Lajmet

​Gjuha e urrejtjes në rritje, Konjufca: Politikanët nuk janë shembull i mirë

Kështu tha ai në konferencën “Gjuha e urrejtjes në diskursin publik”.

Published

on

Politikanët nuk kanë arritur të jenë shembull i mirë i luftimit të gjuhës së urrejtjes, tha kryeparlamentari Glauk Konjufca. Sipas tij, përgjegjësia bie mbi secilin përfaqësues politik që ta dënojë gjuhën e urrejtjes. Konjufca deklaroi se Kuvendi është në procedurën e hartimit të Kodit të Etikës, e cila sipas tij do të ndihmojë për krijimin e praktikave demokratike të komunikimit. Kështu tha ai në konferencën “Gjuha e urrejtjes në diskursin publik”, ku mes tjerash u nënvizua se gjuha e urrejtjes në Kosovë është në rritje.

Konjufca tha se gjuha e urrejtjes është një fenomen global, i cili po sfidon në çdo shtet të botës.

“Fatkeqësisht, ekzistojnë raste të shumta kur edhe politikanët nuk kanë arritur të jenë shembull i mirë i luftimit të gjuhës së urrejtjes në diskursin publik dhe ta ofrojnë atë shembull, atë model që duhet dhe kjo është një model i cili promovon një gjuhë që promovon veçoritë e secilit individ, vlerat e tij, e sidomos të grupeve shoqërore, grupeve etnike, të grupeve identitare të ndryshme racore, fetare, seksuale e kështu me radhë. Një prej formave më të shprehura e dekurajimit për përfshirjen publike dhe politike, sidomos në grupet më të cenueshme shoqërore, pra është gjuha e urrejtjes. Konsiderohet që përgjegjësia bie mbi secilin përfaqësues politik që jo vetëm ta dënojmë gjuhën dhe e cila nxit urrejtje, por edhe të ftojmë mbështetësit dhe qytetarët për tolerancë dhe mirëkuptim, pavarësisht dallimeve që i kemi”, deklaroi Konjufca.

Pavarësisht legjislacionit, kryeparlamentari shtoi se përvoja e deritashme ka dëshmuar nevojën për përforcimin e mekanizmave.

“Kuvendi i Kosovës është në procedurën e hartimit të Kodit të Etikës, ne ende si Kuvend nuk e kemi Kodin e Etikës. Jemi duke e përpiluar atë. Dhe kjo ma merr mendja që më shumë do të ndihmojë përfaqësuesve të popullit për krijimin e praktikave demokratike të komunikimit. Dhe që ato të jenë më të kontrolluara, më të standardizuara dhe që të mos lejojmë përdorimin e shprehjeve të tilla, të cilat më vjen keq do të mund t’i keni dëgjuar edhe në Parlamentin e Kosovës”, u shpreh ai.

Shefi i Zyrës së BE-së në Kosovë, Tomas Szunyog tha se gjuha e urrejtjes i prek më së shumti grupet e ndjeshme dhe se ky fenomen është i njëjtë me terrorizmin.

“Për BE-në gjuha e urrejtjes dhe krimi i urrejtjes janë krime serioze sepse ndikojnë shumë në të drejtat fondamentale të individëve, të shoqërisë në përgjithësi dhe minojnë edhe vet themelin e shoqërisë tonë. Komisioni ka përfshirë edhe gjuhën e urrejtjes dhe krimin e urrejtjes në zgjerimin e krimeve të BE-së dhe që nga 2021 në dhjetor, gjuha e urrejtjes dhe krimi i urrejtjes do të jenë në të njëjtën grup të krimeve sikurse edhe terrorizmi, trafikimi me qenie njerëzore, drogat e paligjshme, trafikimi i armëve e kështu me radhë. Gjuha e urrejtjes i prek më së shumti ata më të ndjeshmit, komunitetin LGBTI, rom, ashkali, egjiptas dhe komunitetet tjera joshumicë, si dhe vajzat, gratë nga të gjitha komunitetet, persona me pa aftësi dhe çfarëdo grupi tjetër që ndihet sikur në disavantazh apo i margjinalizuar”, u shpreh Szunyog.

Sipas tij, raportet rregullative të Kosovës kanë ndërmarrë masat e duhura për të adresuar gjuhën e urrejtjes.

Me këtë rast, kryetari Glauk Konjufca ka përmendur edhe rastet kur është hasur gjuhë e urrejtjes në librat shkollor, për çka tha se janë dëshmi që nuk ka pasur kontroll e as cilësi para se të njëjtat të publikohen.

Për këtë foli edhe Avokati i Popullit, Naim Qelaj ku tha se janë analizuar 47 teksteve shkollore, ku është vërejtur në masë të madhe gjuha e urrejtjes.

“Nëse i referohemi një analize të thjesht të diskursit të komunikimit publik sot në vendin tonë, unë mund të konstatoj se gjuha e urrejtjes në baza diskriminuese ndaj grave, personave LGBTI është në rritje dhe kjo kryesisht mbi bazën e seksit, gjinisë, identitetit gjinor të tyre. E kjo rritje vërehet dukshëm siç u tha edhe nga kryetari i Kuvendit, në rrjete sociale, si platforma që lehtësojnë qasjen gjithëpërfshirëse të secilit dhe mundësinë të lehtë për të shprehur, pamenduar për pasojat që mund t’i ketë ajo që komentojnë në këto platforma”, tha Qelaj.

Tutje, ai theksoi se janë në fazën përfundimtare të analizimit të gjuhës në diskursin publik, ku siç tha ai, është vërejtur gjuhë e urrejtjes nga deputetët në debatet parlamentare për Kodin Civil.

E drejtoresha e Nismës së të Rinjve për të Drejtat e Njeriut “YIHR”, Marigona Shabiu tha se qytetarët janë vazhdimisht dëshmitarë të një kulture fyese të debatit në Kuvend.

“Një gjuhë e tillë është kërcënim për vet demokracinë dhe të drejtat e njeriut. Historia ka treguar që gjuha e urrejtjes është një akt në serinë e akteve që shpesh herë rezulton në krime më të madh të urrejtjes dhe si e tillë përbën rrezik për çdo shoqëri dhe qytetar. Rrezikshmëria e gjuhës së urrejtjes si një akt shumëfishohet kur ajo instrumentalizohet dhe përdoret nga vetë zyrtarët e liderët shtetëror, që bartin pushtet institucional. Fatkeqësisht ne jemi dëshmitar të këtij fenomeni në vazhdimësi në Kosovë. Fillojmë me Kuvendin e Republikës së Kosovës, në këtë institucion që supozohet të jetë forum për promovimin e barazisë, lirisë së gjithëpërfshirjes, kemi dëgjuar të përdoret gjuhë e urrejtjes si diskriminuese, ashtu edhe pezhorative ndaj komuniteteve dhe individëve më të cenueshëm të shoqërisë tonë”, përfundoi ajo.

Edhe Shabiu ka përmendur seancën e 16 marsit ku është debatuar për Kodin Civil, ku tha se ka krijuar ndjenjë të frikës dhe pasigurisë për komunitetin LGBTI.Sipas saj, personat e njëjtë nuk po ndëshkohen dhe vazhdojnë të mbajnë pozita.

Lajmet

​Punëtoret teknike në Kuvend refuzojnë takimin me anëtarët e Komisionit për të drejtat e njeriut

Published

on

By

Gratë greviste, punëtore teknike në Kuvendin e Kosovës, kanë refuzuar të marrin pjesë në takimin me anëtarët e komisionit parlamentar për të drejtat e njeriut. Sipas tyre, deputetët s’kanë bërë asgjë dhe i kanë anashkaluar kërkesat e grave greviste, andaj takimi tani është i padobishëm.

Në emër të grave greviste foli kryetari i Sindikatës së Punëtorëve të Sektorit Privat, Jusuf Azemi, i cili tha se zëvendësimi i tyre në Kuvendin e Kosovës, është çështje ligjore dhe po presin raportin e Inspektoratin e Punës.

Nuk kemi bërë asgjë për neve. Na keni lënë në temperatura -5 këtu dhe tani e gjithë kjo do të përfundojë në Inspektorat të Punës. Keni thënë nga Kuvendi se kjo ka prapavijë politike dhe shumë gjëra. Ne kemi kërkuar 550 euro dhe i kemi pas 270 euro, mirëpo s’keni bërë asgjë. Marre për Kuvendin e Kosovës. Ne kemi besuar në ligj dhe sot po besojmë në ligj. Tani s’na nevojitet askush, mirëpo na nevojitet raporti i Inspektoratit të Punës. Ju jeni ata që na keni qit në holl të Kuvendit, që keni thyer ligjin e grevës dhe ne jemi gjithçka në rregull”, tha ai.

Për të diskutuar me gratë greviste doli kryetarja e komisionit, deputetja Duda Balje, e cila kërkoi nga punëtoret teknike të Kuvendit të mbajnë takim, mirëpo që edhe ajo u refuzua.

Ne kemi lënë Kuvendin dhe personat përgjegjës për me gjetë zgjidhje për këtë punë. Ne kemi menduar si komision që me gjetë zgjidhje. Nëse doni me hy brenda ne si komision mendojmë se është shkelje e drejtave dhe i kemi thirrë gratë me bisedu me neve. Keni thirrje publike që me hy brenda dhe me gjetë zgjidhje”, tha ajo.

Pas refuzimit, deputetja Balje vazhdoi mbledhjen e komisionit. Ajo tha se pas takimit me gratë greviste kanë menduar të thërrasin Sekretarin e Kuvendit dhe përgjegjësit e kompanisë së pastrimit në Kuvend.

Në momentin kur kemi konstatu si komision se është problemi i madh. Ne sot kemi vendos me thirrë dhe bisedu me gratë. Kurse javën tjetër me thirrë sekretarin dhe pronarin e firmës që është përgjegjës dhe me punu me gjetë një zgjidhje. Ato refuzuan me qenë me neve”, shtoi ajo.

Ndërkaq, anëtarja e komisionit, deputetja e LVV-së, Fatmire Kollçaku, tha se shkëputja e njëanshme e kontratës nuk i kontribuon këtij rasti.

Mirëpo ajo tha se ende si komision nuk i disponojnë të gjitha informatat për këtë rast dhe se tani po trajtojnë a janë shkel të drejtat e punëtorëve, rrjedhimisht edhe të njeriut.

Një shkëputje e njëanshme nuk i kontribuon këtij rasti, mirëpo ende ne nuk disponojmë të gjitha informatat. Ne tash kemi fillu me trajtu nga këndvështrimi a janë shkel të drejtat të punëtorëve dhe të njeriut”, theksoi ajo.

Deputetja e PDK-së, Eliza Hoxha tha se janë shkelur të drejtat e njeriut me rastin e punëtorëve teknike të Kuvendit të Kosovës.

Më vjen keq që s’kanë ardhur zonjat, mirëpo ato e kanë të drejtën e tyre mos me ardh. Kompania është çelësi dhe thelbi kryesor që duhet me u marrë. Nëse ka ndonjë klauzolë në secilën kompani që ka shërbyer në këtë kuvend pasi ka qenë shërbim i privatizuar nga jashtë, mirëpo me klauzolën që do të përdoren njerëzit që punojnë brenda. Kushdo qoftë që ka qenë kompania të njëjtat gra i ka aktivizuar në proces të punës. Çka ka ndodh tash është thelbi i problemit. E para që s’janë kontributet e tyre herë pas here dhe e treta i kanë dërgu gratë me punu zyra të tjera jashtë kuvendit dhe askush s’është merr me atë punë. Ne jemi vonu me i dëgju që kanë qëndru para derës sonë aty”, theksoi Hoxha.

Continue Reading

Lajmet

​Shqipja në Maqedoninë e Veriut, çfarë po e pengon zbatimin e ligjit të gjuhëve?!

Published

on

By

Përdorimi i gjuhës shqipe dhe aspekte të tjera, si përdorimi i simboleve kombëtare, përfaqësimi në Parlament dhe në institucione tjera, patën nxitur konflikt të armatosur më 2001, mes shqiptarëve dhe maqedonasve, i cili përfundoi me Marrëveshjen e Ohrit.

Me këtë marrëveshje, Kushtetuta u ndryshua përmes 15 amendamenteve, të cilat rregulluan edhe përdorimin e gjuhëve të tjera në vend, përveç asaj maqedonase. U vendos që gjuhë zyrtare në Maqedoninë e Veriut janë gjuha maqedonase dhe gjuhët e tjera që fliten nga mbi 20 për qind e qytetarëve të vendit.

Kështu, shqiptarëve dhe komuniteteve tjera iu dha mundësia e integrimit në shoqëri, shpjegon REL. Sipas regjistrimit të popullsisë më 2022, Maqedonia e Veriut i ka rreth 2 milionë banorë, nga të cilët 54 për qind janë maqedonas, 29 për qind shqiptarë, ndërsa pjesa tjetër janë pjesëtarë të komuniteteve më të vogla. Përdorimi i gjuhës shqipe është rregulluar ndërkohë edhe me ligje të tjera, përfshirë një të vitit 2008, ndonëse ai, sipas njohësve të drejtësisë, përfshinte një interpretim të ngushtë. Partia VMRO-DPMNE, e cila më 2018 ishte në opozitë, ndërsa sot në pushtet, e kundërshtoi ashpër miratimin e Ligjit, nuk mori pjesë në votim dhe e dërgoi këtë dokument menjëherë në Gjykatën Kushtetuese.

Përveç Ligjit për gjuhët, në Gjykatë u paraqitën edhe kundërshtime tjera dhe, tani, të gjitha ankesat e parashtruara, 13 të tilla, pritet të marrin zgidhje me një vendim që do të bëhet publik në dhjetor. Por ekspertët nuk janë shumë optimistë, e kujtojnë se rasti i shfuqizimit të Balancuesit, mekanizmi që rregullonte përfaqësimin “e drejtë ” të komuniteteve në institucionet shtetërore në këtë vend, tregon se qëllimi mund të jetë një interpretim shumë më i rreptë i të drejtave që burojnë nga marrëveshjet e së shkuarës.

Continue Reading

Lajmet

Sa importon dhe eksporton energji elektrike Kosova?

Published

on

By

Importi i energjisë elektrike në shtator 2024 ishte 166.73 GWh, kurse eksporti i energjisë elektrike në këtë periudhë ishte 114.34 GWh (këtu është e përfshirë edhe sasia e transmisionit).

Ndërsa, gjatë këtij muaji, energjia elektrike bruto në dispozicion ishte 450.55 GWh, kurse konsumi i energjisë elektrike ishte 343.61 GWh ose 4,55 për qind më i vogël krahasuar me muajin e njëjtë të vitit paraprak.

Ndërsa, pjesëmarrja e energjisë elektrike alternative në kuadër të konsumit të përgjithshëm ishte 9,79%.

Importi i energjisë elektrike në shtator 2024 ishte 166.73 GWh, kurse eksporti i energjisë elektrike në këtë periudhë ishte 114.34 GWh (këtu është e përfshirë edhe sasia e transmisionit)”, thuhet në raportin e Agjencia e Statistikave të Kosovës të publikuar “Statistikat e Energjisë” për muajin shtator 2024 me të dhëna për prodhimin dhe konsumin e thëngjillit, prodhimin dhe konsumin e energjisë, importin dhe eksportin e energjisë, si dhe importin dhe eksportin e energjentëve të tjerë..

Ndësa, sipas ASK-së, prodhimi i thëngjillit ishte rreth 599.92 mijë ton, ose 0,42 për qind më pak sesa në muajin e njëjtë të vitit paraprak.

Continue Reading

Lajmet

​Ushtria ruse humb edhe 1050 trupa të tjera në Ukrainë

Published

on

By

Humbjet luftarake të ushtrisë ruse në Ukrainë nga 24 shkurt 2022 deri më 22 nëntor 2024, arrijnë në afro 728.300 ushtarë, duke përfshirë edhe 1.050 trupa të tjerë të vrarë ose të plagosur në aksion gjatë ditës së kaluar.

Këtë e tha Shtabi i Përgjithshëm i Forcave të Armatosura të Ukrainës në një postim në Facebook , sipas Ukrinform.

Mbrojtësit ukrainas kanë shkatërruar gjithashtu 9,399 tanke armike (+1 ditën e kaluar), 19,156 automjete luftarake të blinduara (+13), 20,736 sisteme artilerie (+5), 1,254 sisteme raketash të shumëfishta lëshimi (+1), 1,004 sisteme të mbrojtjes ajrore ( +1), 369 avionë, 329 helikopterë, 19,260 ajrore pa pilot automjete (+1), 2,764 raketa lundrimi (+8), 28 anije luftarake/prerëse, 1 nëndetëse, 29,777 automjete motorike (+32) dhe 3,675 njësi të pajisjeve speciale (+1).

Continue Reading

Të kërkuara