Lajmet

​Hani fiq për tretje më të mirë dhe rregullim të presionit të gjakut!

Publikuar

Për mijëvjeçarë, fiqtë kanë qenë pjesë e dietës tipike mesdhetare të shëndetshme. Fiqtë konsiderohen si një ushqim i favorshëm për shëndetin dhe ndihmë e mundshme në parandalimin dhe trajtimin e sëmundjeve të sotme.

Një studim i kohëve të fundit nga shkencëtarët izraelitë në revistën shkencore Journal of Agriculture and Food Chemistry kishte për qëllim të përcaktonte aktivitetin antioksidues të disa llojeve të fiqve. Për të zbuluar përbërës me një efekt potencialisht të dobishëm për shëndetin, shkencëtarët analizuan përbërjen e polifenoleve, antocianinave dhe kapacitetin antioksidues të gjashtë llojeve të fikut komercial që ndryshojnë në ngjyrë (e zezë, e kuqe, e verdhë dhe jeshile).

Ato kanë një efekt të dobishëm në nivelet e kolesterolit në gjak

Ata gjetën një përmbajtje mbresëlënëse të polifenoleve, dhe kështu një aktivitet të fortë antioksidues, dhe sa më e errët dhe më e ndritshme ngjyra, aq më e lartë është proporcioni i molekulave të dobishme dhe fuqia antioksiduese. Për shembull, përmbajtja më e lartë e polifenoleve dhe antocianinave dhe aktiviteti më i fortë antioksidues u regjistruan në speciet e Misionit, të karakterizuara nga një lëvore e zezë-vjollce me mish rozë. Është interesante se shumica e fitokimikateve u gjetën në lëvoren e fikut, dhe sasi më të vogla u matën në mish.

Hulumtimet e mëparshme kanë treguar gjithashtu se fiqtë janë një burim jashtëzakonisht i pasur i polifenoleve. Do të habiteni që fiqtë janë dukshëm më të pasur me polifenole sesa, për shembull, mollët, boronica, rrushi, portokajtë, kumbullat dhe dredhëzat, madje edhe ushqimet që konsiderohen jashtëzakonisht të pasura me polifenole – si vera e kuqe dhe çaji.

Fiqtë përmbajnë gjithashtu sterole bimore, substanca që janë treguar të kenë një efekt të dobishëm në nivelet e kolesterolit në gjak. Sterolet bimore (të tilla si stigmasterol dhe lanosterol të përfshira në fiq) lidhen me molekulat e kolesterolit në zorrë dhe kështu ndërhyjnë në thithjen e tij. Komponimet me aktivitet antikarcinogjen potencial – benzaldehidi dhe kumarinat – u gjetën gjithashtu në fiq. Këto komponime janë testuar në studimet shkencore dhe rezultatet janë premtuese, veçanërisht kur bëhet fjalë për kancerin e prostatës dhe lëkurës dhe qelizat skuamoze.

Llojet e fiqve

Ka mbi 150 lloje fiqsh që ndryshojnë në ngjyrë dhe pak në strukturë. Llojet më të famshme dhe më të përhapura janë Mission (lëkura e zezë-vjollce me mish rozë), Kadota (lëvorja jeshile me mish vjollce), Calimyrna (lëvorja e verdhë e gjelbër me mish qelibar), fiku Adriatik (lëvorja jeshile e lehtë me mish rozë të errët). Fiqtë kanë një sezon shumë të shkurtër në rritje dhe janë jashtëzakonisht të ndjeshëm.

Prandaj, ato janë më të shijshme nëse hahen menjëherë pas marrjes, pas një kohe të shkurtër në frigorifer. Edhe pse fiqtë e freskët janë në dispozicion vetëm disa muaj të vitit, ju mund të shijoni fiq të thatë gjatë gjithë vitit.

Vlera ushqyese

Fiqtë e freskët dhe të thatë janë shumë të pasur me minerale, veçanërisht kalcium, magnez dhe kalium. Ata janë një burim jashtëzakonisht i pasur i fibrave dietike, dhe një pjesë e madhe janë fibra të tretshme në ujë. Ky lloj fibrash ndihmon në uljen e niveleve të glukozës dhe kolesterolit në gjak, dhe gjithashtu ka një efekt të dobishëm në rregullimin e tretjes. Ato janë të pasura me shumë fitokemikale, veçanërisht beta-karoten, polifenole, antocianina dhe sterole bimore.

Përfitimet shëndetësore

Konsumimi i rregullt i fiqve ka një efekt të dobishëm në shëndetin kardiovaskular. Për shembull, pasuria e polifenoleve me aktivitet të fortë antioksidues mbron lipoproteinat LDL nga oksidimi dhe kështu parandalon arteriosklerozën. Përmbajtja e lartë e kaliumit ka një efekt të dobishëm në rregullimin e presionit të gjakut, dhe fibrat e tretshme dhe sterolet bimore në nivelin e kolesterolit në gjak.

Fibrat dietike nga fruta e fikut ndikojnë gjithashtu në nivelet e sheqerit në gjak, dhe gjethet e fikut gjithashtu kanë një efekt antidiabetik. Edhe pse nuk tingëllojnë të ngrënshëm, në disa kultura gjethet e fikut janë me të vërtetë një pjesë integrale e menysë. Për shkak të numrit të molekulave që ato posedojnë, fiqtë gjithashtu kanë një efekt potencial antikancerogjen.

Fiqtë e thatë janë një vakt praktik dhe me vlerë ushqyese për atletët rekreativë dhe profesionistë, dhe në kombinim me arrat mund të shërbejnë si një meze e lehtë ideale.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Mbi 500 të arrestuar në Australi për akuza të dhunës në familje

Publikuar

nga

Policia ka arrestuar mbi 500 autorë të dyshuar “më të rrezikshëm” të dhunës në familje në shtetin e Uellsit të Ri Jugor të Australisë, njoftuan mediat lokale të hënën.

Rreth 554 shkelës të ligjit të dyshuar u arrestuan dhe u akuzuan me një total prej 1 mijë e 70 akuzash gjatë një operacioni katër-ditor të drejtuar nga Policia e NSW “Amarok VI”, sipas të përditshmes Herald Sun. Operacioni u zhvillua nga e mërkura deri të shtunën.

Rreth 226 nga të arrestuarit ishin në kërkim nga policia për shkelje të dyshuara të rënda të dhunës në familje, tha një zëdhënës i policisë së NSW.

Në mesin e të arrestuarve ishte një burrë, 55 vjeç, i cili është akuzuar për sulmin e dyshuar të një gruaje 62-vjeçare në Port Macquarie më 24 prill.

Një tjetër burrë 53-vjeçar nga West Kempsey u akuzua se dyshohet se ka përdorur një armë zjarri për të kërcënuar një grua gjatë një debati më 15 maj.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Ndihma ushtarake për Ukrainën nga anëtarët e “Ramstein” arrin në 95 miliardë dollarë

Publikuar

nga

Sekretari amerikan i Mbrojtjes, Lloyd Austin thotë se anëtarët e Grupit të Kontaktit të Mbrojtjes së Ukrainës kanë ndarë një total prej 95 miliardë dollarësh në mbështetje ushtarake për Ukrainën dhe premtoi se Shtetet e Bashkuara nga ana e tyre do të vazhdojnë të ofrojnë pako të rregullta ndihme për Forcat e Armatosura të Ukrainës. Ai e deklaroi këtë në fjalën e tij hyrëse në fillim të takimit të Ramstein të hënën, raporton korrespondenti i Ukrinform.

“Anëtarët tanë të grupit të kontaktit vazhdojnë të rriten për të përmbushur nevojat më urgjente të Ukrainës. Së bashku ata tani kanë dhënë më shumë se 95 miliardë dollarë ndihmë sigurie për Ukrainën që nga fillimi i një pushtimi në shkallë të plotë të Putinit në shkurt të vitit 2022”, vuri në dukje sekretari amerikan i Mbrojtjes.

Ai theksoi se 50 vende po ngrihen përsëri për Ukrainën, duke shtuar se “ne do të vazhdojmë t’i japim Ukrainës mbështetjen që i nevojitet”.

Për më tepër, Austin theksoi vendosmërinë e Shteteve të Bashkuara për të ofruar ndihmë për Ukrainën dhe përsëriti besimin e tij se kjo mbështetje do të sjellë ndryshim në fushën e betejës.

Siç raportoi më herët Ukrinform, takimi i 22-të i Grupit të Kontaktit të Mbrojtjes së Ukrainës po mbahet të hënën në formatin e një video-konference. Sekretari amerikan i Mbrojtjes tha se tani është momenti i sfidës pasi Vladimir Putin ka nisur një ofensivë tjetër në lindje të Ukrainës dhe vazhdon bombardimet intensive të qyteteve të Ukrainës.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​LDK e kritikon qeverinë për ‘keqpërdorimin’ e parasë publike

Publikuar

nga

Buxhetit të Republikës së Kosovës i mungojnë rreth 1 miliard euro, mjete të cilat nuk shihen në asnjë sektor. Gjatë vitit 2023, buxheti i Republikës së Kosovës ka rënë për 11 për qind krahasuar me 20 për qind që ka qenë nga qeveritë paraprake. Kështu u deklarua në tryezën për informim publik nga grupi parlamentar i Lidhjes Demokratike të Kosovës, lidhur me temën “Abuzimi me paranë publike nga Qeveria e Kosovës”.

Deputeti i LDK-së, Avdullah Hoti tha se qytetarët dhe bizneset gjatë vitit 2023, kanë paguar 33 për qind më shumë tatim në pronë sesa në vitin paraprak.

“Qytetarët dhe bizneset gjatë vitit 2023, kanë paguar 33% më shumë tatim në pronë sesa në vitin paraprak pa asnjë nevojë.. Gjatë vitit të kaluar gjatë këtij mandati blerjet për rezerva shtetërore kanë qenë 21 milionë dhe këta janë krenuar për këto rezerva shtetërore….. Në buxhetin e vitit 2023 janë paguar 31 milionë euro avancë për siguri, për të cilat nuk ka asnjë informatë se çka kemi paguar dhe nga janë ardhur këto mallra… Tek subvencionet dhe transferet në vitin 2023 janë paguar 185 milionë euro, gjatë mandatit të kësaj qeverie si kurrë asnjëherë më përpara 2021-23 janë paguar 520 milionë euro subvencione të ndryshme”, ka thënë Hoti.

Ndërsa për investimet kapitale, Hoti tha se kanë qenë në nivelin historikisht më të ulët ndonjëherë.

“Investimet kapitale kanë qenë në nivelin historikisht më të ulët ndonjëherë, gati janë të përgjysmuara, kanë ra në 11 për qind të buxhetit, krahasim rreth 20 për qind që ka qenë nga qeveritë paraprake..9:14 Ekonomisë së Kosovës i mungojmë rreth 1 miliardë euro, por diferenca mes asaj që është planifikuar ndaj asaj që është realizuar…9:40 Në vitin 2023 janë dhënë 60 milionë avance për investime kapitale, në qeveritë paraprake baza vjetore ka qenë 3-4 milionë…13:27 Shenjë nuk shihet as tek investimet kapitale, arsimi, shëndetësia, siguria, në asnjë sektorë se ku kanë shkuar të gjithë këto mjete”, ka shtuar ai.

Edhe deputetja e LDK-së Hykmete Bajrami është shprehur se për tre vite janë nënshkruar 781 kontrata një burimore prej nivelit qendror në shumë prej 209 milionë euro dhe kjo sipas saj ka vazhduar edhe në vitin 2024. Sipas saj, në tremujorin e parë janë dhënë edhe 100 kontrata në vlerë prej 30 milionë euro.

“Një pjesë e madhe e buxhetit gjatë këtyre tre viteve ka shkuar në subvencione dhe transfere, dhe këto si LDK i kemi quajtur skema të korrupsionit publik. Për tri vite kur është aprovuar buxheti është votuar nuk ka pasur qindra miliona euro të cilat kanë qenë të destinuara për subvencione dhe transfere, por të gjitha këto kanë qenë të fshehura. 16:46 Për tre vite janë nënshkruar 781 kontrata një burimore prej nivelit qendror në shumë prej 209 milionë euro dhe kjo ka vazhduar edhe në vitin 2024 edhe në tre mujorin e parë janë dhënë edhe 100 kontrata në vlerë prej 30 milionë euro ky është korrupsion, keqpërdorim i detyrës zyrtare sepse ftohen kompanitë të cilat njihen dhe gjithashtu është dëmtim i buxhetit të Kosovës”, është shprehur ajo.

Rreth Ministrisë së Shëndetësisë, deputeti Armend Zemaj ka theksuar se pas hartimit të listës së barnave esenciale favoret janë bërë për kompani të veçanta.

“Për sektorin e shëndetësisë ajo çka është e faktuar edhe nga kërkesa në qasjen e dokumenteve publike, ne kemi marrë informata se pas hartimit të listës esenciale për barna vlera e kontratave për barna të cilat janë krijuar me insistimin e kësaj Qeverie në vlerë më shumë se 330 për qind më shtrenjtë sesa ato të vitit paraprak. Favoret janë bërë për kompani të veçanta, ku vetëm njëra kompani përfituese ka arritur që të sigurojë më shumë se 27 milionë tenderë nga buxheti 60 milionësh që jepet për listën esenciale të barnave. Çka është skandal në vete se hartuesit për shpërndarjen e barnave për listën esenciale tashmë janë udhëheqës të këtyre kompanive. E keqja e kësaj është se këto barna janë për sëmundje të rralla, sidomos për ata persona që janë me kancer dhe kjo është tregues i fytyrës së vërtetë”, ka theksuar ai.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Rusia e gatshme të ndihmojë Iranin lidhur me hetimet për vdekjen e Raisit

Publikuar

nga

Rusia është gati të ofrojë ndihmë gjatë hetimeve lidhur me shkakun e përplasjes së helikopterit ku mbeti i vdekur presidenti iranian, Ebrahim Raisi, njoftoi agjencia shtetërore e lajmeve, RIA.

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara