Kroacia, Shqipëria dhe Kosova kanë nënshkruar një deklaratë për bashkëpunim në fushën e mbrojtjes dhe sigurisë, e cila është e hapur edhe për aleatët dhe partnerët e Bashkimit Evropian dhe NATO-s, që janë të gatshëm të kontribuojnë për stabilitetin dhe sigurinë në Evropën Juglindore. Ky bashkëpunim, i cili synon të rrisë gatishmërinë ushtarake dhe të përmirësojë shkëmbimin e informacioneve, ka si qëllim forcimin e stabilitetit rajonal dhe përmbushjen e angazhimeve evropiane dhe euroatlantike të tri vendeve.

Qeveria kroate e ka theksuar se qëllimi i nismës nuk është krijimi i një aleance ushtarake, duke theksuar se një aleancë e tillë nuk është e nevojshme përveç anëtarësimit në NATO. Kjo nismë është pasuar nga disa reagime, përfshirë ato të presidentit serb Aleksandar Vuçiq, i cili ka konsideruar këtë si një “garë armësh” në rajon dhe një shkelje të marrëveshjes ndërrajonale të vitit 1996, që rregullon kuotat e lejuara të armatimit.
Ndërkohë, profesori Daniel Serwer nga Universiteti Johns Hopkins ka vlerësuar nismën si një “lëvizje që kontribuon në stabilitet, jo në destabilizim”. Ai ka shtuar se Kosova ka vepruar “mençur” duke lidhur partneritet me Shqipërinë dhe Kroacinë, dy vende anëtare të NATO-s.
Serbia ka shprehur kundërshtime të forta ndaj këtij bashkëpunimi, duke theksuar se nisma është një “provokim” dhe se Kosova është ende një “krahinë autonome brenda Serbisë”, një qëndrim që pasqyron vazhdimin e mosnjohjes së pavarësisë së Kosovës nga Beogradi.
Ministri i Mbrojtjes së Serbisë, Bratisllav Gashiq, ka akuzuar Kroacinë dhe Shqipërinë për përpjekjet për të futur Kosovën në NATO “përmes derës së pasme”, duke e konsideruar Ushtrinë e Kosovës të paligjshme. Ai ka theksuar se kjo është një mundësi që nuk është e pranueshme për Serbinë.
Në anën tjetër, Qeveria e Kroacisë ka theksuar se kjo deklaratë ka për qëllim forcimin e bashkëpunimit mes ministrive të mbrojtjes të tri vendeve dhe përputhjen e politikave të sigurisë me ato të institucioneve evropiane dhe euroatlantike, si NATO dhe Bashkimi Evropian.
Vuksanoviq, një studiues në Qendrën e Politikat e Sigurisë në Beograd, e sheh këtë iniciativë si një përpjekje për të larguar vëmendjen nga çështjet e brendshme të Serbisë, si protestat për ndodhinë tragjike të një rënie të një ndërtese në Novi Sad. Ai gjithashtu e përshkruan këtë si një nismë që ka për qëllim të krijojë tensione në rajon.
Në kontrast, Daniel Serwer mendon se ky bashkëpunim është një hap pozitiv, që përmirëson stabilitetin rajonal dhe nuk përbën një kërcënim për Serbinë, duke theksuar se qëndrimi i Beogradit për të përmbajtur ndikimet e jashtme, si ato të NATO-s, është një pengesë për paqen dhe stabilitetin në rajon.
Përfundimisht, nisma e nënshkruar nga Shqipëria, Kroacia dhe Kosova mund të ketë ndikim të rëndësishëm në sigurinë rajonale, duke kontribuar në forcimin e qëndrueshmërisë dhe integrimin e mëtejshëm të këtyre vendeve në strukturat evropiane dhe atlantike./UBTNews/