

Shëndeti
Gihti: Çfarë të hani e çfarë të shmangni
Simptomat përfshijnë sulme të papritura të dhimbjeve të forta, skuqje dhe ënjtje të kyçeve.
Published
3 years agoon
By
Betim GashiGihti është një inflamacion i kyçeve (artrit) i shkaktuar nga depozitimi i kristaleve të acidit urik në nyje.
Simptomat përfshijnë sulme të papritura të dhimbjeve të forta, skuqje dhe ënjtje të kyçeve për shkak të rritjes së vlerave të acidit urik në gjak dhe urinë. Këto vlera në matjet laboratorike arrijnë vlerat maksimale prej rreth 300 deri në 320 për femrat dhe rreth 400 për meshkujt.
Fajtori kryesor është dieta e pasur me proteina, andaj është e rëndësishme të pini mjaftueshëm lëngje, mundësisht çaj medicinal në sasi prej një deri në dy litra në ditë.
Forma akute e sëmundjes, nëse nuk trajtohet, mund të zhvillohet në sëmundje kronike, duke qenë se acidi urik mund të çojë në formimin e gurëve në veshka. Prognoza është e keqe në pacientët nën 30-vjeç.
Rekomandohet një dietë me pak purine e pasur me fruta dhe perime të freskëta, makarona, oriz dhe patate.
Ushqimet e ndaluara:
bukë integrale dhe drithëra
brumë i mbrujtur dhe i skuqur
pasta të freskëta dhe bukë
bishtajore
lulelakra
spinaq
perime të konservuara
arra
produktet e qumështit me yndyrë të lartë
pothuajse të gjitha llojet e mishit
peshk blu (i pasur me purina)
kakao dhe çokollatë
piper
mustardë
ëmbëlsira me yndyrë me krem
kafe e bluar
çaj i zi
Ushqimet e lejuara:
dolli
oriz
bukë bajate
bollgur misri dhe gruri
të gjitha perimet me rrënjë (patate, karota, panxhar)
kungull i njomë
sallatat
domate
bishtaja të reja jeshile
fruta dhe lëngje frutash
produktet e qumështit me yndyrë të moderuar
peshk i bardhë i zier
vezët
supa peshku me pak yndyrë
vaj ulliri
preshi
ananasi
xhenxhefili
You may like

Sulmi në zemër zakonisht ndodh kur furnizimi me gjak në zemër ndalet papritmas si pasojë e ndonjë bllokade.
Sipas studimeve, çaji i zi mund të ndihmojë në zvogëlimin e këtij sulmi.
Sipas të dhënave të publikuara në vitin 2012 në “Food & Function”, çaji i zi i zvogëlon rreziqet e sëmundjeve koronare të zemrës dhe të sulmit të trurit për 10 deri në 20 për qind.
Në vitin 2000, një prej studimeve më të mëdha mbi ndikimin e konsumimit të çajit në shëndetin e zemrës ishte publikuar në revistën “Arteriosclerosis, Thrombosis and Vascular Biology”.
Studimi kishte analizuar më shumë se 37,000 holandezë dhe kishte zbuluar se ata të cilët pinë çaj janë më pak të prirë të vdesin nga sëmundjet e zemrës. Në veçanti, çaji i zi ka shumë përfitime shëndetësore për zemrën.
Më 2012, një studim i publikuar në“Preventive Medicine” kishte zbuluar se konsumimi i tri gotave me çaj të zi për 12 javë shpie në reduktim të dukshëm të nivelit të antioksidantëve në sheqer të gjakut, që na mbrojnë nga stresi oksidativ.
Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë, faktorët e rrezikut që mund të shpijnë në sulm të zemrës janë: konsumimi i alkoolit, pirja e duhanit, shtypja e lartë e gjakut, mbipesha, kolesteroli i lartë, glukoza e lartë në gjak, mungesa e aktivitetit.
Shëndeti
Lëng luleshtrydhesh kundër kolesterolit dhe pro zemrës
Published
10 hours agoon
June 12, 2025
Lëngu i luleshtrydheve përmban një pasuri vlerash unike shëndetësore dhe mbart veti dhe funksione mjaft të dobishme për trupin e njeriut.
Studiuesit kanë analizuar efektet e lëngut të luleshtrydheve në sistemin e qarkullimit të gjakut dhe kanë dalë në disa përfundime shumë të rëndësishme. Ato përmbajnë substanca natyrale të cilat luajnë rol mirëbërës në organizëm.
Këto substanca me bazë proteinike sjellin kombinim të fuqive antioksidante, çlirojnë një sërë reagimesh në organizëm sidomos për rritjen e imunitetit, uljen e numrit të lipideve, zvogëlimin e kolesterolit në gjakun që qarkullon në organizëm.
Konsumimi i luleshtrydheve dhe aq më tepër i lëngut të luleshtrydheve që ofron më shumë sasi të produktit të konsumuar redukton fuqishëm nivelet e larta të kolesterolit të keq.
Funksionet e lëngut përfshijnë uljen e prekshmërisë nga sëmundja e diabetit të tipit 2 dhe një mbrojtje shumë herë më të madhe nga sëmundjet e zemrës. Kjo pije e kuqe është dashuri më vete, jo vetëm për të rinjtë, por edhe për të moshuarit.
Në përbërës i veçantë kimik i quajtur fisetin ndihmon të luftojë efektet e diabetit në fazat e para të tij, ul tensionin e gjakut dhe parandalon sëmundjen e Alzhaimerit tek të moshuarit.
Luleshtrydhja i bën mirë zemrës. Ajo përmban folat, vitaminë C dhe fibër. Ndihmon në uljen e nivelit të kolesterolit. Rrit nivelin e kaliumit në gjak e rrjedhimisht mban tensionin e gjakut nën kontroll.
Duke qenë se kjo periudhë është koha më e duhur e vitit për të përfituar nga luleshtrydhet, nuk duhet ta humbni këtë rast.
Ju do të merrni një shije magjike, ndërsa organizmi do të përfitojë vlera unike mirëbërëse

A ju ndodh që fëmija juaj të mos ju dëgjojë? Apo të bërtasë e të shkelmojë kur zemërohet? Duhet të rishikoni kohën që ai kalon para ekranit, thotë një studimi të publikuar në revistën Psychological Bulletin, që botohet nga Shoqata Amerikane e Psikologjisë.
Sipas një analize që përfshiu 117 studime me fëmijë nën moshën 10 vjeç e gjysmë, sa më shumë kohë që fëmijët kalonin para ekranit, aq më shumë shfaqnin probleme me emocione dhe me sjellje të papërshtatshme për moshën e tyre.
Këtu përfshihen ankthi, depresioni, hiperaktiviteti dhe agresiviteti. Edhe pse lidhja ishte e vogël, ajo ishte domethënëse, sidomos te vajzat.
Studiuesit zbuluan se rreziqet rriten:
Kur fëmijët nën 2 vjeç kanë qasje në ekrane (përveç video-telefonatave),
Kur fëmijët 2-5 vjeç kalojnë më shumë se një orë në ditë para ekranit,
Kur fëmijët mbi 5 vjeç kalojnë më shumë se dy orë në ditë me pajisje teknologjike.
Fëmijët që luajnë shpesh lojëra elektronike janë veçanërisht të rrezikuar. Grupi më i prekshëm është ai i moshës 6-10 vjeç.
Studimi ka theksuar se ekranet nuk janë vetëm shkak i problemeve emocionale, ato shpesh janë edhe pasojë.
“Përdorimi i shpeshtë i ekraneve nuk është veç shkaku i problemeve, në shumë raste është edhe simptomë”, ka thënë autorja kryesore, Roberta Pires Vasconcellos, ligjëruese në Universitetin e New South Wales në Sidney.
“Fëmijët që po përballen me vështirësi emocionale i drejtohen ekraneve, video lojërave, për t’u përballur ose për t’i ikur situatave të ndryshme. Edhe pse kjo sjellë lehtësim të përkohshëm, me kalimin e kohës mbeten të bllokuar në një lloj cikli që i përkeqëson problemet emocionale”, ka thënë Vasconcellos.
Kufizimet që pati studimi
Autorja ka theksuar se ky studim i madh kishte edhe kufizime, pasi nuk ka marrë parasysh faktorë të tjerë si mënyra e prindërimit apo statusi socio-ekonomik. Po ashtu, studimi nuk ka analizuar në detaje efektet specifike të rrjeteve sociale te fëmijët.
Çfarë mund të bëjnë prindërit?
Ekrani nuk duhet të përdoret si “kujdestar”.
Shpesh prindërit u japin fëmijëve telefona apo tableta për t’i qetësuar, sidomos kur janë të zënë ose në vende publike.
“Kjo mund të duket si zgjidhje e shpejtë, por në plan afatgjatë krijon probleme. Në vend që të mësojnë si të duhet të vetëkontrollohen dhe të menaxhojnë emocionet, fëmijët fillojnë të varen nga ekrani sikur të jetë burim ngushëllimi dhe shpërqendrimi”, ka thënë Vasconcellos.
Nuk duhet lejuar që fëmijët të përdorin ekranin për t’u përballur me emocionet
Nëse vini re se fëmija kërkon ekran kur ndihet i mërzitur apo i tërhequr nga të tjerët, ndaloni e shikoni më thellë situatën.
“Ndoshta po kërkojnë të ndihen të mbështetur apo po kërkojnë lidhje që nuk po e gjejnë në marrëdhëniet ballë për ballë, qoftë në shtëpi, në shkollë e në shoqëri”, ka thënë Vasconcellos.
Prindërit duhet të jenë të pranishëm dhe mbështetës, sidomos në këto momente.
“Fëmijët duhet të ndihen të dëgjuar, të kuptuar dhe emocionalisht të sigurt, si online ashtu edhe në jetën e përditshme”, ka thënë ajo.
Prindërit mund të kërkojnë ndihmë edhe nga psikologët e shkollës, këshillohet që ata të kenë kujdes me lojërat elektronike. Sipas studimit, lojërat online paraqesin rreziqe shtesë, sepse shpesh funksionojnë si rrjete sociale, duke krijuar presion te fëmijët që të jenë vazhdimisht aktivë.
“Këto lojëra vazhdojnë edhe kur fëmija largohet nga ekrani, gjë që krijon ndjesinë se duhet të rikthehen vazhdimisht, duke lënë pas dore gjumin, detyrat dhe marrëdhëniet me njerëzit në përditshmëri”, ka thënë Vasconcellos.
Këshillohet që prindërit të vendosin rregulla dhe kontroll
“Konsistenca i ndihmon fëmijët të dinë çfarë të presin dhe e bën më të lehtë respektimin e kufijve”, ka thënë ajo.
Ajo ka sugjeruar të përdoren opsionet e kontrollit prindëror që ofrojnë shumica e pajisjeve dhe aplikacioneve.
“Vendosni kufij të përditshëm të arsyeshëm dhe sigurohuni që fëmija juaj të ketë qasje vetëm në përmbajtje të përshtatshme për moshën”, ka theksuar ajo.
Për të ulur varësinë nga ekranet, Vasconcellos ka rekomanduar të hiqen aplikacionet që tërheqin më shumë, si ato për shikim të vazhdueshëm të videove, dhe në vend të tyre t’u ofrohet fëmijëve përmbajtje edukative.
Është në rregull t’u thoni “jo” fëmijëve tuaj
Edhe autorja e këtij artikulli, Kara Alaimo, ka ndarë përvojën e saj personale duke treguar se kur u thotë “jo” fëmijëve të saj, ata nuk reagojnë mirë gjithmonë.
“Kur i them jo fëmijëve të mi, reagimi i tyre nuk është gjithmonë i këndshëm. Por e kujtoj veten se, si nënë, është detyra ime të bëj atë që është më e mira për ta në plan afatgjatë, ani nëse për momentin kjo sjell pak ‘stuhi’ në shtëpi”, ka shkruar ajo.
Një deklaratë ndërkombëtare, në të cilën ka kontribuuar edhe ajo, theksoi se përdorimi i tepërt i rrjeteve sociale dhe telefonave inteligjentë lidhet me probleme me gjumin, përqendrimin, varësinë dhe pakënaqësinë me trupin.
Nuk duhet të jeni “të drejtë” me të gjithë fëmijët
Shumë prindër ndihen të detyruar t’u japin telefon fëmijëve të vegjël në të njëjtën moshë siç ua kanë dhënë më të mëdhenjve, ndërkohë që kjo gjë nuk është e nevojshme.
“Thuani fëmijëve se tashmë keni më shumë përvojë dhe më shumë të dhëna që tregojnë se koha e tepruar para ekranit mund të jetë e dëmshme”, shkroi ajo.
Ajo ka treguar edhe një shembulli interesant.
Një nënë i ka ofruar vajzës 1600 dollarë, që ajo të priste deri në moshën 16 vjeç për të marrë telefonin. Vajza ka pranuar ofertën. Alaimo ka shkruar se edhe nëse nuk keni mundësi financiare për diçka të tillë, mund të ofroni alternativa tërheqëse, si organizimi i një nate me miqtë ose një udhëtim familjar.
Ajo tha se pavarësisht çfarë doni të ju ofroni fëmijëve tuaj, është e rekomanduar që duhet të rishikoni mënyrën si fëmijët e tuaj përdorin teknologjinë.
Sipas saj, koha e kaluar para ekranit mund të jetë edhe shkak edhe simptomë e problemeve emocionale.
Të mësosh të thuash ‘jo’ edhe nëse fëmijët zemërohen, mund të sjellë përfitime të mëdha për shëndetin e tyre mendor në të ardhmen.
Shëndeti
Kujdes nga këto tri pije të përditshme, po ju dëmtojnë arteriet
Published
1 day agoon
June 11, 2025
Kur mendojmë për shëndetin, ushqimi na vjen i pari në mendje. Por shpesh harrojmë një faktor po aq të rëndësishëm: pijet që konsumojmë çdo ditë.
Disa pije nuk janë të padobishme, por mund të jenë edhe të rrezikshme për shëndetin e zemrës. Ekspertët paralajmërojnë se përveç ushqimeve, duhet të jemi të kujdesshëm edhe me atë që pimë, kur bëhet fjalë për shëndetin kardiovaskular.
1. Smoothiet e gatshme me përmbajtje të lartë sheqeri
Smoothiet e frutave mund të tingëllojnë si një zgjedhje e shëndetshme, por versionet komerciale shpesh përmbajnë sasi të mëdha sheqeri të shtuar.
“Sasia e lartë e sheqerit në disa smoothie nxit inflamacionin, rezistencën ndaj insulinës dhe të dëmtojë arteriet,” shpjegon nutricionistja Katherine Gervasio për SheFinds.
Shumë prej tyre përmbajnë deri 390 kalori për porcion, duke kontribuar në shtim në peshë e rrezik të sëmundjeve kronike. P0ërgatisni smoothie vetë në shtëpi me fruta të freskëta, perime dhe produkte qumështi pa sheqer të shtuar.
2. Pijet energjike
Një shpërthim energjie duket joshës, por pijet energjike janë shpesh një përzierje e rrezikshme e sheqerit dhe kafeinës. “Këto pije mund të rrisin presionin e gjakut dhe të ndikojnë negativisht në elasticitetin e arterieve,” thekson Gervasio.
Kafeina stimulon adrenalinën e rrit presionin, ndërsa sheqeri i tepërt ndërhyn në balancën e yndyrnave në gjak. Në vend të tyre, preferoni çaj jeshil ose kafe të zezë, natyrisht, në sasi të moderuara.
3. Alkooli
“Alkooli është toksik për çdo qelizë në trupin tonë,” thekson kirurgu kardiak Dr. Jeremy London.
Edhe konsumimi i moderuar rrit rrezikun e aritmisë, hipertensionit dhe problemeve të tjera kardiake.
Sipas Dr. Olalekan Otulana, alkooli jo vetëm që rrit presionin e gjakut, por nxit inflamacion dhe çrregullon ekuilibrin e kolesterolit — duke dëmtuar arteriet në mënyrë të vazhdueshme.
Rekomandimi i ekspertëve është i qartë: kufizoni ose hiqni dorë nga alkooli për të ruajtur zemrën tuaj të shëndetshme.

Studimi: Ky çaj e parandalon sulmin në zemër

Vdiq themeluesi legjendar i The Beach Boys

Ja disa mënyra si mund ta përdorësh ChatGPT për shëndetin mendor

Kosova synon medalje në Botërorin e xhudos

Më në fund! Google rregulloi një defekt të madh

Lëng luleshtrydhesh kundër kolesterolit dhe pro zemrës

Ademi thotë se nuk ka informacione se Foda mund të largohet

Arsyeja pse këndimi është i mirë për trurin

Yjet dënojnë vendimin e Trumpit për dëbimin e migrantëve nga SHBA-ja
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet2 months ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Lajmet nga UBT1 week ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT1 week ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore