësi tranzicionale. Në strategji Qeveria ka nevojë që të adresojë të gjitha sfidat dhe të marr masa për të siguruar nëse ky proces është gjithëpërfshirës me qartësi në zgjidhje dhe nuk ka diskriminim”, u shpreh shefi i Zyrës së BE-së në Kosovë.

Udhëheqësi i Divizionit për Drejtësi Tranzicionale, Baki Svirca u shpreh se në shtator pritet të jetë në diskutim publik drafti i parë formal për strategjinë për drejtësi tranzicionale.

“Ajo që dua ta theksoj është se shumë shpejt do të del drafti i parë I cili do tu shpërndahet anëtarëve të grupit punues dhe besoj që nuk mund ta precizoj por në një afat gogja optimal do të ketë edhe do të vendoset në platformën diskutive paraprake dhe pas asaj do të jenë diskutimet publike. Unë besoj që deri kah shtatori do të jetë në diskutime publike drafti i parë formal i cili ka pastaj mundësi për tu përmbushur dhe plotësuar”, u shpreh Svirca.

Hulumtuesi i Fondit për të Drejtën Humanitare në Kosovë, Besnik Beqaj tha se qëllimi kryesor i një strategjie të drejtësisë tranzicionale është t’u sigurojë viktimave dhe të mbijetuarve dëmshpërblim për shkeljet e pësuara të të drejtave të njeriut, vendosjen e besimit në legjitimitetin e shtetit dhe funksionin e sundimit të ligjit, vendosjen e kohezionit social të qëndrueshëm dhe kërkimin e pajtimit.

“Masat e drejtësisë tranzicionale duhet të inkurajojnë tranforimin politik, shoqëror dhe ekonomik dhe të avancoj barazinë gjinore në dy objektiva dalluese. Në një konsideron se duhet të arrihet drejtësi për viktimat dhe nën dy konsideron se drejtësia tranzicionale duhet të kontribuoj në krijimin e një shoqërive të drejta, gjithëpërfshirëse dhe paqësore. Në anën tjetër drejtësia tranzicionale karakterizohet nga dy qëllime fillestare që janë ndërrimi i besimit mes qytetarëve dhe njohja e statusit të viktimave, ndërsa si dy qëllime përfundimtare konsideron demokratizime e shoqërive dhe pajtimin në fund…. Ne kemi konsideruar 11 parime bazë që një strategji në draftimin e saj të merret parasysh nga grupi punues në fillim kemi konsideruar që strategjia duhet me marr periudhën kohore për hulumtim dhe fushëveprim të saj nga janari i viti 1998 deri në dhjetorin e vitit 2000. Sepse përderisa viktimat janë qendër e drejtësisë tranzicionale kemi shumë viktima të cilat ndoshta janë afektuar dhe si pasoj e konfliktit të armatosur dhe janë të ndërlidhura. Nën dy kemi konsideruar se qasja e përqendruar në viktima duhet të jetë pikë qendrore e strategjisë kombëtare”, theksoi ai.

Sipas këtij udhëzimi objektivat strategjike për drejtësi tranzicionale janë: Të mbështes të drejtat e viktimave për dëmshpërblime, duke përfshirë njohjen e përgjegjësisë, kornizën kohore për pranueshmërinë, një përcaktim dhe kategorizim të qartë të të drejtave dhe të llojeve të dëmshpërblimeve, afatin kohor për administrimin e reparacioneve, burimet dhe shpërndarjen e financimit. Legjislacioni duhet të tregojë gjithashtu institucionet përgjegjëse për dëmshpërblimin si dhe organet përgjegjëse për ofrimin e mbikëqyrjes; Të sigurohet që programet e dëmshpërblimit të përfshijnë forma të ndryshme përtej kompensimit, të tilla si masat e kënaqësisë, të kthimit dhe të rehabilitimit si dhe garancitë për mospërsëritje; në shkallën, në të cilën masat janë të dizajnuara dhe të afta për t’i rikthyer viktimat në gjendjen e tyre fillestare përpara se të ndodhnin shkeljet, që është rivendosja e lirive, e punësimit, e pronës dhe e dëmeve morale, siç përkufizohet në dokumentin udhëzues; Të sigurohet se reparacionet zbatohen në mënyrë të barabartë dhe gjithëpërfshirëse për të gjithë përfituesit, të lidhura me proceset afatgjata të zhvillimit. Për këtë qëllim, është thelbësore të krijohet një bazë e unifikuar dhe e kategorizuar e të dhënave e të gjithë përfituesve, pavarësisht nga të drejtat ose lloji i kompensimit dhe t’i bëjnë këto të dhëna të qasshme për shqyrtim publik sipas ligjeve dhe procedurave të mandatuara për mbrojtjen e të dhënave; Të sigurohet pranimi i shkeljeve, mbështetja për kërkimin e së vërtetës, kërkimi e personave të zhdukur, gjetja/rivarrimi i mbetjeve njerëzore, kërkimi i faljeve publike dhe ngritja e memorialëve dhe përkujtimet.

Udhëzuesi “Drejt një Strategjie Kombëtare të Drejtësisë Tranzicionale për Kosovën”, me autor Thomas Osorio, i cili nuk kishte pasur mundësi të vijë në Kosovë për ta prezantuar, është mundësuar nga Fondi për të Drejtën Humanitare në Kosovë (FDHK) dhe Zyrën e BE-së në Kosovë.

Lajmet

Kushtetuesja për akuzat e VV-së: Deklarime të pamatura, të dëmshme për zhvillimin demokratik

Published

on

By

Gjykata Kushtetuese e Republikës së Kosovës ka reaguar sot përmes një komunikate për media, e cila shpreh shqetësimin e saj për deklarimet e zyrtarëve të lartë shtetëror dhe të zgjedhurve politikë.

Në deklaratë, Gjykata thekson se pavarësia e saj nuk është privilegj, por themel i shtetit të së drejtës, dhe se çdo përpjekje për të ushtruar presion mbi gjyqtarët përbën cenim të ndarjes së pushteteve dhe minon besimin në sundimin e ligjit.

Gjykata ka bërë thirrje që të respektohet integriteti dhe vendimmarrja e saj e pavarur, duke kujtuar se vendimet e saj mbështeten në Kushtetutë dhe në standardet ndërkombëtare për të drejtat e njeriut./D.B/EO

Continue Reading

Bota

​Votëbesimi në Francë trondit obligacionet, aksionet mbeten të pandryshuara

Published

on

By

Ndërsa tregjet e aksioneve injoruan dramat politike të fundit në Paris, lëvizja e fortë në tregun e obligacioneve mund të tregojë se investitorët po përgatiten për një provë më të thellë të stabilitetit fiskal të Evropës, shkruan Euronews.

Tregjet evropiane dërguan sinjale të përziera të hënën, para një votimi që me shumë gjasa do të bëjë që Franca, një nga ekonomitë kryesore të BE-së, të nisë kërkimin për kryeministrin e pestë në tre vjet. Ndërsa aksionet rezultuan befasueshëm rezistente, obligacionet franceze u tronditën më shumë nga votimi i pritur, veçanërisht pasi ai u shkaktua nga një debat mbi buxhetin francez për vitin e ardhshëm dhe nxorri në pah një balancë të pasigurt midis besimit afatshkurtër të tregut dhe shqetësimeve fiskale afatgjata.

Pasiguria më e gjerë politike në Francë ka çuar në rritje të tregut në muajt e fundit, për shkak të bllokadës parlamentare dhe tensioneve fiskale.

Kryeministri francez, François Bayrou kërkoi një votëbesim në parlament në një përpjekje për të lidhur mbijetesën e qeverisë me miratimin e buxhetit për vitin 2026, por kundërshtarët e kreut të qeverisë, si Rrjeti Kombëtar dhe Partia Socialiste, kanë njoftuar se do të votojnë kundër tij.

Të hënën në mëngjes, indeksi panevropian STOXX 600 u rrit me 0.33%, ndërsa treguesi kryesor francez CAC 40 u ngjit rreth 0.4%, një rritje modeste që qetësoi frikën nga trazirat e menjëhershme dhe ndoshta tregon se drama politike e ardhshme – e cila është tërhequr për javë të tëra dhe rezultati i saj përfundimtar është kryesisht i parashikueshëm – është tashmë e reflektuar në çmimet e tregut.

“Franca po përballet me një elektorat shumë të zhgënjyer, i cili është rezistent ndaj masave të kursimeve, gjë që e bën zvogëlimin e deficitit të madh të vendit shumë të vështirë”, tha Susannah Streeter, drejtore për para dhe tregje në Hargreaves Lansdown.

Tregu i obligacioneve dërgoi një sinjal më të errët. Kostot e huamarrjes afatgjata franceze u rritën në nivele të paprecedentë që nga viti 2009, duke reflektuar shqetësimin e investitorëve mbi perspektivën fiskale të vendit përpara bllokadës së mundshme politike.

Normat e obligacioneve janë një votëbesim për qeverinë, kështu që kur kostot afatgjata të huamarrjes në Francë rriten, kjo do të thotë se investitorët nuk kanë besim se Parisi mund të menaxhojë financat e tij në këtë moment.

“Franca shihet si ‘fëmija më problematik’ i Evropës kur vjen puna te pozicioni fiskal. Por janë kryeministrat që vazhdimisht largohen sepse nuk arrijnë të kontrollojnë ligjvënësit e pakontrolluar dhe të imponojnë kufizime shpenzimesh”, shtoi Streeter.

Pasojat do të shtrihen shumë përtej sallave të shkëlqyera të Pallatit Elize, pasi ekonomia e dytë më e madhe e Eurozonës është tashmë në terren fiskal të pasigurt, me borxhin publik që afrohet me 114% të PBB-së dhe një deficit rreth 5.8%, shumë mbi normat e BE-së.

Nëse normat e interesit franceze vazhdojnë të rriten, diferenca me obligacionet gjermane ultra të sigurta fillon të zgjerohet, dhe sapo kjo diferencë të bëhet shumë e madhe, rrezikon pasiguri më të gjerë të borxhit në Eurozonë.

Largimi i pritur i Bayrou amplifikon frikën e paralizës politike dhe shtyrjes së konsolidimit fiskal, dhe mund të çojë në një paqëndrueshmëri më të gjerë në zemër të Eurozonës, pasi BE-ja ka nevojë me ngut për stabilitet monetar për të shmangur tensionet tregtare transatlantike./D.B/KP

Continue Reading

Lajmet

​Më 12 shtator, seanca e parë e Kuvendi të ri në Shqipëri, Begaj mesazh deputetëve

Published

on

By

Presidenti i Shqipërisë, Bajram Begaj ka dekretuar datën 12 shtator për mbledhjen e Legjislaturës XI të Kuvendit. Seanca e parë e Parlamentit të ri të dalë nga zgjedhjet e 11 majit pritet të fillojë në orën 10:00.

Në zgjedhjet parlamentare, Partia Socialiste mori 83 mandate deputetësh, Partia Demokratike dhe aleatët siguruan 50 mandate, 3 mandate fitoi Partia Socialdemokrate, 2 mandate mori Partia Mundësia dhe nga një mandat secila morën Nisma Shqipëria Bëhet dhe Lëvizja Bashkë.

Presidenti Bajram Begaj u është drejtuar me një mesazh të gjithë deputetëve, duke u kërkuar që të përmbushin angazhimet e tyre teksa vendi është përpara një momenti historik, anëtarësimi në Bashkimin Europian, transmeton RTSH.

Prioriteti madhor i anëtarësimit në Bashkimin Evropian dhe sfidat me të cilat përballen qytetarët dhe vendi, si ato të sigurisë, drejtësisë, demografisë, ekonomisë, zhvillimit të qëndrueshëm, arsimit, shëndetësisë, bujqësisë, ndryshimet klimatike, mbrojtja e mjedisit, teknologjisë dhe inteligjencës artificiale kërkojnë vëmendje dhe zgjidhje të qëndrueshme. Anëtarësimi në Bashkimin Evropian është një proces transformues dhe i rëndësishëm strategjik, që kërkon reforma të thella dhe angazhim të palëkundur. Përmes punës së përditshme dhe vendimmarrjeve tuaja duhet të përmbushim çdo kriter dhe të përballemi me çdo sfidë për Shqipërinë anëtare në Bashkimin Evropian”, thotë Begaj mes të tjerash.

Nga mazhoranca socialiste, Begaj kërkon përgjegjshmëri dhe përulësi në ushtrimin e pushtetit, ndërsa nga opozita kërkon që të jetë aktive, konstruktive dhe e përkushtuar ndaj rolit të saj.

“Dialogu dhe respekti për dallimet janë themel i bashkëjetesës demokratike”, thekson Presidenti.

Ndërkohë, kujtojmë se një ditë para mbledhjes së Parlamentit të ri, më 11 shtator, do të zhvillohet edhe Asambleja e PS-së, ku kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama pritet të prezantojë kabinetin e ri qeveritar./D.B/KP

Continue Reading

Bota

Kreu i të drejtave të njeriut të OKB-së paralajmëron situatën “katastrofale” në Sudan

Published

on

By

Kreu i të drejtave të njeriut i OKB-së të hënën e quajti situatën në rajonin e Darfurit të Sudanit “katastrofale” dhe paralajmëroi për mizori të përhapura ndërsa luftimet midis ushtrisë dhe forcave paramilitare intensifikohen.

Sipas Anadolu, gjatë informimit të Këshillit të të Drejtave të Njeriut në Gjenevë, Volker Turk tha se mijëra civilë janë vrarë këtë vit, ndërsa si Forcat e Shpejta të Mbështetjes (RSF) ashtu edhe Forcat e Armatosura Sudaneze tregojnë “mosrespekt të plotë” për ligjin ndërkombëtar humanitar.

“Pas më shumë se një viti nën rrethimin e RSF-së, situata në El Fasher është katastrofale”, tha ai.

“Shkalla e vuajtjeve të popullit sudanez në këtë vend të gjerë është e papërshkrueshme, duke kërkuar vëmendjen e plotë të botës”, shtoi ai.

Ai tha se njerëzit në El Fasher nuk kanë ushqim, ujë dhe ilaçe, ndërsa përballen me bombardime të vazhdueshme.

“Dhuna seksuale është e përhapur, kryesisht ndaj grave dhe vajzave të zhvendosura. Nuk ka rrugë të sigurta për të dalë nga qyteti, dhe unë kam ngritur disa herë rrezikun e mizorive të mëtejshme dhe të dhunës me motiv etnik”, shtoi ai.

“Unë kam ngritur disa herë rrezikun e mizorive të mëtejshme dhe të dhunës me motiv etnik”, tha Turk, duke bërë thirrje për veprim të vendosur ndërkombëtar për të ndaluar krimet e mizorive.

Ai u bëri thirrje të gjitha shteteve të respektojnë embargon e armëve të OKB-së, të ushtrojnë presion mbi palët në konflikt për të mbrojtur civilët, të sigurojnë akses humanitar të pakufizuar dhe të nxisin një armëpushim që do të hidhte bazën për qeverisje civile./D.B/KP

Continue Reading

Të kërkuara