Në një ditë të veçantë, Muzeu Historik Kombëtar në Tiranë shënon jubileun e 150-vjetorit të lindjes së At Shtjefën Gjeçovit, një figurë e rëndësishme për kulturën, fenë dhe atdheun. Ai lindi në Janjevë të Kosovës, dhe sot, në 12 korrik 2024, kujtohen arritjet dhe veprimtaritë e tij të shquara.
Shtjefën Gjeçovi u edukua në kolegjin françeskan në Troshan dhe më pas vazhdoi studimet e tij në Kroaci. Pas kthimit në Kosovë, ai u bë prift dhe shërbeu në vende të ndryshme si Peja, Gomsiqe, Theth, dhe Rubik. Gjeçovi ishte jo vetëm një meshtar dhe prift, por gjithashtu një intelektual i shquar, i cili grumbulloi një pasuri të madhe kulturorë dhe shkencorë.
Ai u bë i njohur për punën e tij të jashtëzakonshme në botimin e “Kanunit të Lekë Dukagjinit” në vitet 1910-1925, një monument i kulturës së juridikut shqiptar. Kjo punë e tij ishte një përpjekje e paharrueshme për të mbledhur dhe dokumentuar rregullat e kanunit nga goja e popullit.
Përveç kësaj, Gjeçovi kontribuoi në fushën e folklorit, duke grumbulluar traditat e Shqipërisë Veriore dhe poezinë popullore të malësive shqiptare. Ai ishte një prej folkloristëve të parë shqiptarë që kryente punë kërkimore në terren me metodologji të rregullta.
Fatkeqësisht, jeta e tij u shkëput brutalisht nga aktivitetet e tij të shenjta, kur u vra nga shovinistët serbë më 14 tetor 1929 në Prizren, ku ai shërbente si famullitar. Megjithatë, trashëgimia e tij kulturore dhe kontributi në ruajtjen dhe studimin e trashëgimisë së kulturës shqiptare vazhdon të frymëzojë dhe të ndriçojë brezat e sotëm dhe të ardhshëm.
Kujtimi dhe përjetësimi i At Shtjefën Gjeçovit në ditëlindjen e tij janë një rikujtuesë e rëndësishme për të gjithë kombin shqiptar, për të mbajtur gjallë kujtesën e një intelektuali të jashtëzakonshëm dhe martir të kulturës sonë./UBTNews/
