Teknologji

​A janë makinat elektrike vërtet ekologjike

Makinat elektrike janë më “ekologjike”, por përdorimi i tyre penalizohet nga kostoja e teknologjisë.

Published

on

Përgjigja është sigurisht po nëse marrim parasysh marrëdhënien me kontekstin urban: makina elektrike prodhon më pak ndotje dhe më pak zhurmë se makina tradicionale.

Por duhet të pyesim edhe veten nëse kjo teknologji nuk e zhvendos ndotjen në zona të tjera gjeografike, ku prodhohet energji.

Sipas një studimi të kryer nga prof. Sandro Furlan i shkollës së mesme Enrico Mattei të Eni-t dhe nga prof. Michele Giugliano i Politeknikut të Milanos, kostot e shkaktuara nga 200 000 makina elektrike me një kilometrazh vjetor prej 5 000 km janë në çdo rast të paktën 3 herë më të ulëta se ato të numrit përkatës të makinave tradicionale me karburant.

Këto kosto në fakt janë llogaritur duke përfshirë parametra të tillë si: efikasiteti i motorit, kostot e nxjerrjes dhe përpunimit të burimeve të energjisë, kostot e prodhimit dhe prishjes së automjeteve, asgjësimi i përbërësve të tyre (bateritë), emetimi dhe shpërndarja në ajër e substancave toksike dhe ndikimi i tyre në shëndet, rendimentet bujqësore dhe materialet.

Pra, makinat elektrike janë më “ekologjike”, por përdorimi i tyre penalizohet nga kostoja e teknologjisë (një makinë e vogël tani kushton rreth 40 milionë) dhe nga distanca e reduktuar. Kështu duket se kjo teknologji herët a vonë do të braktiset në favor të teknikave të tjera më të lehta dhe më pak të kushtueshme, siç është makina me hidrogjen.

Continue Reading

Teknologji

Një nga kompjuterët më të rrallë në histori, Apple-1 shitet për 475 mijë dollarë

Published

on

Një nga kompjuterët më të rrallë dhe më ikonik në historinë e teknologjisë, modeli Apple-1, është shitur për një shumë marramendëse prej 475 mijë dollarësh amerikanë në një ankand të mbajtur në Boston.

Ky kompjuter është pjesë e grupit të parë prej vetëm 50 njësish, të prodhuara me dorë nga bashkëthemeluesit e Apple, Steve Jobs dhe Steve Wozniak, në vitin 1976.

Sot, ekzistojnë nëntë ekzemplarë funksionalë të këtij modeli, duke e bërë të rrallë dhe të kërkuar nga koleksionistët. Modeli i shitur, i njohur si “Byte Shop Apple-1”, përfshin një kabinetë prej druri të ngurtë dhe është në gjendje të plotë pune një faktor kyç që ndikoi në çmimin përfundimtar.

Fillimisht ishte vlerësuar se do të shitej për 300 mijë dollarë, por interesi i madh dhe gjendja e shkëlqyer e pajisjes bënë që ai të shitej shumë mbi këtë pritshmëri.

Kompjuteri i njohur si “Moore Apple-1” i përkiste June Blodgett Moore, e cila është njohur si gruaja e parë që ka diplomuar në Fakultetin e Drejtësisë në Universitetin Stanford.

Apple-1 erdhi në ankand me komponentët tastierën, interfejsin për kaseta dhe softuerin Apple BASIC.

Një video demonstruese e funksionimit të tij, e realizuar një ditë para ankandit, i shtoi vlerë të konsiderueshme ofertës.

Në kohën kur u lansua, Apple-1 shitej për 666.66 dollarë, ai përfaqëson pikë kthese në historinë e kompjuterëve personalë, konsiderohet si gurthemeli mbi të cilin u ndërtua perandoria e teknologjisë. /A.Z/UBT News/

 

Continue Reading

Teknologji

Spotify surprizon përdoruesit me një risi të madhe

Published

on

Në selinë qendrore të Spotify duket se po ndodhin ndryshime të mëdha. Brenda më pak se një jave, kompania ka sjellë një tjetër lajm të mirë për përdoruesit.

Tani, dëgjuesit mund të zgjedhin dhe të dëgjojnë çdo këngë që duan, pa pagesë.

Ky ndryshim vjen pasi Spotify prezantoi përmirësime për shërbimin Premium dhe vendosi të ofrojë një avantazh të ri për përdoruesit e planit falas, pa rrezikuar humbjen e abonentëve.

Llogaritë me planin falas kanë mundësi të zgjedhin çdo këngë dhe ta dëgjojnë, një opsion që ishte i rezervuar vetëm për abonentët Premium.

Ky funksion do të jetë i disponueshëm globalisht duke filluar që sot. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Teknologji

Google shkaktoi kaos, gati 77 për qind e faqeve u prekën

Published

on

Në mes të shtatorit 2025, Google pa paralajmërim hoqi parametrin e URL-së “&num=100”, i cili lejonte që në një faqe kërkimi të shfaqeshin 100 rezultate njëherësh.

Edhe pse duket ndryshim teknik i vogël, ky veprim shkaktoi trazira të mëdha në komunitetin SEO, ndikoi në funksionimin e mjeteve të ndjekjes së renditjes dhe deformoi të dhënat statistikore. Mendohet se ka ndikuar në rreth 77% të faqeve.

Parametri “&num=100” ishte baza e softuerëve që monitoronin pozicionet në Google, lejon skanimin e 100 rezultateve me kërkesë të vetme.

Pas heqjes së tij, mbledhja e të dhënave u bë dhjetë herë më komplekse:

Para: 1 kërkesë = 100 rezultate

aPas: 10 kërkesa = 100 rezultate

Kjo sjell më shumë kërkesa për serverat e Google, rritje të kostove infrastrukturore dhe më shumë kompleksitet në mbledhjen e të dhënave. Pasojat përfshijnë panelet e kontrollit të prishura, të dhëna të humbura për renditjen dhe raporte të paplota të SERP-it. Disa mjete kanë kufizuar ndjekjen në 20 rezultatet kryesore për të zbutur kostot e rritura, pritet që kosto të transmetohen tek përdoruesit përmes rritjes së çmimeve të abonimeve.

Efektet në Google Search Console (GSC)

Ndryshimi ka ndikuar edhe në të dhënat e GSC-së. Shumë pronarë faqesh kanë vënë re ulje të shikimeve në desktop, pozicioni mesatar i faqeve ka pësuar rritje, se botët që ndjekin renditjen nuk mund të regjistrojnë më shikime për pozicionet 11-100 në të njëjtën faqe. Përpara, parametrin aktiv mundësonte që edhe faqet në pozicione të largëta të regjistronin shikime, duke kontaminuar të dhënat e mëparshme.

Arsyet e ndryshimit:

Google nuk ka dhënë shpjegim, por ekspertët e SEO sugjerojnë disa motive: Vështirësimi i scraping-ut: pengon mbledhjen automatike të të dhënave nga SERP. Mbrojtja e infrastrukturës: ul ngarkesën e serverave. Kontrolli i të dhënave: inkurajon përdorimin GSC e API zyrtare.

Mbrojtja ndaj konkurrencës së AI: redukton mundësitë që mjete ose modelet AI të përdorin indeksin e Google për krijimin automatik të përgjigjeve. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Teknologji

Apple konfirmon: iOS 26 mund të ndikojë në baterinë e iPhone

Published

on

Apple ka lëshuar një njoftim të rëndësishëm lidhur me përditësimin e fundit të sistemit operativ, iOS 26.

Kompania pranon se instalimi i versionit më të ri mund të shkaktojë një rritje të përkohshme të konsumit të baterisë, diçka që përdoruesit e kanë vënë re pas çdo përditësimi të madh.

Arsyeja kryesore është se pas instalimit, shumë procese në sfond fillojnë të funksionojnë, si indeksimi i të dhënave, shkarkimi i burimeve shtesë për funksione të reja dhe përditësimi automatik i aplikacioneve.

Apple siguron përdoruesit se kjo është normale dhe se bateria do të kthehet në performancën e saj normale brenda disa ditësh, pasi këto procese përfundojnë.

Edhe pse funksionet e reja rrisin ngarkesën mbi procesorin, ndikimi në performancë dhe konsum energjie është minimal.

Kompania këshillon përdoruesit të mos shqetësohen për ngrohjen fillestare të pajisjes dhe shpejtësinë e shtuar të konsumit të baterisë.

Për ata që janë më skeptikë, Apple sugjeron të presin përditësimet e para me rregullime gabimesh para se të instalojnë versionin e ri të iOS. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara