Lajmet

​Çfarë tretë më parë stomaku?

Tretja e karbohidrateve fillon në gojë.

Published

on

Tretja është mënyra se si trupi juaj e kthen ushqimin në karburant. Mesatarisht ky proces zgjat 24 deri në 72 orë.

Por sa kohë i duhet trupit tuaj për të tretur ushqimin? Kjo varet nga çfarë konsumoni, sasia, tretja, metabolizmi dhe aktiviteti fizik.

Karbohidratet, si burimi kryesor i energjisë së trupit, zakonisht kalojnë përmes sistemit tretës më shpejt sesa proteina ose yndyrna.

Proteinat treten më shpejt se yndyrnat. Ndërsa disa karbohidrate treten më shpejt se disa të tjera, një pjesë e tyre si për shembull fibrat, nuk treten aspak.

Tretja e karbohidrateve fillon në gojë. Kjo ndodh sepse enzimat dhe akti mekanik i përtypjes, fillojnë t’i tresin ato para se të arrijnë në stomak.

Edhe pse tretja e karbohidrateve vazhdon në stomak, shumica e tyre me përjashtim alkoolin, përthithen nga zorra e hollë.

Trupi juaj mund të përthithë vetëm sheqernat e thjeshtë. Qelizat që mbështesin zorrën e hollë sekretojnë enzima që ndajnë karbohidratet komplekse në sheqerna të thjeshta.

Karbohidratet përcaktohen nga numri i lidhjeve kimike që përmbajnë. Në bazë të lidhjeve kimike, ato ndahen në sheqerna të thjeshtë (monosakaride ose disakaride) dhe komplekse (oligosakaride dhe polisaharide).

Karbohidratet komplekse, duhet të ndahen në sheqerna të thjeshtë para se trupi juaj të mund t’i përthithë ato.

Fibrat, janë një lloj tjetër karbohidratesh që zakonisht nuk mund të përdoren për energji.

Prandaj mbeten të patretura derisa arrijnë në zorrën e trashë, ku një sasi e vogël tretet nga bakteret dhe përthithet. Frutat, perimet dhe drithërat, të gjitha përmbajnë pak fibra.

Tretja e proteinave ndodh kryesisht në stomak, ku acidet e stomakut i zbërthejnë ato.

Pepsina dhe Trypsina, janë dy enzima që sekretohen nga stomaku, për të tretur proteinat. Pothuajse e gjithë proteina në ushqime tretet, ndërsa pjesa tjetër kalon nëpër zorrë të trashë.

Edhe pse yndyrnat largohen nga stomaku juaj më ngadalë sesa karbohidratet ose proteinat, stomaku tret një sasi të vogël. Më pas është mëlçia ajo që përgatit yndyrën për tretje, duke e bërë atë të tretshme në ujë.

Kjo e bën më të lehtë për enzimat që të ndajnë yndyrën në copa më të vogla për të vazhduar me tretjen. Në zorrën e hollë, lipaza enzima që prodhohen nga pankreasi, ndan yndyrnat në acid yndyror dhe glicerinë. Pasi ndahen, trupi juaj i përthith me lehtësi.

Continue Reading

Lajmet

Rashiq: Lista Serbe po i kërcënon dhe largon nga puna serbët që na përkrahin

Published

on

Ministri i Kosovës, Nenad Rashiq, ka deklaruar se serbët që mbështesin partinë e tij janë përballur me kërcënime dhe përjashtime nga puna. Sipas tij, këta individë janë duke u kërcënuar me letra dhe dëmtime të automjeteve, madje përjashtimet nga puna janë një praktikë e zakonshme për ata që bashkëpunojnë me të.

Një rast i tillë, sipas Rashiqit, është përjashtimi nga puna i gruas së zëvendësit të tij, Nenad Vukmiroviq, e cila punonte në sektorin publik në veriun e Kosovës. Po ashtu, ai përmendi edhe një tjetër rast ku një familje nga Novobërda është ndëshkuar për ndihmën që ka marrë nga institucionet e Kosovës për ndërtimin e një shtëpie.

Një tjetër incident që Rashiqi raportoi ishte një kërcënim ndaj një zyrtareje të Ranillugut, e cila u gjet me automjetin të cilin e kishte parkuar në një vend të gabuar, ku dikush kishte lënë një mesazh kërcënues, duke i thënë se herën tjetër mund të ndodhte diçka më serioze.

Ministri Rashiq shpjegoi gjithashtu se djali i tij, që studion në Serbi, përballohet me kontrolla të rrepta dhe ndalime gjatë udhëtimeve në kufirin mes Serbisë dhe Kosovës.

Ai e krahasoi situatën politike të serbëve të Kosovës me regjimin e Koresë së Veriut, duke theksuar se ata po përdoren si mjet manipulimi nga autoritetet e Beogradit për të mbështetur retorikën e brendshme të Serbisë. Rashiq gjithashtu paralajmëroi se, nëse procesi i votimit nuk mbikëqyret rreptësisht, historia mund të përsëritet me një ndikim të madh për serbët e Kosovës./UBTNews/

Continue Reading

Lajmet

​Lansohet pilotimi i programit të kuponëve, Kurti: Ky projekt mbështetet nga BB

Published

on

By

Kryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti dhe ministrja e Arsimit, Shkencës, Teknologjisë dhe Inovacionit, Arbërie Nagavci, kanë lansuar pilotimin e Programit të Kuponëve, në kuadër të Projektit “Edukimi dhe Kujdesi në Fëmijërinë e Hershme për Kapitalin Njerëzor të Kosovës”.

Kryeministri Kurti, ka thënë se krijon mundësi për përfshirjen e më shumë fëmijëve nga 3-5 vjeç nga këto familje në shërbime të edukimit në moshë të hershme.

Ai tha se ky program ofron mbështetje të drejtpërdrejt për familjet të cilat janë të regjistruara në skemën e ndihmës sociale.

Kurti tha se ky projekt mbështetet nga Banka Botërore me vlerë 1.8 milionë euro dhe përfshinë pagesën e transportit dhe çerdhes për fëmijët.

Ministrja e Arsimit, Arbërie Nagavci tha se sot po lansojnë pilotimin e programit të kuponëve, duke hedhur kështu edhe hapin e parë konkret për këtë mbështetje të paprecedentë dhe të pandodhur më parë për më të vegjlit, për familjet që më shumti kanë nevojë.

Sipas saj ky program është një risi për qasje të barabartë për edukimin e hershëm në Kosovë.

Continue Reading

Bota

Trump: Kontrolli i Kanalit të Panamasë dhe Groenlandës një domosdoshmëri absolute

Published

on

Presidenti i sapozgjedhur Donald Trump ka kërcënuar se do të rimarrë kontrollin e Kanalit të Panamasë, duke shkaktuar reagime të ashpra nga presidenti i Panamasë. Në një postim në rrjetin e tij “Truth Social”, Trump kritikoi ish-presidentin Jimmy Carter për dhënien e kanalit në vitin 1999 dhe e quajti atë një veprim të papërgjegjshëm, duke pretenduar se SHBA-të paguanin tarifa të tepruara. Ai theksoi se nëse Panamaja nuk do të bashkëpunonte, SHBA-ja do të kërkonte rimarrjen e kanalit.

Përveç kësaj, Trump mbrojti idenë e kontrollit të Groenlandës, duke e quajtur atë një “domosdoshmëri absolute” për sigurinë kombëtare dhe lirinë globale. Kjo përshkruan qëndrimin e tij për Grenlandën, e cila, ndonëse është autonome, ende është nën kontrollin e Danimarkës për çështjet e jashtme dhe të sigurisë. Trump kishte shprehur më herët dëshirën për të blerë Grenlandën, duke kujtuar ofrimin e një shume të madhe nga SHBA për ta blerë atë në vitin 1946, një ofertë që kishte shkaktuar tensione diplomatike mes SHBA-së dhe Danimarkës./UBTNews/

Continue Reading

Lajmet

Ngrihet aktakuzë ndaj një personi për krime lufte ndaj popullsisë civile

Published

on

By

Prokuroria Speciale e Republikës së Kosovës, ka ngritur aktakuzë në Gjykatën Themelore në Prishtinë, departamentin Special, kundër të pandehurit V.N, për shkak të dyshimit të bazuar mirë se në bashkëkryerje ka kryer veprën penale “Krim i luftës kundër popullsisë civile”.

Sipas aktakuzës, veprimet penale janë kryer gjatë periudhës 1998-1999 në qytetin e Suharekës.

“I pandehuri, duke vepruar në bashkëkryerje me pjesëtarë të tjerë të forcave policore dhe ushtarake serbe, ka shkelur rregullat e së drejtës ndërkombëtare, duke kryer vrasjen e dy viktimave M.A dhe SH.A, si dhe plagosjen e të dëmtuarit SH.S”, thuhet në njoftim.

Prokuroria Speciale i ka propozuar gjykatës që të mbaj gjykimin në mungesë për shkak se i pandehuri V.N është i pa arritshëm për organet e drejtësisë, kurse janë plotësuar kushtet ligjore për ngritjen e aktakuzës në mungesë.

“Kjo çështje penale tashmë i ka kaluar në kompetencë departamentit Special të Gjykatës Themelore në Prishtinë”, thuhet në njoftim.

Continue Reading

Të kërkuara